آشنایی با ۷ اصل برای راه ‌اندازی نمونه مناسب جوینت ونچر (سرمایه گذاری مشترک)/ قسمت اول

جوینت ونچر (joint venture) یا همان سرمایه‌گذاری مشترک که از آن با نام مشارکت انتفاعی هم یاد می‌شود به معنای راه‌اندازی یک شرکت تجاری مشترک به وسیله دو یا چند شرکت برای رسیدن به اهداف تجاری، مالی، یا فنی خاص می‌باشد. خصوصیت یک جوینت ونچر آن است که لزوما مطابق با یک قرارداد و برای یک فعالیت ویژه و تعیین شده، تشکیل شده و همچنین علاوه بر برخورداری از مدیریت و کنترل مشترک بر چگونگی انجام فعالیت‌ها، اعضا در خطرات احتمالی و به صورت کلی در همه سود و زیان‌های احتمالی تا پایان مهلت قرارداد شریک می‌باشند.

جوینت ونچرها یا اختصارا JVها و سایر ساختارهای جایگزین (نظیر اتحادیه‌ها و کنسرسیوم‌ها) ممکن است در بسیاری از حالت‌های ورود به بازار، نسبت به ادغام‌ها و اکتساب‌ها (اختصارا M&Aها) برتری داشته باشند. گرچه هنوز هم نقش ادغام و واگذاری کامل یا ناقص یک شرکت در مجموعه‌ی ابزارهای استراتژیک هر کسب‌وکاری حیاتی است، اما جوینت ونچرها نسبت به این نوع شرکت‌ها مزایای زیر را دارند:

• دسترسی به منابع و بازارهایی که پیش از ایجاد جوینت ونچر موجود نبودند؛
• نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه‌ی کم و محدود؛
• کاهش ریسک از طریق مشارکت؛
• سرعت بخشیدن برای معرفی و ارائه محصول به بازار؛
• مسیر جدید برای خروج از بازار، از طریق IPOیا فروش سهام.

وجود یک استراتژی روشن و برنامه‌ریزی دقیق برای مشارکت شرکت‌ها از طریق جوینت ونچرها بسیار حیاتی است. میزان نیل به اهداف عملیاتی و استراتژیک جوینت ونچر معمولا در مراحل اولیه‌ معامله تعیین می‌شود. ما بر اساس تجربه دریافته‌ایم که هفت تصمیم اصلی وجود دارند که برای موفقیت جوینت ونچرها اهمیت کلیدی دارند. در این مقاله می‌خواهیم این هفت تصمیم و اصل را با شما در میان بگذاریم، با ما همراه باشید.

۱.  تعریف روشن از اهداف استراتژیک

تعریف نتیجه‌ نهایی یک معامله، هریک از شرکا را قادر می‌سازد تا عملی‌بودن و تناسب استراتژی جوینت ونچر را ارزیابی کند. از جوینت ونچرها می‌توان برای رسیدن به همان طیف وسیع از اهداف عینی استفاده کرد که از ادغام‌ها و واگذاری‌ها می‌توان بهره‌ گرفت؛ به عبارت بهتر، کاربرد جوینت ونچرها از ارائه‌ی راهکاری برای کاهش دارایی‌های غیرضروری تا محرکه‌ای برای ایجاد نوآوری در محصول، متغیر و گسترده است.

محرک‌های رایج برای ایجاد جوینت ونچرها عبارت‌اند از:

• دسترسی به منابع بیشتر و متنوع شامل:منابع مالی و اعتباری؛
  مالکیت فکری؛
  توانمندی‌های جدید؛
  
• دسترسی به بازارهای گوناگون مثل:ارتباط خوب مشتری با بازارهای خارجی؛
  مجوز قانونی برای کار؛
  
• کاهش ریسکحفظ فاصله‌ بین جوینت ونچر و شرکت‌های والد؛
  محدودیت سرمایه‌گذاری.
  

۲. انتخاب شرکای مناسب

انتخاب شریک ایده‌آل نیز در تأسیس یک جوینت ونچر موفق نقش کلیدی ایفا می‌کند. البته معیارهای انتخاب شریک بسته به اهداف استراتژیک شما از ایجاد جوینت ونچر متغیر است. در برخی موارد، شریک مناسب را مالکیت دارایی مهمی توسط او، نظیر حضور در بازاری خاص یا در اختیار داشتن یک مالکیت فکری تعریف می‌کند. برای نمونه، اگر یک شریک به دنبال این باشد که دارایی‌ها را در معرض فروش یا IPO  نهایی قرار بدهد و واگذار کند، آنگاه یک شریک مالی که دارای منابع است و پرونده را با موفقیت ردیابی می‌کند، انتخاب مناسبی است.

تناسب فرهنگی را هم نباید نادیده گرفت. تفاوت‌های زیاد در ساختارهای تصمیم گیری یا ریسک پذیری دو شرکت می‌تواند پیچیدگی جوینت ونچر را به میزان زیادی افزایش بدهد. تضاد فرهنگی لزوما مانع به‌هم‌‌خوردن معامله نمی‌شود اما اگر پیشاپیش از وجود تضاد فرهنگی مطلع باشید خواهید دانست که قبل از انجام معامله به مذاکرات بیشتری نیاز دارید و می‌بایست در مورد نظارت بر عملکرد و مدیریت به توافقات لازم برسید.

در مورد مؤلفه‌های مادی نیز باید قبل از امضای قرارداد معامله به صورت مفصل مذاکره شود. تجربه نشان داده که تأخیر در این تصمیمات، مستلزم زمان و منابع بیشتر است و اغلب هر دو شریک احساس خواهند کرد که به آنها اطلاعات غلط داده شده است.

ادامه دارد…

سایت ممتاز سرمایه