انتخابات آمریکا چطور کار میکند؟ (به زبان ساده)

من در مورد انتخابات آمریکا معمولا نظراتم رو اعلام میکنم و خواه ناخواه وارد شور و هیجانش میشم، خصوصا این سالها که بازارهای مالی مبتنی بر دلار برام مهمه این جریان رو دنبال میکنم.

توی اینستاگرامم چند روز پیش در مورد انتخابات و نحوه رای گیری توسط مردم و انتخاب رییس جمهور توضیحاتی دادم که بازخوردهای خوبی داشت و تصمیم گرفتم اینجا هم بذارم.

از اینجا شروع شد که یکی بهم دایرکت داد نیما، رای مردم تو آمریکا مهم نیست همه چی با الکتراله.

با نیمچه اطلاعی که از این ماجرا داشتم، متوجه شدم این دوست گرامی، مقدمات قوانین انتخاباتی رو هم مطلع نیست. برآن شدم توضیحاتی بسیار خلاصه و ساده سازی شده ارائه بدم از نحوه ی انتخابات در آمریکا.

خب قرار نیست اینجا در مورد ترامپ و بایدن حرف بزنم، قراره در مورد الکترال و اینکه چطوری رای مردم لحاظ میشه حرف بزنم.

سیستم رای گیری آمریکا چطوریه؟ پیچیده و هوشمندانه

شیوه انتخاباتی آمریکا پیچیده تر از چیزیه که ما اجرا میکنیم، بهتره بگم هوشمندانه تره.

سیستم رای گیری ریاست جمهوری آمریکا پیچیده ست و این پیچیدگی سه خاصیت اصلی داره:

• تقلب در انتخابات رو به شدت سخت میکنه
• روند انتخابات کاملا با قوای دیگه تلفیق شده
• عدالت بین ایالات مختلف از جنبه های مختلف رعایت شده

این سیستم در نگاه اول کمی نامفهوم بنظر میرسه خصوصا برای ما که رای گیری خاص خودمون رو داریم و با این پیچیدگی هوشمندانه آشنایی کمتری داریم.

به خلاصه ترین حالت توضیح میدم:

• آمریکا 50 ایالت متحد داره که هر کدوم تقریبا مستقل هستند و بنوعی یک کشور حساب میشن که قانون اساسی مشترک دارند و بجز یکی دوتا ارگان فدرال (مثل ارتش یا پست برای مثال) باقی سازمان ها مستقل از هم هستند. (از قانون گذاران تا پلیس و کلی سازمان دیگه که خصوصی و وابسته به هر ایالت هستند)
• هر ایالت جمعیت مختلفی داره از بسیار پر جمعیت مثل کالیفرنیا تا بسیار کم جمعیت مثل کلورادو
• هر ایالت بر اساس جمعیتش نماینده کنگره داره که این تعداد بر اساس تغییر جمعیت میتونه کم و زیاد بشه. (435 کرسی)
• هر ایالت بدون توجه به اندازه و جمعیتش دو نفر نماینده سنا داره مجموعا 100 عضو سنا وجود خواهد داشت.
• بنوعی تمام قوانین بین دو مجلس تایید و تصویب میشه. از طرفی هر ایالت رای برابر داره چه کوچیک چه بزرگ (سنا) و از طرفی بخاطر نمایندگان جمعیتی بر اساس احاد جمعیت قدرت سیاسی در مجلس وجود داره (کنگره)
• این یعنی نه اقلیت میتونه قدرت رو تحمیل کنه نه اکثریت میتونه بلکه ترکیبی از تمام مردم میتونن اثرگذار باشن.

به همین دلایل بسیار هوشمندانه ست.

تقریبا تمام کارهای دیگه و تصمیمات اساسی بین دو مجلس سنا و کنگره تقسیم میشه و امور اجرایی هر دوره به یک نماینده از احزاب اصلی که همون رییس جمهوره.

برای مثال اگر کسی به حد نصاب الکترال نرسه کنگره رییس جمهور رو، و سنا معاون اول رو انتخاب میکنه که معمولا یه ترکیب خنده دار میشه مثلا ترامپ هریس :)

خب سیستم رای الکترال چطوری کار میکنه؟

مجمع رای دهندگان یا همون الکترال کالج یکی دیگه ازون سیستم های هوشمنده و از جماعتی و امتی شدن روند ماجرا جلوگیری میکنه.

به این ترتیب:

• به تعداد کل نماینده های ثابت (دو نفر در سنا) و غیر ثابت (بر اساس جمعیت در کنگره) که در بالا توضیح دادم، هر ایالت تعدادی رای الکترال داره. و این ممکنه سالهای مختلف با تغییر جمعیت برای هر ایالت تغییر کنه.
• نمایندگان مجمع هر ایالت در همون ایالت انتخاب میشن و نباید کسانی باشند که سمت اجرایی یا دولتی دارند. نمایندگان مجمع هر ایالت اعلام میکنن طرفدار کدوم حزب هستند.
• رای دهنده هم نامزد نهایی و هم نماینده مجمع رو انتخاب میکنه. البته در روز انتخابات نماینده سنا و کنگره هم انتخاب میشه توسط مردم.
• در نهایت نمایندگان برگزیده مجمع، نامزد اصلی انتخابات ریاست جمهوری رو انتخاب میکنن.
• هر نامزدی که در هر ایالت رای اکثریت رو داشته باشه کل رای های الکترال ایالت رو ازان خودش میکنه.
• اصلا قابل پیش بینی نیست نه تعداد نمایندگان مجمع و نه حتی رای نهایی اون نماینده الکترول!
• احتمال این هست که یک نماینده مجمع رای ش رو به دلایلی عوض کنه (به ندرت پیش میاد البته)
• هر موقع یک نامزد به 270 رای الکترال برسه رییس جمهور مشخص میشه و حتی نیاز به شمارش باقی رای ها نیست و اینکار فقط جهت آمار دادن ادامه پیدا میکنه. مثل بازیای میمونه که کلا 5 دست مجاز هست که هرکس به 3 برسه برنده میشه چون بیشتر از نصف رو برده. از 535 کرسی (مجموع نمایندگان سنا و کنگره) عدد 270 یعنی اکثریت قاطع و پایان بازی.
• ممکنه یه نامزدی در نهایت تعداد آرای مستقیم بیشتری داشته باشه ولی برنده انتخابات نباشه. مثل سال 2016 دوره ی پیش (ترامپ - کلینتون)

فکر میکنم دیگه ازین هوشمندانه تر نمیشد این سیستم رو تنظیم کرد.

الان احتمالا درک بهتری داریم نسبت به اون سه ویژگی که ابتدا گفتم و همچنین متوجه میشیم که چرا همیشه پیش بینی تقریبا غیرممکنه و چه کار سختیه. معمولا نظرسنجی های انتخاباتی و خبرگزاری ها بیشتر برای مانورهای تبلیغاتیه و همه جور نتیجه و تحلیل توشون هست و خب بلخره یه اتفاق میفته دیگه و یه سریا از روی شانس درست گفته بودن!

من پیشنهاد میکنم سریال House of Cards رو ببینید و ریزه کاری های اینایی که گفتم کامل دستتون میاد اینکه در چه جاهای تقریبا تقلب محاله و چقدر سخته جابجا کردن بعضی چیزها (که در کشورهای دیگه خیلی آسونه) و اینکه برای چه چیزها و ارزشهایی تمام تلاششون رو میکنن و کار به کجا برسه دیگه از هیچ قدرتی هیچ کاری بر نمیاد.

ترجیحا سریال رو با زبان اصلی یا زیرنویس انگلیسی ببینید چون ترجمه و زیرنویس های فارسی معمولا محاوره و ساده شده ست و کلی جزییات و اصطلاحات بخوبی ترجمه نمیشه و جا میمونه و کلی جزییات زیبا و شگفت انگیز سیستم سیاسی آمریکا از قلم میفته.

این سیستم همچنان جذابیت های فراوانی در جزییاتش داره ولی خب قرار بود خلاصه توضیح بدم و درک مختصری از اون سه ویژگی ابتدای مطلب داشته باشیم.

قانون اساسی کوچیک آمریکا مثل وایت پیپر بیتکوین میمونه، تبعات هرجاشو بررسی میکنی از شدت هوشمندانه تنظیم شدنش برق از سه فاز آدم میپره :)

تمام این ویژگی های خفن قانون اساسی آمریکا که توسط موسسان آمریکا بیش از دو قرن پیش تدوین شده از افرادی نشات گرفته که بر اساس تحقیق های مختلف جزو نوابغ کل تاریخ بودند و کارهاشون انقدر عمیق و هوشمندانه ست که گهگاهی غیرقابل باوره!

البته آمریکا برای به اینجا رسیدن و متمدن تر شدنش نسبت به اون دوران خونهای بسیاری هم داده.

در حال حاضر انتخابات شروع شده و تمام نظرسنجی ها از برد قاطع بایدن گفتند منتها نظرسنجی هارو قبول ندارم به دلایلی که بالاتر گفتم و نهایتا هرکس کسی رو پیش بینی میکنه که دوست داره برنده بشه.

در آخر این مطلب در مورد انتخابات 2020 آمریکا و سرنوشت ما ایرانی ها به قلم محسن رنانی رو پیشنهاد میکنم برای مطالعه.

نوشته های من رو از کانال تلگرامم دنبال کنید.