چگونه به عنوان یک آدم بسیار حساس با اضافه بار حسی کنار بیاییم؟

گاهی اوقات احساس می‌کنیم که دنیا برای افراد بسیار حساس طراحی نشده‌است. در این مقاله روش‌هایی برای مراقبت از خود آورده شده‌ تا حال بهتری داشته باشید.

آیا تا به حال به شما گفته‌اند که "بیش از حد حساس هستید؟" اگر اینطور است، بدانید که تنها نیستید.

حساسیت به معنای واکنش شدید به محرک‌های خارجی است: تجارب، سر و صدا، پچ پچ، احساسات دیگران، صدا، نور یا سایر تغییرات محیطی. حساسیت و همدلی بالا برای بسیاری از افراد تجربه متداولی است اما برخی از افراد این خصوصیات را در درجات شدیدتری تجربه می‌کنند و نمی‌‍‌دانند که این ویژگی‌ها می‌توانند نشانه‌های از اختلالاتی چون آسپرگر، اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD)، حساسیت پردازش حسی و ... باشد.

این امر به ویژه در مورد زنانی که حساسیت آن‌ها در گذشته با عنوان "هیستری" یا اختلال تبدیلی آسیب شناسی شده و اضطراب یا افسردگی تشخیص داده نشده ‌است، صادق است. (توجه: تجربه حساسیت و تجربه یک زن به طور کلی به وضوح بدون جنسیت و نان باینری (نه مرد، نه زن) است و به همان اندازه در مورد زنان ترنس و سیس قابل استفاده است.)

استفاده الین آرون از اصطلاح "حساسیت بالا" در ۱۹۹۷ در کتاب آدم بسیار حساس به عمق پردازش اطلاعات خارجی اشاره دارد؛ شخصی با حساسیت پردازش حسی (SPS)، که HSP نیز نامیده می‌شود. برای فرد مبتلا به آسپرگر، حساسیت هنگام تحریک بیش از حد ممکن است به صورت حس غرق شدن در احساسات بروز کند و برای فرد مبتلا به بیش فعالی، حس غرق شدن در احساسات و مشکل در تنظیم آن‌ها معمول باشد. برای فرد مبتلا به اختلال پردازش حسی (SPD)، برخی بوها یا بافت‌ها واکنش آن‌ها را شدت می‌دهد و برای فرد مبتلا به حس آمیزی یا سینستزیا (که به آن‌ها سینستز گفته می‌شود)، وجود رنج یا احساسات شدید در دیگران می‌تواند او را تحت فشار قرار دهد، این جنبه‌ای از این اختلال است که "احساس متقارن لمس آینه‌ای" نامیده می‌شود.

جالب است بدانید که هر یک از این پنج تفاوت‌ عصبی (HSP ،ADHD، اوتیسم، SPD و سینستزیا) غالباً حاکی از نسخه‌ای از "فروپاشی" از نظر عاطفی است. همانطور که بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد، احساس خشم در بزرگسالان‌، میگرن سریع ظاهر شونده یا فوران عصبانیت اغلب ناشی از اضافه بار حسی است.

بنابراین، چگونه می‌توانید با اضافه بار حسی کنار بیایید؟

درمان متمرکز بر تحریک‌های درونی (Interoception-focused therapy) که به افراد کمک می‌کند تا به درون خود نگاهی بیاندازند، از خلسه بهره می‌برد و توسط محققان انگلیسی سارا گارفینکل و لیزا کوادت در دانشگاه ساسکس مشهور شده ‌است. بسیاری از افراد حساس حس‌های جسمانی مانند ضربان قلب را یا به شدت احساس می‌كنند یا اصلاً احساس نمی‌كنند و بنابراین دقت بهتر از طریق تحریک درونی باعث كاهش اضطراب می‌شود. یک روش این است که برای یک دقیقه حرکت ورزشی پروانه را انجام دهید و سپس سعی کنید ضربان قلب خود را بدون قرار دادن انگشت روی نبض خود بشمارید. صرفاً توانایی تشخیص آن با دقت می‌تواند زمینه ساز و آرامش‌بخش باشد.

لورنس چوی روانپزشک از استنفورد، که خودش مبتلا به ADHD است و کلینیکی را در سیلیکون ولی اداره می‌کند، می‌گوید که استفاده از دارو راه دیگری است اما یافتن پزشکی که از نقاط قوت مغزی با سیم‌کشی‌ای متفاوت مطلع باشد، بسیار مهم است. به عنوان مثال، محرک‌های ADHD می‌توانند به عنوان یک سکوی پرتاب برای تمرین مهارت‌های اجرایی استفاده شوند. زمانی که احساس تسلط در مقیاس کوچکتر حاصل شد، می‌توان مراجعه کنندگان را تشویق کرد که به اهداف بزرگتری که آرزو داشته‌اند اما به دلیل چالش‌های عملکرد اجرایی نتوانسته‌اند در جهت آن تلاش کنند، فکر کنند.

همچنین روش‌هایی برای طراحی فضای زندگی وجود دارد که محرک‌ها را کاهش می‌دهد. به عنوان مثال، در"اتاق چند حسی" نوعی روشنایی زیبا، کم نور با رنگ‌هایی تاثیرگذار و طرح‌های فضا که بر دیوار نمایش داده شده، "لوله‌های شیشه‌ای" که درشان آب و چراغ‌های آبی هست به صورت عمودی قرار دارند و سایه‌هایی از سرخابی که گوشه‌ها و کوسن‌ها را روشن می‌کند، استفاده می‌شود.

نمونه‌ای از
نمونه‌ای از "اتاق چند حسی"
"لوله‌ی شیشه‌ای"

در اینجا چند نکته دیگر از کتاب ذهن واگرا: رشد در جهانی که برای شما طراحی نشده‌است، آورده شده‌است. اگر برای اولین بار متوجه شدید که ممکن است ADHD، سینستزی یا SPD داشته باشید یا اینکه در طیف اوتیسم قرار دارید، وقت خود را به امتحان کردن چیزهایی که برای شما مناسب است، اختصاص دهید.

  • رویکردهای مختلف را امتحان کنید و هر آنچه را که برایتان مفید است از آن‌ها فرا بگیرید. نیاز نیست خود را پایبند ذهن آگاهی یا گردهمایی یا تاکتیکی دیگر برای مداخله یا مراقبت از خود کنید. هنگامی که از تاکتیکی در یک روش بهره بردید، به سراغ روش بعدی بروید.
  • اما وقتی در میانه روشی هستید، متوقف نشوید! اگر حس می‌کنید که این روش می‌تواند موثر باشد، ادامه دهید. در صورت تمایل (مثلا اگر هزینه‌های این روش زیادتر از انتظار شماست) می‌توانید روش دیگری را امتحان کنید.
  • خود را آموزش دهید؛ به طور ویژه خلا دانش بصری خود را پر کنید و به جستجوی تصاویر، جدول‌ها، نمودارها، تصاویر و موارد دیگر درباره بدن، آناتومی انسان، سیستم عصبی و مغز بپردازید.
  • آنچه برای شما مفید است را بنویسید. اگر نوشتن برای شما آرامش‌بخش است، یا آرزوی نوشتن كتاب یا چاپ مقاله‌ای را دارید، نوشتن یادداشت‌هایتان می‌تواند بعدها در ایجاد جرقه‌ای در ذهنتان مفید باشد.
  • در صورت احساس امنیت، به خانواده، دوستان و در برخی موارد رسانه‌های اجتماعی خود در مورد "دگرگونگی عصبی" خود اطلاع دهید. باز کردن و به اشتراک گذاشتن حقیقت شما، بسیار شفابخش است. این مورد از نظر عملی نیز مفید است، زیرا ممکن است آن‌ها بخواهند بدانند که در تمام آن قرارها با درمانگر خود چه کاری انجام می‌دهید. همچنین وقتی دوستانتان نسبت به آنچه شما در مورد آن کاوش می‌کنید آگاه شوند می‌توانید حداقل در مورد مراحل درمان با آ‌ن‌ها صحبت کنید که با این کار کمتر حس تنها بودن خواهید داشت.
  • وقتی در حال بهبود هستید، احساس گناه نکنید. با کمال تعجب، این مورد از بقیه سخت‌تر است. وقتی سرانجام با آنچه در طول این سال‌ها اتفاق افتاده است کنار می‌آیید، حس قدرتمندی خواهید کرد. احساس جسارت و شادابی می‌کنید (و البته گاهی عصبانی، گیج یا مضطرب می‌شوید). پس از مدتی، به محض اینکه اطلاعات جدید در زندگی و هویت شما ادغام شد، همه چیز عادی می‌شود و شما احساس خوبی خواهید داشت و شاید بخواهید با کمتر دنیا بجنگید. همه چیز خوب خواهد شد. این ادغام نکته اصلی است. فکر نکنید که باید شبیه کلیشه یک فرد دگرگونه عصبی که در رسانه می‌بینید و بیشتر اوقات بدبخت و ناراحت است باشید، اینکه باشید. ما اینجا هستیم تا این دید را تغییر دهیم، این بدان معناست که شما باید جسورانه دگرگونه عصبی خود را پررنگ کنید. که در این صورت برای دنیا دیدن شما در شادی و خوشحالی کامل، بسیار فوق‌العاده خواهد بود.

اگر دوست دارید بیشتر در مورد آدم‌های بسیار حساس بدونید، در انتشارات پناهگاه اطلاعات ارزشمندی درباره آدم‌های بسیار حساس پیدا خواهید کرد.

همینطور اگر دوست دارید در مورد موضوع خاصی بدونید، خوشحال میشم تو قسمت نظرات برام بنویسید تا مقالات مناسب با نظرات شما رو بیشتر ترجمه کنم.ممنون

منبع: Greater Good Magazine