آدم بسیار حساس کیست؟

ترجمه دکتر نسیم خوشدل

بسیارحساس بودن یعنی چه؟

آیا شما همه چیز را بیشتر از بقیه حس می‌کنید؟ آیا مکان‌های شلوغ و محیط‌های پرهیاهو شما را به راحتی خسته و فرسوده می‌کنند؟ آیا برایتان پیش آمده که بخواهید از جمع دور شوید و تنها باشید؟ اگر پاسختان به این سوال‌ها مثبت است شما ممکن است یک ‌‌آدم بسیار حساس باشید که نسبت به آنچه می‌بینید و صداها و رفتارهای عاطفی و محرک‌های دیگر اطرافتان بسیار حساس هستید و این یک خصوصیت طبیعی و سالم است.

بسیار حساس بودن نقاط قوت و مزایای گوناگونی به همراه دارد. البته گاهی می‌تواند به برانگیختگی زیاد و خستگی منجر شود و این تازه سرآغاز داستان بسیار حساس بودن است. به خواندن ادامه بدهید تا بیشتر بدانید:

این مقاله را به صورت صوتی گوش کنید.

آدم‌های بسیار حساس باید خودشان را از محیط‌های پر تقاضا دور کنند، به پناه‌گاهی بروند که بتوانند تنها باشند و خودشان را آرام کنند. آدم بسیار حساس کیست؟

آدم بسیار حساس آدمی‌ست که واکنش‌های قوی فیزیکی، روحی و عاطفی به محرک‌ها نشان می‌دهد. محرک‌ها می توانند محرک‌های خارجی باشند مثل محیط اطراف یا آدم‌هایی که با آنها هستید و یا محرک‌های درونی مانند افکار، عواطف و ادراک خودتان.

درحالیکه همه گاهی حساس می‌شوند و تا حدی به محرک‌ها واکنش می دهند، آدم بسیار حساس پاسخ و واکنش بسیار شدیدتری را تجربه می‌کند- آنقدر قوی که خارج از حد تحمل باشد و او را در هم بشکند.

بسیاری از آدم‌های بسیار حساس باید خودشان را از محیطهای پر تقاضا دور کنند، به وپناه‌گاهی بروند که بتوانند تنها باشند و فشار ناشی از محرک‌ها را کاهش بدهند.

نکته مهم: اگر فکر می‌کنید : «این چیز ویژه‌ای نیست و همه گاهی اینطور حس می‌کنند» احتمال زیادی وجود دارد که شما بسیار حساس نیستید!

آدم‌های بسیار حساس بر اساس تجربه می‌دانند که همه چیز را بسیار قوی‌تر از دیگران احساس می‌کنند. آن‌ها متفاوت بودن را تجربه کرده‌اند.

اغلب دیگران هم متوجه این موضوع شده‌‌اند و با جملاتی مثل : « چه دقتی داری؟»، «چرا این موضوع اذیتت می‌کنه؟» «نمی‌دونم به نظر من خیلی بلند/داغ/ سرد نمی‌آد» یا «تو خیلی حساس هستی!» آن را یادآوری می کنند.

سه نکته که باید راجع به آدم‌های بسیار حساس بدانیم!

*بسیار حساس بودن یک خصوصیت طبیعی است.

۱۵ تا ۲۰ درصد جمعیت دارای ژنی هستند که آن‌ها را بسیار حساس می‌کند.

*بسیار حساس بودن یک خصوصیت واقعی و برپایه تحقیقات است.

در روانشناسی هر کسی که درجه بالایی از حساسیت پردازش حسی (SPS)، که یک خصوصیت شخصیتی ست، را دارد آدم بسیار حساس در نظر گرفته می‌شود. حساسیت پردازش حسی خصوصیت پردازش عمیق تجربیات و محرک‌هاست و فرد دارای این خصوصیت در سیستم عصبی تفاوت‌هایی با دیگران دارد.

*بسیار حساس بودن مزایا و معایبی دارد.

آدم‌های بسیار حساس همدل و خلاق هستند با یک حس درونی قوی و نیازهای دیگران را به خوبی درک می‌کنند- تا آنجا که آن‌ها در مشاغلی مانند روان‌درمان‌گری، مشاوره، هنروری، موسیقی و نوسیندگی بسیار موفق‌اند.

از طرفی آدم‌های بسیار حساس با درهم شکستن، خستگی و فرسودگی دست و پنجه نرم می‌کنند، بخصوص از جذب و حس کردن رفتارهای عاطفی افراد اطرافشان. فضاهای پر سر و صدا و شلوغ هم می‌توانند این آدم‌ها را فرسوده کند- در واقع هر داده حسی می‌تواند.

از آنجا که آدم‌های بسیار حساس به زمانی احتیاج دارند که تنها باشند، گاهی با افراد درونگرا اشتباه گرفته می‌شوند. حقیقت این است که هرکسی می‌تواند بسیار حساس باشد، چه برونگرا، چه درونگرا و چه کسی که جایی ما بین برونگرا و درونگرا قرار دارد.

واقعیت این است که هیچ یک از خصوصیات شما بیش از حد نیست. شما به سادگی یک شخصیت منحصر به فرد و قوی دارید که هم طرفداران خودش را دارد هم مخالفین.

چهار نشانه علمی که آدم بسیار حساس را توصیف می کند.

اگر دوست دارید بدانید که آیا بسیار حساس هستید نشانه‌های آدم بسیار حساس را اینجا پیدا می‌کنید.

اگر اغلب به شما گفته می‌شود که بیش از اندازه عمیق هستید، بیش از اندازه حساس هستید و یا خیلی بیش از حد حس می‌کنید شما احتمالا یک آدم بسیار حساس هستید.( واقعیت این است که هیچ یک از این خصوصیت‌ها در شما بیش از حد نیست. شما به سادگی یک شخصیت منحصر به فرد و قوی دارید که هم طرفداران خودش را دارد هم مخالفین.) اما برای اینکه مطمين شوید خوب است که خصوصیات آدم‌های بسیار حساس را بفهمید و ببینید کدام یک را تجربه می‌کنید.

خوشبختانه این خصوصیات در مورد انسان ها و حیوانات بیش از ۲۰ سال است که به خوبی مورد مطالعه فرار گرفته است.

به نظر می‌رسد که بسیاری از تجربه‌های مشترک آدم‌های بسیار حساس به چند خصوصیت اساسی برمی‌گردد. این خصوصیات برای اولین بار توسط دکتر الین ارون منتشر شد و توسط محققان دیگر تایید شد و بسط پیدا کرد.

امروز دکتر ارون بر چهار خصوصیت اصلی برای توصیف آدم بسیار حساس تاکید دارد:

۱.عمق پردازش

آدم‌های بسیار حساس اطلاعات را عمیق‌تر از بقیه افراد پردازش می‌کنند.

برای مثال اگر کسی به آدم بسیار حساس نشانی‌اش را بگوید، آدم بسیار حساس آن را بارها و بارها در ذهنش مرور می‌کند و یا نام خیابان را با کلمات و نام‌هایی که آهنگ مشابه دارند به خاطر می‌سپرد. آدم‌های بسیار حساس ممکن است یک ارتباط استعاری بین نام خیابان و ایده‌های دیگر پیدا کنند. این موضوع یک کاربرد عملی دارد – این به این مفهوم است که احتمال اینکه آن‌ها نشانی را فراموش کنند خیلی کم است- و این همچنین بخشی از آن چیزیست که آدم‌های بسیار حساس را از لحاظ هنری خلاق می‌کند. اما این یعنی سیستم عصبی آدم‌های بسیار حساس هر بخش کوچک اطلاعات را بارها و بارها پردازش می‌کنند و زیر ذره‌بین قرار می‌دهند. این یک خصوصیت بنیادی در آدم‌های بسیار حساس هست و همین خصوصیت است که باعث می‌شود انرژیشان تحلیل برود و بیش از حد خسته بشوند. که ما را می‌رساند به خصوصیت دوم...

۲.بر‌انگیختگی

پردازش هرچیز کوچکی به صورت متداوم بسیار خسته کننده است. با توجه به اینکه یک آدم بسیار حساس جزیياتی را جذب و پردازش می‌کند که دیگران هرگز متوجه آن‌ها هم نمی‌شوند عملاً در طول روز کار شناختی بیشتری نسبت به متوسط افراد انجام می‌دهد. پس خیلی طبیعی است که یک آدم بسیار حساس در شرایطی که دیگران هیچ مشکلی ندارند احساس خستگی کنند.

مثال این موضوع می‌تواند این باشد که آن‌ها فقط می‌توانند یک یا دو برنامه در هر روز سفرشان داشته باشند نه یک برنامه فشرده، به لحظه‌های سکوت و آرامش احتیاج دارند، بدون مکالمه درحالیکه دیگران می‌خواهند حرف بزنند، یا آرزو می‌کنند به جای یک رستوران شلوغ و پر هیاهو به یک محیط آرام و بی سر و صدا بروند.

آدم‌های بسیار حساس مانند آدم‌های غیر حساس می‌توانند محیط‌های پر محرک را تحمل کنند فقط برای مدت کوتاه‌تر و فقط اگر با طراوت و با نشاط به آن محیط‌ها وارد شوند.

۳. همدلی (یا واکنش عاطفی)

واکنش عاطفی یعنی آدم‌های بسیار حساس عکس العمل قوی‌تری به تجربیات مثبت و منفی نشان می‌دهند. هرچند تحقیقات نشان داده که این اثر بیشتر در ارتباط با تجربه‌های مثبت یا ت مشاهده تصاویر با محتوای مثبت دیده می‌شود.

محیط مثبت نه تنها آدم‌های بسیار حساس را در وضعیت عاطفی خوبی قرار می‌دهد بلکه باعث خلاقیت و تفکر بهتر او می‌شود. این می‌تواند یکی از دلایلی باشد که آدم‌های بسیار حساس می‌خواهند یک خلوتگاه برای خودشان درست کنند ( و اغلب نمی‌خواهند کس دیگری به آن وارد شود) که شرایط اطرافشان قابل کنترل باشد و جوی را که به آن احتیاج دارند ایجاد کنند.

همدلی یعنی اینکه: آدم‌های بسیار حساس نسبت به احساس دیگران آگاه‌ترند، راجع به آنچه دیگران به آن احتیاج دارند فکر می‌کنند و مشتاق به کمک به دیگران هستند.

مغز آدم‌های بسیار حساس به تصاویر چهره دیگران که حسی را نشان می‌دهد واکنش قویتری دارد، و به خصوص اعصاب آینه‌ای‌شان- آن قسمت مغز که کمک می‌کند عواطف دیگران را بفهمیم و با آن‌ها همدلی کنیم- قوی‌تر است.

برای یک آدم بسیار حساس همدلی فقط فهمیدن احساسات و عواطف دیگران نیست. بسیاری از آدم‌های بسیار حساس عواطف دیگران را جذب می‌کنند حتی وقتی کسی احساساتش را به طور واضح بروز نمی‌دهد. آن‌ها احساسات را همانطور که از آدم‌ها جذب می‌کنند از مکان‌ها هم دریافت می‌کنند.

۴.حساسیت به جزییات

آدم‌های بسیار حساس در توجه به جزییات و ظرافت‌هایی که دیگران متوجه‌شان نمی‌شوند قدرت مادرزادی دارند. این به این مفهوم نیست که گوششان تیز است یا چشمانشان قوی است؛ این وقتی اتفاق می‌افتد که سیستم عصبی آن‌ها طوری طراحی شده است که کوچکترین دریافت حسی را عمیقتر پردازش می‌کنند.نتیجه‌اش این است که آدم‌های بسیار حساس کوچکترین صداها،کوچکترین حرکت‌ها، بوها و مزه‌هایی که دیگران اصلا متوجه آن‌ها نمی‌شوند، را حس می‌کنند. (این می‌تواند به برانگیختگی کمک کند از آنجایی که محیط‌های کاری برای کسانی طراحی شده است که تمرکزشان را با این نکات ریز از دست نمی‌دهند و این جزییات آزارشان نمی‌دهد.)

شما ممکن است بعضی از این خصوصیات را بیشتر از بقیه‌شان در خودتان ببینید، اما اگر با بیشتر آن‌ها سرتان را به نشانه تصدیق تکان داده‌اید احتمال زیادی برای بسیار حساس بودن شما هست.

آدم‌های بسیار حساس: شما سالم و معمولی هستید و شخصیت شما با مزایای مهمی همراه است.

دنیا شدیداً به تعداد بیشتری آدم بسیار حساس احتیاج دارد.

اگر شما یک آدم بسیار حساس هستید کاملا با تجربه فرسوده بودن، اضطراب و فشار عاطفی آشنا هستید. برای تعداد بیشماری از آدم‌های بسیار حساس این‌ها خصوصیاتی هستند که شخصیتشان با آن‌ها توصیف می‌شود. بعضی‌هایشان فکر می‌کنند معیوب هستند و بسیاری هم احساس می کنند از جمع آدم‌های غیرحساس رانده شده‌اند.

اما بسیار حساس بودن شما ضعف نیست قدرت است.

بسیار حساس بودن کاملا عادی و معمولی ست. اگر شما بسیار حساس هستید، بدانید دنیا شدیدا به آدم‌های بیشتری مثل شما احتیاج دارد!

به آدم‌های بسیار حساس احتیاج داریم زیرا:

۱.آدم‌های بسیار حساس لایه‌های مختلف عواطف را می‌بینند که دیگران نمی‌بینند- و از آن‌ها استفاده می‌کنند تا دنیا را غنی‌تر کنند.

خیلی از افراد ممکن است فکر نکنند بتوانند هیچ ارتباطی با بسیار حساس بودن برقرار ‌کنند در حالیکه شانس زیادی وجود دارد که آهنگ‌ها، نقاشی‌ها و داستان‌های مورد علاقه‌شان توسط یک آدم بسیار حساس خلق شده باشد.

آدم‌های بسیار حساس این موهبت را دارند که به درون دنیای احساسات و رویاها دست می‌یابند و آن‌ها را به لحظات شگفت‌انگیز برای دیگران تبدیل می‌کنند.

۲. آدم‌های بسیار حساس رهبری دلسوزانه و همراهانه ارايه می‌دهند.

اشتباه نکنید درحالیکه بسیاری از آدم‌های بسیار حساس طبیعت بی رحم دنیای تجارت را دوست ندارند، بسیاری از آنها فعالانه می‌کوشند که تغییرش بدهند.

رهبران بسیار حساس به اعضای گروهشان بیشتر گوش می‌دهند، دلایل تصمیماتشان را به طور شفاف مطرح می‌کنند و به نقاط قوت و اولویت‌های همکارانشان توجه می‌کنند. آن‌ها در استفاده از کلمات مثبت و بوجود آوردن توافق جمعی موفق هستند و اجازه می‌دهند تا کارمندانشان در مواقع ضروری احساسات خودشان را بدون اینکه توبیخ شوند ابراز کنند. تعداد مدیران بسیار حساس ممکن است زیاد نباشد اما بهترین مدیران و رییس‌هایی هستند که در زندگی داشته‌اید.

۳. آنها به اطرافیانشان کمک می‌کنند احساساتشان را تحلیل کنند (و نیازهایشان تامین شود)

آیا ممکن است آدم‌های بسیار حساس یک نقش تحولی اساسی را برای بقیه گروه داشته باشند؟

هرکس یک دوست بسیار حساس دارد احتمالا می‌گوید بله!

آدم‌های بسیار حساس دوستانشان را با تشویق تقویت می‌کنند، آن‌ها خالصانه و با همدلی به کشمکش‌های شما واکنش نشان می‌‌دهند و به شما کمک می‌کنند ارتباطاتی را ببینید که هرگز به تنهایی نمی‌توانستید!

آدم‌های بسیار حساس: شما عادی و طبیعی هستید، شما سالمید، و شخصیتتان مزایای مهمی به همراه دارد. بسیار حساس بودن همیشه راحت نیست و شاید راهکارهایی را فرا بگیرید تا با در‌هم‌شکستگی‌تان کنار بیایید. اما اشتباه نکنید: بسیار حساس بودنتان بهترین خصوصیت شماست.

مقالات بیشتر در مورد آدم بسیار حساس را می‌توانید در انتشارات پناهگاه آدم‌های بسیار حساس اینجا بخوانید:

ما یه اجتماع هستیم که تلاش می‌کنیم درباره آدم‌های بسیار حساس مقاله‌های خوب تهیه کنیم. در انتشارات پناهگاه ما اطلاعات ارزشمندی درباره آدم‌های بسیار حساس پیدا خواهید کرد.

منبع:

https://highlysensitiverefuge.com/what-is-highly-sensitive-person/