چت بات Jabberwacky، پُرحرف اما پیشگام!
جابرواکی یک ربات پرحرف است که توسط رولو کارپنتر برنامهنویس بریتانیایی ساخته شده و هدف آن شبیهسازی گفتوگوی طبیعی انسان بهصورت لذتبخش و سرگرمکننده است. این چتبات یک تلاش اولیه برای توسعه هوش مصنوعی از طریق ارتباط با انسان است. در این مطلب با ما همراه باشید تا با جابرواکی بیشتر آشنا شویم.
تولد جابرواکی
در اواخر دهه ۱۹۸۰، رولو کارپنتر (Rollo Carpenter) که علاقهمند به هوش مصنوعی و یادگیری ماشین بود، شروع به تحقیق در زمینه تعاملات انسانی-کامپیوتری کرد. سرانجام در سال 1997 جابرواکی روی وب راهاندازی شد. هدف کارپنتر ایجاد یک برنامه کامپیوتری بود که بتواند به شکلی طبیعی و مشابه انسانها با کاربران گفتوگو کند. او به این نتیجه رسید که برای دستیابی به این هدف، چتبات باید توانایی یادگیری از مکالمات گذشته خود را داشته باشد. بهنوعی میتوان گفت جابرواکی روی هارد دیسک کامپیوتر زندگی میکرد و جوک میگفت، از زبانهای عامیانه استفاده میکرد و حتی میتوانست گاهی وقتها فحش دهد.
عملکرد جابرواکی در آزمون تورینگ
از زمانی که آلن تورینگ در سال 1950 آزمون معروف خود را پیشنهاد داد، چتباتها تلاش کردهاند تا با نشاندادن تواناییهای زبانی خود به اندازه انسانها، پیشرفت کنند. تعداد کمی از چتباتها مانند جابرواکی توانستهاند در این زمینه مرزها را جابهجا کنند.
جابرواکی با هدف تقلید از گفتوگوهای طبیعی انسانی شروع به کار کرد تا در نهایت بتواند آزمون تورینگ را پشت سر بگذارد. برخلاف دیگر چتباتها که به حوزههای محدودی مثل رزرو برنامهها یا خدمات مشتری محدود میشوند، جابرواکی تلاش میکرد هنر مکالمه را یاد بگیرد. این چتبات با استفاده از تکنیکهای یادگیری ماشینی، پاسخهای خود را براساس گفتوگوهای مستقیم با کاربران بهبود میداد. پس از بیش از 10 میلیون مکالمه، جابرواکی به یک پلتفرم پیشرو برای محققان تبدیل شد تا تواناییها و چالشهای هوش مصنوعی در مکالمات را ارزیابی کنند.
هدف از خلق جابرواکی
برخلاف برنامههای سنتی هوش مصنوعی که برای کمک به شرکتها و سیستمهای پشتیبانی استفاده میشوند، فناوری یادگیری جابرواکی بیشتر برای سرگرمی طراحی شده است. پیشرفتهای اخیر نشان میدهند که میتوان رویکردهای برنامهنویسیشده را با هوش مصنوعی مکالمهای ترکیب کرد تا بهترین استفاده را در زمینههای فروش و بازاریابی داشته باشد.
هدف نهایی این است که برنامه بهجای استفاده از متن، بتواند با صدا و دیگر ورودیهای حسی کار کند. خالق جابرواکی معتقد است که این فناوری میتواند در وسایل خانگی مانند رباتها یا حیوانات خانگی سخنگو استفاده شود تا هم مفید باشد و هم سرگرمکننده و بتواند با مردم تعامل داشته باشد.
توسعه جابرواکی
در سال ۱۹۹۷، رولو کارپنتر نسخه اولیه چتبات جابرواکی را معرفی کرد. جابرواکی از الگوریتمهای یادگیری ماشین استفاده میکرد که به آن اجازه میداد از مکالمات گذشته خود بیاموزد و به تدریج پاسخهای خود را بهبود بخشد. این چتبات بهطور مداوم با کاربران مختلف از سراسر جهان تعامل داشت و از این طریق دایره لغات و مهارتهای زبانی خود را گسترش میداد. چیزی که جابرواکی را از دیگر چتباتها متمایز میکرد این بود که هر چه بیشتر با دیگران تعامل داشت، بیشتر یاد میگرفت.
مکالمه خلاقانه جابرواکی
پشت تواناییهای مکالمهای جابرواکی، مجموعهای خلاقانه از فناوریهای هوش مصنوعی قرار دارد که مکالمات شبیهسازیشده را ممکن میسازد. در مرکز این فرآیند، تطبیق الگو وجود دارد که جملات و عبارات کاربران را تحلیل میکند تا بهترین پاسخ را پیدا کند. جابرواکی پایگاه دادهای از هزاران پاسخ ممکن دارد که بر اساس موضوعات مختلف، گروهبندی شدهاند. برای مثال، یک گروه مربوط به احوالپرسی، دیگری درباره خانواده و یک گروه دیگر در مورد ورزش و غیره است.
هنگامی که کاربر پیامی میفرستد، جابرواکی کلمات کلیدی و مفاهیم اصلی آن را استخراج میکند و با دستههای موجود در پایگاه دادهاش مقایسه میکند تا بهترین پاسخ را پیدا کند. بهعنوان مثال، اگر کسی بگوید "صبح بخیر، امروز چطوری؟" چتبات با عباراتی مانند "خوبم، ممنون که پرسیدی!" پاسخ میدهد. جابرواکی با ارزیابی ارتباط بین موضوعات، از ارائه پاسخهای تصادفی یا نامرتبط خودداری میکند، حتی اگر زبان را بهخوبی و کامل درک نکند.
جایزه لئبنر و موفقیتها
در سال ۲۰۰۵، جابرواکی موفق به کسب جایزه لئبنر (Loebner Prize) شد. این جایزه به چتباتی اعطا میشود که بیشترین شباهت را به مکالمات انسانی داشته باشد و بتواند داوران را در آزمون تورینگ گمراه کند. کسب این جایزه نشاندهنده موفقیت جابرواکی در تقلید مکالمات انسانی و اثبات قدرت آن در پردازش زبان طبیعی بود.
تاثیرات جابرواکی بر چتباتهای جدید
چتبات جابرواکی تاثیر زیادی بر تحقیقات و توسعههای بعدی در زمینه هوش مصنوعی و چتباتها داشت. موفقیت آن نشان داد که با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین و تعامل مداوم با کاربران، میتوان چتباتهایی با تواناییهای زبانی پیشرفته ایجاد کرد.
امروزه، بسیاری از چتباتهای پیشرفتهای که در دسترس هستند، از جمله چتباتهایی که توسط شرکتهای بزرگ فناوری توسعه یافتهاند، به نوعی از اصول و مفاهیم پایهای جابرواکی بهره میبرند. جابرواکی راه را برای ایجاد چتباتهای هوشمندتر و کارآمدتر هموار کرد و نشان داد که هوش مصنوعی میتواند درک و تعامل با انسانها را بهبود بخشد.
منابع meta-guide.com | indiaai.gov.in
مطلبی دیگر از این انتشارات
فرصتهای شغلی در دنیای چتباتها
مطلبی دیگر از این انتشارات
چت باتها؛ موتورهای نوآوری در صنعت خودرو
مطلبی دیگر از این انتشارات
چتباتها: تسهیلگران نوین خرید آنلاین