پول ما در یک استارتاپ چه قدر میارزد؟(قسمت پنجم)

خوب برسیم به بحث جذاب پول در استارتاپ. این قسمت هم مثل بقیه قسمت‌های قبلی از کتاب برش کیک نوشته‌ی آقای مایک مویر اقتباس شده. برای دوستانی که برای اولین باره دارن نوشته‌های من رو میخونن به طور خلاصه بگم که آقای مویر مدلی دینامیکی طراحی کرده که از اون میشه برای تخصیص میزان سهام برای هر فرد در یک استارتاپ رو بدست آورد. این مدل بر مبنای یک اصل ساده بنا شده و اونم نرمال سازی میزان ریسک دو نوع مشارکت در یک استارتاپ هست. مشارکت نقدی و مشارکت غیر نقدی. این قسمت میخوایم مشارکت نقدی رو از زاویه جدیدی نگاه کنیم.

پول جز مهم‌ترین منابعی هست که یه استارتاپ در اختیار داره و چه بسا شرکت‌ها و استارتاپ‌هایی که با تموم شدن وجه نقدشون زمین خوردن. یه استارتاپ فرضی و نقلی رو در نظر بگیرین.اکثر مواقعی که یه استارتاپ شروع به کار می‌کنه، اصل کار با عشق و تعهد یه تیم کوچیک جلو میره و خیلی‌ از این جوان‌های خوش فکر برای پیشبرد این تیم ممکنه از جیب خودشون خرج کنن یا حتی از نزدیکانشون قرض بگیرن.سوال اول: تکلیف این پولایی که یه سریا خرج کردن چی میشه؟ در ادامه اگر هم بخت یار باشه و یه سرمایه‌گذار پیدا کنن که بخشی از هزینه‌هاشون رو بده ممکنه باز هم جایی یکی از اعضای تیم برای پیشبرد قسمتی از کار نیاز باشه که خرجی صورت بگیره. اونوقت چی میشه؟

خوب جواب این سوال هم مثل همیشه و با توجه به نوشته‌های قبلی در تعریف برشی هست که آقای مویر مطرح کرده. برای اینکه میزان برش‌هایی که از یک مشارکت نقدی از طرف یک فرد را حساب کنیم به سادگی میزان مشارکت نقدی انجام شده را در ضریب نقدی(که پیشنهاد ایشون ۴ هست) ضرب می‌کنیم. اینجوری به میزان برش‌های نقدی می‌رسیم.

میزان مبلغی که خرج شده ☓ ضریب نقدی = برش نقدی

نکته‌ مهم در این فرمول اینه که وجه نقد حتمن باید مصرف شده باشد. به وجه نقدی که خرج نشده باشد برشی تعلق نمی‌گیره. آقای مویر برای این محاسبات پیشنهاد می‌کنن، افرادی که مایل به تقبل خرج‌های اولیه یه استارتاپ‌ هستن یه حساب مشترک درست کنن و اون رو صندوق سرچشمه شون نام گذاری کنن. بعد هر وقت از اون صندوق خرجی انجام میشه(مثل حقوق و یا اجاره) به نسبت مشارکت و سهم افراد در اون صندوق بهشون برش تعلق بگیره.(برای شفاف سازی بازم تاکید می‌کنم که این مدل بیشتر برای بچه‌های خود تیم هست و اگر میخواین سرمایه کلان بگیرین بهتره برین سراغ قراردادهای SAFE:Simple agreement for future equity، نمونه این قراردادها هم میتونین در سایت YCombinator پیدا کنین)

برای اینکه موضوع شفاف‌تر شه بیاین یه مثال فرضی رو بررسی کنیم.

نیما و امین می خواهند که به حاج عبدالله در شروع کار یک فروشگاه پشمک سازی کمک کنند، و هر یک ۱۰ میلیون تومان در حساب پس انداز شرکت می گذارند که در مجموع صندوق شرکت ۲۰ میلیون تومان پس انداز خواهد داشت. حاجی قصه‌ی ما نیاز به یک میلیون تومان برای پوشش هزینه های ماه جاری دارد و بنابراین، پول را از حساب جاری شرکت برداشت می کند. بدلیل اینکه هر دوی نیما و امین، ۵۰ درصد از مالکیت وجه نقد صندوق را در دست دارند، ۵۰۰ هزار تومان به هر یک تخصیص می یابد و هر یک ۲ میلیون برش از کیک (وجه نقد ضربدر ۴) دریافت می کنند. ماه بعدی حاج عبدالله ۴ میلیون تومان از صندوق برداشت می کند. نیما و امیر هر یک ۸ میلیون برش دریافت می کنند. حاج عبدالله مراقب است که دقیقا به مقدار نیاز برداشت کند تا مجبور نباشد که برش های خیلی زیادی را به آنها تخصیص دهد. نیما و امیر نیز می دانند که او انگیزه لازم برای هوشیار بودن درباره‌ی پول آن‌ها را دارد.

اکنون ۱۵ میلیون تومان در صندوق مانده است. پریسا، سرمایه گذار دیگری است که ۱۵ میلیون تومان دیگر به صندوق کمک می کند. بنابراین اکنون ۳۰ میلیون تومان در صندوق است. پریسا ۵۰ درصد از مالکیت صندوق و نیما و امیر هر یک ۲۵ درصد از آن را در اختیار دارند.

حاج عبدالله یک فر به ارزش ۱۰ میلیون تومان خریداری می کند. ۵ میلیون تومان به پریسا اختصاص داشته و بنابراین ۲۰ میلیون برش دریافت می کند. نیما و امیر هم هر یک ۱۰ میلیون برش در ازای ۲.۵ میلیون تومان کمک یا ۲۵ درصد از مجموع هزینه را به عنوان برش دریافت می کنند.

خوب اینم یه خلاصه کاربردی از نحوه تخصیص سهام به ازای پولی که در یک استارتاپ خرج میشه. توی خود کتاب نکات ریز دیگه‌ای هم هست که برای طولانی نشدن مبحث اینجا نیاوردم. اگر سوالی در این زمینه دارین میتونین هم این زیر کامنت بزارین برام یا توی اینستاگرام بهم مسیج بدین.