پوستر سوره نحل ابوالفضل رنجبران

طراح پوستر: ابـوالفضــل رنجـبـــران

معرفی هنرمند: ابـوالفضــل رنجـبـــران، کارشناس هنری های تجسمی، مدیر هنری، طراح گرافیک، کسب مقامات اول در مسابقات بین المللی، کسب چندین دیپلم افتخار کشوری، عضو انجمن هنرهای تجسمی کشور و...

چرا خداوند در قرآن کریم عبارت « إنّ الله علی کلّ شیءٍ قدیرٌ» را این همه به کار برده است؟ مگر نعوذ بالله ما به قدرت الهی شک داریم؟

1- آنچه در قرآن تکرار شده تنها این عبارت نیست. بلکه خیلی از عبارات دیگر قرآن هم فراوان تکرار شده است. اما در هر جائی بر اساس ماقبل و مابعد و بر اساس آن موضوعی که این عبارت در ضمن آن آمده است، ترجمه و تفسیر می شود. لذا هر جا این آیه تکرار شده، به دنبال موضوعی مطرح شده و نسبت به آن موضوع تأکید شده است. مثلاً در آنجا که که می فرماید:

« یَکادُ البَرقُ یَخطفُ أبصارَهُم کُلَّما أضاءَ لَهُم مَشَوا فیهِ وَ إذا أظلَمَ عَلیهِم قاموُا وَ لو شاءَ اللهُ لذهَبَ بسَمعِهِم وَ ابصارهِم إنَّ اللهَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قدیرٌ»۱

یعنی:« نزدیک است که ( روشنایی) برق،( قدرت بینایی) چشمهای آنان را ببرد . هر زمان که ( برق اطراف آنان را ) برایشان روشن می کند ، در ( زیر نور ) آن ، حرکت می کنند و هنگامیکه برآنان تاریک می شود، می ایستند و چنانچه خداوند بخواهد ، ( می تواند توانایی شنیدن و دیدن ) گوشها و چشمهای ایشان را بگیرد ، ( چرا که ) خداوند بر ( انجام ) هر کاری تواناست.» عبارت « إن الله علی کل شیء قدیر» در این آیه تأکید می کند که چون خدا بر همه چیز قادر است، می تواند بینائی و شنوائی آنها را از بین ببرد و آنها در این امر نمی توانند بر قدرت خدا غلبه کنند.

این عبارت در برخی جاها در داستانهای قرآنی نیز ذکر شده و نقل قول از شخصیتی است که داستان او را بیان می کند. مثلاً در آنجا که می فرماید:

« یأیُّهَا الّذینَ ءامَنوُا توُبوُا إلی اللهِ توبَةً نَصوحاً عَسَی رَبُّکُم أن یُّکفِّرَ عَنکُم سَبئتِکُم وَ یُدخِلکُم جَنّتٍ تجری مِن تحتِها الأنهارُ یَومَ لایُخزی اللهُ النبیَّ وَ الذینَ ءامَنوا مَعَهُ نوُرُهُم یَسعی بَینَ أیدیهم وَ بأیمانِهم یَقوُلوُنَ رَبَّنا أتمِم لنا نوُرَنا وَاغفِر لنا إنَّکَ عَلی کُلِّ شیءٍ قدیرٌ»۲

یعنی: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد بسوى خدا توبه كنيد، توبه‏اى خالص; اميد است (با اين كار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد و شما را در باغهايى از بهشت كه نهرها از زير درختانش جارى است وارد كند، در آن روزى كه خداوند پيامبر و كسانى را كه با او ايمان آوردند خوار نمى‏كند; اين در حالى است كه نورشان پيشاپيش آنان و از سوى راستشان در حركت است، و مى‏گويند: « پروردگارا! نور ما را كامل كن و ما را ببخش كه تو بر هر چيز توانائى!» در اینجا این عبارت از قول کسانی که به پیامبر ایمان آورده اند نقل شده است که در روز قیامت به خدا می گویند.

2- یکی از وجوه تکرار این عبارت می تواند موعظه و یاد آوری باشد. بشر به خاطر اینکه گاهی گرفتار نسیان و فراموشی است و نیز به خاطر اینکه در شرایط روحی و احساسی مختلفی قرار می گیرد، نیاز به موعظه و تذکر دارد. لذا در این باره هم گاهی جای موعظه و تذکر هست تا مبادا بشر از یاد خدا و یاد قدرت خدا غافل شود و هوشیار باشد که همواره باید به ذات مقدس او توکل کند.

3- این عبارت در خیلی جاهای قرآن خطاب به عموم است و حال آنکه همه انسانها در ایمان به خدا یکسان نیستند. ایمان یک امر مشکک است؛ یعنی مقدار و رتبه در آن راه دارد. لذا هر انسانی در رتبه ای از ایمان قرار دارد و با توجه به اینکه قدرت هم یک امر مشکک هست، میزان ایمان به قدرت خدا درجات مختلف دارد. در مجموع از میان انسانها، برخی در بسیاری از مواضعی که قرار می گیرند به قدرت خدا شک دارند و برخی شک ندارند و برخی هم تنها به بخشی از قدرت خدا ایمان دارند. از اینرو این آیه در جاهای مختلف قرآن تکرار و تأکید شده و قدرت خدا را به صورت مطلق و در برابر همه چیز توصیف کرده است.

4- اگر هم بخواهید آن را تکرار حساب کنید، می توان گفت تکرار نیست؛ بلکه معراج و تعمیق است. وقتی که شما یک کتاب را برای دفعه اول مطالعه می کنید، کلیاتی از مطالب آن را متوجه می شوید و به خاطر می سپارید. اما حتماً این را تجربه کرده اید که در تکرار مطالعه یک مطلب در دفعات بعدی، نکات ظریف تری به چشم می خورد و این به خاطر تمرکزی است که در دفعات قبلی پیدا کردید و در تکرار مطالعه، مجال دقت بیشتر در باطن آن مطالب را دارید و به معرفت بیشتری دست پیدا کرده، متوجه ظرافتهای بیشتر و جدیدتر در آن مطالب می شوید. تکرار آیات نیز می تواند چنین نقشی داشته باشد.

5- رموز حروف ابجد در آیات و کلمات قرآن نقش ویژه ای دارند. در حروف زبان عربی رمزهائی است به نام حروف ابجد و تلفظ هر حرفی نوعی فرکانس ایجاد می کند که این فرکانسها، انرژی هائی به نام سیگنال تولید می کنند و کیفیت و کمیت این فرکانسها و انرژی ها، از طریق رموز عددی حروف ابجد محاسبه می گردد. از این جهت نوع چینش حروف در قالب کلمات عربی، تأثیرات ویژه ای را در بر دارد. یکی از وجوه معجزه بودن قرآن و مخصوصاً رموز حروف مقطعه قرآن نیز به همین موضوع ربط پیدا می کند. تکرار آیات از این لحاظ هم قابل تأمل است.

6- آیات قرآن یکدیگر را تفسیر می کنند و شاید گاهی یکی از وجوه این تکرارها در قرآن این باشد که آیات مربوطه به هم ربط پیدا می کنند. حال اینکه این قاعده در عبارت « إن الله علی کل شیء قدیر» هم مطرح باشد، جای تأمل و بررسی دارد.

7- ممکن است تکرار آیات در جلوگیری از تحریف قرآن هم نقش داشته باشد. چرا که آیات یکدیگر را تأئید و تفسیر می کنند و اگر آیه ای از قرآن بخواهد در معرض تحریف قرار بگیرد، با توجه به اینکه اگر این قسمت تکرار شده از بین آیه حذف شود مفهوم آیه ناقص می گردد، تکرار این آیه در قسمت دیگری از قرآن مانع تحریف آن می گردد.

8- نظر حضرت امام خمینی قدس سره بر این است که بسم الله هر سوره ای متعلق به خود آن سوره است و نقش بسم الله هر سوره با سوره ای دیگر متفاوت و هرکدام تفسیر جداگانه ای دارند و چه بسا این قاعده در دیگر آیات قرآن هم مطرح باشد. لذا می توان گفت که در هر تکراری مقامی است.

۱- سوره بقره، آیه20

۲- سوره تحریم، آیه 8

نویسنده: سعید حمیدی زاده

طراح پوستر: ابـوالفضــل رنجـبـــران

اشعاری زیبا در مورد خداوند :

بندگان در بند خویش اند از کسی یاری مخواه
از خدا باید بخواهی تا من اویت کند

شاعر: علیرضا بدیع

............................................................................................................................

به نام کردگار هفت افلاک

که پیدا کرد آدم از کفی خاک

خداوندی که ذاتش بی‌زوالست

خرد در وصف ذاتش گنگ و لالست

زمین و آسمان از اوست پیدا

نمود جسم و جان از اوست پیدا

مه و خورشید نور هستی اوست

فلک بالا زمین در پستی اوست

ز وصفش جانها حیران بمانده

خرد انگشت در دندان بمانده

صفات لایزالش کس ندانست

هر آن وصفی که گوئی بیش ازانست

دو عالم قدرة بیچون اویست

درون جانها در گفت و گویست

ز کُنه ذات او کس را خبر نیست

بجز دیدار او چیزی دگر نیست

طلب گارش حقیقت جمله اشیا

ز ناپیدائی او جمله پیدا

جهان از نور ذات او مزّین

صفات از ذات او پیوسته روشن

ز خاکی این همه اظهار کرد او

ز دودی زینت پرگار کرد او

ز صنعش آدم از گِل رخ نموده

زوَی هر لحظه صد پاسخ شنوده

ز علمش گشته آنجا صاحب اسرار

خود اندر دید آدم کرده دیدار

نه کس زو زاده نه او زاده از کس

یکی ذاتست در هر دوجهان بس

ز یکتائی خود بیچون حقیقت

درون بگرفته و بیرون حقیقت

حقیقت علم کلّ او راست تحقیق

دهد آن را که خواهد دوست توفیق

بداند حاجت موری در اسرار

همان دم حاجتش آرد پدیدار

شاعر: عطار نیشابوری

طراح پوستر: ابـوالفضــل رنجـبـــران