عایق الاستومری؛ انواع رولی و لوله ای عایق الاستومری و کاربرد آن در ساختمان

عایق الاستومری یکی از انواع عایق‌هایی است که در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر چند که این نوع عایق در دهه 1950 میلادی برای نخستین بار ابداع شده‌اند؛ اما تا مدت‌ها چندان کاربردی در ساختمان سازی نداشتند. در طی چند سال اخیر تحقیقات زیادی روی این دسته از عایق‌ها به عمل آمد و مشخص شد که بهترین گزینه برای عایق بندی تأسیسات مکانیکی به شمار می‌روند. در این مقاله قصد داریم تمام آنچه باید در خصوص عایق‌های الاستومری بدانید را بررسی کنیم. تا انتها با بازار عایق همراه باشید.

عایق الاستومری چیست؟

عایق الاستومری نوعی فوم است که از لاستیک مصنوعی تولید می‌شود. این نوع عایق در انواع رولی، ورقه‌ای و لوله‌ای در بازار به فروش می‌رسد. در تولید این نوع عایق‌ها سه ماده پلیمری مهم مورد استفاده قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از:

· بوتادین نیتریل

· پلی وینیل کلرید

· فوم شیمیایی

ماهیت انعطاف‌پذیر این نوع عایق‌ها باعث می‌شود که در مقایسه با سایر انواع عایق‌های صلب با مشخصات مشابه مانند فوم فنولیک، در برابر ترک، شکستگی و نفوذ مواد خارجی مقاومت بالاتری از خود به نمایش بگذارد. همان طور که در مقدمه اشاره کردیم، این دسته از عایق‌ها برای کاربردهای تأسیسات مکانیکی گزینه فوق‌العاده مناسبی به شمار می‌روند. به همین دلیل در بازار با نام‌هایی مانند عایق لوله کشی و عایق مبرد نیز شناخته می‌شوند.

مهم‌ترین ویژگی‌های عایق الاستومری

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی بسیار خوبی در عایق الاستومری وجود دارد که باعث می‌شود در ساختمان سازی و سایر صنایع از آن استفاده شود. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع عایق‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. مقاومت بسیار عالی در برابر نفوذ بخار آب (عایق رطوبتی)

2. کاهش چشمگیر نرخ انتقال حرارت در تجهیزات مکانیکی

3. انعطاف‌پذیری مناسب

4. تولید و عرضه به شکل‌های گوناگون در بازار

5. مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش

6. توانایی تحمل حرارت تا دمای 125 درجه سلسیوس

7. کاهش انتقال سر و صدا

8. مقاومت بالا در برابر یخ زدگی

9. مقاومت در برابر فشار و ضربه

10. قابلیت نصب آسان

11. غیر سمی

با نگاهی دقیق‌تر به ویژگی‌های عایق الاستومری مشخص می‌شود که عملکرد این عایق در برابر حرارت بالا چندان مناسب نیست. مقاومت تا دمای 125 درجه سلسیوس برای مواجهه در برابر آتش سوزی عدد چندان قابل توجهی نیست. به علاوه باید به این نکته هم توجه داشته باشید که قیمت آن در مقایسه با سایر عایق‌های مرسوم مانند پشم سنگ و پشم شیشه بالاتر است.

کاربردهای عایق الاستومری

عایق الاستومری در طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بین آنچه از همه پررنگ‌تر است، استفاده از این عایق برای تأسیسات مکانیکی است. از جمله مهم‌ترین کاربردهای این عایق‌ها در حوزه تأسیسات مکانیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

· عایق‌بندی لوله‌های مبرد

· عایق‌بندی لوله‌های خطوط تهویه مطبوع

· عایق‌بندی تجهیزات تولید آب سرد

· عایق‌بندی لوله‌های آب سرد و گرم خانگی

· عایق‌بندی کانال‌های انتقال هوا

واقعیت این است که عایق‌بندی تأسیسات مکانیکی از چند جنبه حائز اهمیت است. موتورخانه‌ای را در یک ساختمان در نظر بگیرید که آب گرم بهداشتی به همراه انرژی حرارتی و برودتی مورد نیاز سیستم‌های سرمایش و گرمایش در ساختمان را تأمین می‌کند. پر واضح است که سهم بزرگی از مصرف انرژی در یک ساختمان به تأسیسات مکانیکی اختصاص پیدا می‌کند. در نتیجه عایق‌بندی می‌تواند نقش کلیدی در جلوگیری از اتلاف انرژی ایفا کند.

البته نقش عایق الاستومری به همین جا ختم نمی‌شود. جلوگیری از نفوذ رطوبت یکی دیگر از نقش‌های حیاتی این دسته از عایق‌هاست که علاوه بر افزایش راندمان تجهیزات، باعث افزایش عمر مفید آن‌ها نیز می‌شود. چرا که رطوبت به عنوان یک عامل مخرب خیلی زود می‌تواند باعث خوردگی فلزات شود و هزینه‌های سنگینی را روی دست شما باقی بگذارد.

نکات مهم خرید و استفاده از عایق‌های الاستومری

در ادامه بد نیست که به چند نکته مهم که باید در خرید و استفاده از عایق الاستومری در پروژه‌های گوناگون در نظر بگیرید، اشاره کنیم.

1. توجه به الزامات مقابله با حریق

عایق‌های الاستومری موجود در بازار از نظر میزان مقاومت در برابر حریق رتبه‌بندی می‌شوند. در زمان خرید این دسته از عایق‌ها باید حتما به این موضوع توجه داشته باشید تا بتوانید عایقی که آستانه تحملی مناسبی در برابر آتش سوزی را دارد، تهیه کنید.

2. عایق‌بندی برای جلوگیری از یخ‌زدگی

یک قانون کلی در زمینه عایق‌بندی تجهیزات مکانیکی وجود دارد؛ به ازای هر یک اینچ ضخامت عایق الاستومری، می‌توان تا 40 درجه فارنهایت مقاومت لوله در برابر یخ زدگی را افزایش داد. البته پارامترهای مختلفی مانند نوع سیال، دمای سیال، دمای محیط، سایز لوله و سرعت جریان سیال روی این مسئله تأثیرگذار هستند. با این وجود اعدادی که ذکر کردیم برای محاسبات سرانگشتی در نظر گرفته می‌شود و معمولا جواب‌گو است.

3. نقاط حساس در عایق‌بندی

در جریان عایق‌بندی تأسیسات مکانیکی با عایق الاستومری، برخی از نقاط وجود دارند که از حساسیت بالاتری برخوردار هستند. همان طور که می‌دانید کوچک‌ترین شکافی در عایق باعث می‌شود که عملا کارایی تمام بخش‌های مختلف آن زیر سؤال برود. در همین راستا لازم است که نقاط بحرانی در عایق‌بندی بیشتر مورد توجه قرار بگیرند. از جمله این نقاط می‌توان به درزهای عایق، انحنای لوله‌ها، اتصالات لوله‌ها، محل اتصال لوله‌ها به تجهیزات و ... اشاره کرد. در اجرای عایق در نواحی ذکر شده باید ملاحظات بیشتری را در نظر گرفت.

کلام پایانی

در این مقاله به معرفی عایق الاستومری پرداختیم. در بین ویژگی‌های مختلفی که برای این دسته از عایق‌ها برشمردیم، مقاومت در برابر رطوبت به عنوان مهم‌ترین گزینه به شمار می‌رود. به همین دلیل این نوع عایق‌ها در بسیاری از سیستم‌های تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته کاربرد عایق‌های الاستومری صرفا به تاسیسات ساختمانی محدود نمی‌شود. در بسیاری از صنایع نیز انتخاب اول برای عایق بندی تجهیزات مکانیکی در مقابل رطوبت، عایق‌های الاستومری هستند. پایداری مناسب و عمر مفید طولانی این دسته از عایق‌ها باعث می‌شود که قیمت اولیه نسبتا بالای آن‌ها نیز به مرور زمان جبران شود.