موسس خوشفکری، معاون نوآوری و کارآفرینی کارخانه نوآوری هم آوا، مروج چارچوب JTBD، لین استارتاپ، نوآوری تحولآفرین و تقاضا محور
سرمایهگذاران خطرپذیر چگونه یک تیم استارتاپی خوب را شناسایی میکنند؟
کارآفرینی موفق از یک تیم شروع می شود. بنابراین، سرمایه گذاران خطرپذیر و شتابدهنده ها می خواهند بدانند که تیم بنیانگذار استارتاپ تا چه اندازه با استعداد، متعهد، کارآمد و سازگار و آموزش پذیر هستند. آن ها تنها به گفته بنیانگذاران تیم ها اکتفا نمی کنند و حرف هایشان را صحه گذاری می کنند. سرمایه گذاران خطرپذیر و شتابدهنده های مختلف ممکن است اولویت بندهای مختلفی را درباره خصوصیات تیم مانند تعهد، عملکرد تیم و سازگاری، داشته باشند. به عنوان مثال، یک شتابدهنده نرم افزارمحور ممکن است به دنبال ویژگی های استعدادی متفاوتی نسبت به یک شتابدهنده متمرکز بر خدمات رسانه ای باشد. در نتیجه، سوالات مطرح شده برای ارزیابی استعداد تیم بنیانگذار می تواند از شتابدهنده ای به شتابدهنده دیگر متفاوت باشد.
برای شناخت استعداد (یا دانش، توانایی ها و مهارت های) تیم بنیانگذار، سرمایه گذاران خطرپذیر و شتابدهنده ها معمولاً به سوابق تحصیلی، تجارب کاری و دستاوردهای بنیانگذاران توجه می کنند. سرمایه گذاران، از دانشگاه، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی و سال فارغ التحصیلی هر یک از اعضای تیم بنیانگذار می پرسند. غالباً، رشته تحصیلی نشان دهنده حوزه دانشی، دانش فنی یا مهارت های بنیانگذار است. به عنوان مثال، اطلاعات مربوط به مدرک تحصیلی ممکن است به یک شتابدهنده اطمینان دهد که بنیانگذار دارای دو مدرک تحصیلی در زمینه مهندسی نرم افزار و مهندسی نفت از یک دانشگاه معتبر، دانش مربوط به ساختن یک پلتفرم تحلیلی برای صنعت نفت را دارد. نمونه هایی از سوالات مرتبط با سوابق تحصیلی که سرمایه گذاران خطرپذیر مطرح می کنند عبارتند از:
- برای هر بنیانگذار، لطفاً موارد زیر را ذکر کنید: نام، سن، سال فارغ التحصیلی، مدرسه، مدرک و رشته تحصیلی
به طور کامل تر ممکن است چنین سوالاتی پرسیده شود:
- نقش افراد در شرکت، سوابق آموزشی هر یک (دانشگاه، مدرک تحصیلی، رشته، سال فارغ التحصیلی، مطالعات و پروژه های مربوطه و غیره)، یک لینک به لینکدین شخصی آنها، استارتاپ های قبلی را که در آن کار کرده اند و هر چیز دیگری را که باید در مورد آن فرد بدانیم.
تجربه کاری فردی
پرسیدن از تجربه کاری، توانایی ها و مهارت هایی را که بنیانگذار به واسطه آن به دست آورده را بهتر نشان دهد. به عنوان مثال، اگر یک فارغ التحصیل مهندسی نفت و مهندسی نرم افزار یک دانشگاه معتبر، سه سال را نیز به فعالیت در شرکت پخش نفت به عنوان سرپرست فنی نرم افزار پخش فرآوده های نفتی کار کرده باشد، خیال سرمایهگذار نسبت به توانمندیهای بنیانگذار راحتتر خواهد شد. سرمایه گذاران در هنگام ارزیابی تجربه کاری، ممکن است نوع سازمان هایی که در آن کار کرده اید، کاری که در آن سازمان ها انجام داده اید، مدت زمانی که برای آن سازمان ها کار کرده اید و پروژه های مهمی که روی آن کار کرده اید را در نظر بگیرند. به عنوان مثال، اگر یک بنیانگذار در بخش تبلیغات یک شرکت تبلیغاتی معتبر کار کرده باشد، تجربه کاری او در زمینه تبلیغات بسیار با اهمیت محسوب می شود.
سوابق تحصیلی و تجربه کاری یک تیم بنیانگذار نشان می دهد که آیا بنیانگذاران دانش عمیقی از محصولات، مشتریان و صنایع خود دارند و همچنین آیا از تخصص فنی لازم برای ساخت محصول یا خدمات خود برخوردار هستند. سرمایه گذاران و شتابدهندهها ممکن است سؤالات خاص تری را برای نشان دادن دانش فنی بنیانگذاران، و دانش آنها از محصول، مشتری و صنعت بپرسند.
بیشتر شتابدهنده ها معمولاً به دستاوردهای فردی و تیمی بنیانگذاران به عنوان دلیلی برای عزم و توانایی هر یک از بنیانگذاران و تیم بنیانگذار علاقمند هستند. هرچه دستاورد یک بنیانگذار یا تیم بنیانگذار منحصر به فرد تر باشد، بهتر است. برخی از سرمایه گذاران و شتابدهنده ها یک سوال خاص در رابطه با دستاوردهای هر یک از بنیانگذاران و تیم بنیانگذار می پرسند. به عنوان مثال:
- لطفاً در یک یا دو جمله درباره یکی از قابلتوجهترین کارهایی که بنیانگذاران غیر از این استارتاپ انجام داده یا به آن دست یافته اند، توضیح دهید.
- لطفاً توضیح دهید که چرا تیم شما به طور خاص، صلاحیت حل این مسئله را داردا.
به قول Marc Andreessen از سرمایه گذاران مهم سیلیکن ولی، سه ویژگی مهم در یک كارآفرین پیشرو وجود دارد. او باید یک نوآور عالی در محصول باشد، مهارت های کارآفرینی خوبی داشته باشد و این ظرفیت را داشته باشد كه بتواند مدیر عامل مؤثری باشد. بنابراین، سرمایه گذاران و شتابدهنده ها می توانند برای اعتبارسنجی نشانه هایی از پتانسیل نوآوری محصول، مهارت کارآفرینی و مهارت رهبری استراتژیک، نگاه دقیق تری به تجربه کاری و دستاوردهای قابل توجه بنیانگذار پیشرو داشته باشند.
عملکرد تیم بنیانگذار
هر یک از اعضای تیم بنیانگذار هر چقدر هم با استعداد باشند، اگر نتوانند به صورت تیمی کار کنند، فایده ای نخواهد داشت. به طور معمول مسائلی مانند عدم اعتماد، عدم توانایی برای تفویض وظایف، ارتباطات ضعیف، اولویت دادن خویشتن نسبت به تیم و نیازها، حسادت، مناقشات ناسالم و رهبری ضعیف باعث اختلال در عملکرد تیم می شود.
تیم های ناکارآمد ممکن است یکدیگر را تضعیف کنند، درگیر منازعات جزئی شوند، در انزوا کار کنند، به تصمیمگیری در مورد کارها و محصولات مهم دچار نزاع و درگیری شود و ذینفعان اصلی یا کل کسب و کار را برای تامین نیازهای شخصی خود گرو بگیرند. اختلال در عملکرد تیم، باعث می شود تیم از مسیر درست خود خارج شده یا عملکرد آن بطور چشمگیر تنزل یابد، کیفیت محصول پایین بیاید، وعده های مشتریان تحقق نیابد، روزنههای فرصت از دست برود و در نهایت به عدم موفقیت استارتاپ بیانجامد. بنابراین، هرچقدر هم که بنیانگذاران تیم استارتاپی خوب باشند، سرمایه گذاران و شتابدهنده ها می خواهند بدانند که آیا به همان اندازه که به طور فردی خوب هستند، واقعا قادر به همکاری مؤثر و کارآمد هستند یا خیر.
سرمایه گذاران و شتابدهنده ها سؤالات مشخصی را می پرسند و به دنبال شواهدی دال بر عملکرد مؤثر تیم هستند. به عنوان مثال:
- لطفاً در مورد پروژه جالبی که دو یا چند نفر از شما با هم، ترجیحاً خارج از کلاس یا محل کارتان راه اندازی کرده اید، به ما بگویید.
- چه مدت است که بنیانگذاران یکدیگر را میشناسند، و چگونه با هم آشنا شدید؟ آیا هیچ یک از بنیانگذاران بوده که با هم حضوری ملاقات نکرده باشند؟
در اکثر سؤالات مربوط به تیم، سرمایه گذاران و شتابدهنده ها به دنبال شواهدی هستند مبنی بر این که بنیانگذاران می توانند باهم همکاری کنند یا نه. (به عنوان مثال، شاید در گذشته با موفقیت روی یک پروژه چالش برانگیز کار کرده اند یا شاید پیشرفت استارتاپی قابل توجهی را تنها از طریق کار گروهی عالی ممکن ساخته اند). سرمایه گذاران خطرپذیر و شتابدهنده ها به دنبال شواهدی هستند دال بر اینکه بنیانگذاران در طول تمامی فراز و نشیب های اجتناب ناپذیر تکامل یک استارتاپ، میتوانند به همکاری با یکدیگر ادامه دهند. (به عنوان مثال، شاید به دلیل دوستی های قوی، در گذشته در طول چنین فراز و نشیب هایی با یکدیگر همکاری کرده اند و غیره).
تعهد بنیانگذاران
سرمایه گذاران و شتابدهنده ها معمولا بنیانگذارانی که هم زمان که دارن روی استارتاپشان کار میکنند اما کارهای دیگری مانند تحصیل، شغل یا استارتاپ دیگری حواسشان را پرت می کند را رد میکنند. سرمایه گذاران جسورانه و شتابدهندهها می خواهند مطمئن شوند که بنیانگذاران منحصراً بر روی این استارتاپ کار می کنند و به موفقیت استارتاپ متعهد هستند. نشانه های اولیه این تمرکز و کار انحصاری، عبارتند از تعهد بنیانگذاران به حضور و شرکت تمام وقت در برنامه شتابدهی، در یک دوره معمول سه تا شش ماهه. نمونه هایی از انواع سؤالات مطرح شده برای تعیین سطح تعهد بنیانگذار، عبارتند از:
- اگر به شما کمک مالی کنیم، کدام یک از بنیانگذاران متعهد خواهد شد که برای سال آینده به طور انحصاری (نه مشغول تحصیل و نه شغل) بر روی این پروژه کار کند؟
- آیا هر یک از بنیانگذاران تعهدی بین اکنون و تاریخ پایان شتابدهی (سرمایه گذاری) دارد؟
- آیا بنیانگذاران تعهداتی در آینده دارند (مثلاً اتمام دانشگاه، رفتن به مدرسه) و اگر چنین است چه می شود؟
- در صورت پذیرش در برنامه، آیا همه بنیانگذاران می توانند بصورت فردی و تمام وقت در شتابدهنده شرکت کنند؟
انعطاف پذیری و سازگاری تیم
در نهایت، سرمایه گذاران خطرپذیر و شتابدهنده ها می خواهند روی تیم های استارتاپی سرمایه گذاری کنند که بتوانند به سرعت یاد بگیرند، تصمیمات هوشمندانهای بگیرند و با شگفتیها و چالشهای زندگی استارتاپی سازگار شوند. تجربه تیم بنیانگذار، دستاوردهای آن تا به امروز و تعامل با ٖسرمایه گذار و یا شتابدهنده در طی درخواست سرمایه گذاری، ممکن است نشان دهند که تیم شما از این خصوصیات برخوردار است یا خیر. در طول فرآیند درخواست پذیرش در شتابدهنده یا سرمایه گذاری، ممکن است از شما سؤالاتی پرسیده شود و یا با چالشهایی برای آزمودن انعطاف پذیری و سازگاری تیمتان روبرو شوید.
حضور بنیانگذاران در فضای مجازی
برخی از سرمایه گذاران و شتابدهنده ها به بررسی حساب های رسانه اجتماعی هر یک از بنیانگذاران می پردازند. به عنوان مثال صفحه وب یا وبلاگ شخصی، نشانی اینترنتی گیت هاب، نشانی اینترنتی لینکدین، شناسه فیس بوک و شناسه توییتر هر بنیانگذار ممکن است خواسته شود. حتی اگر سرمایه گذاران و شتابدهنده ها این موارد را درخواست نکنند، پیشنهاد می کنیم که تیم های بنیانگذار، زمانی را برای بررسی حساب های آنلاین هر بنیانگذار اختصاص دهند و چیزهایی که از اعتبار تیم بنیانگذار می کاهند را حذف کنند، مواردی را که نیازمند به روزرسانی هستند به روز کنند و مواردی را که وجود ندارند را اضافه کنند. این کار پروفایلهای لینکدین حرفهای برای هر بنیانگذار بسازید. نوشتههای نامناسب قدیمی را اصلاح یا حذف کنید. گر حضور استارتاپ و تیم بنیانگذار در فضای مجازی با آنچه بنیانگذاران در درخواست برای جذب سرمایه و یا پذیرش در شتابدهنده می گویند مطابقت نداشته باشد، سرمایه گذار ممکن است به پاسخ های بنیانگذاران اعتماد نکند و یا ممکن است اطلاعات متناقض یا منفی را خطری برای برند شرکت سرمایه گذاری یا شتابدهنده بدانند.
ویژگی های خاص بنیانگذاران
شتابدهنده های مختلف ممکن است به دنبال ویژگی ها و ارزش های مختلفی در بنیانگذاران باشند. به عنوان مثال، یکی برای اراده، انعطاف پذیری، قدرت تخیل و دوستی ارزش بسیاری قائل باشند، در حالی که دیگری برای دارا بودن ذهنیت یادگیری، تواضع، ثبات، علاقمندی وافر، احترام، همدلی و شوخ طبعی ارزش قائل باشد. با توجه به این ارزش ها، Y Combinator انتظاراتی اخلاقی از بنیانگذاران دارد که شامل رفتار عادلانه و محترمانه با بنیانگذاران و کارمندان، صادق بودن با سرمایه گذاران و شرکا، صداقت در درخواست پذیرش در شتابدهنده، برخورد محترمانه با مبالغ سرمایه گذاری شده در استارتاپ، و به طور کلی رفتاری حرفه ای و شرافتمندانه است.
مطلبی دیگر از این انتشارات
چرا شرکت های بزرگ برنامه شتابدهی استارتاپ ها را راه اندازی می کنند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
رونمایی برنامه «سرمایهگذاری جسورانه در ایدههای نوآورانه»
مطلبی دیگر از این انتشارات
سرمایهگذاری خطرپذیر