تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار به جمع‌آوری سیستماتیک اطلاعات در مورد بازار هدف و سپس تجزیه و تحلیل این اطلاعات برای درک بهتر نیاز مخاطبان هدف اشاره دارد. نتایج تحقیقات بازار (که معمولاً در یک گزارش خلاصه می‌شوند) به صاحبان مشاغل کمک می‌‌‌‌‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری درباره استراتژی شرکت، اقدامات، فعالیت و خدمات مشتریان بگیرند. فهم تغییرات در صنعت، تغییرات در نیازها و ترجیحات مصرف‌کننده و نیز تغییرات در روندهای قانونی می تواند در روند انتخاب و تصمیم‌گیری یک کسب‌وکار بسیار موثر باشد. در واقع، این مزیت تحقیقات بازار است. یعنی اگر در تحقیقاتتان یافتید که به عنوان مثال، اخیراً دانشمندان نوع جدیدی از پارچه را اختراع کرده‌اند که به فرد کمک می‌کند وزن خود را تنها با پوشیدن آن کاهش دهد؛ شاید فروشگاه لباس‌فروشی شما بخواهد طرح خرید خود را بر اساس استفاده از این پارچه جدید تنظیم کند. یا اگر فهمیدید که خریداران در منطقه شما در تصمیم‌گیری برای خرید به کوپن‌ها اعتماد زیادی دارند، ممکن است تصمیم بگیرید که به طور آزمایشی برای لیست خریدارانتان کوپن‌های تبلیغاتی بفرستید. تحقیقات بازار می‌تواند به مشاغل کمک کند با کارایی بیش‌تر و به طور موثرتری در بازار عمل کنند. در ادامه به این سوال می‌پردازیم که تحقیقات بازار چیست؟

انواع روش‌های مورد استفاده در تحقیقات بازار چیست؟

با این که تعداد زیادی ابزار و روش‌های مورد استفاده برای تحقیقات بازار وجود دارد؛ اما در واقع فقط دو نوع داده در تحقیقات بازار وجود دارد:

اولیه: داده‌های اولیه اطلاعات دست اول هستند که یا توسط خودتان یا به کمک یک شرکت مارکت ریسرچ (تحقیقات بازار) جمع‌آوری می‌گردد. شما آن را کنترل می‌کنید.

ثانویه: داده‌های ثانویه شامل اطلاعات موجود در جامعه می‌باشند؛ مانند داده‌های به اشتراک گذاشته شده در مجلات و روزنامه‌ها، گزارشات مربوط به آژانس‌های دولتی یا صنعت. می‌توانید داده‌ها را با روش‌های جدید تحقیقات بازار تجزیه و تحلیل کنید. این اطلاعات در دسترس تعداد زیادی از افراد است.

با توجه به نحوه استفاده از داده های اولیه یا ثانویه، دو نوع روش مطالعه تحقیقاتی وجود دارد:

اکتشافی (Exploratory): در تحقیقات اکتشافی اطلاعات بی‌انتهای زیادی از بسیاری از افراد به منظور درک بهتر یک مشکل یا یک فرصت جمع‌آوری می‌گردد. این نوع تحقیق به منظور کشف موقعیت مسئله تحقیق صورت می‌گیرد که برای کسب اندیشه و بینش درباره مسئله‌ای که شرکت با آن روبه‌رو می‌شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. به بیان ساده هدف تحقیقات اکتشافی فراهم آوردن بینش و درک در خصوص یک موضوع است؛ اما نکته اول این است که شما باید مسائل را از منظر بازار بررسی‌ کنید.

تحقیقات ویژه (Specific): زمانی‌ که به شناخت کافی‌ از مسائل و فرصت‌های بازار می‌رسید می‌توانید از سوالات مناسب برای جمع‌آوری اطلاعات در زمینه تحقیقات بازار که منجر به تولید و عرضه یک محصول جدید می‌‌شود استفاده کنید. در تحقیقات بازار معمولا با استفاده از این روش می‌توان بازخورد یک محصول را در مرحله تبلیغات ارزیابی کرد و اصلاحات لازم در برنامه تولید و فروش محصولات جدید را انجام داد.

ابزارهای اولیه تحقیقات بازار چیست؟

اگرچه تحقیقات اولیه بسیار وقت‌گیر و پرهزینه‌اند؛ اما گاهی اوقات تنها راه برای به دست آوردن اطلاعات مورد نیاز محسوب می‌شود. متداول‌ترین ابزارهای تحقیقاتی اولیه عبارتند از:

پرسشنامه‌ها: پرسیدن یک سری سوال از مشتریان، به عنوان مثال برای درک بهتر حس آن‌ها نسبت به ویژگی‌های یک محصول یا تجربه‌ای که در مدت اقامتشان در هتل داشته‌اند، دو استفاده احتمالی از یک پرسشنامه است. پرسشنامه‌ها شامل لیستی از سوالات است که می‌تواند از طریق تلفن، به صورت حضوری، با کارت یا کاغذ یا به صورت آنلاین با استفاده از یک نرم‌افزار نظرسنجی با فرد به اشتراک گذاشته شود.

گروه‌های کانونی (Focus groups): گروه کانونی یعنی جمع کردن گروه‌هایی از افراد با یک ویژگی مشترک مانند سن، سرگرمی یا عادات خرید برای درک بهتر علایق و سلیقه‌های آن‌ها در مورد این که چه محصولی را می‌خرند و یا چه محصولی را به هیچ وجه نمی‌خرند (آن محصول را بررسی می‌کنند، ولی انتخاب نمی‌کنند). گروه‌های کانونی به طور معمول از 12-8 نفر تشکیل می‌شوند به همراه یک راهنما که سوالاتی را برای بحث در گروه مطرح می‌کند. گروه‌های کانونی یک روش مفید برای گرفتن بازخورد در مورد یک محصول جدید است.

مشاهدات: تکنیک مشاهده یعنی این که محقق اطلاعات را صرفاً با مشاهده چگونگی تعامل یک موضوع با یک محصول جمع‌آوری می‌کند. با استفاده از این تکنیک، اغلب می‌توان اطلاعات مقایسه‌ای خوبی نسبت به محصولات و مشتریان به دست آورد.

مصاحبه‌های عمیق: یکی دیگر از تکنیک‌های تحقیق در بازار، مصاحبه تک به تک (one-on-one interview) است که به صورت انفرادی انجام می‌شود و می‌توان با استفاده از سوالات در نظر گرفته‌شده میزان انتظارات شخص از محصول مورد نظر را دریافت.

منابع داده‌های ثانویه تحقیقات بازار چیست؟

محققین معمولاً برای درک بهتر از روند و تغییرات رایج در بازار، کار را با اطلاعات ثانویه آغاز می‌کنند. برخی از منابع مفید شامل موارد زیر است:

  • انجمن‌های صنعتی و گروه‌های تجاری؛ بیشتر انجمن‌ها چشم‌اندازهای سالانه را منتشر می‌کنند.
  • ژورنال‌ها و مجلات تجاری مرتبط به صنعت شما.
  • گزارشات دولتی؛ مانند سرشماری یا نتایج سالانه آن‌ها.
  • تحلیلگران صنعت؛ این افراد بر عملکرد شرکت‌های عمومی در حوزه فعالیت شما نظارت می‌کنند.
  • اعضای هیئت علمی دانشگاه؛ ببینید چه تحقیقاتی منتشر کرده‌اند.
  • وب‌سایت‌ها؛ اگرچه که ویکی‌پدیا منبع موثقی نیست؛ اما وب‌سایت‌های دیگری وجود دارند که شما را به سمت منابع موثق و گزارشات معتبر سوق می‌دهند.
  • وب‌سایت‌های شرکت‌های رقیب؛ آن‌ها می‌توانند جهت ترغیب مشتریانشان برای خرید از آن‌ها، آمار و گزارشات مفیدی را به اشتراک بگذارند.

هدف از تحقیقات بازار ارائه اطلاعاتی ضروری و کارآمد برای گرفتن تصمیماتی بهتر است که موجب رونق کسب‌وکار و موفقیت شرکت می‌شود.