نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها ۳ برابر شد


بر اساس آمارهای درج شده در این ابلاغیه، قیمت گاز خوراک واحدهای پتروشیمی از حدود ۴ هزار و ۶۷۰ تومان در فروردین امسال به نزدیک ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان در دی‌ماه افزایش یافته است.

نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها از سال ۱۳۹۵ بر اساس فرمول ابلاغی وزارت نفت به تفکیک هر ماه محاسبه و اعلام می‌شود که شامل «نصف متوسط قیمت گاز در بازار داخلی به علاوه نصف قیمت گاز در هاب‌های گازی عمده جهان» است.

به دنبال اعلام نرخ خوراک جدید صنایع، شرکت‌های پتروشیمی فعال در بازار سرمایه، با انتشار اطلاعیه‌های جداگانه‌ای در سامانه کدال، درباره ابلاغ قیمت گاز طبیعی سبک و شیرین خوراک شرکت‌های پتروشیمی و نرخ گاز سوخت صنایع، در حال شفاف‌سازی هستند.


ماجرای نرخ جدید خوراک گاز پتروشیمی‌ها و سوخت صنایع چه بود؟

در تاریخ ۲۵ بهمن ماه، نامه‌ای در فضای مجازی به‌سرعت دست به دست شد که مربوط به ابلاغ نرخ جدید گاز توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی بود. این نامه که تاریخ ابلاغ آن ۲۳ بهمن ذکر شده بود، بعد از داغ شدن شایعات، در ساعت ۵:۲۳ عصر از سوی شرکت بفجر در سامانه کدال منتشر شد. با وجود اینکه سازمان بورس اعلام کرد از این ابلاغیه تنها از طریق کانال‌های غیررسمی مطلع شده است، برخی شرکت‌ها از عدم دریافت رسمی این اطلاعیه خبر دادند. تاکنون فقط شرکت‌های بفجر و کرماشا این نرخ جدید را در کدال ثبت کرده‌اند.

این امر پرسش‌های زیادی را درباره شفافیت اطلاعاتی در کدال به وجود آورد. آیا این روند با هدف اصلی کدال که شفاف‌سازی اطلاعات برای بازار سرمایه است در تضاد است؟

نرخ گاز خوراک و سوخت صنایع از سال ۱۳۹۵ به‌طور ماهانه طبق فرمول خاصی محاسبه و اعلام می‌شود. این فرمول شامل متوسط قیمت داخلی گاز و قیمت گاز در چهار هاب بین‌المللی است. به‌طور خاص، فرمول به این صورت است:
قیمت گاز خوراک = ۰٫۵ × متوسط قیمت داخلی گاز + ۰٫۵× متوسط قیمت گاز در ۴ هاب بین‌المللی
این هاب‌ها شامل هنری هاب آمریکا، آلبرتا کانادا، NBP انگلستان و TTF هلند هستند.

طبق تبصره ۱ قانون بودجه ۱۴۰۰، نرخ سوخت گاز برای صنایع مختلف به‌طور متفاوتی تعیین شده است. برای مثال، واحدهای پتروشیمی و پالایشگاه‌ها ۶۰ درصد نرخ پایه خوراک گاز را پرداخت می‌کنند. همچنین در بخش تولید فلزات و سیمان، این نرخ به ترتیب ۴۵ و ۱۵ درصد است.

اما دلایل افزایش اخیر قیمت گاز چیست؟ در چند ماه اخیر، عوامل مختلفی مانند تنش‌های ژئوپولیتیک، تحرکات اقتصادی چین و افزایش تقاضا در فصل زمستان، به افزایش قیمت گاز در بازارهای جهانی منجر شده‌اند. از طرفی، نرخ برابری دلار از نیمای ۳۶۶۰۰ تومان به بیش از ۶۷ هزار تومان افزایش یافته است.

در مجموع، متوسط نرخ گاز در ۱۱ ماهه ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۲ درصد افزایش نشان می‌دهد. با توجه به روند صعودی قیمت گاز در بازارهای جهانی و نرخ برابری دلار، افزایش این نرخ‌ها برای صنایع قابل پیش‌بینی بود. اما این تغییرات چه تاثیری بر سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت؟

افزایش قیمت گاز به‌ویژه برای صنایع بزرگ، چالشی جدید را در مسیر سودآوری شرکت‌ها ایجاد کرده است. در حالی که این تغییرات قابل پیش‌بینی بود، نحوه اطلاع‌رسانی و شفافیت در کدال هنوز نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.