بی اهمیت بودن ارزش کار برنامه نویس در ایران - قسمت 1

اطلاعیه: برای دسترسی به لینک تمامی ایرراپ‌های موجود در تلگرام به‌صورت یکجا، می‌توانید از ربات AirdropKittyBot@ در تلگرام استفاده کنید. کافیست تا AirdropKittyBot را در قسمت جستجوی تلگرام نوشته و سپس وارد ربات شوید.

─────────────

متاسفانه آره... حرفمو با تاسف شروع می‌کنم! اینکه متاسفانه ارزش کار برنامه نویس یا توسعه دهنده تو ایران خیلی کمه! البته کم که چه عرض کنم، خیلی داغونه! این مشکل دلایل زیادی داره و این قسمت قراره درمورد لایسنس‌ها حرف بزنم.

لایسنس نرم افزار چیه؟

لایسنس یا همون گواهی... زمانی که یه نرم افزار یا بازی دارای لایسنسی باشه، یعنی ما باید طبق قوانین اون لایسنس از اون نرم‌افزار استفاده کنیم. این دقیقا مثل لایسنس تو دنیای واقعیه! یعنی چی؟! مثلا وقتی شما گواهی‌نامه دریافت می‌کنین، این گواهی نامه، لایسنس شماس و شما مجبورین طبق مفاد و شرایط موجود برای اون عمل کنین و نمیتونین به دلخواه تو خیابون از وسط جاده رانندگی کنین! حتی شما مجبورین اونو تمدید کنین چون مادام العمر نیس! و این تمدید کردنه هم یکی از قوانین این نوع لایسنسه! وگرنه ممکنه مواردی نیاز به تمدید نداشته باشن.

اگه با کامیپوتر دارین کار می‌کنین احتمالا شنیدین که میگن نسخه ویندوزِ کرک شده یا اورجینال! نسخه اورجینال در واقع درست نیس و عبارت بهترش اینه که بگین نسخه قانونی! شما وقتی از حالت غیرقانونی و بدون لایسنس استفاده میکنین، مثل این میمونه که بدون گواهی نامه رانندگی کنین! شما ویندوز رو نصب کردین اما گواهی اون رو نگرفتین! شما یه متخلف به حساب میاین! البته امیدوارم که اینطور نباشه 😬

شروع با یه خاطره از فروش محصول

حدود سال 1399-1400 واسه سیستم مدیریت محتوای وردپرس افزونه‌ای طراحی کرده بودم که نیاز اکثر وبسایت‌های فروشگاهی بود و نمونه مشابهی نداش. این افزونه رو تو سایت خودم واسه فروش قرار دادم. سایتی که ماهیانه مجبور بودم هزینه‌ زیادیو واسش پرداخت کنم. کاربرای نسبتا زیادی این افزونه رو از من تهیه کردن و البته همه این کاربرا، معمولا با تخفیف محصولو خریدرای می‌کردن. تو اون زمان هزینه‌هایی از 120 الی 300 برای محصول من پرداخت میشد؛ که معمولا زیر 200 بود (اه چه زیاد😱). این افزونه بخش اصلی نیاز فروشگاه رو برطرف می‌کرد. این قیمت تو اون زمون حتی هزینه یک هودی هم نبود!😐 یعنی کاربر بطور مادام العمر قرار بود از افوزنه‌ استفاده کنه و فقط چنین هزینه‌ای رو صرف می‌کرد و بنده موقع پشتیبانی و رفع باگ بارها می‌دیدم که اکثرشون فروش‌های میلیونیِ زیادی دارن (خدا بیشترش کنه ما که بخیل نیسیم😅).

خب تا اینجا صحیح.

نرم افزاری که خودم از یه توسعه دهنده دیگه تهیه کردم

واسه محافظت از سورس‌کد افزونه‌ای که با PHP نوشته بودم، مجبور شدم نرم افزار خارجی رو تهیه کنم که این نرم‌افزار هم هزینه‌ کمی نداشت (سال 1399).🥲 اون موقع دانشجو بودم و فروشنده نرم افزار در ازای کارت دانشجویی فکر کنم با تخفیف نصف قیمت میداد. بنابراین با هزینه‌ای دور و بر 5 تومن، نرم افزار رو تهیه کردم😭 (البته هنوز نسخه Basic).

موقعی که من نرم افزار رو خریدم، تا نسخه PHP 7.2 رو پشتیبانی می‌کرد. بعد از مدتی نسخه PHP 7.4 بهش اضافه شد. ولی نه صبر کنین! من نمی‌تونسم به این نسخه جدید دسترسی داشته باشم آخه چرا!؟😳 چون باید با پرداخت هزینه‌ای جدید ارتقاء میدادم!😕 مگه من نرم افزار رو نخریدم؟!🤔 مگه من یه بار خریداری نکردم!؟😡 مجبورم هزینه بیشتری بپردازم بازم؟!😤

خب خب خب. بله مجبورم!🫠 باید برای پشتیبانی از PHP 7.4 ارتقاء میدادم. هزینه ارتقاء نسبت به خرید لایسنس جدید کمی کمتر بود. به هرحال تو تخفیفِ بلک فرایدی ارتقاء دادم و چیزی حدود 4 تومن شد!🫨 ولی نه صبر کنین هنوز تموم نشده که! بعد از مدتی PHP 8 اومد و اوه لعنتی بازم باید ارتقاء میدادم🤯 و این بار بخاطر وضعیت اقتصادی کشورم مجبور بودم 10 تومن بدم!!!!!🫡

مقصر کیه؟!🤨 آیا اون توسعه‌دهنده نرم افزار حق اینو داره که بابت نسخه‌های جدید از من پول بگیره؟😒 مگه من یه بار نخریدم؟!😕

استندارد فروش نرم افزار لایسنس دار در دنیا

تو جامعه بین المللی زمانی که یه نرم افزار به‌صورت عمومی در اختیار قرار می‌گیره و به فروش میره، معمولا لایسنسی رو روی اون قرار میدن. این لایسنس می‌تونه مادام العمر، زمان‌دار و یا نسخه‌ای باشه. همچنین ترکیبی از همه این‌ها با توجه به نیازها ممکنه اعمال بشه.

لایسنس مادام العمر

در اینجا مشتری فقط با یه بار پرداخت، می‌تونه از محصول تا ابد و بی نهایت استفااده کنه، ولی چرا؟! این حالت معمولا زمانیه که قرار نیس بروزرسانی‌های بزرگی برای محصول اضافه بشه و یا اینکه فروشنده همه ویزگی‌های بعدیو هم در نظر گرفته. تو این حالت محصول بطور کامل روی سخت افزار و سیستم مشتری اجرا میشه و وابسته به سروری نیس که فروشنده مجبور باشه هزینه‌ای بطور مدام براش پرداخت کنه.

لایسنس زمان‌دار

این مدل تاریخ انقضا داره. یعنی شما بعد از مدتی دیگه نمی‌تونین از اون برنامه استفاده کنین. چرا مگه هزینش رو ندادیم؟!😕

ممکنه نرم‌افزار در سمت سرور اجرا بشه. مثل اکثر هوش مصنوعی‌های امروزی که سمت سرور اجرا میشن و خب طبیعیه که توسعه‌دهنده نیاز داره تا هزینه‌های سرور رو تعمین کنه.
حالت اجاره‌ای داره! یعنی فروشنده اگه بخواد محصول رو به شما تا ابد بفروشه طبیعتا قیمت زیادی در نظر داشت؛ ولی داره با قیمت کمتری اونو به شما اجاره میده، دقیقا مثل خونه. شاید بگین خب یعنی چی اینکه خونه نیس!چرا گوزو ربط میدی به ....! خب صحیح خونه نیس ... ولی اون هم زحمتی برای ساخت این چیزا کشیده! همینطور که با جادو جنبل ظاهر نشده دوست گلم!😘

لایسنس نسخه‌ای

این مدل لایسنس بدین صورته که مثلا شما نرم افزار رو میخرین و یه سری ویژگی‌هایی داره. شما قبول کردین که این ویژگی‌هارو خریدین. توسعه دهنده تا جایی باگ‌هارو رفع میکنه چون وظیفشه و یا شاید ویژگی‌های کوچیکی هم اضافه کنه؛ اما از یه جایی به بعد ویژگی‌های بزرگتری اضافه میشه یا تغییرات عظیمی رخ میده. در چنین حالتی توسعه‌دهنده از شما میخواد تا برای رفتن به نسخه جدید هزینه‌ای رو پرداخت کنین.

این طبیعیه! شما وقتی خریدین، قبول کردین که چه چیزیو میخرین، پس چرا باید ویژگی‌های جدید و زحمات جدید رو بصورت رایگان دریافت کنین؟! مگه اینکه خوشی زده باشه زیر دل توسعه دهنده😁 و یا ویژگی‌ها چندان بزرگ نباشن.😬

تو چنین حالتی برای مثال اگه نسخه خریداری شده 1.0.0 باشه، تا زمانی که نسخه به 2.0.0 تبدیل نشده، سایر نسخه های 1.1.0، 1.2.3 و .... که رقم دوم و سوم تغییر می‌کنن رایگان خواهند بود که این تغییرات معمولا ویژگی‌های کوچیک یا رفع باگه و چیز بیشتری نیس.

درضمن محصول از همون ابتدا هم میتونه تو حالت‌های مختلفی به فروش برسه ... هر حالت قیمت متفاوت و ویژگی‌های خودشو داره. برای مثال حالت Basic, Pro و ... که یه سری امکانات تو حالت پایه قرار داره و یه سری امکانات تو حالتای دیگه بیشتره.

انتظارات از لایسنس نرم افزار در ایران

متاسفانه با اون چه که در بالا گفته شد فاصله زیادی داریم! تو ایران علاوه‌بر اینکه برای جابجایی کوه دوست دارن 100 تومن هم خرج نکنن (نمیگم همه🙊)، برای لایسنس نرم افزار هم انتظارات زیادی وجود داره!

عزیزان، اون شخصی یا اشخاصی که یه نرم افزار رو توسعه دادن زحمت زیادیو برای اون کشیدن. من کاری به کسایی که به هر طریقی یه نرم افزار رو بدون زحمت کشیدن میدن بیرون ندارم، حرفم راجب کساییه که زحمت میکشن. من و شما نمی‌تونیم انتظار پشتیبانی بی نهایت داشته باشیم که! تو سیستم بین المللی برای هر لحظه پشتیبانی هزینه گرفته میشه! اون شخص که بیکار نیس بیاد وقت و انرژی خودشو صرف من و شما کنه؛ زندگی خودشو داره! من و شما وقتی یه نرم افزار رو می‌خریم فقط همونو می‌خریم و مفاد و توضیحات فروشنده رو هم قبول می‌کنیم!🤝

به نظرتون واقعا 300 و 200 تومن برای یه افزونه وردپرس چیز زیادیه؟! این حتی هزینه یه پیتزا هم نیس! طبق همین معیارهای غلط توسعه‌دهندگان هم معمولا جلو میرن تا بلکه بتونن درآمدی داشته باشن! اینکه من و شما هزینه خرید یه چیزو نداریم، ارتباطی به فروشنده نداره و مشکل اون نیس بلکه مشکله ماس! و ما نمی‌تونیم بریم بگیم فلانی من بدبختم بیچارم تخفیف بده فلان بده رایگان بده مفتی بده!😂

استفاده غیر قانونی از نرم افزار و راه چاره!

متاسفانه ما ایرانیا تو جامعه بین المللی مشکلات انبوهی داریم و بخش اعظمش بخاطر تحریم‌ها، اقتصاد بد و نداشتن فرهنگ درست تو این زمینه هستش. عادت کردیم از هرچیزی رایگان استفاده کنیم! نرم افزار کرک شده، بازی کرک شده، فیلم و سریال دیدن رایگان!!!!! کتاب رایگان!!!!!!!!!!🗿

تو قدم اول، این نکته اهمیت داره که حداقل این بلارو سره هم وطن خودمون نیاریم! از بیرون تحریم ولی از داخل چه مشکلی وجود داره؟! واقعا هزینش رو نداریم؟! یا فقط می‌خوایم مفتی یه چیزیو تصاحب کنیم چون به نظرمون نرم افزار اینا مجازی و دیجیتالی هستن و ارزش ندارن! فک می‌کنیم رو هوا ساخته شدن و چیز سختی نیسن!

در قدم دوم این نکته مهمه که اگه به هر دلیلی غیرقانونی از چیزی استفاده می‌کنیم، اول از همه اون رو عمومی‌تر نکنیم و دوم اینکه اگه یه روزی به کمک چیزی که ازش غیرقانونی استفاده می‌کنیم به درآمدی رسیدیم، بریم و اون رو بطور قانونی تهیه کرده و دینمون رو ادا کنیم!

تا وقتی تک تک ما نخوایم رفتارای اشتباه خودمونو اصلاح کنیم، جامعه اصلاح نمیشه! وقتی من اشتباه کنم و شما اشتباه کنین و چندین نفر دیگه هم اشتباه کنن و همراه این اشتباهات هزاران اشتباه دیگه هم رخ بده چه چیزی قرار درست شه؟! سهم خودتونو انجام بدین و بقیه رو هم برای انجام دادنش تشویق کنین... حداقل کاری کنین جامعه فردا بهتر از امروز بشه.

(شاید ویرایش کنم ولی فعلا تا همین‌جا کافیه؛ ممنون از اینکه خوندین البته اگه خونده باشین😅)