بازاریاب دیجیتال، کاربرپژوه، طراح تجربه، عضو هیات موسس یواکس شیراز
مدیریت چالشهای ساخت پرسونا با ابزار
یکی از ابزارهای شناخت مشتری که بازاریابان، طراحان تجربه کاربری و تولیدکنندههای محتوا همگی روی آن اتفاق نظر دارند، پرسوناست.
پرسوناها نمایندهی افرادی هستند که به یک شکل خاص از محصول و یا خدمات شما استفاده میکنند. ( Rikke Friis Dam ,IDF)
اما ساخت پرسونا یک کار تیمیه. اینطور نیست که پرسونا را در سیلوی خودتون بسازید و به صورت دفعی برای سایرین رونمایی کنید و ازشون بخوایید این پرسوناها رو به عنوان نمایندهی مخاطبهای کسب و کار در نظر بگیرند.
حین فرایند ساخت پرسونا باید سایر اعضای تیم رو هم در جریان برخی جزییات بذارید و چه بهتر که در این مسیر از مشارکتشون هم برای توسعهی پرسوناها استفاده کنید.
ما فرض میکنیم شما می دونید پرسونا چیه و با انواع پرسونا آشنایی دارید. پس یک راست میریم سر چالشهایی که برای ساخت پرسونا در یک تیم وجود داره و در نهایت ضمن اشاره به ویژگیهایی ضروری ابزار آنلاین ساخت پرسونا ابزاری به شما معرفی میکنم که ساخت انواع پرسونا رو برای شما کاری جذابتر و سادهتر میکنه.
چالشهای ساخت پرسونا با تمپلیتهای پرسونا
یکی از دمدستترین ابزارها برای ساخت پرسونا، تمپلیتهای پرسوناست که به تعداد فراوان در گوگل یافتپذیرند اما مشارکت گرفتن از سایرین وقتی پرسونا را با تمپلیت میسازید محدودیتهایی به همراه خواهد داشت که بهتره نسبت بهش آگاه باشید:
- ویرایش و یکپارچهسازی تغییرات : از آنجا که بهتره حین ساخت پرسونا سر کوچکترین مسایل حتی اسم پرسونا با اعضای تیم اتفاقنظر داشته باشید، پرسوناهای شما تا رسیدن به نسخهی نهایی دستخوش تغییرات زیادی خواهند شد. اعمال این تغییرات، نگهداری آنها و یکپارچهسازی آنها در تمپلتها احتمال بروز خطا رو زیاد میکنه و از همه گذشته زحمت بسیاری داره.
- دسترسی همه اعضای تیم به آخرین نسخه پرسوناهای مخاطب: تصور کنید طی جلسهای به این نتیجه رسیدید که فلان عامل انگیزشی در ویژگیهای فلان پرسونای شما فاقد اعتبار است ولی هنوز فرصت نکردید نسخهی پرسونای ویرایش شده رو به دست همکاران خود برسانید و یا فلان همکار شما دورکار است و از تغییر اعمال شده بیاطلاع.
- نگهداری تاریخچه تغییرات یک پرسونا: بهتر است تغییراتی که در طی زمان روی پرسوناهای خود اعمال میکنید رو نگهداری کنید تا ضمن مشاهدهی روند توسعهی پرسوناها بتونید هر تغییری رو که خواستید بازگردانی کنید و به تنظیمات قبل برگردونید. این کار با تمپلیتهای پرسونا دست و پاگیره.
ویژگیهایی که یک ابزار ساخت پرسونا باید داشته باشد
- تمپلیتهای آماده: «از کجا شروع کنم» چالشیه که اغلب موقع انجام هر کاری باهاش مواجهیم. تو ساخت پرسونا هم داستان همینه. تمپلیتهای آماده سکوی پرتاب و نقطهی شروع بسیار مناسبی هستند که شما رو از همون اول در مسیر قرار میدند و از سختی شروع ساخت پرسونا برای شما میکاهند.
- تغییر تمپلیت: وقتی از ابزاری استفاده میکنید باید بهتون این قابلیت رو بده که هم بتونید قالبی رو از اول خودتون بسازید و هم اینکه بتونید تمپلیتهای قبلی رو هر زمان بر اساس اولویتها و نتایج تحقیقات و برررسیهای جدید تغییر بدید.
- تعریف انواع مولفهها: برای توصیف هر ویژگی پرسونای خود به تناسب به یکی از مؤلفههای متنی، تصویری، گزینهای و یا بازهای نیاز دارید مثلا وقتی میخواهید میزان هیجانی بودن شخصیت پرسوناتون رو تعریف کنید به مؤلفهی بازهای نیاز دارید و وقتی میخواهید برندهای محبوب پرسوناتون رو توصیف کنید به مؤلفهی تصویری نیاز دارید.
- اشتراکگذاری: همونطور که میدونید پروسه ساخت و توسعهی پرسونا یک کار تیمیه پس باید بتونید از همون اول که دارید پرسونا رو میسازید با سایر همتیمیهاتون به اشتراک بذارید و از مشارکتشون بهرهمند بشید.
- تعریف انواع مجوزها: پُرواضحه که مشارکتگرفتن از همتیمیها به این معنی نیست که همگی اختیار اعمال تغییرات روی پرسونای ساخته شده رو داشته باشند بلکه برخی فقط ناظر هستند و میتونند اظهارنظر کنند و برخی مدیر پروژه و قدرت اعمال نظر و تغییرات رو خواهند داشت.
- تعریف پروژه: هر پروژه متناسب با هدفی که دنبال میکنه پرسوناهای خاص خودش رو داره. مثلا نمیتونید پرسوناهایی که برای پروژهی بازاریابی گسترده استفاده میکنید رو برای پروژهی بازطراحی یک فیچر خاص در محصول خود استفاده کنید. از طرفی ممکنه بخوایید برای چند شرکت متفاوت پرسونا بسازید، در این شرایط باید بتونید به راحتی به پرسوناهای مربوط به هر شرکت یا پروژه دسترسی داشته باشید.
- خروجی گرفتن از پرسونا: بهتره بتونید از پرسوناتون خروجی بگیرید و به دیوار نصب کنید تا بتونید تمامی لحظاتی که برنامهریزی و یا دیزاین میکنید اون رو گوشهی ذهنتون داشته باشید و از تعصبات شخصی دور بمانید.
معرفی ابزار آنلاین ساخت پرسونا
بسیاری از طراحان و بازاریابان برای ساخت پرسونا از تمپلیتهای پرسونا و یا از ابزارهای ویرایش عکس استفاده میکنند که این، دستِ شما رو برای ایجاد تغییرات و به اشتراکگذاریِ در لحظه میبنده چیزی که برای ساخت یک پرسونای مخاطب بسیار ضروریه. از ابزارهای آنلاینی مثل گوگل شیت و یا ابزار Makemypersona هاب اسپات هم میتونید برای ساخت پرسونا استفاده کنید اما این ابزارها هر کدومشون چند تا از ویژگیهایی که در بالا اشاره کردم رو ندارند مثلا دسترسیهای متفاوت برای مشارکت در ساخت هر پرسونا یا امکان استفاده از تمپلتهای آماده، مؤلفههای آماده. در نتیجه نمیتونند در بلندمدت پیشرفتی در مسیر ساخت و مدیریت پرسونای شما ایجاد کنند.
هِرازگُو اولین پلتفرم آنلاین به زبان فارسیه که غیر از امکان «خروجی گرفتن از پرسونا» همهی ویژگیهایی که یک ابزار آنلاین باید برای ساخت پرسونا داشته باشه رو داره و شما رو در ساخت، توسعه و مدیریت پرسونای مخاطبهاتون توانمندتر میکنه.
شما چه نیازهایی حین ساخت پرسونا داشتید؟ به نظرتون یک ابزار خوب برای مدیریت پرسوناها باید چه ویژگیهایی داشته باشه؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
چطور از پرسوناها بیشترین بهره رو ببرین
مطلبی دیگر از این انتشارات
روشهای نقشهبرداری UX: راهنمای مطالعه
مطلبی دیگر از این انتشارات
فریادها و نجواها؛ پرسونا