سالروز سقوط فاو ...

سالروز سقوط فاو  ...

27 فروردين 67 نيروهاي عراقي با حدود بيش از 10 لشگر به فاو حمله کردند و ظرف 35 ساعت مهمترين شهر عراقي در کنترل ايران را متصرف شدند.

در خصوص اين رخداد پس از 32 سال ذکر چند نکته ضروري ست‌:

تصرف بندر فاو در نبرد با عراق يک دستاورد سياسي بسيارمهم براي ايران بود که موازنه جنگ را کاملا تغيير داد اما با توجه موقعيت خاص منطقه، اين شبه جزيره  سرپل مناسبي براي حرکت به سمت شمال يعني بصره نبود به عبارت ديگر ميتوان گفت عمليات والفجر 8 يک عمليات با اهداف سياسي و جهت شکستن بن بست جبهه ها بر اساس استراتژي هاشمي رفسنجاني براي پايان جنگ بود چرا که فاو نه ديگر نفتي براي عراق صادر مي‌کرد و نه عراق تکيه خاصي به آن داشت.

البته از لحاظ استراتژيکي با تصرف فاو ايران به نزديکي کويت رسيد و از آنجا با موشک هاي کرم ابريشم توانست کشتي هاي اين کشور و آمريکا را هدف قرار دهد و فشار جدي اي بر کويت که متحد و حامي جدي صدام بود وارد آورد.

پس از تصرف فاو حجم کمک ها به صدام فزوني يافت تا حدي که صدام که 2 بار نيروي هوايي اش نابود شده بود در روز آخر جنگ 600 هواپيما داشت در حالي که به گفته سردار سرلشکر باقري فانتوم هاي آماده به پرواز ايران به 12 فروند رسيده بود.

پس از عمليات کربلاي 5 که ايران تا نزديکي بصره هم پيشروي کرد حجم تلفات نيروهاي دوطرف به حدي بود که ارتش عراق از هم پاشيد و ناچار شد افراد 15 سال به بالا را به ارتش فراخواند ‌و توانست نيروهايش را سازمان دهد.

همچنين عراقي که جمعيتش يک سوم ايران بود 50 درصد توليد ناخالص داخلي اش را صرف جنگ مي کرد در حالي که  اين عدد در ايران در بهترين حالت طبق آمارها 20 درصد بود.

اين غير از کمک هاي دهها ميليارد دلاري عربستان و کويت و ساير کشورهاي عربي به عراق بود.

ايضاً عراقي ها از 13 کشور نيروي پياده داشتند و در عمليات توکلنا علي الله که فاو را بازپس گرفتند نيروهايشان 10 برابر ايران بود که به شدت با تسليحات شيميايي پشتيباني مي شدند.

در اين عمليات براي اولين بار در جنگ 8 ساله هواپيماهاي فرانسوي و آمريکايي خطوط مقدم ايران را بمباران کردند و به طور مستقيم وارد جنگ به نفع صدام شدند.

شايد اين سوال براي برخي پيش بيايد که چرا مدافعان  فاو تا اين حد کم بودند و حداکثر 15 گردان در فاو حضور داشت؟

پاسخ اين است: در سال 66 پس از آن که مشخص شد ايران ديگر نمي تواند در جبهه جنوب عمليات کند هاشمي رفسنجاني فرمانده جنگ دستور فعال کردن جبهه شمال را داد و به همين دليل در اواخر اسفند 66 عمليات والفجر 10 در منطقه عملياتي حلبچه و خورمال عراق انجام گرديد و عمده تمرکز نيروها در شمال بود و حتي فرماندهان سپاه نيز همگي هنگام حمله عراق به فاو در کرمانشاه بودند و  هيچ فرمانده  شاخصي در اين محور حضور نداشت.

سقوط فاو دومينوي شکست هاي عبرت آموز ايران در ماههاي پاياني جنگ بود.

ضربه روحي اين شکست تا حدي بود که عراق به فاصله کمي توانست مناطق تحت کنترل ايران را  متصرف شود و تا نزديکي خرمشهر پيش بيايد تا جايي که ايران ناچار شد به اين علت و علل ديگري همچون توان اقتصادي و نظامي کشور قطعنامه 598 را بپذيرد‌.

صدام که حالا در موضع برتر بود، حملاتش را ادامه داد که اگر فرمان بسيج عمومي امام ( ره ) نبود شايد تا اهواز هم پيش مي رفتند.

البته هر شکستي عبرت آموز بوده و تجربه شکست هاي عملياتي ايران در اواخر جنگ باعث شد تصميم گيران و تصميم سازان جمهوري اسلامي واقع گرايانه تر به قضايا بينديشند که نتايج آن وضع کنوني منطقه و برتري مطلق محور مقاومت به رهبري ايران در جبهات گوناگون است.

ايرانِ آنروز ( که به گفته علي شمخاني در اواخر جنگ در تامين بند پوتين نيروهايش در مانده بود  ) ، امروز به گفته دشمنانش بر پايتخت هاي 4 کشور عربي سيطره يافته و صدامي که پنجمين ارتش دنيا و نفت فراوان عراق تحت اختيارش بود با اشتباهاتي مرگبار نابودي خود و نظامش را رقم زد.

عليرضا تقوي نيا

واحد سیاسی و دشمن شناسی ( نجوا )

موسسه مصاف ایرانیان