کارها رو باید با نقشه انجام داد!

یادمه توی کلاس دیجیتال مارکتینگ بودم و مردی مسن که کارش ساخت جعبه شیرینی بود، هم اونجا نشسته بود. سوادش در حد دیپلم بود،میگفت دوسه سال پیش یه روزی یه بنده خدا، یک وبسایت خیلی ساده براش درست کرده که بعد از گذشت اینهمه مدت خیلی هم به روز نیست! ولی آدرس و شماره تلفن کارگاه جعبه سازی توی وبسایت هست، براش خیلی عجیب بود که دیگه کسی نمیاد در کارگاهش و دیگه خیلی ها در محلی که کارگاهش قرار داره نمیشناسنش. میگفت همه مشتریها از همون وبسایت پیدام می کنن، زنگ میزنن و سفارش میدن. اومده بود کلاس بازاریابی دیجیتال تا بتونه با این فضا بیشتر آشنا بشه.

در آینده ای خیلی نزدیک، کسب و کارها برای سرویس دهی، خدمات و ارائه محصولات مجبورن با تکنولوژی روز پیش برن تا بتونن زنده بمونن. ما هم توی این مطلب میخواهیم شمارو با کسب و کارهایی آشنا کنیم که همشون به تکنولوژی GPS، اینترنت وابسته ان و باید برای مکان محور کردن سرویس هاشون، از زیرساخت نقشه استفاده کنن. وقتی اسم مکان محور میاد، یعنی جانمایی هر موجودیت در مکانی خاص که براساس اون میشه کارهای زیادی انجام داد. شما برای استفاده از سرویس های مکان محور، همیشه فرایند از یه نقطه جغرافیایی، روی نقشه شروع و در یک نقطه جغرافیایی دیگه فرایند خدمات رسانی و سرویس دهی تمام میشه. مکان محور بودن یعنی برای هر موجودیتی، مکان انتخاب بشه و راه های دسترسی به اون هم تسهیل بشه. خواه استفاده از خدمات بانکی باشه، خواه رزرو هتل باشه، خواه دسترسی به بیمارستان و یا خبر کردن آتش نشانی در الویت باشه و یا جستجو برای خرید از یک فروشگاه باشه. همه اینها در حوزه مکان محور بودن قرار می گیرن. حالا برخی مشاغلی که اگه به سمت مکان محور شدن میرن رو براتون آوردیم.

وقتی می گیم خدمات مکان محور منظورمون چی هست؟ خدمات مکان محور شامل همه خدماتی میشن که در اون از مکان مشتری، آدرس یابی محل، مسیر یابی، کدپستی و هر چی ابزار موجود در زیرساخت نقشه هست، مورد استفاده قرار می گیره، مثل خدمات نظافت منزل، ارسال مرسولات پستی، تحویل کالا، توزیع کالا، فروش مویرگی و بازاریابی، تبلیغات، حمل و نقل و غیره. خیلی از استارت آپها الان در حال مکان محور کردن کسب و کارها هستن.

مشاغلی هم که تا الان بدون وابستگی به زیرساخت نقشه در حال کار بودن، با ظهور تکنولوژی های جدید و حجم بالای سفارشات و درخواست خدمات، دیگه نمی تونن به روش های قدیمی و سنتی بسنده کنن و باید دستی به سر روی خودشون بکشن و با تکنولوژی مکان محور خودشون رو آپدیت کنن. مثل:

• لجستیک مکان محور
  نقشه شبکه راه‌ها، تقاطع‌ها، دوربرگردان‌ها، میادین، چهارراه‌ها، خطوط عابر پیاده، چراغ‌های راهنمایی و رانندگی، دوربین‌های کنترل ترافیک، جایگاه‌های سوخت، مراکز رفاهی بین راهی و اورژانس از اجزا مکان محور صنعت لجستیک هستن.
  1- مدیریت آنلاین ناوگان با نمایش روی نقشه
  2- پیشنهاد کوتاه ترین مسیر بین مبدا و مقصد
  3- پیدا کردن نزدیکترین کاربری
  4- مکان یابی کاربری‌های مختلف
  5- سفارش کالا به صورت آنلاین روی نقشه
  6- پیشنهاد مسیر بهینه در پخش کالا
  7- ارائه گزارش‌ها و آمارهای مکان محور
  همه جز خدمات مکان محوری هستن که در صنعت لجستیک می تونن مورد استفاده قرار بگیرن.
• حمل و نقل مکان محور
  صنعت حمل و نقل، با بهره گیری از اطلاعات مختصات جغرافیایی، تراکنش های سرویس های مکان محور محاسبات هوشمند مربوط به بهینه سازی مسیر، که شامل اولویت مقاصد متعدد، کوتاهترین و سریعترین مسیرها است میتونه از اطلاعات مکانی بهره ببره. کسب و کارها با استفاده از این امکانات می تونن نسبت به رصد لحظه ای ناوگان حمل و نقل خودشون و افزایش بهره وری اون اقدام کنن.
• تاکسی های مکان محور
  هممون دیگه از تاکسی های آنلاین استفاده کردیم و می دونیم دقیقاً منظور چیه! محل مشتری، محل تاکسی مسیریابی، آدرس یابی و مشاهده آنلاین ماشین در حال حرکت همه از سرویس های مکان محور مبتنی بر نقشه هستن که تاکسی آنلاین ازشون استفاده می کنن.
• سرویس های تحویل مکان محور
  حتما سفارش آنلاین دادین تا محصول یا خدمت درخواستی رو درب منزل یا محل کار تحویلتون بگیرین و شما هم در زمان سفارش، آدرستون رو روی نقشه مشاهده کردین و چک کردین که پیک از چه زمانی حرکت کرده، الان در کجای مسیر هست و در چه زمانی به شما میرسه. هم توزیع کننده و هم دریافت کننده از خدمات مکانی مبتنی بر نقشه استفاده می کنن.
• کارواش مکان محور
  اسنپ واش رو میگم. آدرست رو ثبت میکنی، ساعت رو هم خودت تعیین می کنی، روز رو هم مشخص می کنی، پول رو اینترنتی پرداخت می کنی. در روز و سر ساعت تعیین شده میان به آدرسی که ثبت کردی، وسیله نقلیه  اترو می شورن و تحویلت میدن. از ثبت آدرس، مکان مشتری، محله دریافت سرویس همه از خدمات مبتنی بر مکان استفاده میشه.
• گردشگری مکان محور
  گردشگران با استفاده از فناوری مکان محور سایت و اپلیکیشن، قبل از سفر می‌تونن با انتخاب مقصد خودشون پیشنهاداتی رو در مورد نزدیک‌ترین اماکن اقامتی، تفریحی، جاذبه‌های گردشگری، مراکز خدماتی، رستوران‌ها، مراکز تجاری، مراکز زیارتی و مذهبی و … به‌دست بیارن. حتی در طول مسیر نیز می‌تونن پیشنهادات جذابی دریافت کنن و به جای اینکه تنها به فکر رسیدن به مقصد باشن، از مسیر و جاذبه های بین مسیر هم لذت ببرن. اصلا گردشگری بدون کلمه مکان انگار چیزی رو گم کرده.
• بازی های مکان محور
  یه کنجکاوی و کاوش هیجان‌انگیز؟ توی این بازی ها یه مکان باستانی مثل کاخ یا قلعه و یا مکان های این چنینی انتخاب شده، که بازی کننده باید راز یا گنجی رو که در عمارت مدفون یا پنهان شده رو پیدا کنه. حالا در مسیر بازی اتفاقاتی میوفته از پیدا کردن کلید یک در ، مبارزه با مزاحمین و یا باید معماهای تاریخی رو حل کنه و خیلی از مکان های تاریخی و باستانی هم به همین وسیله در بازی معرفی میشه. عالی نیست! با ساخت چنین بازی هایی...
  1- کیفیت تجربه سفر بالا میره
  2- بازدید از جاذبه‌های گردشگری افزایش پیدا میکنه
  3- میزان زمان ماندگاری گردشگران در مناطق گردشگری بیشتر میشه
  4- یک معبر گردشگری به یک مقصد گردشگری تبدیل میشه
  5- کیفیت و عمق بازدید از جاذبه‌های گردشگری بالا میره
  6- مقاصد گردشگری متفاوت و مسیرهای گردشگری متنوع کشف میشه
  7- کشف و یافتن پاسخ و لحظات ماندگار دست‌جمعی لذت فراوانی رو به بازی کننده میده
  8- راهنمای صوتی مقاصد گردشگری هم در اپلیکیشن وجود داره
  علاقمندان به ماجراجویی و هیجان، بازی‌های فکری و معما محور و همه  کسانی که عاشق سفر و بازی هستن از این سرگرمی لذت می برن.
• بازاریابی مکان محور
  مطالب زیادی از بازاریابی مکان حور در وبلاگ مپ منتشر شده که من فقط لینکش رو اینجا می گذاریم.
• رستوران های مکان محور
  هر محله ای در شهر طبقه بندی های خاص خودش رو داره! یعنی مردم هر استان، شهر، منطقه از الگوهای رفتاری متفاوتی پیروی میکنن. با دریافت و تحلیل داده های جمعیت شناختی و مکانی میشه الگوهای رفتاری هر قومیت یا فرهنگی رو به راحتی متوجه شدو بر اساس اون جامعه مشتریان هدف رو پیدا کرد و در نتیجه میشه فهمید چه مکانی و چه سرویس هایی میتونه بیشتر درآمدزایی داشته باشه. برخی از این الگوها در رستورانداری شامل موارد زیر هست.
  1- جانمایی رستوران
  2- سطح دسترسی های رستوران مثل معابر و خیابان های اصلی و فرعی
  3- منطقه مورد نظر از لحاظ سطح مالی و شاخصه های فرهنگی
  4- نحوه تبلیغات بر اساس مناطق جغرافیایی نزدیک به رستوران
  5- استقرار شعبه های رستوران های زنجیره ای با بررسی دقیق مناطق از هر جهت
• تبلیغات مکان محور
  فرض کنین کنار دریا جا خوش کرده‌این و یهو روی موبایلتون پیامک میاد: رستوران ساحلی ستاره دریایی رامسر با 25 درصد تخفیف، آماده پذیرایی از شماست!
  به احتمال زیاد کنجکاو می‌شین و متن پیامک رو می‌خونین. حتی شاید سری به اونجا بزنین و یک دلی هم از عزا دربیارین. همانطور که دیدین زمانی که مشتری چیزی رو لازم داشته باشه، به احتمال زیاد از ما خرید می‌کنه؛ بنابراین بهتر ه عین غول چراغ جادو در لحظه ظاهر شیم و از محصولات و خدمات‌مان بگیم و پیشنهاد‌های جذاب و وسوسه‌انگیز در آستین داشته باشیم. تبلیغات مبتنی بر مکان یا به اختصار (Location Based Advertising) دقیقاً همین رو می‌گه؛ یعنی جایی که مشتری به ما نیاز داره حضور داشته باشیم. به همین سادگی!
• هتلداری مکان محور
  انتظار میره که این تکنولوژی به کارکنان کمک کنه تا مکان مهمان ها رو بدون هیچ زحمتی مشخص کنن. قطعاً این یکی از نوآوری های برتر در صنعت هتلداریه که به زودی  توجه زیادی به اون می شه.
  1- جانمایی هتل
  2- سطح دسترسی به خیابان های اصلی
  3- نزدیکی به مناطق پربازدید و گردشگری یا مناطق زیارتی
  4- بررسی جمعیت شناختی منطقه برای سطح سرویس دهی
  5- بررسی شرایط مکان هتل جهت قیمت گذاری
  6- دوری یا نزدیکی به ترمینال اتوبوسرانی و فرودگاه و یا …
  7- حفاظت از دارایی های هتل بوسیله حصار جغرافیایی
  8- حفاظت از مهمانان با منطقه بندی مکان هتل و ….
• بانکداری مکان محور
  هنگامی که شرایط ارائه خدمات مبتنی بر موقعیت مکانی (سرویس پایگاه داده موقعیت مکانی) در بانکداری فراهم می شه، معمولاً اولین چیزی که به ذهن خطور میکنه، یافتن شعبات/دستگاه های خودپرداز در وب سایت ها است. در واقع  Location Base Service ظرفیت بالایی برای بانکداری دیجیتال داره، دونستن اینکه مشتری ها در کجا قرار دارن! اطلاعاتی بسیار ارزشمنده، البته اگه به خوبی مورد استفاده قرار بگیره. شما با دونستن مکان مشتری ها می فهمین که باید در هر بخش یا منطقه، بنا به فرهنگ، نحوه استفاده و میزان استفاده از خدمات دیجیتالی، چطور به مشتریانتون سرویس دهی کنین، یا اصلا اون ها به چه خدماتی بیشتر نیاز دارن.
• آتش نشانی مکان محور
  آتش نشانی یکی از خدمات پر ریسک و از دسته خدمات شهری است که مستقیا با جان و مال عموم مردم مرتبط هست. از این رو استفاده از بهترین سرویس های و تجهیزات و تکنولوژی روز میتونه کیفیت و کارایی و اثربخشی این خدمت رو چندین برابر کنه.
  1- محل استقرار ایستگاه های آتش نشانی  بنا بر جمعیت و تراکم هر منطقه
  2- بررسی راه های دسترسی برای جانمایی ایستگاه مسیریابی و دریافت مکان حادثه دیده
  3- ایجاد حصار جغرافیایی برای تشخیص منطقه بندی های خاص آتش نشانی
  4- اطلاع رسانی که به ایستگاه های نزدیک محل حادثه با استفاده از حصار جغرافیایی و فاصله یابی
  5- محل نصب شیرهای آتش نشانی بنا به دسترسی  و تراکم محیطی و جمعیتی
• فروشگاه مکان محور
  این روزها که فروشگاه های آنلاین در ارائه سرویس دهی به مشتریان و جذب هرچه بیشتر اونها با هم رقابت تنگاتنگ دارن خیلی از مواردی که قبلا به اونها توجهی نمی شد ضرورت پیدا میکنه. پیش از این در هر محله ای یه بقالی وجود داشت و همه هم از سبزی فروش محل سبزیجات مورد نیازشتون رو تهیه میکردن. ولی الان با اومدن اپلیکیشن ها و سرویس های تحویل در محل، اکثر کسانی که شاغل هستن و فرصت موندن توی ترافیک و صف خرید رو ندارن کسب و کارهای این فروشگاههای آنلاین  جایگاه خاصی توی نسل جدید و چه بسا یک کم قدیمی ترها پیدا کرده ان. برخی از خصوصیاتی که در این فروشگاه های 1- مکان محور مهمن رو براتون میاریم.
  2- جانمایی فروشگاه
  3- منطقه بندی شعبات جهت سرویس دهی بهتر
  4- تعیین مکان برای بازاریابی و تبلیغات
  5- استفاده از حصار جغرافیایی برای تعریف محدوده تخفیفات و هدایا یا اطلاع رسانی
  6- بررسی مکانی جهت سرویس های تحویل
• مدیریت مکان محور
  برخی از مجموعه ها مثل معادن و کارگاه های ساختمانی و حتی پالایشگاه ها و خیلی از مجموعه ها و کارخانه ها که دارای تجهیزات گرانقیمت یا انبارهایی با شرایط خاص هستن و یا حتی مناطق ممنوعه کارگاهی دارن که منع ورود و خروج افراد متفرقه در اون ها وجود داره و یا وسایل خطرناکی در اون مکان ها نگهداری میشه، بوسیله مکان محور شدن (حصار جغرافیایی) و بهره گیری از ابزارهای زیرساخت نقشه  میشه براشون محدوده تعریف کرد و اون مناطق خاص رو به طور دقیق تر کنترل نمود
  از این طریق میشه ورود و خروج کارکنان، یا محل های حضور اون ها رو که دور از دسترس هست، بررسی نمود و در صورتی که اتفاق ناخوشایندی افتاد به راحتی متوجه شد. مثل معادن، پالایشگاه و ساختمان های در حال ساخت میشه با استفاده از جی پی اس و حصار جغرافیایی محدوده هایی رو تعیین کرد و از راه دور هم از نظر انظباطی و هم سلامت جانی کارمندان اونها رو تحت نظر داشت. البته این موضوع بسیار گستره است که به طور مفصل در مورد اون صحبت خواهیم کرد.
• مدیریت بحران مکان محور
  فناوری‌های مکان محور در سه مرحله بحران، کاربردهای اساسی دارن. به عنوان مثال در فاز قبل از بحران این امکان وجود داره که با تولید نقشه‌های پهنه‌بندی، پتانسیل وقوع سیل، موقعیت و شدت وقوع سیل را تخمین زد. همچنین می شه با مکان‌یابی‌های مناسب (مانند سد و بندهای انحرافی) شدت سیل و در نتیجه آسیب‌پذیری‌های ناشی از آن رو کاهش داد.
  در فاز حین بحران نیز می‌توان با مسیریابی‌های دقیق و به هنگام، نیروهای امدادرسانی رو هدایت کرد و با افزایش کارآیی خدمات‌رسانی، از وقوع بسیاری از حوادث جانبی ناشی از سیل جلوگیری کرد. در فاز پس از بحران که بیشتر به بازسازی و اسکان موقت سیل‌زدگان اختصاص داره، میشه با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره‌ای، گستره و حجم خسارات رو برآورد کرد و با قابلیت‌های تحلیلی GIS بهترین مکان برای اسکان موقت و بهترین مسیر برای خدمات رسانی رو مشخص کرد.
  مواردی که گفتیم که تنها نمونه‌هایی از قابلیت‌های فناوری‌های مکان محور هست، باید گفت لازمه نقش‌آفرینی هرچه بیشتر فناوری‌های مکان محور در مدیریت بحران کشور به عوامل مختلف فنی و غیرفنی بستگی داره. منظور از مباحث فنی طراحی و پیاده سازی زیرساخت‌های لازم از جمله زیرساخت داده مکانی (SDI) است که بستری برای به اشتراک‌گذاری نقشه‌ها و اطلاعات مکانی سازمان‌های مختلف فراهم می‌کنه.

ما در مورد روش های استفاده از زیرساخت نقشه همه چی رو اینجا نگفتیم، برای اینکه بیشتر بدونین مطالب دیگه وبلاگ مپ رو مطالعه کنین.