4 نکته که باید قبل از پر کردن فرم بیمه عمر به آن‌ها توجه کنیم

به‌جای اینکه چند سال آینده با سرخوردگی و زیان مالی بیمه‌نامه‌ی خود را فسخ کنیم، از ابتدا با چشمان باز بیمه خریداری کنیم.

یادم هست در دوره­ های فروش بیمه عمر به ما می­گفتند که نمی‌توان یک کت‌شلوار سایز ۵۰ را به همه پیشنهاد داد. شما خودتان بهترین کسی هستید که می‌توانید سایز کت‌شلوار خود را تعیین کنید. شما می‌دانید که برای رفع چه نیازی این بیمه‌نامه را تهیه می­کنید. شاید بازاریاب و فروشنده از مسائل و مشکلات زندگی شما آگاه نباشد. شاید شما به هر دلیلی میل نداشته باشید که مسائل زندگی خود را برای کسی بازگو کنید. ولی شما خودتان این مسائل را می­دانید و می­خواهید بر اساس نیازهای خودتان، این بیمه‌نامه را تهیه کنید.

بیمه عمر خیلی تخصصی است و در بعضی از کشورها بیمه‌ها را به بیمه ­های عمر و غیر عمر تقسیم می‌کنند. من در این نوشته قصد دارم قسمتی از این موضوع تخصصی را به‌صورت ساده توضیح دهم.

1. هدف از خرید بیمه عمر

هدفمان را از خرید این بیمه‌نامه مشخص کنیم. آیا هدف ما سرمایه‌گذاری است. در این صورت خیلی مهم است که سرمایه فوت و پوشش­های بیمه‌ای را کم در نظر بگیریم تا بیشتر مبلغی که پرداخت کرده‌ایم وارد صندوق سرمایه‌گذاری شود. اگر هدف شما نگرانی از آینده است مهم است تا مبالغ مشخصی را برای فوت، ازکار­افتادگی، یا بیماری­ها در نظر بگیرید. حتی درصورتی‌که هدف ما رفع نگرانی از آینده است، باید مشخص کنیم که این نگرانی چیست. آیا از فوت می­ترسیم؟ آیا نگرانی ما از فوت به علت حادثه است یا فوت معمولی؟ آیا از بیماری می‌ترسیم؟ آیا از ازکارافتادگی می­ترسیم؟

هرکدام از این‌ها نشان­دهنده مقدار مبلغی است که باید در فرم بیمه آن را بنویسیم. در مباحث بیمه مخصوصاً بیمه عمر مطلب مهمی به نام هزینه ­های بیمه ­گری وجود دارد. هزینه ­های بیمه ­گری یعنی هزینه ­هایی که شرکت بیمه بابت پذیرفتن ریسک شما می­پردازد. هرچقدر که پوشش‌های بیمه‌ای شما بیشتر باشد و مبالغ بیشتری را به خود اختصاص داده باشد یا وضعیت سلامتی شما در شرایط پر ریسک تری قرار داشته، میزان هزینه‌های بیمه‌گری بیشتر است و بنابراین از مبلغی که به‌عنوان حق بیمه می­پردازید، مبلغ بیشتری به‌عنوان هزینه ­های بیمه ­گری کسر می‌شود و مبلغ کمتری به‌حساب صندوق سرمایه‌گذاری شما اختصاص داده می‌شود؛ بنابراین با تعیین کردن هدف خود از خرید این بیمه‌نامه می‌توانید با چشم‌باز مبالغ موجود در فرم بیمه را پرکنید.

2. تعیین شخصیت­های بیمه‌نامه

به‌طورکلی در بیمه‌نامه­ ها مخصوصاً بیمه‌نامه عمر چهار شخصیت کلی وجود دارد:

· بیمه­ گر: یعنی شرکتی که این بیمه‌نامه را برای شما صادر می‌کند.

· ­بیمه­ گذار: بیمه ­گذار کسی است که مبلغ حق بیمه را پرداخت می‌کند.

· بیمه­ شده: بیمه­ شده کسی است که فوت یا زندگی او موضوع بیمه‌نامه عمر است.

· استفاده­ کننده یا ذینفع: یعنی کسی که مزایای بیمه‌نامه در صورت فوت یا بیماری یا ازکارافتادگی یا زنده‌بودن بیمه‌شده به او پرداخت می‌شود.

در اینجا استفاده ­کننده به دو قسمت تقسیم می‌شود: استفاده ­کننده در صورت فوت یا استفاده­ کننده در صورت حیات بیمه‌شده.

حال برای روشن شدن موضوع دو سناریو را در نظر می‌گیریم. فرض کنید آقای الف فرزند خود را نزد شرکت بیمه ب بیمه می‌کند. در اینجا چون فرزند آقای الف سن کمی دارد و کسی ازنظر مالی به او وابسته نیست بنابراین باید سرمایه بیمه فوت را کم در نظر بگیرد تا هزینه‌های بیمه‌گری کم شده و بیشتر مبلغ حق بیمه بابت سرمایه‌گذاری پرداخت شود. مثلاً در ازای پرداخت سالانه یک‌میلیون تومان حق بیمه، سرمایه فوت ۱۰ میلیون تومان را در نظر می‌گیرد. در اینجا کسی که منافع سرمایه ­گذاری را دریافت می‌کند خود فرزند او است. درصورتی‌که فرزند او یک سال داشته باشد، مثلاً ۳۰ سال بعد در ۳۱ سالگی نتیجه سرمایه‌گذاری را برای خود برداشته و در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کند. همسر آقای الف در صورت فوت فرزند، سرمایه فوت را دریافت می‌کند.

در اینجا بیمه‌گر شرکت بیمه ب، بیمه‌گذار آقای الف، بیمه‌شده فرزند آقای الف و استفاده‌کننده در صورت فوت بیمه‌شده همسر آقای الف و استفاده‌کننده در صورت حیات بیمه‌شده، فرزند آقای الف است.

حالا سناریوی دوم این است که آقای الف می‌خواهد خود را نزد شرکت بیمه‌ ب بیمه کند. در این سناریو با توجه به اینکه آقای الف همسر و یک فرزند دارد، آینده این دو نفر برای او مهم است؛ بنابراین مثلاً سرمایه فوت را ۲۵ برابر حق بیمه یعنی برای حق بیمه سالانه 1 میلیون، ۲۵ میلیون در نظر می‌گیرد و سرمایه فوت را نیمی برای همسر خود و نیمی را برای فرزند خود در نظر می‌گیرد و در صورت تمایل شخصاً منافع سرمایه‌گذاری را برداشت می‌کند.

در اینجا بیمه‌گر شرکت بیمه ب، بیمه‌گذار آقای الف، بیمه‌شده آقای الف، استفاده‌کننده در صورت فوت بیمه‌شده همسر آقای الف و فرزند او و استفاده‌کننده در صورت حیات بیمه‌شده، آقای الف است.

3. در مورد بیمه‌گر تحقیق کنید

از بین چهار شخصیت پیش‌گفته شاید بیمه‌گر یا شرکت بیمه از همه مهم‌تر باشد. تفاوت‌ها و ویژگی‌های بیمه‌نامه‌های عمر شرکت‌های بیمه به‌تفصیل در سایتهای اینترنتی توضیح داده‌شده است؛ بنابراین اینجا نیازی به توضیح آن نیست. ولی مسئله مهم این است که هر شرکت بیمه چه ویژگی‌هایی دارد. مثلاً در پرداخت خسارت یا در پرداخت منافع سرمایه‌گذاری چگونه عمل می‌کند. یا مثلاً این منافع را چقدر سریع پرداخت می‌کند. فرض کنید در صورت فوت آقای الف این منافع باید بسیار زود پرداخت شود تا همسر و فرزند او در مضیقه مالی قرار نگیرند. یا مثلاً چقدر این ویژگی‌های شرکت بیمه به‌خوبی برای شخص بیمه‌گذار توضیح داده می‌شود. به خاطر دارم که یکی از بیمه‌گذارانی که با او قرارداد بستم شهروند انگلیس بود و می‌گفت این شرکت بیمه شما چقدر خوب است. می‌گفتم تو از انگلیس می‌آیی. چطور شرکت بیمه من می‌تواند از شرکت‌های بیمه‌ای انگلیسی بهتر باشد. می‌گفت شما شرایط بیمه‌نامه را به‌خوبی و خوانا در پشت فرم بیمه‌نامه درج کرده‌اید. در انگلیس این نوشته‌ها آن‌قدر ریز است که خواندن آن‌ها غیرممکن است.

اجازه دهید سناریوی دیگری در نظر بگیریم. در سناریوی دوم که آقای الف خود را بیمه کرده است، فرض کنید که سن او در هنگام صدور بیمه‌نامه ۳۰ سال است. بعد از ۱۰ سال یعنی در سن ۴۰ سالگی به هر دلیل می‌خواهد شرکت بیمه خود را عوض کند. در این حال راهی وجود ندارد جز اینکه بیمه‌نامه را فسخ کرده و نزد شرکت بیمه دیگری بیمه‌نامه صادر کند. در اینجا موضوع هزینه‌های بیمه‌گری بسیار مهم است. هزینه‌های بیمه‌گری معمولاً در عرض ۷ سال مستهلک شده و مبلغ پرداختی حق بیمه به‌حساب سرمایه‌گذاری منظور می‌شود. حال این هزینه‌های بیمه‌گری در فردی با سن ۳۰ سال با فردی با سن چهل سال متفاوت است و هرچقدر سن بالاتر رود هزینه‌های بیمه‌گری بیشتر می‌شود و شاید در زمان بیشتری مستهلک شود. در سناریوی گفته‌شده، آقای الف ده سال از عمر ارزشمند خود را گذرانده است و در عرض ۷ سال از این ۱۰ سال هزینه‌های بیمه‌گری مستهلک شده و صندوق سرمایه‌گذاری او پربار می‌شود. حال اگر بخواهد بیمه‌نامه را فسخ کرده و بیمه‌نامه جدیدی را صادر کند هزینه‌های بیمه‌گری از ابتدا شروع شده و اکنون آقای الف با سن ۴۰ سالگی و با هزینه‌های بیمه‌گری بیشتر بیمه‌نامه را شروع کرده و دیرتر به نتیجه می‌رسد. شاید آن زمان، 8 سال یا ۱۰ سال شود. ازاین‌رو شما باید قبل از اینکه فرم را پرکنید در مورد شرکتی که می‌خواهد شما را بیمه کند تحقیق کنید.

4. تورم را در نظر بگیرید

به نظر من بزرگ‌ترین دشمن این بیمه‌نامه تورم است. حالا مسئله مهم این است که شما برای مقابله با تورم چه سیاستی را در پیش می‌گیرید. ممکن است که شما راه بهتری برای سرمایه‌گذاری داشته باشید. در این صورت خرید بیمه عمر اصلاً به‌صرفه نیست. یا ممکن است که شما مبلغ حق بیمه خود را هرسال افزایش دهید. درصورتی‌که بخواهید بیمه عمر را درهرصورت داشته باشید این روش منطقی است و افزایش حق بیمه را به‌صورت خودکار مثلاً درصد خاصی در هرسال در نظر نگیرید و هرسال با صدور الحاقیه یعنی صدور تغییرات در بیمه‌نامه از طریق نماینده فروش خود یا از طریق شرکت بیمه، مبلغ حق بیمه را عوض کنید تا تورم را پوشش دهد و بعد از چندین سال مبلغ پرداختی شرکت بیمه به شما در صورت فوت یا حیات بیمه‌شده با توجه به اثرات تورم مقدار بسیار کمی نباشد.

جمع‌بندی

مطالب گفته‌شده در بالا با توجه به تجربیات من در بازاریابی و فروش بیمه بیان‌شده است و مبنای واقعی دارد و می‌تواند به شما در خرید بیمه‌نامه مناسب کمک کند. این مطالب را در نظر بگیرید و با بیان آن‌ها به نماینده فروش یا بازاریاب خود، نشان دهید که کاملاً به مسئله واقف هستید تا او هم بتواند بهترین خدمات را به شما ارائه دهد.