در این مقاله به بررسی روابط میان تولید­کنندگان محتوا و پلتفرم ­های توزیع  پرداخته ­ایم .همزمان با گسترش و افزایش نفوذ  پلتفرم­ های شبکه ­های اجتماعی- همچون فیسبوک و یوتیوب- نگرانی­های بسیاری برای تولید­کنندگان محتوا بوجود آمده است. چگونگی بهره­ مندیِ تولید­کنندگان محتوا از مزایایِ مالیِ تولید و انتشارِ محتوای ویدئویی، کانون اصلی این نگرانی­ها را تشکیل داده است.مصداق این امر در کشورمان، محتوایی است که توسط ناشران در پلتفرم آپارات منتشر می­ شود اما این تولید­کنندگان محتوا، بهره­ مندی مالی و به شکلی مستقیم از انتشار محتوا ندارند. تنها در صورتی که هر تولید­کننده ی محتوا برای محتوای­ خود حامی(اسپانسر)مالی داشته باشد، می­تواند از نتیجه ­ی فعالیت خود، درآمد کسب نماید.بررسی تجارب جهانی در این زمینه، می ­تواند به روشن­ شدن این موضوع کمک نماید. از این طریق جدید­ترین تحولات در این حوزه شناسایی و امکانِ بهره­ گیری از تجارب، فراهم خواهد شد.این مقاله برداشتی است از تحولات در این حوزه، که در گزارش سال ۲۰۱۷ مؤسسه رویترز،تحت عنوان «روزنامه‌نگاری، رسانه، و فناوری: روندها و پیش‌بینی‌ها در سال ۲۰۱۷» انتشار یافته است.

ادامه روابط ناشران و پلتفرم ها چه خواهد شد؟

سؤال کلیدی این است که روابط پرتنش موجود میان ناشران و پلتفرم‌ها در ادامه به کجا خواهد انجامید؟علیرغم این موضوع، اکثریت ناشران قصد دارند در سال جاری(۲۰۱۷) همچنان سرمایه‌گذاری‌های سنگینی بر روی فیس‌بوک و به میزان کمتری بر روی دیگر پلتفرم‌ها انجام دهند. ۷۳درصد از پاسخ­ دهندگان به این پژوهش، گفته ­اند که راهبردهای دیجیتال آنها، ایجاد موازنه میان وب‌سایت‌ها/دارایی‌های خود و توزیع محتوا از طریق شخص ثالث است و تنها ۲۱ درصد گفته اند که عمدتاً بر روی سایت‌ها و پلتفرم‌های خودشان تمرکز خواهند کرد.حال جای این سؤال مطرح است که اهمیت سرمایه گذاری در  کدام  پلتفرم ها بیشتر است؟

یکه­ تازیِ فیسبوک

آنچه مشخص است اینکه فیس بوک به عنوان مهمترین پلتفرم، همچنان یکه­ تازی می کند .در این زمینه یکی از پاسخ دهندگان  می گوید:«صنعت خبر، خوشبختانه دارد به این حقیقت پی می‌برد که در عین حال که موجب بهتر شدن فیس‌بوک و دیگر پلتفرم‌ها شده، اما به خودش آسیب زده است. وقت آن است که اینگونه روابط بازتعریف شوند»و یا آنکه «پلتفرم‌ها در حال بلعیدن مخاطبان و دلارهای تبلیغاتی ای هستند که شرکت‌های رسانه‌ای به آنها وابسته‌اند.» و نیز این سخن که «قدرتGAFAs [گوگل، اپل، فیس‌بوک، و آمازون] هم یک فرصت جهت پرداختن به کاربران بیشتر/متفاوت‌تر به شمار می‌رود و هم یک خطر جدی متوجه نقش رسانه‌ای ما در زمینه هرمی‌سازی پیام‌ها می‌کند.»

نگرانیِ تولید­کنندگان محتوا  از درآمدِ کسب­ شده

بسیاری از تولید­کنندگان محتوا  از پولی که از طریق فیس‌بوک به دست می‌آورند راضی نیستند، به ویژه از آن جهت که درآمد حاصل از پخش ویدئویی،  هنوز چندان قابل توجه نیست. دسترسی به داده‌های کاربران نیز، هنوز برای برخی از ناشران یک مسئله بزرگ به شمار می‌رود و حداقل یکی از ناشران بدین سبب از همکاری با اپل­ نیوز انصراف داده است. داده‌های غیرمؤثق نیز به یک نگرانی تبدیل شده‌اند. فیس‌بوک مجبور شده است بخاطر آنکه میانگینِ مدت زمان تماشای ویدئو توسط کاربرانش را (به مدت دو سال) بیش از حد واقعی اعلام کرده،  عذرخواهی کند. همچنین نگرانی‌هایی در رابطه با مالکیت محتوا مطرح شده است  و برخی ناشران از اینکه سرویس صفحات موبایلی تسریع یافته گوگل، محتوای آنها را در قالبِ URL گوگل ارائه می‌دهد ابراز نارضایتی کرده ­اند.توجه به این نکته مهم است که در دنیای تلفن‌های همراه و رسانه‌ای اجتماعی اینگونه پلتفرم‌ها، همچنان نقش حیاتی در دسترسی به مخاطبان جدید ایفا می‌کنند. در این شرایط و با توجه به مسائل و مشکلاتی که میان ناشران و پلتفرم ها وجود دارد این سؤال مطرح است که « چه کاری می‌توان انجام داد؟ این رابطه نامتوازن را چگونه می‌توان متوازن‌تر ساخت؟» برای پاسخ به این سؤالات لازم است برخی از مهمترین روند ها و پیش­بینی­ ها  را بررسی کنیم.

پیش‌بینی‌های مشخص

واکنش متقابل تولید­کنندگان محتوا؛ ایجاد پلتفرم‌های مختص خود

یکی از ناشران منطقه اسکاندیناوی به نام  Schibsted پیشاپیش پلتفرم‌های مختص خود را جهت ارائه محتوا و تبلیغات طراحی نموده است تا بدین طریق از لحاظ مقیاس و داده با فیس‌بوک رقابت کند. در مرحله اول تنها ناشران Schibsted از این پلتفرم بهره می‌گیرند اما انتظار می‌رود دیگر شرکای رسانه‌ای نیز در قالب شراکت‌های راهبردی از این پلتفرم استفاده کنند. در چین، اپلیکیشن Bingdu اخبار مربوط به بسیاری از ناشران مختلف را گردآوری و ارائه می‌دهد و الگوریتم‌های پیشنهاد محتوا به سبک فیس‌بوک را نیز بکار گرفته است. این اپلیکیشن بدین طریق توانسته حدود ۱۰ میلیون کاربر فعال جذب کند.  اپلیکیشن Upday شرکت Axel Springer که برای اندروید تهیه شده مثال دیگری از روندِ یاد­شده است. نمونه­ داخلی از این روند را می­توان انتشار محتوای «دیرین دیرین» در  وبسایت تخصصیِ خودش مشاهده کرد.

پلتفرم‌ها در ازای محتوا، پول پرداخت می‌کنند.

 فیس‌بوک پیشاپیش سنگ بنای چنین چیزی را نهاده و در راستای راه‌اندازی سرویس پخش تصاویر ویدئویی زنده خود به حدود ۱۴۰ ناشر مختلف پول پرداخت می‌کند. پلتفرم‌ها در بازارِ اشباع­ شده و رقابتی موجود، به شکل مستأصلانه‌تری در راستای دستیابی به رشد تلاش می‌کنند و بنابراین احتمال نمی‌رود که این تجربه صرفاً منحصربفرد باشد و احتمالاً پلتفرم­های دیگری نیز به این مهم دست خواهند زد. محتوای باکیفیت در راستای « جلب وفاداری و توجه» بیش از پیش اهمیت پیدا خواهد کرد. در شرایطی که آگهی‌های مزاحم از میدان خارج می‌شوند انتظار می‌رود پلتفرم‌ها، الگوهای جدیدی اتخاذ کنند و برای مثال اسنپ‌چت شیوه پرداخت مستقیم و اسپانسرینگ مشترک را برای پلتفرم Discover بکار گیرد. اینگونه طرح‌ها پیشاپیش در کره جنوبی بکار گرفته شده‌اند. در این کشور پلتفرم Naver سالانه حدود ۴۰ میلیون دلار به ناشران پرداخت می‌کند که این پول از طریق درآمدهای مربوط به سرویس جستجو و درآمدهای پورتالی جبران می‌شود. بر اساس قوانین و مقررات کره جنوبی، ناشران کوچک هم از درآمد حاصله سهم می‌برند.

ادغام و تملیک

 کاهش حاشیه سود و عرضه بیش از حد اخبار به صورت آنلاین، به معنای آن است که موارد ادغام پلتفرم‌ها صورت خواهند پذیرفت. ناشران نیازمند آن هستند که در برابر قدرت پلتفرم‌های فناورانه موازنه ایجاد کرده و به مزایای اقتصادی حول محور فناوری‌ها و مهارت‌های جدید دست یابند. این امر بدان معناست که ناشران باید در پلتفرم‌های چندگانه فعالیت کنند و در نتیجه باید منتظر ادغام میان رسانه‌های تلوزیونی و رسانه‌های چاپی بود. این امر موجب می‌شود تا نهادهای تنظیم مقررات با چالش‌های جدیدی مواجه شده و درباره مسائلی نظیر مالکیت رسانه‌ها و تکثرگرایی متفاوت بیاندیشند. همزمان، دورانی که در آن سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آمیز، آزادانه به سمت کسب‌وکارهای رسانه‌ای نوپا سرازیر می‌شدند به پایان خواهد رسید، زیرا همگان پی خواهند برد که بخش اعظم درآمدهای تبلیغاتی همچنان به جیب پلتفرم‌های فناورانه می‌رود. در شرایطی که کسب‌وکارهای نوپا به دنبال آن هستند تا به مالکیت کسب‌وکارهای بزرگ‌تر برسند، اما پیش‌بینیِ کوین آندرسون – از استراتژیست‌های این حوزه – آن است که «موجی از موارد تصاحب و تملیک عمدتاً از سمت شرکت‌های بزرگ پخش رسانه‌ای و تفریح و سرگرمی مشاهده خواهد شد.»

خلاصه

در رقابت نامتوازن میان پلتفرم ­ها و تولید­کنندگانِ محتوا ، هر کدام از آنها به فکر دستیابی به سود و منفعت خود است. از این رو پلتفرم­ ها می­ کوشند تا از طریق دادن امتیازاتی همچون پرداخت پول به تولید کنندگان محتوا به روندِ رشد خود ادامه دهند. از سوی دیگر ناشران هم در تلاش هستند تا با ایجاد پلتفرم­های  مخصوصِ­ خود،  به سود بیشتری دست یابند. سازو­کارِ مهم دستیابی به سود بیشتر، تبلیغات است که در فرصتی دیگر به­ آن خواهیم پرداخت. برای دریافت متن ترجمه­ شده­ ی این گزارش می توانید به صفحه محصولات ما مراجعه کنید.