نگاهی به آرای فلسفی میرزا محمد اخباری
تحقیق درباره اندیشه و زندگی میرزا محمد اخباری من را رساند به رساله‌های فلسفی و عرفانی او. یکی از رساله‌ها را در این مقاله معرفی کرده‌ام که حاوی آرای جالب فلسفی و نشان دهنده بخشی از روابط اين فقيه اخباری با معاصرانش است. برای خواندن متن کامل کلیک کنید:
نگاهی به رساله مجالی المجالی و برخی آرای فلسفی میرزا محمد اخباری (م 1232 ق)
این مقاله در شماره 196 مجله آینه پژوهش منتشر شده است
چکیده مقاله: میرزا محمد اخباری (م 1232 ق) از چهره‌های سرشناس جریان اخباری‌گری است که آرای او در مخالفت با اجتهاد کم و بیش مورد مطالعه قرار گرفته است؛ اما او آثاری در حکمت و عرفان و آرائی در فلسفه دارد که تاکنون به دید پژوهشگران نیامده است. در این مقاله با مطالعه بخش‌هایی از یکی از این دست آثار او با عنوان مجالی المجالی، برخی آرای فلسفی او را از نظر خواهیم گذراند. مجالی المجالی شرحی است بر رساله دیگری از میرزامحمد به نام مجالی الانوار که آن را در سال ۱۲۲۲ق. به ملا علی نوری (م ۱۲۴۶ق.) عرضه کرد و او ملاحظاتی انتقادی درباره محتوای رساله بر حواشی آن نگاشت. میرزا محمد در پاسخ به این انتقادها و شرح گفتار خود، رساله‌ای با نام مجالی المجالی نوشت. در این مقاله آرای میرزا محمد و انتقادات ملا علی نوری به نظرات میرزا درباره مادی بودن عالم مثال، مقوله بودن حرکت و رای او در باب اصالت وجود و ماهیت گزارش شده است. این آرای میرزا محمد با اصطلاحات و آرای رایج نزد فلاسفه تفاوت‌ها و تضادهایی دارد. میرزا محمد اخباری از میان فیلسوفان پیش از خود، آشکار تحت تاثیر میرداماد است.
Abstract: Mirzā Mohammad Akhbārī (1232 A.H.) is one of the famous figures of Scriptualist, whose opinions against Ijtihad have been more or less studied, but he has works in wisdom and mysticism and opinions in philosophy that have not been reviewed by researchers. In this article, by studying parts of one of his works entitled Majāli al-Majāli, we will review some of his philosophical opinions. Majāli Majāli is a commentary on another treatise by Mirzā Muhammad named Majāli Al-Anwār, which was written in 1222 AH. He presented it to Mullā Ali Nūrī (1246 AH) and he wrote critical remarks about the content of the treatise on its margins. In response to these criticisms and the description of his opinions, Mirzā Mohammad wrote a treatise called Majāli al-Majāli. In this paper, Mirzā Mohammad›s opinions and Mullā Ali Nūrī›s criticisms of Mirzā›s opinions about the materiality of the Mithāl world, the categorization of motion, and his opinion about the originality of existence and nature are reported. These opinions of Mirzā Muhammad have differences and contradictions with common terms and opinions among philosophers before him. Mirzā Mohammad Akhbārī is clearly influenced by Mīrdāmād.
مطلبی دیگر از این انتشارات
میرزا محمد اخباری، سیسیانوف روس و فتحعلیشاه قاجار
مطلبی دیگر از این انتشارات
اخباری‌گری و انحطاط ما
مطلبی دیگر از این انتشارات
آیا محمد امین استرآبادی بنیانگذار اخباری‌گری است