داده باز روزنامه رسمی، پیش‌نیازِ شفافیت و مبارزه با فساد

وزارت ارتباطات در واکنش به افزایش عجیب قیمت موبایل، فهرست دریافت کنندگان ارز دولتی (4200 تومانی) برای واردات موبایل را منتشر کرد(1).

این داده‌ها چه کاربردی می‌توانند داشته باشند؟

اگر به جداولی که در قالب عکس منتشر شده اکتفا کنیم، تقریبا هیچ کاربردی ندارند. اما (مثلا) اگر بتوانیم جزئیات ثبتی شرکت‌هایی که ارز دولتی دریافت کرده‌اند را از سایت روزنامه رسمی(2) دریافت کنیم، به تحلیل‌های جالبی خواهیم رسید. دیجیاتو در مطلبی خواندنی(3) همین کار را کرده و به یافته‌هایی مهم رسیده:

«شرکتی که بیشترین ارز را دریافت کرده، تنها یک ماه است که مجوز واردات موبایل را دریافت کرده است، همچنین در سایت این شرکت تمام کالاها ناموجود هستند».

انتشار این داده‌ها یک فایده‌ی دیگر هم داشته: همه‌ی متولیان امر، از دولت تا بخش خصوصی حساب کار دستشان آمده و می‌دانند که پته‌ی شان روی آب است. رئیس انجمن واردکنندگان موبایل بلافاصله گفته: «ما نگفته بودیم ارز دولتی نداده‌اند.»(4)

اما این همه ماجرا نیست؛ وزارت ارتبطات می‌خواهد سامانه‌ای(5) راه‌اندازی کند تا شما بتوانید ببینید موبایلی که خریداری می‌کنید با ارز دولتی وارد شده یا ارز آزاد تا پول زیادی نپردازید. سامانه‌ای که قلب تپنده آن #داده است.

حواسمان باشد که همین اثرات هم در حالی رخ داده که نه داده‌های روزنامه رسمی به صورت کامل و با فرمت استاندارد(6) ارائه می‌شود، نه داده‌های دریافت‌کنندگان ارز دولتی کامل و جامع است. داده‌های ثبت شرکت‌ها که منحصرا در اختیار روزنامه رسمی است و به شکلی ناقص و معیوب ارائه می‌شود بی‌تردید مهم‌ترین پیش‌نیاز برای شناخت، مدیریت و مقابله با تعارض منافع در سطوح مختلف مدیریت کشور است. (برای پی بردن به اهمیت روزنامه رسمی، این مطلب را حتما بخوانید: http://blog.tp4.ir/post/700 )

ای کاش اکنون که در هفته قوه قضائیه هستیم، مسئولین محترم این قوه بستری برای دریافت پیشنهادات کارشناسان کشور و اجرای آن‌ها ایجاد می‌کردند.

انبوه ایده‌های روی زمین مانده برای توسعه شفافیت و مبارزه با فساد کِی اجرا خواهند شد؟

باز شدن داده‌های حکومتی کشور، زمینه‌ساز نظارت عمومی و مبارزه با فساد است.

1. فهرست دریافت کنندگان ارز دولتی: ict.gov.ir/fa/newsagency/21455

2. صفحه‌ی ثبت شرکت‌های سایت روزنامه رسمی: rrk.ir/News/NewsList.aspx

3. متن کامل بررسی دیجیاتو را بخوانید: dgto.ir/zk-

4. متن کامل مصاحبه رئیس انجمن وارد‌کنندگان موبایل: dgto.ir/zlf

5. توضیحات بیشتر پیرامون سامانه مذکور: dgto.ir/zl3

6. برای آشنایی با فرمت‌های استاندارد انتشار داده، ببینید: blog.tp4.ir/post/380