استشهادیه خلاف واقع

استشهادیه به این معناست که در یک فرم کتبی، از شهودی که یک ادعا یا اتفاق را دیده‌اند، درخواست می‌کنید تا صحت آن را تایید و ذیل آن را امضاء نمایند. بنابراین فرم استشهادیه برای اثبات موضوعی تهیه می‌شود که مطابق با واقعیت است. واقعیتی که برای آن شاهد وجود دارد. اما گاهی افراد استشهادیه را در مورد ادعای خلاف واقع تنظیم می‌کنند.

هر چقدر استشهادیه‌ای که براساس حقیقت تنظیم می‌شود، راهگشا است؛ در مقابل استشهادیه‌ای که خلاف واقع تنظیم می‌شود، دردسرساز و آسیب‌زننده است. آسیب‌هایی که گاهی هیچ جوره جبران نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین این آسیب‌ها، تبعات حقوقی آن است.

اگر قصد تنظیم استشهادیه را دارید، پیش از اقدام به تنظیم آن، این مطلب از وکیل‌باشی را تا انتها مطالعه کنید تا با همۀ خطرات استشهادیه خلاف واقع آشنا شوید.

استشهادیه خلاف واقع چیست؟

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، استشهادیه خلاف واقع، گواهی یا شهادت کتبی بر یک اتفاق یا یک ادعا است که حقیقت ندارد. استشهادیه ای که به صورت غیر واقعی به وجود آمده باشد، استشهادیه جعلی به حساب می‌آید و از هر لحاظ جرم محسوب می‌شود. افرادی که استشهادیه را ارائه داده اند نیز مجرم شناخته می شوند.

بنابراین تا به اینجا دریافتیم تنظیم استشهادیه خلاف واقع جرم است و مجازات‌های قانونی به همراه خواهد داشت.

جعل استشهادیه چیست؟

استشهادیه دلیلی برای اثبات محسوب می‌شود که اگرچه به اندازه شهادت شهود در دادگاه اعتبار ندارد، اما می‌تواند دلیلی باشد که قاضی را قانع می‌کند. در واقع استشهادیه یک نوع سند غیر رسمی به حساب می‌آید. حالا در صورتی که استشهادیه، که سندی معتبر است، خلاف واقع تنظیم شده باشد، نه تنها اعتبار آن خدشه‌دار می‌شود بلکه شخص مرتکب جرم شده است.

ممکن است در استشهادیه جعل مادی اتفاق افتاده باشد؛ یعنی شخص با عملی مادی و فیزیکی تغییراتی در استشهادیه ایجاد کرده باشد. هم‌چنین ممکن است در فرم استشهادنامه جعل معنوی اتفاق افتاده باشد؛ یعنی شخص با انگیزه آسیب زدن به اعتبار اشخاص و … در سند مطالبی غیرواقعی درج کند.

در صورتی که استشهادیه به این صورت تنظیم شده باشد، می‌توان گفت جرم جعل استشهادیه اتفاق افتاده است.

مجازات جرم جعل استشهادیه چیست؟

هر جرمی بالاخره روزی بر ملا می‌شود و شخصی که مرتکب آن شده مجازات می‌شود. کسی که مرتکب جرم جعل استشهادیه می‌شود نیز از این قاعده مستثنی نیست.

به دلیل اینکه استشهادیه یک نوع سند عادی و غیررسمی است، جرم جعل استشهادیه مشمول ماده 536 قانون مجازات اسلامی می‌شود. مطابق این ماده، هر فردی که در اسناد و نوشته های غیر رسمی جعل یا تزویر کند و آنها را مورد استفاده قرار دهد، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شود .

اگر قصد ایجاد کننده استشهادیه کذب، استفاده برای امور معمول و شخصی باشد ، برای جاعل مجازات ساده جرم در نظر گرفته می شود اما اگر هدف جاعل ایجاد خلل در خزانه دولتی یا نهادی دولتی باشد ، نهایت مجازات برای جاعل مد نظر گرفته خواهد شد.

آیا امضاء استشهادنامه خلاف واقع نیز جرم است؟

به لحاظ قانونی شهادت کذب دادن در استشهادیه و امضاء کردن آن برای شهود جرم انگاری نشده است. اما شهادت دروغ در دادگاه رسمی جرم حساب شده و شلاق و حبس خواهد داشت. در صورتی که شهادت دروغ در استشهادنامه به ضرر کسی تمام شود ، جرم است اما در صورتی که از آن در دعوایی استفاده شود که سود مادی در بر ندارند، شهادت دهنده مرتکب جرم نمی شود .

اما در نظر داشته باشید که اساس استشهاد گرفتن برای رسیدن به حق است و وقتی این استشهاد بر پایه کذب ایجاد شده باشد ، اصلا قابل قبول در محاکم نخواهد بود و موضوعیت خود را از دست خواهد داد. در عین حال این کار برخلاف انسانیت نیز هست. بنابراین بهتر است هنگام امضاء استشهادیه‌ها تامل بیشتری به خرج دهید تا نزد خودتان سربلند باشید.

سخن پایانی

در این مطلب از وکیل‌باشی درمورد استشهادیه خلاف واقع صحبت کردیم و تبعات و خطرات جبران‌ناپذیر آن را عنوان کردیم. چه بسا افرادی که با این کار، خود را از چاله به چاه انداخته‌اند و حالا دیگر راهی برای جبران آن ندارند. بنابراین به شما توصیه می کنیم که قبل از اقدام به تنظیم استشهادیه، خوب فکر کنید و اگر ادعای شما منطبق بر واقعیت نیست، دست نگه دارید.