کشت و پروش اسطوخودوس

اسطوخودوس، اسطوقدوس، لاواندولا (به انگلیسی: Lavandula یا lavender) سرده‌ای مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونهٔ مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانوادهٔ نعناعیان است. اسطوخودوس گل‌های کوچک خوشه‌ای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. برگش شبیه برگ صعتر و از آن درازتر و باریکتر است. ساقه‌اش واحد و باریک و بی‌شاخ و در قد کمتر از شبری است. قبهٔ آن متراکم از اجزاء شبیه به جو، بی‌تخم و مایل به سرخی، تندطعم و با اندک تلخی است.

لاواندا (نام علمی: Lavandula stoechas L) گیاهی است از خانواده نعناسانان که برگ‌ها و قسمت سبز گیاه دارای اسانس روغنی فرار است. اسطوخودوس گیاهی چند ساله به شکل بوته کوچک به بلندی نیم متر و بسیار پرشاخه است. این گیاه دارای ساقه‌های آن ۴گوشه، برگ‌های کشیده و متقابل، پوشیده از کرک سفید پنبه‌ای می‎باشد. برگ‌های اسطوخودوس که در بهار ظاهر می‌شود به رنگ بنفش تیره به صورت سنبله و دارای کرک‌های معطر است. میوهٔ این گیاه ۴ فندقه‌ای است و هریک از آنان نیز پس از رسیدن، شکل بیضوی و رنگ قهوه‌ای شفاف پیدا می‎کنند. در سطح میوه ۳ زائده مشخص دیده می‌شود. از کلیه قسمت‌های این گیاه مخصوصاً شاخه‌های برگدار آن بوی قوی ولی مطبوع استشام می‌گردد. در بعضی مناطق به دلیل ظاهر زیبایی که گیاه پس از گل دادن پیدا می‌نماید آن را به عنوان یک گیاه زینتی پرورش می‎دهند. قسمت مورد استفاده این گیاه سرشاخه‌های برگدار و گل‎دار آن است که علاوه بر مصارف درمانی، اسانس‌گیری به عمل می‌آید.

نام‌های دیگر آن: خیر دشتی، آنس الارواح، لاوند، ممسک الارواح، ضُرم، زغلیل، رزالذهب، خیری، خرام، خرامی، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه‌اسپرم رومی می‌باشد. در تنکابن آن را تروم می‌نامند.

کاربرد

ترکیبات شیمیایی اسانس اسطوخودوس، مرکب از نوعی ستن (با بوی کامفر و نعناع) سینئول، الکل و لینالول است. مطابق تحقیقی دربارهٔ اثرات گیاهان درمنه، اسطوخودوس و آویشن شیرازی بر روی باکتری‌های Staphylococcus aureus، Pseudomonas aeruginosa و Klebsiella pneumonia که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، اسانس اسطوخودوس دارای اثر مهارکننده بر روی باکتری‌های بیماری زای مورد مطالعه می‌باشد.

این گیاه یکی از خوشبوترین گیاهان دارویی در جهان محسوب می‌شود که در مناطق مختلفی از ایران، هند، چین، انگلیس و کانادا به صورت خودرو رشد می‌کند. این گیاه علاوه بر آنکه به عنوان یک گیاه دارویی پرخاصیت در طب سنتی ایران و طب سنتی کشورهای چین و هند مورد استفاده قرار می‌گیرد به عنوان یک خوراکی مفید در سبد غذایی بسیاری از خانواده‌های آسیایی و اروپایی وجود دارد.

در متون آروماتراپی مدرن (رایحه درمانی) از اسطوخودوس به عنوان یک اسانس ضدباکتری و نوعی آنتی بیوتیک طبیعی یاد می‎شود . از برگ ها و ساقه اسطوخودوس ، برای تهیه عصاره‎ای برای درمان بیماری های دستگاه گوارش و روماتیسم استفاده می‎شود . این اسانس برای اهداف آرایشی و بهداشتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد .

همچنین این گیاه برای اعصاب، افزایش دهنده شیر مادر، تحلیل برنده نفخ و گاز روده، نشاط آور، باز کننده انسداد عروقی، مسهل بلغم و سودا خصوصاً سودای مغز، ضد میگرن، زکام، آسم، برونشیت، دل پیچه، درد سینه، تنگی نفس، سرفه، اگزما و ضد عفونی کننده دستگاه مجاری ادراری است.

روغن اسطوخودوس

روغن اسطوخودوس یکی از روغن‎های گیاهی است که دارای خواص زیادی برای سلامتی انسان می باشد و از تقطیر بخار گل‎های اسطوخودوس حاصل می‎شود. اسطوخودوس به طور طبیعی دارای عطر خوشی می‎باشد به همین دلیل در صنایع عطرسازی کاربرد فراوانی دارد.

خواص دارویی اسطوخودوس

اسطوخودوس اثر مقوی در رفع آسم و نزله دارد.

اسانس آن بند آورندهٔ خون و ضد عفونی کننده است.

از آن به حالت رقیق شده، در پانسمان زخم ها و جراحات استفاده به عمل می آید.

محلل و بازکننده گرفتگی هاست.

مصرف این گیاه در افرادی که دچار خواب رفتگی دست و پا می شوند بسیار موثر است.

نوشیدن جوشانده این گیاه موجب پیشگیری و درمان تهوع می شود.

استفاده موضعی و خوراکی از این گیاه علاوه بر آنکه موجب تقویت و توان سیستم عصبی می شود می تواند موجب تنظیم ضربان قلب و کنترل تپش قلب شود.

مقوی بدن و قوای دماغی و تفکر و همچنین مقوی احشا و آلات داخل شکم و مفرح است.

اخلاط سودای و بلغمی و فاسد شده را دفع می کند.

برای بیماری های کبدی و طحال و مجاری ادرار مفید است

درمانگران طب سنتی مصرف چای اسطوخودوس را یکی از بهترین داروهای گیاهی برای تقویت معده و افزایش عملکرد آن می دانند.

اسطوخودوس به جهت داشتن خواص مفید در پاکسازی کبد می تواند از ابتلا به بسیاری از بیماری ها و اختلال های کبدی پیشگیری کند.

نوشیدن چای یا جوشانده برگ های خشک شده اسطوخودوس در کاهش التهاب و تورم دستگاه تنفسی مناسب است و موجب درمان سرفه می شود.

خواص اسطوخودوس برای درمان سردرد

به اعتقاد درمانگران طب سنتی در جهان نوشیدن عصاره تهیه شده از برگ های گیاه لاوندر تاثیر زیادی در بهبود و تسکین سردرد دارد. این نوشیدنی توسط بسیاری از درمانگران شیوه های درمانی طب مکمل برای درمان سردرد به ویژه سردردهای میگرنی کاربردی اعجاب انگیز دارد. این داروی گیاهی اگر چه طعمی تلخ و گس دارد اما خاصیت و تاثیرگذاری آن چنان زیاد است که بسیاری از بیماران تلخی آن را تحمل می کنند. اما در صورتی که برخی از بیماران قادر نباشند گسی و تلخی عصاره لاوندر را تحمل کنند کافی است این عصاره را رقیق کرده و آن را میل کنند.

https://shoperfa.com/product/7291/%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%DA%A9%D8%B4%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B3

خواص بخور اسطوخودوس و گلهای لاوندر

بخور دادن در دوره ی سرماخوردگی باعث می شود که مجاری تنفسی باز شود.یکی از بخورهای مفید بخور با اسطوخودوس است. برای این کار 5 قطره روغن اسطوخودوس را به یک کاسه آب داغ اضافه کنید و به مدت 15 دقیقه بخور دهید. اگر سرماخوردگی تان شدید بود این کار را روزی سه مرتبه تکرار کنید. در صورتی که سرماخوردگی تان خفیف بود یک مرتبه قبل از خواب بخور اسطوخودوس دهید. باید بدانید اسطوخودوس خواص ضدعفونی کننده و ضدالتهابی دارد که ترشحات بینی را بهبود می دهد.

خواص اسطوخودوس و گلهای لاوندر برای پوست

گلهای لاوندر با داشتن طبیعتی ملایم در ساخت صابون و لوسیون های زیبایی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد ، علاوه بر آن استفاده از روغن اسطوخودوس می تواند یک روش زیبایی پوست باشد.

درمان دانه های سیاه روی بینی با روغن اسطوخودوس

دانه های سرسیاه یا کومدون های سیاه پوستی، ناشی از رسوب بیش از حد چربی روی سطح پوست هستند. هنگامی که سلول های مرده پوست و سبوم یا همان چربی اطراف ریشه مو نزدیک به سطح پوست تجمع می کنند، دانه های سرسیاه تشکیل و به تدریج بر اثر تماس با هوا سفت و خشن می شوند. تشکیل آنها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله تولید چربی بیش از حد طبیعی در پوست، ترشح بیش از حد هورمون های مردانه (آندروژن ها)، استفاده از محصولات آرایشی متفاوت و ترکیب آنها با چربی پوست، رطوبت و آلاینده های زیست محیطی، استرس و آلرژی.

ماسک آرامبخش پوست صورت با گیاه اسطوخودوس

استفاده از ماسک صورت اسطوخودوس روش خوبی برای کاهش استرس و رسیدن به آرامش است. برای تهیه ماسک صورت اسطوخودوس به این مواد نیاز داریم:

یک چهارم قاشق غذاخوری عسل طبیعی ، چهار قطره روغن اسطوخودوس ، یک قاشق غذاخوری ماست ، نصف قاشق چایخوری روغن زیتون (اختیاری)

همه مواد لازم را با هم در یک کاسه مخلوط کرده و در طول شب در یخچال نگه داری کنید. قبل از استفاده، صورت خود را به خوبی با آب شسته و بسیار آهسته خشک کنید. مطمئن شوید که این ماسک بیش از حد رقیق یا غلیظ نیست. ماسک را به میزان برابر روی صورت و گردن گذاشته و اجازه دهید 20 دقیقه بر روی پوست بماند و سپس با آب بشویید.