تکلیف مهریه در انواع طلاق + مثال

تعیین تکلیف مهریه در انواع طلاق

یکی از مسائل مهم در هنگام طلاق، تعیین تکلیف مهریه است. مهریه به عنوان حقی مالی برای زن، بسته به نوع طلاق، شرایط متفاوتی دارد. در این مقاله با کمک وکیل خانواده گروه حقوقی دادارمنش در تهران به بررسی انواع طلاق و تأثیر آن‌ها بر مهریه می‌پردازیم.

1. طلاق توافقی و مهریه

• در طلاق توافقی، طرفین درباره مهریه به توافق می‌رسند. این توافق می‌تواند شامل پرداخت کل مهریه، بخشش مهریه توسط زن، یا توافق بر سر بخشی از آن باشد. تصمیم‌گیری در این نوع طلاق کاملاً به اراده طرفین بستگی دارد و در صورت تایید دادگاه، قابل اجرا است.

مثال عملی: خانم سارا و آقای علی پس از مشکلاتی در زندگی مشترک، تصمیم به طلاق توافقی گرفتند. آنها با توافق یکدیگر، تصمیم گرفتند که نصف مهریه را به عنوان تسویه پرداخت کنند و مهریه باقی‌مانده را ببخشند. این توافق توسط دادگاه تأیید شد و طلاق به صورت توافقی انجام شد.

2. طلاق به درخواست مرد و تکلیف مهریه

• در صورتی که مرد درخواست طلاق دهد، طبق قانون باید مهریه زن را بپردازد.
• اگر زن مهریه خود را مطالبه کرده باشد، مرد موظف است آن را پرداخت کند.
• حتی در صورت عدم مطالبه زن، مهریه همچنان به عنوان یک دین بر عهده مرد باقی می‌ماند.

نکته مهم: بدون پرداخت مهریه یا ارائه تضمین لازم، صدور حکم طلاق ممکن نیست.

مثال عملی: آقای رضا تصمیم به طلاق از خانم مهسا گرفت. خانم مهسا مهریه خود را مطالبه کرد و دادگاه حکم به پرداخت کامل مهریه توسط آقای رضا داد. آقای رضا مجبور به پرداخت مهریه شد تا حکم طلاق صادر شود.

3. طلاق به درخواست زن و مهریه

• در این نوع طلاق، زن باید دلایل قانونی مانند سوءرفتار مرد، ترک زندگی، یا عسر و حرج را ارائه دهد.
• در صورت اثبات دلایل زن، مهریه او همچنان محفوظ است و مرد موظف به پرداخت آن خواهد بود.
• اگر زن با رضایت خود مهریه را ببخشد، می‌تواند این امر را به عنوان عاملی برای تسهیل روند طلاق استفاده کند.

مثال عملی: خانم ندا به دلیل سوء رفتار مداوم شوهرش، آقای حمید، درخواست طلاق داد. دادگاه با توجه به دلایل و مدارک ارائه شده، حکم به طلاق داد و آقای حمید موظف به پرداخت مهریه خانم ندا شد.

4. طلاق خلع و مهریه

• در طلاق خلع، زن از شوهر خود کراهت دارد و حاضر است در ازای طلاق، کل مهریه یا بخشی از آن را ببخشد.
• مهریه‌ای که زن در این نوع طلاق می‌بخشد، به عنوان "عوض" شناخته می‌شود.
• با این حال، اگر زن بعد از طلاق از کراهت خود منصرف شود، در دوران عده می‌تواند به ازدواج رجوع کرده و مهریه خود را مجدداً مطالبه کند.

مثال عملی: خانم پریسا از شوهر خود، آقای سعید، کراهت داشت و تصمیم به طلاق خلع گرفت. او مهریه خود را بخشید و آقای سعید پذیرفت تا طلاق انجام شود. پس از طلاق، در دوران عده خانم پریسا با رجوع به زندگی مشترک از کراهت خود منصرف شد و مهریه خود را مجدداً مطالبه کرد.

5. طلاق مبارات و مهریه

• در طلاق مبارات، کراهت متقابل بین زن و شوهر وجود دارد.
• زن می‌تواند بخشی از مهریه یا تمامی آن را به شوهر ببخشد تا طلاق انجام شود.
• معمولاً میزان بخشش مهریه نباید از مهریه تعیین‌شده بیشتر باشد.

مثال عملی: خانم مریم و آقای مجید هر دو از یکدیگر کراهت داشتند و تصمیم به طلاق مبارات گرفتند. خانم مریم توافق کرد که نصف مهریه را به آقای مجید ببخشد تا طلاق صورت گیرد.

عوامل موثر بر تعیین تکلیف مهریه در طلاق

علاوه بر نوع طلاق، عوامل دیگری نیز بر تعیین تکلیف مهریه تأثیرگذار هستند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توافق زوجین: توافق زوجین در مورد مهریه، حتی در مواردی که قانون اجازه می‌دهد زن مهریه خود را ببخشد، بسیار مهم است.
• وضعیت مالی زوجین: توانایی مالی مرد در پرداخت مهریه، بر نحوه پرداخت آن تاثیرگذار است.
• مدت زمان زندگی مشترک: مدت زمان زندگی مشترک و میزان هزینه‌هایی که زن در طول این مدت متحمل شده است، می‌تواند در تعیین میزان مهریه موثر باشد.
• وجود فرزند: در صورتی که زوجین فرزند مشترکی داشته باشند، این موضوع می‌تواند بر میزان مهریه و نحوه پرداخت آن تاثیرگذار باشد.
• دلایل طلاق: دلایل طلاق، به ویژه در مواردی که زن درخواست طلاق می‌دهد، می‌تواند بر میزان مهریه و نحوه پرداخت آن تاثیرگذار باشد.

روش‌های اجرای حکم پرداخت مهریه

در صورتی که مرد از پرداخت مهریه خودداری کند، زن می‌تواند برای اجرای حکم به دادگاه مراجعه کند. دادگاه می‌تواند روش‌های مختلفی را برای اجرای حکم در نظر بگیرد، از جمله:

• توقیف اموال مرد: دادگاه می‌تواند اموال منقول و غیرمنقول مرد را توقیف کند تا از محل فروش آن‌ها، مهریه زن پرداخت شود.
• حبس مرد: در صورتی که مرد اموالی نداشته باشد که از محل آن‌ها مهریه پرداخت شود، دادگاه می‌تواند حکم حبس او را صادر کند.
• جریمه نقدی: دادگاه می‌تواند مرد را به پرداخت جریمه نقدی محکوم کند.

نکات مهم در خصوص مهریه

• مهریه دین است: مهریه، دینی بر عهده مرد است و تا زمان پرداخت کامل، از اعتبار ساقط نمی‌شود.
• مهریه قابل افزایش نیست: مهریه پس از عقد نکاح، قابل افزایش نیست.
• مهریه قابل بخشش است: زن می‌تواند هر زمان که بخواهد، تمام یا بخشی از مهریه خود را به شوهر ببخشد.
• مشاوره حقوقی: توصیه می‌شود که هر دو طرف قبل از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد مهریه، با یک وکیل متخصص مشورت کنند.

تفاوت بین مهریه و نفقه

برای جلوگیری از سردرگمی، لازم است به تفاوت بین مهریه و نفقه اشاره شود. مهریه، حق مالی زن است که در زمان عقد نکاح تعیین می‌شود و به عنوان یک دین بر عهده مرد است. در حالی که نفقه، هزینه‌های زندگی زن است که مرد موظف به پرداخت آن است و میزان آن بسته به شرایط زندگی و درآمد مرد تعیین می‌شود.

نتیجه‌گیری

تکلیف مهریه در انواع طلاق، موضوعی پیچیده است که به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای تعیین دقیق تکلیف مهریه در هر مورد خاص، بهتر است با وکیل متخصص مهریه مشورت کنید.

با تشکر از گروه حقوقی دادارمنش و وکیل طلاق این مجموعه بابت کمک به نگارش این مقاله و اطلاع‌رسانی به عموم.

گروه حقوقی دادارمنش با تیمی از وکلای مجرب در حوزه خانواده، آماده ارائه خدمات مشاوره‌ای و وکالت در پرونده‌های طلاق و مهریه است.

برای دریافت مشاوره از گروه حقوقی دادارمنش به وب‌سایت www.dadarmanesh.com مراجعه کنید یا با شماره 021284260 تماس حاصل فرمایید.