پیامدهای اقتصادی کرونا ویروس

شیوع کرونا ویروس قبل از هر چیز یک فاجعه انسانی است و صدها هزار نفر را تحت تاثیر قرار داده است. این ویروس همچنین تاثیر فزاینده‌ای بر اقتصاد جهانی دارد. این مقاله با هدف ارائه چشم‌انداز به صاحبان مشاغل در مورد وضعیت در حال تحول و تاثیرات آن بر شرکت‌هایشان نگارش شده است. شیوع این بیماری به سرعت در حال افزایش است و برخی از قسمت‌های این مقاله ممکن است به سرعت قدیمی شود. این نوشتار تحلیل ما را از پیامدهای اقتصادی کرونا ویروس، در ابتدای مارس 2020 نشان می‌دهد.

آنچه در مورد شیوع کرونا ویروس می دانیم

کوید-19 در تاریخ 24 فوریه 2020 از نقطه عطف تاریخی خود عبور کرد. موارد گزارش‌شده در خارج از چین برای اولین بار از موارد موجود در داخل چین پیشی گرفت و 54 کشور از 29 فوریه موارد ابتلا به کرونا ویروس را گزارش کردند. بیش‌ترین شیوع این بیماری در چهار منطقه گزارش شده است. چین (با محوریت هوبئی)، آسیای شرقی (با محوریت کره جنوبی و ژاپن)، خاورمیانه (با محوریت ایران) و اروپای غربی (با محوریت ایتالیا). مجموعاً کشورهای آسیب دیده تقریبا 40 درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. با توجه به نقل و انتقال روزانه مردم و تعداد زیاد ارتباطات شخصی بعید به نظر می‌رسد که COVID-19 فقط محدود به این مناطق باشد. در حالی که اوضاع چین با اجرای اقدامات فوق‌العاده بهداشت عمومی تثبیت شده است، اما موارد جدید نیز در جاهای دیگر رو به افزایش است؛ از جمله آمریکای لاتین (برزیل)، ایالات متحده (کالیفرنیا ، اورگان و واشنگتن) و آفریقا (الجزایر و نیجریه). مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در ایالات متحده (The US Centers for Disease Control and Prevention) پیش‌بینی کرده که ایالات متحده هم شیوع را تجربه خواهد کرد و شواهدی موجود است مبنی بر این‌که ممکن است هم اکنون در حال وقوع باشد.

پیش‌بینی اوضاع اقتصادی ناشی از کرونا

اگرچه که نمی‌شود آینده را دقیق پیش‌بینی کرد، اما به احتمال قوی چهار منطقه‌ی درگیر، شاهد ادامه روند رشد هستند. مناطق آلوده جدید ممکن است ظهور پیدا کنند. اعتماد مشتری به ویژه در آن کشورها ممکن است از بین برود و با محدودیت سفر و محدودیت در اجتماعات گسترده تضعیف شود. چین به احتمال زیاد اولین کشوری خواهد بود که وضعیتش بهبود می یابد، اما تاثیر جهانی آن بسیار طولانی‌تر خواهد بود. ما انتظار داریم که رشد جهانی برای سال 2020 کاهش داشته باشد. در زیر دو سناریوی محتمل برای تاثیر اقتصادی و بهبود را مرور می‌کنیم و راهکارها و بهترین روش‌ها را در مورد چگونگی حرکت مدیران مشاغل در این وضعیت نامشخص و به سرعت در حال تغییر ارائه می‌دهیم.

پیامدهای اقتصادی کرونا ویروس - سناریو دوم: حالت محتمل

در سناریوی محتمل، گسترش ادامه‌دار موارد ابتلا در مناطق درگیر به‌ علاوه موارد ابتلا در مناطق جدید باعث کاهش 0.3 تا 0.7 درصدی در رشد تولید ناخالص داخلی جهانی برای سال 2020 می‌شود. در این میان مسیر بهبودی چین همچنان ادامه دارد و تا اواسط Q2 به شروع مجدد رشد اقتصادی‌اش دست می‌یابد (علی‌رغم چالش‌های فعلی در مورد روند کند صدور مجوزها و کمبود ظرفیت کارگران مهاجر). از آن‌جا که سایر مناطق جغرافیایی رشد مداوم درگیری را تجربه می‌کنند، احتمالا محدودیت‌های رفت‌وآمد برای متوقف کردن یا کند شدن پیشرفت بیماری اعمال خواهد شد. این کار تا حدود زیادی باعث کاهش شدید تقاضا خواهد شد که به نوبه خود رشد اقتصادی را در Q2 و اوایل Q3 کاهش می‌دهد. بهبود تقاضا به کند شدن رشد موارد ابتلا بستگی دارد که به احتمال زیاد علت آن «فصلی بودن» کرونا خواهد بود. کاهش انتقال ویروس مانند آنفولانزا در نیم‌کره شمالی با گرم شدن هوا اتفاق می‌افتد. اگر ثابت شود که میزان مرگ‌ومیر بیماری بسیار پایین‌تر از چیزی خواهد بود که در حال حاضر شاهد آن هستیم تقاضا ممکن است برگردد.

مناطقی که هنوز شاهد رشد سریع موردی نبوده‌‌اند (مانند آمریکا) به طور فزاینده احتمال دارد که شاهد انتقال داخلی پایدارتر باشند (به عنوان مثال گسترش گروه‌‌های اضطراری در غرب ایالات متحده). آگاهی بیشتر از کرونا ویروس به اضافه زمان بیش‌‌تر برای آماده‌‌سازی ممکن است این مناطق را در مدیریت رشد موارد ابتلا کمک کند. با این حال مناطقی که سیستم‌‌های بهداشتی کم‌‌تری دارند می‌‌توانند انتقال بیش‌‌تری را مشاهده کنند. تقاضای کم‌‌تر می‌‌تواند رشد اقتصاد جهانی را به جای 2.5 درصد پیش‌‌بینی‌‌شده در ابتدای سال، بین 1.8 درصد و 2.2 درصد کُند سازد.

صنایع با درجات مختلفی تحت تاثیر قرار می‌‌‌گیرند. کاهش تقاضا در برخی از صنایع مانند حمل‌‌‌ونقل هوایی، گردشگری و هتلداری مشاهده خواهد شد (وقتی مشتریان تصمیم بگیرند که در یک رستوران غذا نخورند این غذاها دست نخورده باقی می‌‌‌مانند). این تقاضا تا حد زیادی غیرقابل برگشت است. سایر صنایع تاخیر در تقاضا را مشاهده می‌‌‌کنند. به عنوان مثال در کالاهای مصرفی ممکن است مصرف‌‌‌کننده به خاطر نگرانی در مورد همه گیری خرید را کنار بگذارد؛ اما در نهایت به محض فروکش کردن ترس و بازگشت اعتماد این موارد را بعدا خریداری خواهد کرد. این شوک‌‌‌های تقاضا که در مناطقی که قادر به محدود کردن ویروس نیستند طولانی می‌‌‌شود، می‌‌‌تواند به معنای کاهش قابل توجهی در رشد سالانه باشد. برخی از صنایع مانند حمل‌‌‌ونقل هوایی بیش‌‌‌تر تحت تاثیر قرار می‌‌‌گیرند.

پیامدهای اقتصادی کرونا ویروس - سناریو سوم: حالت بدبینانه

در سناریوی بدبینانه تعداد موارد ابتلا در مناطق درگیر فعلی و مناطق جدید با انتقال داخلی پایدار در آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و آفریقا به سرعت در حال رشد هستند. سناریوی بدبینانه ما فرض می‌‌‌کند که ویروس خیلی فصلی نیست و موارد ابتلا در طول سال 2020 ادامه دارد. این سناریو تاثیر چشم‌‌‌گیری بر رشد اقتصادی در طول سال 2020 را پیش‌‌‌بینی می کند که رکود جهانی را در پی خواهد داشت.

شرکت ها در هر دو حالت سناریوی خوش‌‌‌بینانه و بدبینانه علاوه بر مواجهه با دردسرهای مربوط به مصرف کننده و تقاضا، باید به چالش‌‌‌های مربوط به زنجیره تامین بپردازند. در حال حاضر، ما می‌‌‌بینیم که شرکت‌‌‌هایی که تیم‌‌‌های تأمین‌‌‌کننده قدرتمند و متمرکز دارند و همچنین شرکت‌‌‌هایی که روابط خوب با تامین‌‌‌کنندگان در چین دارند، درک بیشتری نیز در مورد ریسک‌‌‌هایی که این تأمین‌‌‌کنندگان ممکن است با آن‌‌‌ها مواجه شوند دارند. برخی دیگر هنوز در حال کلنجار رفتن با وضعیت موجود در چین و سایر مناطق درگیر هستند. با توجه به شروع مجدد و نسبتاً سریع اقتصادی در چین، بسیاری از شرکت‌‌‌ها به جای خارج کردن زنجیره‌‌‌های تأمین از چین، بر روی اقدامات ثبات موقت تمرکز می کنند. کرونا ویروس همچنین به عنوان یک شتاب دهنده جهت ایجاد تغییرات استراتژیک و بلند مدت در زنجیره‌‌‌های تأمین برای شرکت‌‌‌ها عمل می‌‌‌کند.

توصیه‌‌‌هایی به کسب‌‌‌وکارها در پی شیوع کرونا ویروس

هفت عمل می‌تواند به همه کسب‌وکارها کمک کند:

1-از کارمندان خود محافظت کنید: بحران COVID-19 برای بسیاری از افراد از نظر عاطفی چالش‌برانگیز بوده و زندگی روزمره را به گونه‌ای بی‌سابقه تغییر داده است. برای شرکت‌ها تجارت به طور کلی یک امتیاز نیست. آن‌ها می‌توانند با ترسیم و اجرای طرحی برای حمایت از کارکنان که سازگار با محافظه‌کارترین دستورالعمل‌ها است و ممکن است اعمال شود و زمینه‌هایی برای تغییر سیاست دارد شروع کنند. برخی از شرکت‌ها به طور جدی تلاش‌های خود را در مقایسه با دیگران نشان می‌دهند تا سیاست‌های صحیح و میزان حمایت از افرادشان را مشخص کنند. مدیران باید با کارکنان متناسب با ویژگی‌های آن‌ها ارتباط برقرار کنند.

2-یک تیم مسئول کرونا ویروس را راه اندازی کنید: شرکت‌ها باید گزارش مستقیمی از مدیر ارشد اجرایی (CEO) تهیه کنند و باید همه اعضای شرکت را از هر بخشی برای کمک به کار گیرند. علاوه بر این در بیش‌تر موارد، اعضای تیم باید از نقش‌های روزانه خود خارج شوند و بیش‌تر وقت خود را به ویروس کرونا اختصاص دهند.

3-اطمینان حاصل کنید که نقدینگی برای شرایط بحرانی کافی است: کسب‌وکارها باید سناریوهای متناسب با محتوای شرکت را تعریف کنند. برای متغیرهای مهم که روی درآمد و هزینه تأثیر می‌گذارد آن‌ها می‌توانند میزان ورودی را از طریق تجزیه و تحلیل و ورودی تخصصی تعیین کنند. شرکت‌ها باید امور مالی خود را در هر سناریو مدل‌سازی کنند (جریان نقدی، P&L، ترازنامه) و عواملی که ممکن است باعث به وجود آمدن ضرر قابل توجهی در نقدینگی شود را شناسایی نمایند. برای هر یک از این عوامل شرکت‌ها باید اقداماتی را برای تثبیت سازمان در هر سناریو تعیین کنند (بهینه‌سازی حساب‌های قابل پرداخت و قابل دریافت، کاهش هزینه ها، واگذاری ها و M&A).

4-زنجیره تأمین را تثبیت کنید: شرکت‌ها باید میزان و مدت زمان در معرض قرار گرفتن زنجیره تأمین‌شان با مناطق درگیر را تعیین کنند. بیش‌تر شرکت‌ها در درجه اول روی ثبات فوری متمرکز هستند؛ اما اکثر کارخانه‌های چینی در حال حاضر در حالت شروع مجدد قرار دارند. آن‌ها همچنین نیاز دارند تا بخش‌های مهم سهمیه‌بندی، ظرفیت پیش رزرو راه‌آهن/حمل و نقل هوایی، استفاده از سهام پس از فروش به عنوان یک پل تا شروع مجدد تولید، کسب اولویت بالاتر از تأمین‌کنندگان خود و البته پشتیبانی از تأمین‌کننده که بتواند دوباره آغاز به کار کند را در نظر بگیرند. شركت‌ها بايد شروع به برنامه‌ريزي كنند كه چگونه می‌توانند تامین محصولاتي كه ممكن است با روند غير معمول تقاضا به علت احتکار روبرو شوند را مدیریت کنند. در بعضی موارد ثبات میان‌مدت یا بلندمدت ممکن است ضروری باشد که نیاز برای به‌روزرسانی برنامه‌ریزی تقاضا، بهینه‌سازی بیش‌تر شبکه و قابلیت جست‌وجو و شناسایی سریع تأمین‌کنندگان جدید را گوشزد می‌کند. به هر حال ممکن است برخی از این موارد توصیه شود تا از مقاومت در زنجیره تامین آن‌ها اطمینان حاصل شود.

5-در کنار مشتریان خود باشید: شرکت‌هایی که شرایط بحرانی را بهتر مدیریت می‌کنند اغلب موفق‌ترند؛ زیرا در بخش‌های اصلی مشتری خود سرمایه‌گذاری می‌کنند و رفتارهایشان را پیش‌بینی می‌نمایند؛ به عنوان مثال در چین، هنگامی که تقاضای مصرف‌کننده کاهش می‌یابد، این تقاضا از بین نمی‌رود بلکه مردم به طور چشم‌گیری به سمت خرید آنلاین انواع کالاها از جمله مواد غذایی می‌روند. شرکت‌ها باید بر روی فروش خود به صورت آنلاین سرمایه‌گذاری کنند. این شامل تضمین کیفیت کالاهای فروخته‌شده به صورت آنلاین است. اولویت‌های تغییرکرده مشتریان به احتمال زیاد به وضعیت نرمال قبل از شیوع باز نمی‌گردد.

6-برنامه‌ریزی کنید: بسیاری از تیم‌های برتر وقت‌شان را صرف برگزاری جلسات بیهوده نمی‌کنند. اینجاست که میزهای گرد جلسات یا شبیه آن‌ها بی‌ارزش می‌شوند. شرکت‌ها می‌توانند میزهای جلسات را شبیه‌سازی کنند تا پروتکل‌های مورد تایید را برای مراحل مختلف پاسخ تعیین نمایند. شبیه‌سازی‌ها باید دیدگاه روشنی به تصمیم‌گیرنده‌ها بدهند؛ باید این اطمینان را ایجاد کنند که نقش‌های مربوط به هر یک از اعضای تیم مشخص است؛ باید بتوانند مشکلات بزرگ که ممکن است روند نتیجه‌گیری را کند سازند شناسایی کرده و مطمئن شوند که اقدامات لازم برای اجرای برنامه کاملاً درک شده‌اند و سرمایه‌گذاری مورد نیاز به راحتی در دسترس است.

7-اهداف خود را در صورت نیاز تغییر دهید: قدرت کسب‌وکارها به گروه‌های مخاطب آن‌ها وابسته است. شرکت‌ها باید تلاش‌هایشان را در راستای گرفتن پاسخ پشتیبانی کنند؛ برای مثال با تهیه پول، تجهیزات یا تخصص. به عنوان مثال شرکت‌های کمی تولید را در جهت ایجاد ماسک و لباس پزشکی تغییر داده‌اند.

بحران کرونا ویروس داستانی با پایان نامشخص است. آن‌چه روشن است این‌ است که تاثیرات انسانی آن در حال حاضر یک تراژدی است و لازم است شرکت‌ها اقداماتی فوری برای محافظت از کارکنان خود، حل چالش‌ها و ریسک‌ها و کمک به کاهش شیوع این بیماری به هر شیوه ممکن داشته باشند.

منبع: MCKINSEY