توکن سوزی چیست؟ چه تاثیری روی قیمت ارزدیجیتال دارد؟

ارزهای دیجیتال نه تنها در اخبار و رسانه های اجتماعی اهمیت زیادی پیدا کرده اند، بلکه طی 4 سال گذشته توجه زیادی را از سوی سرمایه گذاران به خود جلب کرده اند. با توجه به تأثیر رو به رشد آن در اقتصاد اجتماعی و بخش های مالی جهانی، دیگر نمیتوان خرید و فروش ار دیجیتال را یک صنعت جدید نامید.

برای کسانی که از صنعت ارزهای دیجیتال شناخت دارند، زمان زیادی طول نمی کشد تا با اصطلاحات و نوآوری های خاص این صنعت آشنا شوند. یکی از این اصطلاحات «سوزاندن ارزهای دیجیتال» است که «کوین سوزی» یا «توکن سوزی» نیز نامیده می شود. این اصطلاح راهی برای توصیف فرآیندی است که در یک بلاک چین اتفاق می افتد.

توکن سوزی، روشی است که پروژه های ارزدیجیتال با استفاده از آن عرضه توکن خود را کاهش می‌دهند. توکن سوزی در بین پروژه های ارزدیجیتال یک روش متداول است و اغلب به صورت دستی، برای افزایش قیمت توکن و جذب سرمایه گذاران انجام می شود.

بسیاری از پروژه‌های ارزهای دیجیتال، از توکن سوزی برای محدود کردن عرضه در گردش توکن‌های خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، بایننس (Binance) از یک سیستم توکن سوزی خودکار برای تنظیم کل عرضه خود در 100 میلیون BNB استفاده می کند. بایننس از زمان راه‌اندازی این برنامه (اواخر سال ۲۰۱۷) تاکنون، ۲۰ بار توکن سوزی انجام داده است.

در چند سال گذشته، این مکانیسم به دلایل مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین، توکن سوزی چیست؟ چگونه کار می‌کند؟ و چه تاثیری بر قیمت یک توکن می‌گذارد؟

توکن سوزی چیست؟

توکن سوزی را می‌توان بیشتر به عنوان فرآیندی در نظر گرفت که در آن تعداد خاصی از کوین های ارزدیجیتال، عمداً و برای همیشه از گردش خارج می‌شوند.

در این فرایند ارزهای دیجیتال به یک کیف پول دیجیتالی که به آن «burn address» می‌گویند منتقل می‌شود. این کیف پول کاملاً غیرقابل دسترس است و بازیابی کوین های سوزانده شده از آن غیرممکن است.

فرآیند توکن سوزی توسط توسعه‌دهندگان یک دارایی دیجیتال آغاز و اجرا می‌شود و معمولاً کوین ها را از بازار خریداری میکنند و آن‌ها را به burn address ارسال میکنند.

در تئوری، تمام کوین های ارز دیجیتال را می‌توان سوزاند، و تصمیم گیری در مورد شروع فرایند توکن سوزی اغلب با تیم توسعه‌دهنده آن کوین است. با این حال، مواردی وجود دارد که جامعه یک پروژه نیز می‌تواند فرایند توکن سوزی را آغاز کند.

در هر صورت، توکن سوزی معمولاً به‌عنوان تراکنش‌ در یک بلاک چین عمومی ثبت می‌شود که هر کسی می‌تواند در هر زمان آن را بررسی و تأیید کند.

توکن سوزی چگونه شروع میشود؟

توکن سوزی در سال‌های 2017 و 2018 محبوبیت پیدا کرد. در آن زمان ارزهای دیجیتال مانند بایننس کوین (BNB)، بیت کوین کش (BCH) و استلار (XLM) فرایند توکن سوزی را برای کاهش کل منابع خود آغاز کردند که منجر به افزایش قیمت‌ها شد. امروزه، این یک استراتژی محبوب در میان ارزهای دیجیتال جدیدتر است که اغلب دارای منابع عظیم توکن هستند.

یکی از دلایل اصلی محبوبیت توکن سوزی این است که پروژه ها میتوانند توکن‌های خود را با قیمت‌های ارزان منتشر کنند و متعاقباً پس از جذب سرمایه‌گذاران اولیه، ارزش آن‌ها را به‌طور مصنوعی افزایش دهند. به عنوان مثال، یک ارز دیجیتال جدید دارای 1 تریلیون توکن میتواند با قیمتی کمتر از 1 سنت عرضه شود و سرمایه گذاران را با قیمت پایین جذب کند. سپس توسعه‌دهندگان آزاد هستند که میلیاردها توکن را در تاریخ بعدی بسوزانند تا قیمت توکن را افزایش دهند.

توکن سوزی چگونه کار میکند؟

به هر حال، توکن سوزی یک عمل نسبتاً ساده است. هرکسی می‌تواند فرآیند سوزاندن روی بلاک چین را اجرا کند. مهمترین مرحله این فرایند، تصمیم گیری در مورد تعداد کوین هایی است که باید از گردش خارج شوند.

توکن‌های انتخاب‌شده باید خریداری شوند و متعاقباً به آدرسی بدون کلید خصوصی فرستاده شوند. کیف پول های بدون کلید خصوصی، غیر قابل دسترسی هستند و در نتیجه کوین ها به طور کامل از بازار حذف می‌شوند.

فرآیند توکن سوزی به ترتیب زیر انجام می شود:

1. 1. در ابتدا، یک دارنده کوین باید برای «burn function» فراخوان دهد و سوزاندن تعداد مشخصی کوین را اعلام می کند.
2. 2. این امر تأیید می کند که شخص مورد نظر تعداد کوین های گفته شده را در کیف پول خود دارد یا خیر. برای این منظور فقط اعداد مثبت کار می کنند.
3. 3. در صورتی که فرد تعداد مورد نیاز را در اختیار نداشته باشد، function اجرا نخواهد شد.
4. 4. اگر تعداد کافی در اختیار داشته باشند، از آن کیف پول استخراج می‌شوند و در نهایت کل عرضه را به‌روزرسانی می‌کنند و کوین ها را می‌سوزانند.

چرا توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال را می سوزانند؟

شاید تعجب کنید که چرا شرکت های بزرگی مانند بایننس (Binance)، استلار (Stellar)، ترون (Tron) و ریپل (Ripple) به طور داوطلبانه بخش بزرگی از عرضه خود را کنار می گذارند.

دلایل متعددی وجود دارد که چرا یک پروژه ممکن است توکن سوزی را اجرا کند، اما هدف اصلی معمولاً بهبود شانس موفقیت ارز دیجیتال است. در زیر، به سایر دلایل این امر اپرداخته ایم.

افرایش قیمت ارزدیجیتال

بسیاری از پروژه‌های ارزهای دیجیتال از توکن سوزی به عنوان مکانیزمی برای افزایش مصنوعی ارزش توکن خود استفاده می‌کنند و با این کار به دارندگان آن پاداش می دهند و سرمایه‌گذاران بیشتری جذب میکنند. از آنجایی که توکن سوزی باعث کاهش عرضه در گردش یک ارز و ایجاد کمبود می شود، قیمت آن معمولاً افزایش می یابد.

برخلاف ارزهای فیات، که در آن دولت‌ها می‌توانند هر طور که صلاح بدانند پول چاپ کنند، اکثر ارزهای دیجیتال با محدودیت عرضه ثابت ایجاد می‌شوند. به عنوان مثال، بیت کوین دارای حداکثر عرضه 21 میلیون کوین است و هرچه شتاب بیشتری پیدا کند و بیشتر مورد استقبال قرار گیرد، قیمت آن بالاتر خواهد رفت، زیرا تنها تعداد محدودی کوین وجود دارد.

BNB به صورت سه ماهه سوزانده می شود، بنابراین تقاضای بلندمدت برای این کوین کاهش می یابد، اما آن را برای کسانی که چشم انداز بلندمدت دارند جذاب می کند.

حذف کوین های فروخته نشده

به طور معمول، پروژه های ارزدیجیتال برای کوین هایی که قصد دارند در طول عرضه اولیه (ICO) خود بفروشند، محدودیت تعداد تعیین می کنند. در برخی موارد، مقداری که فروخته نشده در کیف پول شرکت باقی می ماند. چنین پروژه هایی اغلب به سادگی آن توکن های باقی مانده را در بازار می فروشند تا سود قابل توجهی به دست آورند.

هرچند راه حل مناسب، سوزاندن آن توکن های فروخته نشده است. پس از بازخرید این وعده، یک پروژه به سرمایه گذاران خود متعهد می شود که از وجوه جمع آوری شده فقط برای اهداف تجاری استفاده کند. بنابراین، درآمد حاصل از ICO با تقاضای واقعی برای توکن ها، ایجاد انصاف و افزایش اعتماد در بازار و برای دارندگان توکن توجیه می شود.

حفاظت دربرابر حمله

توکن سوزی میتواند برای محافظت از شبکه کریپتو در برابر حمله دیداس (DDoS) استفاده شود. در حمله دیداس، درخواست ها و تراکنش های هرزنامه سرعت شبکه را کاهش می دهد و اغلب آن را متوقف می کند. به جای پرداخت کارمزد تراکنش به ماینرها/ اعتبارسنج ها برای تایید تراکنش ها و ایمن سازی شبکه، برخی از ارزهای دیجیتال از مکانیزم سوزاندن کارمزد های تراکنش استفاده میکنند.

کاربران موظفند بخشی از تراکنش های خود را بسوزانند و از این طریق امکان انجام فرآیند را فراهم کنند. این مدل، احتمال تراکنش های هرزنامه را کاهش می دهد و فضای بیشتری برای تراکنش های سالم ایجاد می کند.

پرداخت کارمزد تراکنش

مکانیسم‌های اثبات سوزاندن (Proof of burn) گاهی اوقات برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها انجام می‌شوند. ریپل یکی از نمونه های بارز این مدل است. هرگاه تراکنش ریپل انجام شود، بخشی از آن تراکنش سوزانده می شود. با این کار، کاربر هزینه یک تراکنش را پرداخت می کند و شبکه ریپل به طور کلی سود می برد.

اثبات تعهد بلند مدت

پروژه‌های ارزدیجیتال که توکن سوزی را به صورت دوره‌ای انجام می‌دهند و یا به عنوان بخشی از پروتکل خود اجرا می‌کنند، سرمایه‌گذاران را جذب می‌کنند زیرا این عمل تا حد زیادی به عنوان نشانه‌ای از تعهد بلندمدت نسبت به آینده پروژه در نظر گرفته می‌شود.

یکی از مهم‌ترین توکن سوزی های ارزدیجیتال در تاریخ، مربوط به شبکه ترا (Terra) در نوامبر 2021 بود. ترا 88.7 میلیون توکن LUNA را سوزاند که در آن زمان 4.5 میلیارد دلار ارزش داشت. Terra همچنین 29 میلیون توکن LUNA دیگر به ارزش 2.57 میلیارد دلار را در فوریه 2022 سوزاند.

توکن سوزی چه تاثیری بر قیمت ارزدیجیتال دارد؟

همانطور که ذکر شد، توکن سوزی به طور مستقیم بر عرضه و تقاضای توکن تأثیر می گذارد. با کاهش تعداد کلی توکن‌های در گردش، توکن کمیاب تر میشود، تقاضا بالا میرود و ارزش ارز دیجیتال افزایش می یابد.

یکی دیگر از روش‌های قابل توجهی که توکن سوزی بر اقتصاد توکن تأثیر می‌گذارد، در مورد استیبل کوین‌ها دیده می‌شود. از توکن سوزی می‌توان برای حفظ قیمت یک استیبل کوین در صرافی ارز دیجیتال استفاده کرد. با استفاده از این روش، مرجع نظارت بر استیبل کوین می‌تواند بر قیمت دارایی تأثیر بگذارد تا آن را در یک سطح تقریباً ثابت و پایدار نگه دارد.

به عنوان مثال، در اوایل ماه مه، تتر در مجموع 3 میلیارد توکن USDT را در دو مرحله متوالی سوزاند. پس از تأثیرات منفی که قیمت تتر را به 0.95 دلار کاهش داد، این روش برای تقویت استیبل کوین استفاده شد.

نتیجه گیری

توکن سوزی می تواند برای هولدرها، سرمایه گذاران احتمالی و پروژه ها بسیار مفید باشد، هم تورم را کاهش می دهد و هم معامله گران را به هولد کردن تشویق می کند. این فرایند در حفظ تعادل اقتصاد توکن مفید است و برای توسعه دهندگان کاربرداهای بسیاری دارد. با این حال، لازم نیست همه ارزهای دیجیتال سوزانده شوند، و معمولاً فقط دارایی‌هایی که عرضه بیش از حد دارند، این فرآیند را انجام می‌دهند.