راکوی موی اسب چیست؟

تکنیک راکوی موی اسب نوعی تکنیک راکو است که در آن ظرفی را که در کوره داغ شده است، از کوره بیرون می‌آورند و روی آن ماده‌ای کربن‌دار (اغلب موی اسب) قرار می‌دهند تا بسوزد و طرحی روی سفال ایجاد کند.

در این نوع از تکنیک راکو، اغلب از موی اسب و گاهی از پر یا برگ استفاده می‌شود. فرایند کلی آن این است که موی اسب روی سطح ظرف می‌سوزد و خطوطی را به جا می‌گذارد. موی انسان برای این تکنیک مناسب نیست؛ زیرا بسیار نازک است.

در تکنیک راکوی موی اسب (horsehair Raku)، برای آماده سازی سفال لعاب‌نخورده برای پخت بیسکوییت، از صیقل و جلادادن و/یا تراسیگیلاتا* استفاده می‌شود. ظرف پخت بیسکوییتی شده را در کوره حرارت می‌دهند و در حالی که ظرف بسیار داغ است، آن را از کوره بیرون می‌آورند. قطعات سفالی داغ را با انبر بلند مخصوص راکو و دستکش‌های مخصوص بیرون می‌آورند و روی سطح اشتعال‌ناپذیر (مثل قفسه‌ی شکسته‌ی کوره) می‌گذارند. وقتی دمای ظرف بین ۴۸۰ و ۷۰۰ درجه ‌سانتی‌گراد است، عملیات تزئین را شروع می‌کنند. دمای کم‌تر از این محدوده برای سوختن کامل موی اسب کافی نیست. دمای بیش از این محدوده هم موجب می‌شود ماده سوختنی بدون بر جا گذاشتن اثری از خود، بسوزد و تمام شود (اگرچه در دمای تا ۱۰۰۰ درجه ‌سانتی‌گراد نیز نمونه‌های موفقی به دست آمده است). وقتی تارهای موی اسب را روی ظرف داغ می‌گذارند، طرح خطی دودی روی آن ایجاد می‌شود.

پس از اینکه قطعه به‌طور کامل خنک شد، آن را می شویند تا باقی‌مانده‌ی مو از بین برود.

نکات ساخت راکوی موی اسب

علاوه بر موی اسب، از پر هم گاهی استفاده می‌شود تا شکل‌های پرمانندی روی ظرف ایجاد شود. حتی شکر هم می‌توان روی ظرف داغ پاشید تا لکه‌ها و نقطه‌های دودی روی آن پدیدار شود.

سفال هایی که برای تکنیک موی اسب استفاده می شوند، باید بدنه متخلخل داشته باشند تا اثر کربنی موی اسب در آن باقی بماند. بهترین بدنه برای آن ها همان بهترین بدنه برای راکو است. این بدنه‌ها باید حداقل 15% grog (خرده سفال) داشته باشند. ممکن است مقدار grog آن ها به 40% هم برسد. این گونه بدنه‌های سفالی اغلب زبر هستند و صیقلی کردن آن‌ها دشوار است. بهتر است برای به دست آوردن سطحی صیقلی، سطح آن‌ها را با تراسیگیلاتا بپوشانید.

موهای دم اسب ضخیم‌تر از موهای یال هستند و خطوط ضخیم‌تر و پررنگ‌تری روی ظرف ایجاد می‌کنند. موی انسان برای این منظور بسیار نازک است؛ اما ممکن است استفاده از بافت مو به امتحانش بیرزد.

در هر ظرف راکوی موی اسب معمولاً از 10 تا 12 موی اسب استفاده می شود و بیشتر از آن، تأثیر بصری را کم می‌کند.

ظروف راکوی موی اسب برای نگهداری مواد غذایی مناسب نیست و در برابر مایعات نفوذپذیر است.

*تراسیگیلاتا (Terra sigillata) نوعی پوشش براق از جنس رس و مشابه لعاب است. تراسیگیلاتا نوعی دوغاب رسی است که اگر روی سفال خشک زده شود، درخشندگی ملایمی ایجاد می‌کند. اگر در حالی که ظرف هنوز مرطوب است صیقل داده شود، ممکن است تراسیگیلاتا روی آن براقیت چشمگیری ایجاد کند. در یونان و رم باستان از تراسیگیلاتا به جای لعاب استفاده می‌کرده‌اند.

برای تهیه تراسیگیلاتا از خاک رس با خاصیت پلاستیسیته‌ی طبیعی استفاده می‌شود. خاک رس را با آب و اندکی سدیم سیلیکات به‌خوبی مخلوط می‌کنند و می‌گذارند حداقل یک روز بماند تا چند لایه شود. لایه‌ای که حالت شیری-کرمی دارد و شبیه شیر بسیار رقیق است، تراسیگیلاتا است.

منابع:

https://www.thesprucecrafts.com/horse-hair-pottery-2745844

https://en.wikipedia.org/wiki/Horse_hair_raku

https://ceramicartsnetwork.org/daily/article/Terra-Sigillata-101-How-to-Make-Apply-and-Troubleshoot-Terra-Sig

https://bigceramicstore.com/pages/info-ceramics-tips-tip62_terra_sigillata_primer

مطالعه بیشتر درمورد تکنیک راکو:

راکوی بالتیک (اَبوارا) چیست؟

راکوی مات مسی چیست؟