تهیه برنامه زمانبندی در پروژه های عمرانی

در حال حاضر تا زمانی که پیمانکاران برنامه زمان‌بندی پروژه خود را تقدیم کارفرما نکنند بخش مهمی از صورت‌وضعیت خود را نمی‌توانند دریافت کنند لذا در مقاله زیر نحوه تهیه برنامه زمانبندی در پروژه‌های عمرانی را برایتان آماده کردیم.

Master Plan :

چارچوب کلی برنامه‌ریزی و زمان‌بندی اجرایی پروژه همراه با مستندات و منابع تهیه آن است.

برنامه زمان‌بندی کلی اولیه (overal Plan) :

برنامه‌ای که در آن فعالیت‌های انجام یک پروژه با در نظر گرفتن شرایط قراردادی، مدت‌زمان و تاریخ شروع و پایان هر فعالیت مشخص‌شده و به همراه گانت چارت توسط نرم‌افزار MSP نوشته می‌شود.

برنامه زمان‌بندی تفصیلی اولیه (Baseline Plan) :

برنامه زمان‌بندی که در آن فعالیت‌ها تا سطحی مشخص ریز شده و اوزان و هزینه مربوط به هر فعالیت مشخص است.

برنامه زمان‌بندی اصلاحی (REPlan) :

برنامه زمان‌بندی که به دلیل تغییراتی در پروژه ( تاریخ اتمام پروژه و یا تغییر نقشه‌ها) تهیه می‌گردد.

برنامه زمان‌بندی به‌روز شده (Up Date Plan) :

برنامه زمان‌بندی که در تاریخ‌های معین بروز رسانی شده و درصد پیشرفت و تاریخ واقعی شروع و اتمام فعالیت‌ها در آن اعمال می‌گردد.

WBS (ساختار شکست کار) :

شامل بخشه‌ای اصلی پروژه در سطوح مختلف که بامطالعه اسناد مربوط به قرارداد و نقشه‌های اجرایی و رایزنی با افراد مسئول در پروژه تهیه می‌گردد. بهتر است ابتدا به‌صورت درختی طراحی کرده و پس از تکمیل و رفع نواقص به‌صورت نهایی همراه با کدینگ فعالیت‌ها تهیه شود .کدینگ نیز متناسب با سطوح پروژه‌ها به‌صورت ذیل انجام می‌گیرد:

سطح یک : پروژه Project
سطح دو : محدوده کاری /زیر پروژه Scope of Work
سطح سه : رویه تخصص Discipline
سطح چهار : بسته کاری فعالیت Work Package
سطح پنج : مراحل کاری Level of Effort
سطح برنامه : هر فعالیت برحسب نیاز به سطوح جزءتری تفکیک می‌شود که با در نظر گرفتن کل پروژه به‌عنوان سطح ۱، شروع‌شده و تا سطح ۵ جزء می‌گردد.

اوزان فعالیت (Weight Factor) :

وزنی که بر اساس تناسب میان زمان ، ریال و میزان اهمیت به هر فعالیت تخصیص میابد.

در صورتیکه بدنبال برنامه زمانبندی پروژه ساختمان ویلایی - اسکلت فلزی - بتنی هستید پیشنهاد میکنم به آدرس زیر سر بزنید ...
دریافت برنامه زمانبندی (مدیریت پروژه)

تهیه Master Plan پروژه:

پیمانکار بایستی Master Plan پروژه شامل :

ساختار اجرایی پروژه
جدول مشخصات منابع
ساختار نیروی انسانی کارگاه
شناسایی و تحليل ریسک‌های پروژه
تعريف گستره و محدوده پروژه
مشخصات فنی پروژه

برنامه زمان‌بندی کلی ( WBS و درصدهای وزنی سطح یک و دو ) برنامه زمان‌بندی تفصیلی را تدوين و پس از تائید مشاور از طريق مبادي ذی‌ربط به واحد برنامه‌ریزی و كنترل پروژه سازمان ارسال نمايند حداکثر زمان تحويل برنامه زمان‌بندی کلی پروژه، ۱۵ روز پس از شروع پروژه است.

حداكثر زمان تحويل كل Master Plan پروژه پس از تصويب كارگروهي متشكل از نمايندگان كنترل پروژه سازمان، پيمانكار، مشاور و مدير پروژه یک ماه پس از تحویل زمین است.

قواعد تهیه برنامه زمانبندی کلی و تفصیلی :

به ازای تمامی تعهدات قراردادی کارفرما و مشاور (رفع معارضین، ابلاغ نقشه‌ها، انحراف ترافیک و …) باید مایلستونی به‌عنوان پیش‌نیاز فعالیت‌های درگیر در برنامه لحاظ گردد در مواردی که عدم وجود نقشه‌های اجرایی مانع از ریز کردن سطح فعالیت‌ها می‌گردد وزن تقریبی به فعالیت مربوطه تخصیص داده‌شده و پس از کامل شدن نقشه‌ها برنامه اصلاح گردد.
در تنظیم ساختار شکست کار باید اعتدال حفظ‌شده و نیازی به یکسان کردن تعداد سطوح قسمت‌های مختلف جهت زیبایی شکل برنامه نیست
جهت حفظ انعطاف برنامه تا جای ممکن از قرار دادن قید تاریخ اجتناب نمایید. (فقط مایل ستون‌ها مجاز به داشتن قید تاریخ هستند)
باید شناوری فعالیت‌ها از حد غیرمنطقی و مجاز بیشتر نباشد و در برنامه فعالیت‌ها شناوری منفی وجود نداشته باشد.
مسیر بحرانی پروژه کنترل گردد. (صحت مسیر بحرانی پروژه توسط مشاور تائید می‌گردد)
منابع به‌گونه‌ای به فعالیت‌های پروژه تخصیص داده شود تا مدت‌زمان هرکدام از فعالیت‌ها از ۲ ماه بیشتر نباشد.
از فعالیت‌های مدیریتی و نظارتی Level of Effort بااحتیاط استفاده شود
نام فعالیت‌های پروژه باید منحصربه‌فرد و جمله‌های فعل دار باشند تا خطایی در روابط پیش‌نیازی و پس‌نیازی به وجود نیاید. مثلاً استفاده از عبارت دیوارچینی دیوار ضلع غرب بجای دیوار
شبکه فعالیت‌های پروژه باید کامل و منطقی باشد به‌گونه‌ای كه فعالیت معلق در برنامه وجود نداشته باشد.
تاریخ شروع فعالیت‌های پروژه باید بر اساس میانگین زودترین (ES) و دیرترین (LS) زمان شروع فعالیت‌ها برنامه‌ریزی گردد.
اکثر فعالیت‌ها پروژه باید پیش‌نیاز FS داشته باشند
تعداد فعالیت‌های دارای روابط Lag و Lead پذیرفتی برنامه باید حداقل ممكن را داشته باشد و بیشتر از ۵ درصد كل فعالیت‌های پروژه را تشكیل ندهد و همچنین زمان هیجكدام طولانی‌تر از ۲۰ روز تقویمی نباشد.
در برنامه‌ریزی، فعالیت‌های پروژه نباید Split شوند.
برای آخرین فعالیت‌های پروژه نباید قیدی ازجمله Finish on یا Finish no Later than گذاشته شود پس انتهای برنامه باید آزاد باشد.

برنامه زمانبندی باید شامل اطلاعات و ستونهای ذیل باشد:

نام فعالیت : شرح مختصر و مفید آیتم های کاری لحاظ می گردد

مدت زمان : مدت زمان انجام هر کدام از آیتم های کاری لحاظ گردد.

تاریخ شروع ( baseline start ) : تاریخ شروع هر کدام از فعالیت ها با تاریخ شمسی در برنامه ذکر گردد.

تاریخ پایان ( baseline finish ) : تاریخ پایان هر کدام از آیتم ها با تاریخ شمسی در برنامه لحاظ گردد.

احجام : حجم فیزیکی هر کدام از آیتم ها ي پروژه بر اساس نقشه ها در برنامه لحاظ گردد.

واحد : واحد سنجش هر کدام از آیتم ها در این ستون ذکر گردد.

منابع و ماشین آلات : در این ستون میزان منابع و مصالح و ماشین آلات لازم برای اجرای هر کدام از فعالیت ها با توجه به زمان برآورد شده جهت انجام آن آیتم لحاظ گردد.( البته ذکر منابع و تجهیزات در ستون Text باشد).

هزینه هر فعالیت (baseline cost) : در این ستون هزینه برآوردی هر فعالیت بر اساس رقم پیمان قید گردد. بگونه ای که در مجموع برابر رقم پیمان گردد.

تهیه برنامه های جبرانی:

در صورتی که برنامه نیاز به تغییرات داشته و یا زمان برنامه قبلی به اتمام رسیده باشد، باید پیمانکار بایستی برنامه جدید را به همراه فهرست کاملی از تغییرات بوجود آمده در برنامه اولیه ارسال نماید.
تهیه برنامه زمانبندی جبرانی در مواقع تغییر نقشه ، رفع معارض و انحراف بیش از ۲۵درصد از برنامه به درخواست کارفرما یا مشاور می تواند باشد.
تهیه برنامه زمانبندی جبرانی بایستی شامل تمام گستره و محدوده پروژه باشد.
در تهیه برنامه زمانبندی جبرانی بایستی تاریخ فعالیت های انجام شده از زمان شروع پروژه تا تاریخ تهیه برنامه جبرانی بر اساس واقعیت لحاظ شده و تاریخ انجام بقیه فعالیت ها از تاریخ تهیه برنامه جبرانی لحاظ گردند و از روش reschedule کردن برنامه اولیه خودداری گردد.
تا زمان ارسال برنامه جبراني و ابلاغ آن جهت وحدت رويه كار از برنامه قبل استفاده خواهد شد .
از وارد نمودن درصد پیشرفت های فیزیکی واقعی در ستون % Complete خودداری نموده و برای انجام این کار از یک ستون number استفاده گردد.
به روز رسانی برنامه های زمانبندی:
پیمانکاران بایستی فایل برنامه را پس از تایید مشاور بيست و پنجم هر ماه به واحد برنامه ریزی و کنترل پروژه سازمان ارسال نمایند.

فرمت ارسال برنامه :

فرمت ارسال برنامه زمانبندی بایستی بر اساس بندهای ذیل باشد:

نرم افزار مورد استفاده جهت برنامه ریزی MSP می باشد.
برنامه زمانبندی با فونت B Nazanin و اندازه ۱۱ قالب بندی گردد.
پیمانکاران موظف اند برنامه زمانبندی را با تاریخ های شمسی برای سازمان ارسال نمایند.
تهیه برنامه زمانبندی باید در پنج نسخه ی پرینت شده و دو حلقه لوح فشرده برای مشاور ارسال گردد و مشاور پس از تائید و مهر و امضاء پرینت ها و فایل کامپیوتری را به مجری طرح مربوطه در سازمان مهندسی و عمران ارسال نماید.
زمانبندی ارسالی در نسخه پرینت شده بایستی حاوی ستونهای شرح فعالیت، مدت زمان اجرای فعالیت، تاریخ شروع ، تاریخ پایان ، درصد وزن فیزیکی و ریالی باشد
در صورتی که برنامه جبرانی باشد ، بایستی علاوه بر ستون های فوق ، ستون درصد پیشرفت واقعی نیز قید گردد.
برنامه زمانبندی پرینت شده باید گویای مسیر بحرانی باشد.
برنامه ارسالی بایستی شامل شرح مشخصات فنی و قراردادی وپلان پروژه باشد.
برنامه زمانبندی باید به همراه نمودار پیشرفت برنامه ریزی شده تجمعی و ماهیانه پروژه تحویل مشاور و سپس کارفرما گردد.
مشاور موظف است قبل از ارسال و تایید و ارسال برنامه زمانبندی مسیر بحرانی پروژه را بررسی نماید.
فایل برنامه زمانبندی باید با فرمت N.V.D تهیه گردد.

N: نام کامل پروژه D: تاریخ تهیه برنامه V: شماره نسخه برنامه