نسخه‌ی جدید مسیریاب نشان برای جاده و سفر

مدت زیادی است که من و همکارانم در تیم اپلیکیشن نقشه و مسیریاب نشان داریم روی نسخه‌ی جدید‌مون کار می‌کنیم. تمام تلاش‌مون این بود که با حفظ هویت محصول به عنوان مسیریاب، قابلیت‌های ویژه‌ای که در سفر و نوروز به کار کاربرها بیاد منتشر کنیم. سرانجام نسخه‌ی ۵.۰ نشان سه روز پیش منتشر شد. این‌جا قصد دارم چند تا از مهم‌ترین قابلیت‌هاش رو براتون مرور کنم.

حالت رانندگی آزاد

زیاد پیش میاد که خودمون می‌دونیم از چه مسیری باید بریم، یا دست‌کم این‌طوری فکر می‌کنیم! خب در این صورت منطقی به نظر میاد که از مسیریاب استفاده نکنیم. اما مسیریاب‌های امروزی جدا از اسمشون، کارشون فقط مسیریابی نیست. اپلیکیشن‌های مسیریاب در واقع اپلیکیشن‌های نقشه هستند که رابط کاربری اون‌ها برای رانندگی بهینه شده. نرم‌افزارهایی مثل نشان سریع‌ترین مسیر را بر اساس وضعیت آنلاین ترافیک از سرور می‌گیرن و بعد روی اون مسیر، کاربر را گام به گام با پیام صوتی و نشان‌گرهای گرافیکی راهنمایی می‌کنن. علاوه بر این در حاشیه‌ی مسیریابی، هشدار‌ پلیس، دوربین و تصادف‌ها را که توسط خود راننده‌ها ثبت می‌شن به همه‌ی کاربرها نشان می‌دن.

اما برای خیلی از کاربرها این حاشیه از خود مسیریابی مهم‌تر هست. دیدن پلیس و دوربین و ترافیک و تصادف نیاز همیشگی یک راننده است. چه مسیر را بدونه و چه ندونه. «حالت رانندگی» یا «Driving Mode» را به همین دلیل به نشان اضافه کردیم. این‌طوری کاربر حتا وقتی به مسیریابی احتیاج نداره هم می‌تونه از رخدادهای پیش‌ روش در جاده مطلع بشه.

هر چی این قابلیت در سطح فنی و پیاده‌سازی پیچیده بود و از تیم‌مون زمان زیادی گرفت، اما از نظر کاربری بسیار ساده است. تقریبن هیچ‌کاری لازم نیست انجام بدید.

فقط کافیه نشان رو اجرا کنید، بذارید جلو داشبورد و شروع به رانندگی کنید. به محض این‌که راه بیافتید، نقشه تغییر وضعیت می‌ده و در حالت رانندگی آزاد قرار می‌گیره و درست مثل حالت مسیریابی همراه شما میاد. با این تفاوت که مسیری وجود نداره و شما روی خیابان‌ها به هر طرف که بخواید می‌روید و نشان شما را در نمای مناسب همراهی می‌کنه به صورتی که خیابان همیشه جلوی روتون قرار داره.

این ویژگی در جاده و سفر بیشتر خودش رو نشون می‌ده. در بسیاری از مسیرهای جاده‌ای، سرویس مسیریابی شاید خیلی ضروری نباشه. مثلا وقتی دارین میاین مشهد، بین شاهرود و سبزوار فقط یک مسیر اصلی وجود داره و مسیریابی کارایی زیادی نداره اما پمپ بنزین و توقفگاه و پلیس و دوربین و پارکینگ و مسجد چطور؟ یا حتا اسم روستاها و شهرهای کوچک دور و بر مسیر.

کروز کنترل

ماشین‌های جدیدتر و عمومن گران‌قیمت، به قابلیتی مجهز هستند که به راننده اجازه می‌ده سرعت مشخصی را تنظیم کنه و خودرو به صورت خودکار در اون سرعت به مسیر خودش ادامه می‌ده. نام این قابلیت کروز کنترل هست و حرکت روان خودرو در سرعتی مشخص را بدون نیاز به فشار پدال گاز تضمین می‌کنه. این ویژگی به صورت ضمنی برای رعایت سرعت مجاز در سفر هم به کار می‌ره. یعنی راننده مثلن در اتوبان تهران - قم با تنظیم سرعت روی ۱۲۰ با خیال راحت از جریمه نشدن و رعایت سرعت مجاز به مسیرش ادامه می‌ده.

اما خودروهای اغلب ما این قابلیت را ندارند. شاید نگه داشتن پدال گاز برای حفظ سرعت خیلی کار دشواری نباشه. اما این‌که همیشه حواست باشه در طی مسیر از سرعت مشخصی تجاوز نکنیم، خیلی آسون نیست. خیلی از ما واقعن قصد نداریم بیشتر از سرعت مجاز بریم اما پیش میاد که لحظاتی حواسمون نیست و چند کیلومتر تندتر می‌ریم و با دیدن پلیس‌های راهنمایی رانندگی که برامون دست‌ تکون می‌دن می‌فهمیم که اوه! :(

قابلیت کروز کنترل قراره یک جورایی کروز واقعی خودرو رو براتون ایجاد کنه. البته که هنوز پاتون روی پدال گاز خواهد موند. اما کمک می‌کنه با سادگی بیشتری در محدوده‌ی سرعتی که دوست دارید، رانندگی کنید.

تنظیم این قابلیت خیلی خیلی ساده است. روی علامت کروز که پایین نمایشگر سرعت قرار گرفته ضربه بزنید. سرعت مورد نظر رو تنظیم کنید و تمام. حالا اگر از اون سرعت بیشتر برید سیستم شروع می‌کنه به بوق زدن. شما هم گاز رو شل می‌کنید و بر می‌گردید زیر سرعت مجاز.

عنوان کروز کنترل رو وقتی این ایده تازه در تیم مطرح شده بود روش گذاشتیم و قرار بود تغییرش بدیم. خیلی هم روی گزینه‌های مختلف فکر کردیم. اما هر چه بیشتر گشتیم، نامی جایگزین که مفهوم را برسونه پیدا نکردیم. تا این‌که یکی از بچه‌ها این رشته توییت از رقیب‌مون - گوگل - درباره‌ی فرآیند نام‌گذاری نمای ماهواره‌ای را پیدا کرد و ما هم تصمیم گرفتیم تغییرش ندیم.

هشدار احتمال حضور پلیس

پلیس‌ها در بخش‌های مهم جاده‌ها حضور پیدا می‌کنن تا رعایت قوانین رو کنترل کنن و مانع بروز حوادث باشن. اغلب این محل‌ها همون جاهایی از جاده است که بیشترین حادثه رخ می‌ده و حضور پلیس باعث می‌شه راننده‌ها بیشتر به قوانین دقت کنند.

خب اما پلیس نمی‌تونه همیشه همه جا باشه و در هر ساعتی در محلی متفاوت حضور داره. ضمنن یکی از قابلیت‌‌های مهم نشان از ابتدا تا امروز هشدار حضور پلیس بوده که توسط خود کاربرها ثبت می‌شه. اما خب شاید جایی پلیس باشه، اما هنوز هیچ نشان‌داری رد نشده باشه تا گزارش کنه.

این بود که فکر کردیم خوبه محل‌های متداول حضور پلیس رو پیدا کنیم و روی نقشه با یک آیکن متفاوت نشان بدیم. این‌طوری دو تا اتفاق خوب با هم می‌افته. هم نشان‌دارها کمتر جریمه می‌شن و هم حضور پلیس در تمام‌ محل‌هایی که برای کاهش سوانح مهم هست بیشتر حس می‌شه، حتا اگر در اون لحظه اون‌جا نباشه.

سایر تغییرات مهم

یک سری تغییرات دیگه هم داشتیم که به اندازه تغییراتی که بالا گفتیم پررنگ نیستن اما در تجربه‌تون در استفاده از مسیریاب نشان نقش مهمی دارن:

کاهش حدود ۳۰٪ مصرف باتری

بچه‌های تیم برای کاهش مصرف باتری وقت زیادی گذاشتن. این شاخص همیشه مهم هست. به ویژه در سفر و جاده. دو ماه پیش دیجیاتو در یادداشتی نقشه‌ی نشان و ویز رو مقایسه کرده بود. اون‌جا مصرف باتری شاخص مهمی بود. تصمیم گرفتیم یک تحولی در این خصوص ایجاد کنیم. این بود که بچه‌ها روی مکانیزم‌‌های موقعیت‌یابی و پارامترهاش وقت گذاشتند. سربارهای ترسیم نقشه رو کم کردند و روی انیمیشن‌ها هم چند تا تغییر اعمال شد. از اون‌ طرف سمت سرور در تایل‌های نقشه هم چندتا تغییر ایجاد کردیم و نتیجه کاهشی نزدیک به ۳۰٪ در مصرف باتری شد.

نمایش ترافیک در چندین شهر جدید و ترافیک‌های سنگین جاده‌ای

امروز کاربرها در بیشتر شهرهای کشور از نشان استفاده می‌کنن و این کمک می‌کنه که ما هم دیتای ترافیک بهتری رو در اختیار داشته باشیم. حدود ۱ ماه پیش بعد از یک ارزیابی دیدیم در ۳۴ شهر به جز ۶ کلان‌شهر اصلی پوشش دیتا ترافیک‌مون در ساعت‌های صبح و عصر به بیش از ۷۰٪ خیابان‌ها می‌رسه. خب ما این ترافیک رو در مسیریابی‌مون همیشه اعمال می‌کنیم. اما روی نقشه نشان نمی‌دادیم. با بررسی بیشتر تصمیم گرفتیم دیتای این شهرها رو هم نشان بدیم. این شد که از امروز به بعد به جز شهرهای مشهد و تهران و اصفهان و شیراز و تبریز و کرج، وضعیت ترافیک در یزد، کرمان، بندرعباس، بوشهر، اهواز، کرمانشاه، رشت و ساری و کلی دیگه از شهرهای شمال روی نقشه نمایش داده می‌شه. در جاده‌های مهم کشور هم اگر ترافیک سنگینی شکل بگیره روی نشان خواهید دید. اگر قصد سفر به کیش و قشم هم دارید اون‌جا هم وضعیت ترافیک رو بهتون نشون می‌دیم. امسال فکر کنم بندر پل به سمت قشم از هر سال شلوغ‌تر باشه :)

بهبود مسیرهای کوچه پس‌کوچه

ما در نشان برای مسیریابی علاوه بر حالت پیش‌فرض «سریع‌ترین مسیر»، ویژگی «سریع‌ترین مسیر سرراست» را هم داریم. در حالت سرراست سعی می‌کنیم برای یک دقیقه زودتر رسیدن، کاربر را درگیر کوچه و پس‌کوچه نکنیم و تا حد امکان از خیابان‌های اصلی مسیر بدیم. البته باز هم ممکنه مسیر از داخل کوچه و پس‌کوچه باشه. ولی فقط در شرایطی که ترافیکی فوق‌ سنگین رو دور بزنیم و کوچه پس‌کوچه باعث بشه زمان زیادی را صرفه‌جویی کنیم.

خب همان‌طور که توضیح دادم، حالت پیش‌فرض (سریع‌ترین مسیر) برای فرار از ترافیک، خیلی راحت کاربر را وارد کوچه و پس‌کوچه می‌کنه. خب مشکل کجاست؟ این‌که گاهی در کوچه‌ها یکم زیاد کاربر را چپ و راست می‌کردیم و این باعث ناراحتی کاربر می‌شد. در نسخه جدید، تیم ترافیک‌مون تغییرات خوبی را در سرویس مسیریابی اعمال کردن تا مسیر‌هایی که داخل بافت محلی و کوچه‌هاست، کمتر پیچ‌پیچ باشه و راننده کمتر لازم باشه به چپ و راست بپیچه و در نتیجه تجربه‌ی بهتری را داشته باشه.

تغییر در صفحه‌ی گزارشات کاربری و نمایش رویدادها

رابط کاربری بخش گزارشات رو تغییر دادیم و ۱۲ نوع گزارش جدید اضافه کردیم که از جمله مهم‌ترین این رویدادها، گزارشات مربوط به وضعیت آب‌وهوا، سرعت‌گیرها و عوارض جاده‌هاست. ضمنن آیکون‌های روی نقشه هم همزمان عوض شدند. در این نسخه به محض باز کردن نقشه و حتا بدون مسیریابی می‌تونید کل اتفاقات ترافیکی و رخدادها مثل تصادف یا پلیس رو ببینید که این موارد رو در نسخه‌های قبل فقط روی مسیر نمایش می‌دادیم. این ویژگی در کنار حالت «رانندگی آزاد» خیلی به درد میخوره.

یک تشکر از بقیه تیم‌هامون در نشان (و راژمان)

ما در نشان یک تیم بزرگ هستیم متشکل از تیم‌های کوچک که هر کدام روی بخشی از سرویس متمرکز شده‌اند. من در تیم اپلیکیشن نشان هستم. این محصول اما حاصل تلاش همه‌ی بچه‌ها در همه‌ی تیم‌هاست. بچه‌ها در تیم‌های زیرساخت، سرویس نقشه، تیم دیتا و ترافیک و تیم نقشه‌ی شهرها حسابی تلاش کردن تا این محصول گام به گام بهتر بشه. بخش‌های دیگر شرکت هم نقش خودشون رو برای این محصول انجام می‌دن. همین‌جا می‌خوام از همه‌‌ی بچه‌ها در همه‌ی تیم‌‌های خوب‌مون در نشان (و راژمان) تشکر کنم.