تهیه لعاب رنگی با کبالت

رنگ آبی کبالتی
رنگ آبی کبالتی

کبالت چیست؟

کبالت نوعی فلز و یکی از عناصر جدول تناوبی با نماد Co است. این فلز از دیرباز به عنوان عنصری برای ایجاد رنگ آبی در لعاب شناخته می شده است.

اکسید کبالت یکی از قوی‌ترین و باثبات‌ترین مواد برای رنگ کردن لعاب است. این ماده در لعاب در هر حرارتی رنگی آبی از روشن تا تیره به وجود می‌آورد و بین سفالگران بسیار محبوب است. با افزایش تدریجی مقدار آن در لعاب، رنگ‌های آبی کم‌رنگ تا آبی تیره به وجود می‌آید. از اکسید آلومینیم نیز می‌توان برای رقیق‌کردن رنگ آبی استفاده کرد.

نیترات کبالت، سولفات کبالت، استات کبالت و کربنات کبالت از دیگر ترکیبات کبالت هستند که در تهیه لعاب استفاده می‌شوند.

آیا با کبالت می توان به رنگ هایی جز آبی دست یافت؟

بله. از ترکیب کبالت با سایر ترکیبات می‌توان به رنگ‌های متنوع دست یافت. مثلاً کبالت و کروم رنگ سبز_آبی مایل به خاکستری می‌دهد. با لعاب قلیایی و افزودن مقدار کم (0.2%) اکسید کروم رنگ سبز روشن فسفری به دست می‌آید. با استفاده از کبالت، مس، و کروم محلول در لعاب، رنگ سبز شفاف و سیر به دست می‌آید. ترکیب اکسید منگنز همراه با اکسید کبالت طیف وسیعی از رنگ‌های صورتی تا بنفش مایل به آبی ایجاد می‌کند. از ترکیب کبالت و اکسید مس، رنگ فیروزه‌ای به دست می‌آید.

دوغاب‌هایی با آلومینای زیاد، کبالت و تیتانیم یا روتیل می‌توانند سبز کم‌رنگ به دست دهند. با ترکیب کبالت و روتیل می‌توان لعاب ابر و بادی ایجاد کرد. روتیل سنگ معدنی تیتانیوم است که حاوی مقداری آهن و مواد دیگر است.

جمع‌بندی

کبالت فلزی است که به ایجاد رنگ آبی در لعاب معروف است؛ اما با ترکیب آن با فلزات مختلف می‌توان به رنگ‌های متنوعی مانند سبز، سبزآبی و بنفش دست یافت.


آن چه خواندید، بخشی از مقاله انواع فلزات و نقش آن‌ها در لعاب سفال بود. برای مشاهده منابع و کسب اطلاعات بیشتر، پی دی اف مقاله را با متن کامل به صورت رایگان در لینک زیر دانلود کنید:

https://www.navidclay.com/maghallat/elmi/

مطالعه بیشتر:

لعاب سفال چیست؟ آشنایی با لعاب و انواع آن

کاربرد فلزات گروه لانتانیدها در لعاب سفال و سرامیک

چرا و چگونه برای دکوراسیون خانه از سفال استفاده کنیم؟