توکن لوتوس پیروزی منتشر شده توسط شرکت تعاونی نوآوران لوتوس پیروزی با سهامداری بانک پارسیان
بانک تسویه حساب های بین المللی (BIS) معتقد است توکنسازی آینده سیستم مالی است.
گزارش بانک تسویه حسابهای بینالمللی: توکنسازی، آینده سیستم مالی
بانک تسویه حسابهای بینالمللی (BIS)، نهادی متشکل از بانکهای مرکزی سراسر جهان، در گزارشی که در تاریخ ۲۴ ژوئن منتشر کرد، اظهار داشت که استیبلکوینهای با پشتوانه فیات "از الزامات لازم برای اینکه ستون اصلی سیستم پولی باشند، کوتاهی میکنند." این بانک دلیل این امر را عدم موفقیت استیبلکوینها در سه آزمایش کلیدی یگانگی، کششپذیری و یکپارچگی دانست. با این حال، BIS استدلال کرد که توکنسازی این آزمایشها را با موفقیت پشت سر میگذارد.
در "فصل ویژه" گزارش اقتصادی سالانه ۲۰۲۵ BIS، تحت عنوان "سیستم پولی و مالی نسل آینده"، این نهاد به این نتیجه رسید که با تکیه بر پیشنهاد یک دفتر کل یکپارچه، "سهگانه" متشکل از ذخایر توکنیزه شده بانک مرکزی، پول بانکهای تجاری و اوراق قرضه دولتی "گام منطقی بعدی برای ایجاد تغییرات عمیق در سیستم مالی" است.
این گزارش استدلال میکند که توکنسازی میتواند کارایی را افزایش داده و امکانات جدیدی را در پرداختهای برونمرزی، بازارهای اوراق بهادار و فراتر از آن باز کند، در حالی که اصول کلیدی پول سالم را حفظ میکند.
BIS نوشت: "توکنسازی یک نوآوری تحولآفرین است که هم به بهبود روشهای قدیمی و هم به امکانپذیر ساختن روشهای جدید کمک میکند. این فرآیند راه را برای ترتیبات جدید در پرداختهای برونمرزی، بازارهای اوراق بهادار و فراتر از آن هموار میکند." این بانک افزود: "پلتفرمهای توکنیزه شده با ذخایر بانک مرکزی، پول بانکهای تجاری و اوراق قرضه دولتی در مرکز خود، میتوانند بستر لازم را برای سیستم پولی و مالی نسل آینده فراهم کنند."
توکنسازی در برابر استیبلکوینها: دیدگاه بانک تسویه حسابهای بینالمللی
با اینکه گزارش بانک تسویه حسابهای بینالمللی (BIS) با شور و اشتیاق فراوان از قابلیتهای توکنسازی ستایش کرده بود، اما در مورد استیبلکوینها شور و شوق کمتری از خود نشان داد. این گزارش مطرح میکند که استیبلکوینها در برابر سه آزمون کلیدی یگانگی، کششپذیری و یکپارچگی، از الزامات لازم برای اینکه ستون اصلی سیستم پولی باشند، کوتاهی میکنند.
این آزمونها معیاری هستند که BIS برای قضاوت در مورد مناسب بودن یک سیستم پرداخت به کار میبرد:
یگانگی پول: به این معناست که آیا پول میتواند توسط بانکهای مختلف صادر شود و بدون تردید توسط همه پذیرفته شود، که به آن «پذیرش برای پرداخت به قیمت اسمی» نیز میگویند.
کششپذیری: به این اشاره دارد که آیا پول انعطافپذیری لازم را برای برآورده کردن نیاز به پرداختهای با ارزش بالا در اقتصاد فراهم میکند، «به طوری که تعهدات به موقع و بدون ایجاد بنبست انجام شوند».
یکپارچگی: نیز به توانایی یک سیستم برای محافظت در برابر جرایم مالی و سایر فعالیتهای غیرقانونی اشاره دارد.
بر اساس نظر BIS، استیبلکوینها هیچیک از این سه معیار را برآورده نمیکنند و بنابراین، برای تبدیل شدن به سنگ بنای تحول مالی بعدی مناسب نیستند.
چرا استیبلکوینها ناتوان هستند؟
به گفته بانک تسویه حسابهای بینالمللی (BIS)، استیبلکوینها در اولین آزمون، یعنی یگانگی پول، شکست خوردند. دلیل آن تا حدی به این خاطر است که ارزش آنها میتواند به «اعتبار» صادرکنندگانشان بستگی داشته باشد و همچنین به این دلیل که استیبلکوینهای معامله شده در بازارهای ثانویه با «نرخ ارز» میتوانند از ارزش اسمی خود منحرف شوند؛ به این معنی که ممکن است وضعیتی پیش بیاید که استیبلکوینهای مختلفی که قرار است برابر باشند، با ارزش برابر معامله نشوند و دیگر با ارزش اسمی پذیرفته نشوند.
BIS نوشت: «داراییهای استیبلکوین با نام صادرکننده آن مشخص میشوند، دقیقاً شبیه اسکناسهای خصوصی که در قرن نوزدهم در دوران بانکداری آزاد در ایالات متحده در گردش بودند. به همین دلیل، استیبلکوینها اغلب با نرخهای ارزی متغیر معامله میشوند که یگانگی را تضعیف میکند.»
وقتی نوبت به کششپذیری میرسد، استیبلکوینها در آزمون شکست خوردند زیرا داراییهایی مانند تتر (USDT) — بزرگترین استیبلکوین جهان از نظر ارزش بازار — میتوانند توسط «مقدار اسمی معادل داراییها» پشتیبانی شوند، به این معنی که هر «انتشار اضافی نیاز به پرداخت کامل و پیشپرداخت توسط دارندگان دارد» که یک «محدودیت پرداخت نقدی پیشاپیش» را تحمیل میکند. به عبارت دیگر، ترازنامه صادرکننده استیبلکوین نمیتواند به دلخواه گسترش یابد؛ هر عرضه اضافی استیبلکوین مستلزم پرداخت کامل و پیشپرداخت توسط دارندگان آن است، که با بانکها متفاوت است، چرا که آنها میتوانند «ترازنامههای خود را در چارچوب محدودیتهای نظارتی به صورت کششپذیر گسترش و انقباض دهند.»
در نهایت، استیبلکوینها به خوبی شناخته شدهاند و «نقاط ضعف قابل توجهی در ترویج یکپارچگی سیستم پولی» دارند و مستعد ضعفهای مربوط به شناخت مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) هستند. BIS به طور خاص توانایی میکسرها (mixers) داراییهای دیجیتال در مبهم کردن منشأ پول و جلوگیری از ردیابی، و همچنین تمایل بلاکچین به ناشناس بودن یا شبهناشناس بودن، که تلاشهای KYC را مختل میکند، بیان کرد.
علیرغم این انتقادات، گزارش به طور کامل پتانسیل استیبلکوینها را رد نکرد و اشاره کرد که آنها مزایای خاصی مانند قابلیت برنامهریزی، نام مستعار و «دسترسی آسان برای کاربران جدید» را ارائه میدهند. علاوه بر این، «ویژگیهای فنی آنها به این معنی است که میتوانند به طور بالقوه هزینههای کمتر و سرعت تراکنشهای سریعتر» را، به ویژه برای پرداختهای برونمرزی، ارائه دهند.
BIS نوشت: «هنوز باید دید که نوآوریهایی مانند استیبلکوینها چه نقشی در سیستم پولی آینده ایفا خواهند کرد. اما استیبلکوینها در برابر سه ویژگی مطلوب ترتیبات پولی سالم به خوبی عمل نمیکنند و بنابراین نمیتوانند ستون اصلی سیستم پولی آینده باشند.»
با این حال، نوع دارایی و سیستم مالی دیگری وجود داشت که به خوبی عمل کرد.
توکنسازی: پیشرو در سیستم مالی آینده
همانقدر که گزارش بانک تسویه حسابهای بینالمللی (BIS) در ارزیابی خود از استیبلکوینها به عنوان پدیده بزرگ بعدی در سیستمهای پرداخت بینالمللی بدبین بود، به همان اندازه در رویکرد خود نسبت به توکنسازی– نمایش دیجیتالی داراییها بر روی پلتفرمهای قابل برنامهریزی – خوشبین بود.
BIS اعلام کرد: «توکنسازی قرار است گام منطقی بعدی در تکامل پول و پرداختها باشد» و افزود که «پیامرسانی، تطبیق و تسویه را در یک عملیات یکپارچه ادغام میکند و میتواند پرداختهای برونمرزی و بازارهای اوراق بهادار را متحول کند و عصری جدید را برای سیستم مالی آغاز نماید.»
به طور خاص، این گزارش به پیشنهادات اخیر برای یک دفتر کل یکپارچه اشاره کرد که طرحی برای سیستم مالی توکنیزه شده ارائه میدهد. عناصر کلیدی این طرح شامل ذخایر توکنیزه شده بانک مرکزی، پول توکنسازی شده بانک تجاری و سایر مطالبات توکنسازی شده بر داراییهای مالی و واقعی است – که همگی «در نوع جدیدی از زیرساخت بازار مالی گرد هم آمدهاند.»
این گزارش استدلال کرد که دفتر کل یکپارچه میتواند تعاملات واسطهای را متحول کند، به ویژه در مورد پرداختهای برونمرزی، و با ترکیب قابلیت برنامهریزی و بستهبندی تراکنشها، میتواند دنبالههایی از تراکنشهای مالی را یکپارچه و خودکار کند.
گزارش خاطرنشان کرد: «این کار تأخیرها را از بین میبرد و مداخلات دستی و تطبیقهایی را که از جداسازی سنتی پیامرسانی، تسویه و پایاپای ناشی میشوند، کاهش میدهد.»
به گفته BIS، توکنسازی همچنین امکان اجرای مشترک سه مرحلهای را که قبلاً جداگانه بودند، فراهم میکند: بدهکار کردن حساب پرداختکننده، بستانکار کردن حساب گیرنده، و تسویه در ترازنامه بانک مرکزی. این امر امکان «تبادل همزمان» داراییها را فراهم میکند به طوری که هر انتقال تنها پس از انتقال سایر داراییها انجام میشود.
از نظر یگانگی – یکی از نقاط ضعفی که استیبلکوینها در آن شکست خوردند – گزارش نشان داد که یگانگی در پول توکنسازی شده خصوصی و پول نقد به همان شیوهای که اکنون برای سپردههای بانکهای تجاری پشتیبانی میشود، حمایت خواهد شد، به شرطی که همه صادرکنندگان پول توکنسازی شده خصوصی با استانداردهای نظارتی یکسانی مطابقت داشته باشند و به همان محافظتها دسترسی داشته باشند. این گزارش افزود که یگانگی بین پول توکنسازی شده خصوصی صادر شده توسط نهادهای غیربانکی و پول نقد نیز میتواند تحت ترتیبات مناسب حفظ شود.
توکنسازی همچنین میتواند از قراردادهای هوشمند – برنامههای رایانهای که بر روی بلاکچین اجرا میشوند و به طور خودکار در صورت برآورده شدن شرایط از پیش توافق شده و بدون نیاز به دخالت انسان فعال میشوند – استفاده کند. این امر به بانکهای مرکزی امکان میدهد تا ابزارهای خود را فوراً ایجاد و تنظیم کنند، مانند استقرار تسهیلات جدید و تنظیم نرخ بهره یا الزامات وثیقه.
به این ترتیب، «توکنسازی میتواند انعطافپذیری و سرعت را در عملیات سیاست پولی ارائه دهد» و همچنین «کارایی عملیاتی را بهبود بخشد و اتوماسیون را در وظایف پشتیبانی ترویج کند.»
در نهایت، از آنجایی که پلتفرمهای توکنسازی شده – در اصل – میتوانند به طور مداوم کار کنند، قراردادهای هوشمند میتوانند از عملیات بازار گستردهتر یا حتی ۲۴/۷ پشتیبانی کنند.
هیون سونگ شین، مشاور اقتصادی و رئیس دپارتمان پولی و اقتصادی در BIS، در یک بیانیه مطبوعاتی در ۲۴ ژوئن گفت: «توکنسازی سپردهها و پول بانک مرکزی به این معنی است که هم وسیله اصلی پرداخت و هم عملکرد تسویه پول بانک مرکزی میتوانند به طور یکپارچه در یک پلتفرم قابل برنامهریزی ادغام شوند. این پتانسیل را دارد که بازارهای اوراق بهادار را متحول کند و کاربرد آن در بانکداری کارگزاران به ویژه امیدوارکننده است.»
این احساس توسط آگوستین کارستنز، مدیر کل BIS، تکرار شد که اظهار داشت: «سیستم پولی و مالی نسل آینده اصول اثبات شده اعتماد به پول را که توسط بانکهای مرکزی پشتیبانی میشود، با قابلیتهای حاصل از توکنسازی ترکیب میکند. این سیستم آماده است تا بهبودهای قابل توجهی در روشهای فعلی ارائه دهد و ترتیبات اقتصادی کاملاً جدیدی را امکانپذیر سازد.»
در میان تمام این ستایشها، BIS اذعان داشت که انتقال به یک سیستم مالی کاملاً توکنسازی شده بدون چالش نخواهد بود.
قابلیت همکاری بین سیستمهای مبتنی بر حساب موجود و زیرساختهای توکنسازی شده نوظهور باید تضمین شود؛ تغییرات در سیستمهای موجود مورد نیاز خواهد بود، از جمله تنظیماتی در فرآیندهای ثبت و تطبیق یا استانداردهای پیامرسانی؛ پراکندگی در هر دو شبکه قدیمی و جدید میتواند یک چالش باشد؛ و ظهور تراکنشهای ریپوی توکنسازی شده به الزامات مدیریت وثیقه سالم اضافه میکند.
با این حال، در مجموع، BIS نتیجه گرفت که توکنسازی «یک نوآوری تحولآفرین برای بهبود وضعیت موجود و امکانپذیر ساختن وضعیت جدید» است و میتواند اساس سیستم پولی و مالی نسل آینده باشد.
مطلبی دیگر از این انتشارات
دفترکل توزیع شده چیست
مطلبی دیگر از این انتشارات
توکنایز کردن انواع مختلف داراییهای املاک و مستغلات
مطلبی دیگر از این انتشارات
موارد استفاده از توکنها