گیربکس هیبرید بهتر است یا پلاگین هیبرید؟

در دنیای مدرن خودروسازی امروز، سوخت‌های فسیلی جای خود را به سوخت‌های پاک می‌دهند. از گیربکس‌های هیبرید و پلاگین هیبرید تا خودروهای تمام برقی، تلاش برای کاهش مصرف سوخت فسیلی و عواقب آن است. برای بازار ایران کدام مناسب است؟

گیربکس هیبرید
گیربکس هیبرید

در سال‌های گذشته بسیاری از صنایع از جمله مهم‌ترین آن‌ها یعنی خودروسازی، به دنبال کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی بودند. افزایش دمای کره زمین و سایر عوامل محیط زیستی دیگر در کنار تجدید ناپذیر بودند سوخت‌های فسیلی، صنایع خودروسازی دنیا را به سمت استفاده بیشتر از سوخت‌های پاک حرکت داد.

استفاده بیش از حد از سوخت‌های فسیلی در صده گذشته توسط صنایع مختلف اثرات مخربی در محیط زیست سراسر کره زمین باقی گذاشته است. بنابراین افکار عمومی نیز در کنار صنایع اهمیت کاهش مصرف سوخت فسیلی و افزایش استفاده از سوخت‌های تجدید پذیر را درک کردند و به این سمت حرکت کردند.

شروع دوستی خودروسازان با محیط زیست

خودروسازان بزرگ دنیا در دو دهه گذشته همواره تلاش کردند محصولات خود را به سمت کاهش مصرف سوخت و کاهش تولید آلایندگی ببرند. همانطور که شاهد سیر تحول خودروهای بنزینی بودیم که مصرف بنزین آن‌ها روز به روز در محصولات جدید کاهشی بود. تا آنجایی که شاهد بودیم برخی خودروهای بنزینی با بیشترین توان ممکن، کمترین میزان مصرف سوخت را داشتند.

ظهور سوخت‌های پاک در صنعت خودروسازی، یک جهش در این صنعت برای پیشروی در مسیر کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی بود. تولید گیربکس‌های هیبرید که موتور برقی و بنزینی استفاده می‌کرد، از اولین قدم‌های این صنعت در جهت استفاده بیشتر سوخت‌های پاک بود.

در خودروهای معمولی، تنها بنزین و انرژی سوختن از آن موجب کار کردن موتور و حرکت خودرو می‌شود؛ اما در خودروهای هیبرید (Hybrid) در کنار موتور بنزینی، یک باتری و موتور برقی نیز انرژی مورد نیاز حرکت خود را تامین می‌کنند.

یکی از اصلی‌ترین نکات خودروهای هیبرید، مصرف سوخت (بنزین) پایین نسبت به خودروهای بنزینی است. در کنار آن به علت کمک گرفتن از نیروی باتری مخصوصا در سفرهای شهری با سرعت کم، موتور صدای بسیار کمی از خود ایجاد می‌کند.

گیربکس هیبرید چند حالت متفاوت دارد که توان باتری‌های استفاده شده در اتومبیل تا توانایی شارژ مجدد آن، از مهم‌ترین نکات و تفاوت‌های این مدل خودروها است. یکی از مهم‌ترین نکات مثبت خودروهای هیبرید، شارژ مجدد باتری از طریق ترمز کردن خودرو و تبدیل انرژی جنبشی به الکتریکی، آن‌ را به باتری منتقل و ذخیره می‌کند.

بعضی از خودروها فول هیبرید هستند که در حالت شارژ کامل باتری، تماما از انرژی باتری برای حرکت خودرو استفاده شده و موتور مکانیکی (بنزینی) کامل خاموش می‌شود. در سرعت‌های پایین و در شروع حرکت، موتور الکتریکی وارد عمل می‌شود و در سرعت‌های بالا، موتور مکانیکی وارد مدار می‌شود و نیروی حرکتی ماشین را تامین می‌کند.

منظور از دستیار انرژی در ماشین هیبریدی آن است که خودرو فقط زمانی از موتور الکتریکی استفاده می‌کند که دارای ظرفیت بالا باشد. علاوه بر این باتری هم باید ظرفیت بالایی داشته باشد تا موتور الکتریکی بتواند به خودرو شتاب دهد. سیستم «دستیار» استفاده از موتور مکانیکی را به حداقل می‌رساند تا بازیابی به‌طور کامل عمل کند.

خودروی برقی در حال شارژ
خودروی برقی در حال شارژ

خودروهای پلاگین هیبرید / جایی که برق شهری به کمک می‌آید

تفاوت اصلی خودروهای پلاگین هیبرید با هیبرید در توانایی استفاده از برق شهری برای شارژ باتری است. خودروهای پلاگین هیبرید نسبت به خودروهای هیبرید از باتری بزرگتری بهره می‌برند و شارژ آن‌ها هم توسط موتور بنزینی و هم با شارژر بیرونی امکان پذیر است.

خودروهای پلاگین هیبرید با توجه به اینکه از باتری بزرگتر با توان بالاتری استفاده می‌کنند، توانایی طی کردن مسافت بیشتری نسبت به خودروهای هیبرید دارند و در نتیجه مصرف سوخت کمتری خواهند داشت.

افزایش هزینه‌های تولیدی پلاگین هیبرید

در نگاه اول شاید خودروی پلاگین هیبرید با توجه به باتری قوی‌تر، مصرف سوخت کمتر و توانایی استفاده از شارژر بیرونی، خودرویی بسیار به‌صرفه‌تر به نظر برسد؛ اما آیا واقعا در حال حاضر پلاگین هیبرید مناسب‌تر است؟

نیاز به باتری بزرگتر با توان بیشتر در خودروهای پلاگین هیبرید، طراحی پلتفرم ویژه‌تری را نیاز دارد. با توجه به این موضوع سرمایه‌گذاری بیشتر از طرف خودروساز را طلب می‌کند. همچنین از طرفی باتری بزرگتر، نه تنها باعث افزایش قیمت تمام شده خودرو برای تولید کننده و مصرف کننده می‌شود، بلکه موجب افزایش وزن خودرو می‌شود که شاید در هر شرایطی گزینه مناسبی نباشد.

خودروی پلاگین هیبرید از شارژر بیرونی نیز استفاده می‌کند، اما آیا زیرساخت‌های مناسبی برای استفاده از این امکانات خودروی پلاگین وجود دارد؟

خودروی هیبرید در مقایسه با خودروی پلاگین، باتری کوچکتر و به دنبال آن وزن کمتری دارد. در خودروهای هیبرید به دلیل نیاز به باتری‌های کوچکتر، خودروسازان برخلاف خودروهای پلاگین، می‌توانند با کمی تغییر روی پلتفرم‌های موجود، خودروی هیبرید خود را تولید کنند. با توجه به عدم نیاز به پلتفرم جدید و باتری کوچک‌تر، هزینه تمام شده این مدل خودروها کمتر است.

هرکدام از خودروی‌های هیبرید و پلاگین هیبرید به دلیل استفاده از دو موتور برقی و بنزینی و تکنولوژی به‌روز، مصرف سوخت پایینی دارند. اما در خودروهای پلاگین به همان دلایلی که بیان شد، قیمت نهایی خودرو افزایش چشم‌گیری خواهد داشت.

با توجه به نزدیکی میزان مصرف سوخت دو خودروی هیبرید و پلاگین هیبرید، که مهم‌ترین مسئله در خودروهای امروز است، سایر موارد در خودرو می‌تواند در انتخاب مصرف کننده موثر باشد. قیمت این دو مدل خودرو با امکانات مشابه و توان موتوری نزدیک به هم، در خودروهای هیبرید بنا به دلایل ذکر شده قیمت نهایی کمتر از خودروهای پلاگین است.

توانایی شارژ شدن با شارژرهای سریع یا خانگی خودروهای پلاگین یکی از امکاناتی است که برای برخی از خریداران اهمیت دارد؛ اما نباید این نکته را فراموش کرد که زیرساخت مناسب برای شارژ این خودروها مهم است.

نظرات و اولویت‌های مصرف کنندگان در انتخاب خودرو متفاوت است، نوع استفاده از خودرو برای خریداران این خودروها نمونه‌های مختلفی دارد که همین تفاوت نگرش‌ها در انتخاب نوع خودرو و استفاده از آن برای افراد مختلف متفاوت است.