چرا باید خودمان واکسن بسازیم؟ پنج دلیل برای حرکت به سمت واکسن ایرانی

این روزها حواشی و اخبار پیرامون واکسن‌های ایرانی کرونا به اوج خود رسیده‌است. درکنار همه مطالب مثبت و منفی که در این زمینه در فضای مجازی مطرح می‌شود، نگاهی داریم به دلایلی که ضرورت حرکت ایران به سمت ساخت واکسن بومی در داخل کشور را تبیین می‌کند.

‍۱ ـ دسترسی پایدار:

اولین و مهم‌ترین عامل توجیه‌کننده تولید واکسن در داخل کشور، ایجاد دسترسی تضمین‌شده و پایدار برای نیازهای آینده می‌باشد. با توجه به محدودیت‌های تولید واکسن در جهان، مشکلات پیش‌روی ایران در تأمین واکسن و عملکرد سیاسی برخی تأمین‌کنندگان واکسن در جهان، دستیابی به توانایی تولید انبوه واکسن در داخل کشور بسیاری از این مشکلات را مرتفع خواهدکرد. با توجه به احتمال نیاز به انجام واکسیناسیون به صورت سالانه، این مسئله اهمیت بیشتری خواهدیافت و کشور می‌تواند با سرعت و تضمین بسیار بالاتری واکسن موردنیاز خود را تأمین نماید.

۲ ـ امنیت بیولوژیک:

بسیاری از تولیدکنندگان واکسن‌های مشهور و مطرح در جهان طبق مطالبی که پیشتر در واحد سلامت مصاف مطرح شد، دارای ارتباطات گسترده با نهادهای نظامی، دولت‌های متخاصم و یا مراکز حامی تفکرات یوجنسیستی یا کاهش جمعیت در جهان هستند. احتمال به‌کارگیری فناوری‌های بیوتروریستی و هم‌چنین فناوری ساخت پرخطر موسوم به ژنتیکی اکثر این گزینه‌ها را در پایین‌ترین سطح امنیت زیستی قرار می‌دهد. با نظارت نهادهای داخلی بر فرآیند تولید واکسن در داخل و یا نظارت بر مواد اولیه وارداتی موردنیاز، و هم‌چنین تمرکز بر فناوری‌های ساخت امن‌تر غیرژنتیکی، می‌توان بخش بزرگی از این مشکلات را مرتفع نمود.

۳ ـ صرفه اقتصادی:

بسیاری از کمپانی‌های مشهور تولیدکننده واکسن کرونا در جهان، واکسن‌های خود را با کمک‌های مالی سنگین دولتی تولید کرده‌اند. قیمت فعلی واکسن در جهان بدون این سرمایه‌گذاری به مراتب می‌توانست بیشتر باشد. با در نظر گرفتن این مسئله، انجام همین فرآیند در داخل کشور و تهیه زیرساخت برای تولید واکسن در داخل، می‌تواند در بلندمدت بسیاری از هزینه‌های خرید مستقیم را کاهش داده و علاوه بر کاهش هزینه و خروج ارز، با ایجاد بازار صادرات در مراحل بعد برای کشور ارزآوری نیز به‌وجود آورد.

۴ ـ توانایی فنی:

ایران تا به امروز ثابت کرده‌است که در علوم فنی و استراتژیک که در موضوع سلول‌های بنیادی و شاخه‌های مختلف پزشکی تا به امروز نمود پررنگی پیدا کرده‌است توانایی بالایی هم به جهت کسب دانش و فناوری، هم به جهت نیروی انسانی متخصص داراست. با وجود این ظرفیت، هیچ دلیلی برای ترک سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و ایجاد بسترهای لازم برای گشودن این عرصه در داخل کشور مشاهده نمی‌شود.

۵ ـ ابزار قدرت:

مسئله واکسن قطعاً در دوران پساکرونا در جهان یکی از ابزارهای مهم و کلیدی در تعیین امور راهبردی و استراتژیک برای کشورها خواهد بود. نابرابری‌های موجود در زمینه توزیع واکسن در جهان، احتمال سوءاستفاده سیاسی توسط برخی دولت‌ها و جریانات بین‌المللی و زمزمه‌هایی مبنی بر ایجاد محدودیت‌هایی بین‌المللی برای افراد واکسینه‌نشده از جمله مباحث مطرح در این زمینه می‌باشد. محدودیت‌هایی که به تحلیل بسیاری غیرقانونی بوده و قرار است نظم جدیدی از قدرت را در جهان، با ابزار جدیدی به نام واکسن اعمال نماید. ایران می‌تواند با خودکفایی در زمینه تولید واکسن هر گونه تهدید محتمل مرتبط با این موضوع را مرتفع کرده و نفوذ و قدرت چانه‌زنی خود در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را افزایش دهد.

قطعاً حرکت به سمت واکسن ایرانی به معنای محدود کردن واردات نمونه‌های مناسب خارجی یا ایجاد انحصار برای نمونه‌های داخلی نیست. هم‌اکنون چندین شرکت و مجموعه مطرح در حال کار بر روی تولید واکسن بوده و شایسته است دولت بعدی با سرمایه‌گذاری مناسب این مسئله را با جدیت پیگیری نماید. البته که مجموعه‌های داخلی نیز باید تماماً از جهات مختلف علمی و حتی امنیتی مورد نظارت قرار گرفته و خروجی علمی محصولات آنها با استانداردهای لازم و سخت‌گیری لازم، مورد پایش قرار گیرد.

هم‌چنین باید افزود که یقیناً واکسن تنها راه پیش روی ما برای مقابله با کرونا یا پیشگیری از آن نیست. بر خلاف پروپاگاندای سنگین بین‌المللی، بیماری کرونا لاعلاج نبوده و ما نه در برابر یک روزنه تاریک بلکه در برابر یک دو گانه مهم در قالب «واکسن» و «دارو» روبرو هستیم. بخش قابل‌توجهی از مرگ‌ومیر در اثر کرونا با اصلاح پروتکل‌های درمانی و ایجاد اصلاحاتی در سبک زندگی عمومی قابلیت کاهش خواهد داشت. در کنار تلاش همه‌جانبه برای ساخت و تولید واکسن ایرانی، باید با تمام قوا برای کشف، به‌کارگیری و توزیع داروهای مناسب برای مقابله با کرونا و اصلاح سبک زندگی

چرا باید خودمان واکسن بسازیم؟ پنج دلیل برای حرکت به سمت واکسن ایرانی