معرفی کتاب هنر شفاف اندیشیدن

کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی نویسنده‌ی سوئیسی در زمینه‌ی تصمیم‌گیری، شناخت اشتباه‌ها و خطاهای ذهنی از جنبه‌های روانشناسی است.

درباره‌ی رولف دوبلی نویسنده‌ی کتاب هنر شفاف اندیشیدن:

رولف دوبلی نویسنده، رمان‌نویس و کارآفرین، فارغ‌التحصیل در رشته‌ی ام‌بی‌ای و دکترای فلسفه‌ی اقتصاد از دانشگاه سنت گالن سوئیس است.
رولف دوبلی به دلیل نوشتن کتاب هنر شفاف اندیشیدن بسیار معروف شد و اثرش به‌سرعت در صدر لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های موجود در کتاب‌فروشی‌های آلمان قرار گرفت و خیلی سریع به زبان‌های متعددی ترجمه شد.

معرفی مختصر کتاب هنر شفاف اندیشیدن:

برای بیشتر و بهتر آشنا شدن با کتاب هنر شفاف اندیشیدن می‌توان به نوشته‌ی پشت کتاب اشاره کرد.

«آیا تا به حال زمان صرف چیزی کرده‌ای که احساس کنی ارزشش را نداشته؟
پول زیادی برای خرید اینترنتی پرداخت کرده‌ای؟
به انجام کاری که می‌دانی برایت مضر است اصرار ورزیده‌ای؟
سهام خود را خیلی زود یا خیلی دیر فروخته‌ای؟
موفقیت را نتیجه‌ی تلاش خود و شکست را به سبب عوامل  بیرونی دانسته‌ای؟
روی یک اسب به‌اشتباه شرط بسته‌ای؟
این‌ها نمونه‌هایی‌اند از خطاهایی که همه‌ی ما در تفکر روزمره‌ی خود دچارشان هستیم، اما با شناخت چیستی آن‌ها و دانستن روش‌های شناسایی‌شان می‌توانیم از آن‌ها دوری کنیم و تصمیمات هوشمندانه‌ای بگیریم.»

هنر شفاف اندیشیدن را می‌توان در زمره‌ی کتب روانشناختی طبقه‌بندی کرد.
کتابی که فرد با خواندنش به خطاهای ذهنی خود پی می‌برد و با تمرین روزانه و مداوم می‌تواند از پس این خطا ها بربیاید.
در «هنر شفاف اندیشیدن»، دوبلی به ماجرایی اشاره می‌کند  که خواندنش خالی از لطف نیست:

پاپ از میکل آنژ می‌پرسد: «راز نبوغت را به من بگو که چطور می‌شود مجسمه‌ی داوود، شاهکار تمام شاهکارها، را ساختی ؟»
جواب میکل آنژ این بود:
« بسیار ساده است، هرچه داوود نبود را تراشیدم.»

به‌سادگی می‌توان از این مکالمه دریافت که دوبلی انسان را صداقت و شفافیت فکری و ذهنی با خود را در مخاطب به غلیان درمی‌آورد و می‌کوشد تا بگوید که شاید دلیل خوشحالی‌مان را گاهی اوقات ندانیم ولی آنچه که شادی را از ذهن ما سلب می‌کند می‌توان شناسایی کرد و از شرش خلاص شد.
در واقع دوبلی هنر شفاف اندیشیدن را کنار زدن تمام خطاها بیان می‌کند.
محتوای کتاب هنر شفاف اندیشیدن شامل بخش‌هایی تحت عنوان خطاهای و اشتباهات ذهنی می باشد که فرد بعضاً حتی چیزی از آن‌ها نمی‌داند.

رولف دوبلی در مقدمه‌ی کتاب هنر شفاف اندیشیدن این‌طور می‌گوید:

«ناتوانی در شفاف اندیشیدن یا به قول متخصصان خطای شناختی، یک انحراف اصولی از منطق است، انحراف از افکار و رفتار بهینه.
منظور من خطاهای گاه به گاه در تصمیم گیری نیست.
 اشتباهات متداول و موانعی است که مدام منطق ما را گرفتار می‌کند.
الگوهایی که نسل‌های گوناگون که در قرون مختلف تکرار می‌کنند. مثلاً دست بالا گرفتن اطلاعات خودمان خیلی متداول‌تر است تا دست کم گرفتن آن.
یا خطر از دست دادن یک چیز خیلی بیشتر ما را برانگیخته می‌کند تا امکان به دست آوردن یک چیز مشابه.»

عادل فردوسی‌پور مترجم کتاب هنر شفاف اندیشیدن نیز در مقدمه‌ی کتاب می‌نویسد:

«رولف دوبلی در این کتاب می‌کوشد بر اساس مطالعات، تحقیقات و تجربیات شخصی‌اش عمده‌ی این خطاها را شناسایی، بازخوانی و معرفی کند.
همان‌گونه که خود در مقدمه‌ی کتابش ذکر می‌کند، فهرست خطاهایش کامل نیست و موارد دیگری را می‌توان به آن افزود. او براساس مشاهدات علمی، نتایج آماری، استدلال‌ها و استنتاج‌های منطقی (در حوزه‌ی علوم اجتماعی) با ذکر مثال‌های ملموس جهان‌بینی خود را درباره‌ی خطاهای شناختی مطرح می‌کند.»

فصل‌های کتاب هنر شفاف اندیشیدن:

هنر شفاف اندیشیدن در 99 بخش مختلف و کوتاه به بررسی تک‌تک خطاهای ذهنی که به‌صورت ناخودآگاه شکل می‌گیرد همراه با مثال‌هایی ساده و قابل درک می‌پردازد.
برخی از فصل‌های جذاب کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» عبارت‌اند از:

چرا باید به قبرستان سر بزنی‌‌؟‌ خطای بقا
آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش تر جلوه می‌دهد؟ توهم بدن شناگر
چرا مرتب دانش و توانایی‌هایت را دست بالا می‌گیری؟ اثر بیش اعتمادی
کمتر از آن چیزی که تصور می‌کنی در اختیار توست. توهم کنترل
چرا آخرین شیرینی جعبه‌ی شیرینی دهان تو را آب می‌اندازد؟ خطای کمبود
هرکسی در اوج زیبا به نظر می‌رسد. اثر هاله‌ای
چرا ابرها را به اشکال مختلف می‌بینی؟‌ خطای دسته‌بندی
کسی که چکش به دست دارد فقط میخ را می‌بیند؛ تغییر شکل حرفه‌ای
و...

رولف دوبلی در مقدمه‌ی هنر شفاف اندیشیدن می‌گوید:

«در واقع آرزوی من ساده است،  اگر ما بتوانیم بزرگ‌ترین خطاهای فکری را بشناسیم و از آن‌ها در زندگی شخصی، شغلی و دولتی‌مان دوری کنیم، ممکن است شاهد جهشی در جهت موفقیت خود باشیم. نیازی به حیله‌های جدید، طرح‌های نوین، کارهای غیرضروری و طاقت‌فرسا نیست. تمام آنچه ما بدان نیاز داریم پرهیز از بی‌خردی است.»

با خواندن کتاب هنر شفاف اندیشیدن نحوه‌ی فکر کردنتان تغییر می‌کند، تصمیم‌گیری‌تان متفاوت می‌شود.
نویسنده در مورد اهمال در تصمیم در بخشی از کتاب می‌نویسد:

اهمال؛ تمایل به عقب انداختن کارهای ناخوشایند اما ضروری است؛ سفر دشوار به باشگاه ورزشی، اتخاذ یک سیاست بیمه‌ای ارزان‌تر، نوشتن نامه‌های تشکرآمیز. حتی تصمیم‌های سال نو هم کمک چندانی به تو نمی‌کند. اهمال کردن کار ابلهانه‌ای است، چراکه هیچ پروژه‌ای قرار نیست به خودی خود کامل شود.
حال اگر بعد از خواندن کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» مانند قبل از خواندن کتاب فکر می‌کنید در این صورت بدون شک یک جای کار می‌لنگد و باید دوباره کتاب را بخوانید.
به طور کلی می‌توان کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» را راهنمایی برای برطرف کردن خطاهایی که در تصمیم‌گیری، انتخاب کردن، مقایسه کردن و تمام کارهایی که ذهن ممکن است در آن‌ها اشتباه کند دانست و آن را در واقع به‌عنوان کتابی که دید شفاف‌تری به ما می‌دهد قلمداد کرد.

منبع: کتاب وب