مشاغلی که در معرض پول شویی قرار دارند

مشاغلی که در معرض پول شویی قرار دارند:

پول شویی پدیده ای نیست جز تبدیل پول کثیف به ‍‍‍پول تمیز و این عمل از طرق مختلف و در مشاغل متفاوت صورت خواهد پذیرفت و به دلیل پراکنده و متنوع بودن این مشاغل کنترل انها به یکباره دشوار خواهد بود . این مشاغل را می توان به شرح ذیل بیان نمود .

۱-۱ سیستم بانکی :

یکی از طرق انجام پول شویی ، سیستم های الکترونیکی می باشند که با استفاده از ابزار بانکی امکان جابجایی پیاپی پول وپنهان ساختن منشاء آن فراهم می شود . این ابزارها که عمدتا راهکارهای ارایه خدمات بانکی به مشتریان محسوب می شوند ، شامل موارد ذیل است :

افتتاح حساب ، عملیات واریز وجه به انواع حسابها ، صدور انواع حوالجات (انتقال وجوه) ، صدور ضمانتنامه های بانکی ، اعطاء تسهیلات بانکی ، ارایه خدمات الکترونیکی ، گشایش اعتبارات اسنادی ، خرید انواع چکهای در گردش

۱-۱-۱ افتتاح حساب :

افرادی که در صدد انجام پول شویی هستند و قصد پنهان ساختن منشاء پول و ناشناخته ماندن از دید مقامات قضایی و انتظامی را دارند ، غالبا مبادرت به اجیر کردن افرادی به عنوان وکیل و نماینده می مایند و این امر با توجه به اینکه در بسیاری از کشورها ، وکلا و نمایندگان افراد ، الزامی به معرفی موکلین خود ندارند ، می تواند راه گریز خوبی برای آنان باشد و این موضوعی است که اصل " شناخت مشتری " در آن رعایت نشده است . و هرگاه بانک ها در افتتاح حساب توسط وکلا توجهی به موکلین و شناسایی آنها نداشته باشد این عمل بهترین فرصت برای پول شویان و جنایتکاران است تا پول خود را در بانک ها سپرده گذاری نموده و از این طریق عمل پول شویی را انجام دهند .

۲-۱-۱ عملیات واریز به انواع حسابها :

سیستم های بانکی به دلیل راحت و قابل دسترس بودن ، یکی از انواع راههای تطهیر پول به شمار می آیند و با استفاده از این شیوه ، پنهان ساختن منشاء پولهای کثیف امکان پذیر خواهد بود .

بنابر این واریز وجوه به انواع حسابها می تواند به گونه ای باشد که از مبالغ معینی ( در حال حاضر ۱۵۰ میلیون ریال وجه نقد) به بالا را شامل یا هر نوع مبلغی را با در نظر گرفتن دفعات واریز و زمان رسوب این پولها در مقاطع زمانی خاص و یا حتی چگونگی برداشت (در حال حاضر ۱۵۰ میلیون ریال وجه نقد) از حسابها را که می تواند به یکباره باشد ، در بر گیرد .

۳-۱-۱ صدور حوالجات :

انتقال وجوه از یک نقطه (شعبه) به یک نقطه دیگر (شعبه) را می توان در قالب حوالجات تعریف نمود و با توجه به اینکه خریداران حواله از بانک ها لزوما نباید دارای حساب در بانک باشند ، بنابر این امکان شناسایی آنها از دست می رود و این عمل راه بسیار مطلوبی برای پول شویان خواهد بود تا بدون شناسایی شدن پولهای کثیف ، خود را به صورت یک پول تمیز از یک حساب در بانک برداشت و در چرخه اقتصاد وارد نمایند . پس می توان اینگونه نتیجه گرفت که شناسایی کامل خریداران انواع حوالجات بانکی در صورتی که فاقد هیچگونه حساب در شعبه یا واحد بانکی مورد مراجعه باشند ف بسیار لازم و ضروری می باشد .

۴-۱-۱ صدور ضمانت نامه های بانکی :

ضمانت نامه نوشته ای است که با انعقاد عقد ضمان تنظیم و طی آن شخصی (بانک) مالی را که بر ذمه دیگری است (مدیون اصلی) به عهده می گیرد . لذا ذینفع ضمانت نامه می تواند چنانچه "مضمونه عنه " بر اساس توافقات مندرج در قرارداد که فی ما بین آنها منعقد شده است به تعهدات خود عمل ننماید نسبت به اخذ مبلغ مندرج در ضمانت نامه مبادرت نماید .

حال چنانچه مضمون له (ذینفع ضمانت نامه ) و همچنین مدیون اصلی با یگدیگر تبانی نموده و مضمون عنه با سپردن وثیقه ۱۰۰ درصد نقدی ضنانت نامه ای را از بانک درخواست نماید و سپس به تعهدات خود عمل ننماید ، آن گاه ذینفع ضمانت نامه اقدام به دریافت وجه مندرج در ضمانت نامه نموده و بدین ترتیب منشاء پول حاصله (اگر چه ممکن است پول کثیف باشد ) بدین صورت عوض و پنهان خواهد شد ، و این موضوع نیز در شناسایی مشتریان متقاضی دریافت ضمانت نامه نیز صدق خواهد نمود .

۵-۱-۱ اعطاء تسهیلات :

بدین ترتیب که ابتدا تقاضای دریافت تسهیلات از بانک نموده و شرایط لازم را برای این منظور مهیا می نماید و پس از دریافت میزان مورد درخواست و یا مبلغی معادل با پول های کثیف خود ، بعد از مدتی کوتاه اقدام به تسویه بدهی خود به به بانک نموده و از این طریق پول کثیف خود را وارد چرخه سالم می نماید و از لحاظ صوری و ظاهری اینگونه به نظر می رسد که پول موجود در دست وی حاصل اخذ تسهیلات بانکی و یا حاصل به کارگیری وجوه مذکور در چرخه اقتصادی می باشد . بنابراین باید اینگونه اعمال و تسویه حسابهای ناگهانی مورد سوءظن مسئولین بانک ها قرار گیرد .

۶-۱-۱ ارایه خدمات الکترونیکی :

پیشرفت تکنولوژی در ذمینه های الکترونیکی و " IT" امکان انجام بسیاری از عملیات بانکی اعم از برداشتها و واریزهای مکرر را با هر مبلغ به دارندگان حسابهای مربوطه و یا کسانی که توانایی و اجازه استفاده از اینگونه خدمات را دارا می باشند ، می دهد .

۷-۱-۱ گشایش اعتبارات اسنادی :

اعتبار اسنادی تعهد مشروط یک بانک ( بنا به درخواست خریدار ) می باشد مبنی بر اینکه در مقابل ارایه اسناد مشخص شده و طبق شرایط اعتبار از طرف فروشنده در مدت معین اقدام به پرداخت یا تعهد پرداخت به او نماید . از جمله مهمترین ابزارهای تغییر ملیت دارایی ها و وجوه جنایتکاران استفاده از گشایش اعتبار اسنادی است که به طریق مختلف انجام می پذیرد .

-پولشویی به وسیله اعتبار اسنادی با ۱۰۰٪ پیش پرداخت : با گشایش اعتبار اسنادی (L/C) بدون آنکه کالایی رد و بدل گردد و بدون آنکه خرید و فروش واقعی صورت گیرد وجوه فوق پرداخت می شود و بدین روش وجوه از کشوری به کشور دیگر انتقال یافته و در این راه منشاء پول کثیف محو می شود و در واقع با عبور از کانال بانک ، وجوه فوق شسته شده و شکل قانونی به خود می گیرد .

-مورد دیگر استفاده از اعتبارات اسنادی جهت پول شویی گشایش با پروفرمهای با ارزش بسیار بالاتر از بهای کالاهای وارداتی می باشد که با پرداخت وجوه بیشتر بابت کالای کم عملا انتقال پول صورت گرفته و گذر از مسیر بانکی موجب پولشویی می شود .

۸-۱-۱ خرید انواع چکهای در گردش :

چکهای در گردش یا چکهای مسافرتی عبارت است از چکهای مبلغ داری که یک بانک / موسسه مالی عهده شعب خود یا سایر واحدهای بانکی به صورت توافق شده صادر و پرداخت وجه آن را تضمین می نماید .

۲-۱ بانک های کارگزار :

بانکهای کارگزار بانک هایی می باشند که به بانک دیگری خدمات ارایه می دهند که این خدمات شامل مدیریت نقدینگی ، مانند حسابهای با بهره یا سپرده های می باشد . این حسابها ممکن است به یک ارز خاص و یا چند ارز باشد و برای انتقال منابع ، پرداخت چک و خدمات ارزی از آن استفاده شود .

با توجه به اینکه بانک های کاغذی اجباری برای حضور فیزیکی جهت انجام امور بانکی ندارند و بانک های برون مرزی که فقط مجوز انجام امور بانکی با افراد غیر مقیم در حوزه قضایی محل حضور دارند ، بدین لحاظ اینگونه بانک ها که غالبا مشتریان خود را مورد شناسایی کامل قرار نمی دهند و منشاء پولهای آنان نیز به درستی مشخص نمی باشد ، چنانچه به عنوان یک بانک کارگزار انتخاب شوند می توانند به عنوان پایگاهی برای پولشویان مورد استفده قرار گیرند و از این جهت به راحتی پولهای کثیف خود را جابجا و پس از آن مبادرت به پنهان ساختن منشاء پولهای کثیف خود نمایند .

۳-۱ سیستم های موازی :

نداشتن سابقه کاغذی ، یعنی هیچگونه سابقه و مدرکی در این پروسه نگهداری نمی شود و نداشتن سابقه باعث می گردد هیچ رد پایی از پول شویان در گذر از سیستم فوق بر جای نماند و جنایتکاران از چشم مقامات قضایی و انتظامی به دور بمانند .

اعتماد متقابل ، در این روش با توجه به نبودن هیچ قرارداد ثبتی و عدم وجود مقررات تنها اعتماد متقابل می تواند بر روابط فوق حاکم باشد .

عدم شناسایی حواله دهنده ، حواله دهنده توسط بانک مورد شناسایی قرار می گیرد و این شناسایی به طریق مختلف صورت می گیرد که عمده ترین آن خروج وجه حواله از انواع حسابها می باشد که قبلا صاحب آن شناسایی شده است اما در روش سیستم موازی هیچگونه شناسایی صورت نمی گیرد .

سرعت بسیار زیاد ، نداشتن بروکراسی اداری و سهولت انتقال پول از مزایای این روش می باشد . اگر شخصی قصد انتقال وجه از آلمان به تهران را دارد به یکی از عوامل انتقال دهنده ( برخی از آنها به عنوان صراف عمل می نمایند ) مراجعه و مارک به او تحویل می دهد و روز بعد عامل داخلی معادل ریالی آن را به حسابی که خریدار حواله معرفی نموده است در داخل کشور واریز می نماید .

۴-۱ کازینوها :

قمارخانه ها و کازینوها که ایجاد و استفاده از آنها در کشورهای غربی متدوال می باشد ، با استفاده از "ژتونها" اقدام به تعویض پول نقد نموده تا قمار بازان با استفاده از آنها در کازینوها به اهداف خود نائل آیند . حال چنانچه پول شویان ، پول کثیف خود را در قمارخانه ها تبدیل به "ژتونهای" بازی نموده و پس از صرف زمانی کوتاه مجددا این تبدیل را به صورت معکوس انجام دهند ، پس از خارج شدن از کازینوها ، ادعا می کند که پول در دست خود را از بازی در اینگونه مکان ها بدست آورده اند .

۵-۱ عتیقه فروشی ها و جواهر فروشی ها :

مشاغلی از این دست که امکان خرج کردن پول های هنگفت و مقابل دریافت یک قطعه کم حجم (به عنوان مثال جواهر) را فراهم می نمایند ، به عنوان واحدهای مطلوبی مدنظر پول شویان قرار می گیرند و با انجام یک معامله معکوس مجددا اجناس عتیقه و یا جواهرات را به فروش رسانده و اظهار می نمایند که این پولهای کلان را از راه فروش عتیقه جات و جواهرات بدست آورده اند و این امر پوشش مناسبی است بر پولهای کثیف و غیر قانونی آنان .

۶-۱ صندوقهای قرض الحسنه / سرمایه گذاری های مسکن / شرکت های ساختمانی :

کلیه واحد های مذکور از جمله مکان هایی هستند که امکان وارد نمودن پول کثیف و تبدیل آن به عناوینی مختلف مورد استفاده پول شویان می باشند .

علاوه بر مشاغلی که عنوان شد بسیاری از مشاغل دیگر مانند کارگزاران بورس ، مشاورین حقوقی ، حسابداران و ... که به نحوی از انحاء امکان تبدیل پول ، انتقال پول ، و یا پنهان نمودن منشاء اصلی پول را فراهم می نمایند می تواند تکیه گاهی بر اعمال خلاف پول شویان و خلاف کاران قرار گیرند و بدین ترتیب لزوم هوشیاری و آگاهی از مشتریان ، در هر بخشی بسیار حادز اهمیت می باشد.

واژگان کلیدی : پول شویی، قاچاق مواد مخدر و اسلحه و کالا، قاچاق انسان، بورس، مبارزه

نویسنده: وکیل دادگستری، قاسم توکلی گردفرامرزی

شما می توانید با «مستشار» در هر زمینه ای، مشاوره حقوقی دریافت کنید!

مستشار؛ همراه ماندگار!