تحلیل فضای مجازی چیست؟ ۳ گزارش از تحلیل فضای مجازی ایران در سال ۱۴۰۱

به گزارش DataReportal کاربران اینترنت به طور میانگین روزانه ۷ ساعت را در فضای آنلاین می‌گذارنند؛ یعنی بیش از ۴۰٪ از زمان بیداری افراد در فضای مجازی سپری می‌شود. بنابراین وابستگی آدم‌ها، کسب‌وکارها، سازمان‌ها و سیستم‌های گوناگون به فضای آنلاین را نه تنها نمی‌توان نادیده گرفت بلکه برای بهبود اوضاع برند یا سازمان و ایجاد عملکردی اثربخش باید اقدامات مربوط به آن را جدی گرفت.

تحلیل فضای مجازی یکی از همان اقداماتی است که به کسب‌وکار، سازمان و نهاد کمک می‌کند تا مخاطب یا جامعه هدف خود را بهتر بشناسند، از نظرات و احساسات‌شان نسبت به موضوعات گوناگون مطلع شوند و به اهداف خود برسند.

در ادامه به تعریف تحلیل فضای مجازی و کاربردهای آن می‌پردازیم و ۳ نمونه گزارش از مجموعه تحلیل فضای مجازی لایف‌وب ارائه می‌کنیم.

تحلیل داده‌ها در فضای مجازی چیست؟

تحلیل داده‌ها در فضای مجازی شامل انبوهی از دیتا در بسترهای گوناگون است؛ شبکه‌های اجتماعی، یکی از این بسترهای مهم فضای مجازی به شمار می‌آیند که جمع‌آوری و تحلیل داده‌های آن برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به عنوان مثال با جمع‌آوری داده‌هایی که کاربران در بستر توییتر منتشر می‌کنند، می‌توان انواع گزارشات تحلیلی در فضای آنلاین را تهیه کرد.

دو موقعیت زیر را فرض کنید:

در کسب‌وکاری مشغول به کار هستید که در زمینه تولید و فروش کفش فعالیت دارد. مشتریان و مخاطبان هدف شما درباره برند یا محصولی که ارائه می‌کنید، در توییتر صحبت می‌کنند، به کمک ابزارهای مربوط به تحلیل شبکه‌های اجتماعی می‌توانید از دیدگاه و احساسات مشتریان نسبت به برند یا محصول خود مطلع شوید و اقداماتی در راستای بهبود و پیشرفت کسب‌وکار خود انجام دهید.
کارشناس روابط عمومی یا مدیر واحدی از یک خبرگزاری هستید. وقایع مختلفی که در جامعه و کشورتان رخ می‌دهند، بازتاب‌هایی در بسترهای گوناگون شبکه‌های اجتماعی به وجود می‌آورند. به کمک تحلیل فضای مجازی می‌توانید از رویکرد جامعهٔ هدف‌تان نسبت به آن وقایع آگاه شوید و ببینید موضوعات و اتفاقات مختلف چه احساساتی را در آنها برمی‌انگیزد که آن را در فضای مجازی با دیگران به اشتراک می‌گذارند. نهایتا از طریق تحلیل داده‌های فضای مجازی می‌توانید دیدگاهی شفاف از مسیری که شما را اهداف‌تان می‌رساند داشته باشید.

همان‌طور که در دو مثال بالا ملاحظه کردید، تفاوتی ندارد که در کسب‌وکاری مشغول باشید که محصولات یا خدماتی ارائه می‌کند یا اینکه در سازمان یا نهادی فعالیت کنید، تحلیل فضای مجازی چراغ راه شما خواهد بود.

در ادامه ۳ گزارش از تحلیل فضای مجازی در سال ۱۴۰۱ که توسط مجموعه لایف‌وب تهیه شده را بررسی می‌کنیم.

تحلیل واکنش کاربران نسبت به حادثه متروپل در توییتر

هوش مصنوعی از طریق ابزارهای فناورانه، واکنش کاربران نسبت به موضوعات گوناگون مانند موضوعات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی یا رخدادها را ارزیابی و تحلیل کند؛ یکی از انواع تحلیلی که به از طریق هوش مصنوعی صورت می‌گیرد، تحلیل احساسات (Emotion Analysis) و ارزیابی عواطف انسان‌ها بر اساس محتواهای منتشر شده توسط آنهاست.

لایف‌وب به کمک سرویس تحلیل احساسات که مبتنی بر هوش مصنوعی کار می‌کنند، احساسات کاربران توییتری نسبت به حادثه متروپل آبادان را تحلیل کرده است.

گزارش لایف‌وب نشان می‌دهد از ۲ تا ۹ خرداد ۱۴۰۱ بیش از ۸۴۷ هزار محتوا توسط ۹۰ هزار کاربر توییتری درباره حادثه متروپل منتشر شده که در این تعداد محتوا هشت احساس برجسته و مهم اندازه‌گیری و مقایسه شده‌اند که در نمودار زیر نتیجه آن را مشاهده می‌کنید.

همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، احساس نفرت نسبت به سایر احساسات بیشترین میزان را دارد.

تحلیل استفاده کاربران فضای مجازی از ایموجی‌ها

در موردی دیگر از گزارشات تحلیلی مجموعه لایف‌وب، استفاده کاربران فارسی‌زبان از ایموجی‌ها در شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت.

این گزارش با استفاده از سامانه پایش شبکه‌های اجتماعی لایف‌وب تهیه شده است؛ برای آماده‌سازی آن بسترهای اینستاگرام، توییتر، کانال‌ها و همچنین گروه‌های تلگرامی در بهار ۱۴۰۱ پایش و تحلیل شده‌اند.

مطابق تصویر زیر ایموجی «?» در هر دو بستر توییتر و گروه‌های تلگرام، پر کاربردترین ایموجی بوده و بر خلاف اینستاگرام، توییتر و گروه‌های تلگرام که بیشترین ایموجی تکرار شده در آنها، از گروه شکلک‌ها بوده؛ پر تکرارترین ایموجی در کانال‌های تلگرامی «?» بوده است.

تحلیل بازتاب کاربران به سریال یاغی

مجموعه تلویزیونی یاغی از همان ابتدا توجه تماشاگران را به خود جلب و طرفداران بسیاری جذب کرد.

لایف‌وب در یکی از گزارشات خود از رصد و تحلیل فضای مجازی، بازتاب کاربران توییتری نسبت به سریال یاغی را مورد ارزیابی قرار داده است.

طبق این گزارش کاربران در ۵۷٪ از محتواهای مربوط به «یاغی» رضایت خود نسبت به این سریال را نشان داده‌اند.

همچنین در ۳۸٪از توییت‌های مربوط سریال یاغی، کاربران از رضایت یا عدم رضایت خود نسبت به این مجموعه تلویزیونی، صحبت نکرده‌ اما به موضوعاتی مرتبط با یاغی، اعم از قصه سریال، بازیگران، موسیقی متن، کارگردانی و... پرداخته‌اند.

تحلیل فضای مجازی با محصولات لایف‌وب

سامانه‌های لایف‌وب با رصد و پایش دقیق داده‌ها در فضای آنلاین و ارائه ابزارهای کاربردی برای کسب‌وکارها و سازمان‌ها فرصتی فراهم می‌کنند تا بر پایه اطلاعات تحلیلی، استراتژی‌های خود را بهبود ببخشند و در مسیری که برند را به اهداف خود نزدیک می‌کند قدم بردارند.

از مهم‌ترین امکانات سامانه‌های لایف‌وب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رصد و پایش داده‌های شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی مختلف به صورت یکپارچه
رصد و تحلیل داده‌های بسترهای فضای مجازی به ۴ زبان فارسی، عربی، انگلیسی و عبری
امکان جستجو در داده‌های بسترهای مختلف تا بیش از ۱۲ سال گذشته
ارائه گزارشات تحلیلی از پایش داده‌ها در فضای مجازی
امکان تهیه خروجی از گزارشات به صورت بولتن و سایر قالب‌ها
امکان تعریف و جستجو بر اساس کلمه کلیدی
قابلیت جستجوی پیشرفته و اختصاصی‌سازی شده در بسترهای مختلف آنالیز موج
ارائه گزارشات از تحلیل عواطف و هیجانات داده‌های کاربران

و بسیاری از ویژگی‌های کاربردی دیگر که بر بهبود و ارتقای برند، نهاد، پژوهشگاه و آژانس‌های تبلیغاتی موثر است.