سولانا (solana) چیست؟ و چگونه کار میکند؟

زمان طولانی تأیید تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین و کارمزد بالای شبکه اتریوم از نقاط ضعف فناوری بلاک چین بوده اند و مدت‌هاست کاربران و سرمایه‌گذاران منتظر یک بلاک چین هستند که برای همیشه این مشکلات را حل کند. شاید بتوان گفت سولانا همان بلاک چین مورد انتظار است.

انجام تراکنش‌ها در سولانا کمتر از ۱ ثانیه طول می‌کشد. کارمزد بسیار کم تراکنش‌ها در این شبکه و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند پیچیده هم بیانگر آن است که سولانا همان چیزی است که توسعه‌دهندگان می‌خواهند. در حال حاضر صدها پروژه روی سولانا کار می‌کنند و مقیاس‌پذیری بالای آن به این معناست که باید منتظر صدها پروژه دیگر باشیم که راه خود را به این فهرست باز کنند.

شبکه سولانا یک اکوسیستم غیرمتمرکز، امن، مقیاس‌پذیر و سریع است. این پروژه با هدف تبدیل‌شدن به بستری برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapp) ایجاد شد و در حال حاضر یکی از رقبای اصلی اتریوم به حساب می‌آید.

مشکلات شبکه اتریوم در بحث مقیاس‌پذیری سبب شد تا این شبکه بتواند با سرعت بیشتری به جایگاه فعلی خود برسد و در حال حاضر می‌توان آن را جدی‌ترین تهدید برای اتریوم و محبوبیت آن در نظر گرفت.

از آنجا که این اکوسیستم از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند، می‌تواند میزبان انواع اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، از توکن‌های غیرمثلی (NFT) گرفته تا صرافی‌های غیرمتمرکز و بازارسازهای خودکار باشد. در حال حاضر بیش از ۴۰۰ پروژه روی این اکوسیستم در حال فعالیت هستند و روزبه‌روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود.

هدف سولانا این است که تمرکززدایی در هر حوزه‌ای را تسریع کند. کارمزدهای بسیار پایین این بلاک چین، عملکرد بسیار سریع آن در تأیید تراکنش‌ها و غیرمتمرکزبودن آن باعث شده است تا به اینجا این شبکه محبوبیت بسیار زیادی پیدا کند.

SPL‌ استاندارد ساخت توکن روی شبکه سولانا است و آن را می توان مشابه استاندارد ERC‌ در شبکه اتریوم به حساب آورد. SPL‌ها در واقع استاندارد توکن‌های مثلی هستند که روی این شبکه ایجاد می‌شوند. برای ساخت توکن روی این شبکه، می‌توانید از زبان‌های برنامه‌نویسی راست (Rust)، سی (C) و سی پلاس‌پلاس (++C) استفاده کنید.

سولانا مبتنی بر پروتکل اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) است و توکن بومی این شبکه سول (SOL) نام دارد. طبق اعلام سولانا، هر سال ۸ درصد به تعداد توکن‌های شبکه اضافه می‌شود. از سوی دیگر، طی هر سال، از این ۸ درصد، ۱۵ درصد در قالب نرخ کاهش تورم کسر می‌شود و این کاهش تا حدود ۱۰ سال ادامه پیدا می‌کند. در نهایت پس از حدود ۱۰ سال، تورم سالیانه سولانا به ۱.۵ درصد می‌رسد.

در زمان نگارش این مطلب، عرضه کل توکن‌های SOL حدود ۵۰۹.۳ میلیون واحد است و از این میزان، ۳۰۳.۶ میلیون واحد در گردش هستند.

سولانا چگونه کار می‌کند؟

سولانا شبکه‌ای نسبتاً پیچیده است. استفاده از فناوری‌های نوین در آن باعث شده این بلاک چین یکی از بهینه‌ترین نمونه‌های موجود باشد. با این حال برای کارکردن با این شبکه و استفاده از توکن SOL نیازی به درک کامل نحوه عملکرد این شبکه و جزئیات فنی آن نخواهید داشت.

در سولانا هر بلاک، اسلات (Slot) نام دارد و اعتبارسنجی خاص به نام لیدر (Leader) آنها را می‌سازد. هر اعتبارسنج در این شبکه عضوی از خوشه (Cluster) شبکه است. در این شبکه، هر خوشه تنها یک اعتبارسنج دارد و وظیفه آن اضافه‌کردن بلاک‌ها یا همان اسلات‌ها به دفتر کل بلاک چین است.

این بلاک چین برای افزایش سرعت و بهره‌وری از اثبات تاریخچه (Proof of History) استفاده می‌کند. اثبات تاریخچه این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا با ایجاد سلسله‌ای از سوابق، از آنها به‌عنوان تأییدی برای تعیین تاریخ دقیق رخدادها استفاده کنند. با استفاده از این مکانیزم شبکه سولانا دیگر نیازی به صرف زمان برای اجماع بر سر برچسب‌های زمانی ندارد.

بنیانگذاران سولانا

آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko) سال ۲۰۱۷ کار روی این پروژه را آغاز کرد. یاکوونکو کمی بعد با همکاری گرگ فیتزجرالد (Greg Fitzgerald) و استفن آکریج (Stephen Akridge) که پیش‌تر با آنها در کوالکام (Qualcomm) کار می‌کرد، شرکتی را تأسیس کرد که امروز آن را به اسم سولانا لبز (Solana Labs) می‌شناسیم.

یاکوونکو با همکاری آکریج، فیتزجرالد و تیمی از متخصصان پیشین اپل و کوالکام پروژه لوم (Loom) را آغاز کردند. کمی بعد و از آن جهت که نمی‌خواستند نام پروژه آنها با لوم نتورک (Loom Network) که پروژه لایه دوم دیگری روی اتریوم است مشابه باشد، آن را تغییر دادند و نام سولانا را برای آن انتخاب کردند.

تیم سولانا در طول برنامه‌های تأمین بودجه ۳ ماهه خود، چیزی در حدود ۲۰ میلیون دلار از طریق فروش محدود توکن‌های خود سرمایه جذب کرد.

این شبکه ماه مارس سال ۲۰۲۰ نسخه بتای شبکه اصلی خود را راه‌اندازی کرد و کمی بعد موفق شد در طول مزایده عمومی خود در پلتفرم کوین لیست (CoinList) ۱.۷۶ میلیون دلار دیگر سرمایه جذب کند. در آن زمان شبکه بتای سولانا تنها قابلیت انجام تراکنش‌ها و برخی ابزارهای پایه را در اختیار کاربران قرار می‌داد و خبری از پاداش سهام‌گذاری نبود؛ چراکه هنوز زمان‌بندی عرضه توکن‌ها SOL مشخص نشده بود.

در حال حاضر سولانا لبز نقش اصلی را در توسعه این شبکه بر عهده دارد. بنیاد سولانا (Solana Foundation) هم نهادی است که سرمایه‌های لازم برای توسعه این شبکه را تأمین می‌کند.

منبع خبر:https://nipoto.com/mag/what-is-solana-how-does-it-work/