آشنایی با مفهوم چهار تعریف اساسی در بورس / قسمت اول

دنیای بازار بورس، پر از واژگان، تعاریف و مفاهیم تخصصی و در بعضی موارد پیچیده و سنگین است. فهمیدن تعریف این واژه ها و استفادهٔ مناسب از آن‌ها برای سرمایه‌گذاران و کسانی که در بازار سهام حضور دارند، یک نیاز و ضرورت است. به منظور فهم مسائلی که در دنیای بازار بورس جاری است و همچنین موفق شدن در این بازار، بایستی زبان رایج در بازاربورس را بدانید. در این مطلب سعی داریم شما را با ۴ تعریف اساسی بازار بورس آشنا کنیم.

۱.چیستی بازار سهام

بازار سهام یا بورس مجموعه‌ای از بازارها و مبادلات است که در آن فعالیت‌های معین خرید، فروش و انتشار سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود. این فعالیت‌ها ازطریق مبادلات رسمی سازمان‌یافته یا ازطریق بازارهای فرابورس (OTC) هدایت می‌شوند. بازارهای فرابورس تحت مجموعه مشخصی از قوانین عمل می‌کنند. در کشورهایی که معاملات سهام و سایر اوراق بهادار مجاز است، ممکن است مکان‌های دیگری نیز برای معاملات سهام وجود داشته باشد.

دو اصطلاح بازار سهام و معاملهٔ سهام گاهی به‌جای هم استفاده می‌شوند؛ اما باید گفت که معامله و تبادل سهام، زیرمجموعه‌ای از بازار بورس است. وقتی کسی در بازار سهام معامله می‌کند، در واقع سهام یک یا چند معامله سهام ـ که بخشی از بازار سهام کلی هستند ـ را می‌خرد و می‌فروشد.

انواع بازار بورس در ایران عبارت‌اند از: بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی. بازار سهام یا بازار سرمایه عمدتا محل معاملات سهام و سرمایه‌های تجاری است. صندوق قابل‌معامله (ETF)، اوراق قرضه شرکتی و اوراق بهادار مشتقه مبتنی بر سهام، کالا، ارز و اوراق قرضه ازجمله اوراق بهادار مالی هستند که در بازار سهام مبادله می‌شوند.

یک مثال برای فهم مناسب مفهوم بورس

امروزه می‌توانید هر چیزی را به‌صورت اینترنتی بخرید؛ اما برای خرید هر کالای مشخص، بازار مشخصی وجود دارد. مثلا برای خرید مبلمان، اولین جایی که به ذهن می‌رسد بورس مبلمان شهر محل سکونت‌تان است، برای خرید میوه به بازار میوه و سبزی یا تره‌بار مراجعه می‌کنید و یا مواد غذایی را از فروشگاه‌های مشخصی می‌خرید. این بازارهای مشخص جایی هستند که خریدار و فروشنده همدیگر را ملاقات می‌کنند. بازارها محل تعاملات تجاری و دادوستد هستند. باتوجه‌ به اینکه تعداد فروشندگان در این بازارها زیاد است، قیمت‌ها هم منصفانه هستند. فرض کنید که در منطقه سکونت‌تان فقط یک مبل‌فروشی وجود داشته باشد. این مبل‌فروشی اجناس خود را به هر قیمتی که بخواهد، می‌فروشد؛ چراکه مشتریان برای خرید مبلمان گزینهٔ دیگری غیر از این مبل‌فروشی ندارند. اما وقتی تعداد زیادی از فروشنگان مبل در بازار مشترکی فعالیت می‌کنند، برای جذب مشتری با یکدیگر رقابت می‌کنند. در چنین بازاری قیمت‌ها شفاف و مشخص است و فروشندگان اجناس خود را با نازل‌ترین قیمت به مشتریان عرضه می‌کنند. در معاملات آنلاین نیز خریدار، قبل از خرید، قیمت‌های پیشنهادی فروشندگان مختلف را مقایسه می‌کند و مناسب‌ترین گزینه را برای خرید ترجیح می‌دهد. چنین رویکردی فروشندگان اینترنتی را ملزم می‌کند که در قیمت‌گذاری منصفانه عمل کنند.

همانند سایر بازارها، بورس یا بازار سهام نیز بازاری است که برای خریدوفروش اوراق قرضه در محیطی امن، کنترل‌شده و مدیریت‌شده تعیین شده است. از آنجا که در بازار سهام صدها هزار خریدار و فروشنده گرد هم می‌آیند، قیمت‌گذاری عادلانه و شفافیت در معاملات تضمین می‌شود. در بازارهای سهام قدیمی، گواهی سهام به‌صورت فیزیکی و روی کاغذ صادر و معامله می‌شد؛ اما امروزه با پیشرفت فناوری، صدور گواهی و معاملات در بازارهای سهام مدرن به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود.

۲. سهام به چه معناست؟

سهام سندی است که نشان‌دهند‌‌ه سهم و میزان مالکیت در شرکت صادرکننده سهام است. به‌واسطهٔ سهام، برای صاحب سهام درمورد سرمایه‌ها و درآمدهای شرکت، حق ایجاد می‌شود. خریدوفروش سهام غالبا در بازار بورس انجام می‌شود؛ البته ممکن است این معاملات به‌صورت خصوصی نیز انجام شوند. خریدوفروش سهام اساس هر سبد سهامی است. برای محافظت از سرمایۀ سرمایه‌گذاران در برابر کلاهبرداری‌ها، معاملات سهام باید مطابق با مقررات دولتی انجام شود. تجربه نشان می‌دهد که در طولانی‌مدت، معاملات سهام برتر از سایر روش‌های سرمایه‌گذاری بوده‌اند. سهام را می‌توان از واسطه‌های اینترنتیِ سهام خرید. سرمایه‌گذاری در سهام تفاوت زیادی با سرمایه‌گذاری در املاک و مستقلات دارد.

آشنایی با نکات کلیدی

  • سهام سندی است که نشان می‌دهد صاحب سهام در شرکت صادرکننده سهام حق مالکیت دارد.
  • شرکت‌ها به‌منظور افزایش سرمایهٔ لازم برای فعالیت، سهام خود را می‌فروشند. دو نوع اصلی سهام عبارت‌اند از: سهام عادی و سهام ممتاز.
  • خریدوفروش سهام به‌طور عمده در بورس سهام صورت می‌گیرد، هرچند که فروش خصوصی سهام نیز ممکن است. این معاملات اساس هر سبد سهامی هستند.
  • به‌مرورزمان، معاملات سهام در طولانی‌مدت از سایر روش‌های سرمایه‌گذاری پیشی گرفته‌اند.

ادامه دارد...

منبع : وبسایت ممتاز سرمایه