چرخه بازار چیست؟ و چه عواملی بر آن تاثیر گذارند؟

چرخه‌های بازار (market cycles)‌ الگوهای خاصی هستند که معمولاً از روان‌شناسی معامله گران بازار و محیط اقتصادی بزرگتر نشات میگیرند. این پدیده طبیعی در هر بازاری رخ می‌دهد، و بازار ارزهای دیجیتال نیز از این قائده مستثنی نیست.

درک افزایش و کاهش بازار سهام گاهی مانند پیش‌بینی آب و هوا است. یک لحظه آفتابی است و لحظاتی بعد باران شدید می‌بارد. یک روز باید کت زمستانی بپوشید و روز بعد باید لباس نخی پوشید. در حالی که این تغییرات آب و هوایی بی‌نظم به نظر می‌اید، اما اگر به دقت نگاه کنید میتوانید الگوها را تشخیص دهید. هرچند رفتن روزهای آرام تابستانی ناراحت‌کننده است اما می‌دانید که آنها به زودی باز خواهند گشت.

بازار سهام هم الگوهایی دارد که غالباً چرخه نامیده می‌شوند. چرخه طبیعی بازارها شامل افزایش و کاهش قیمت ها است. حتی اگر کاهش قیمت ها ترسناک باشند (مانند آشوب در بانک‌های منطقه‌ای آمریکا، ویروس کووید-19 و بحران مالی جهانی سال 2008)، اما تاریخچه بازار سهام نشان میدهد که بازار به چرخش خود ادامه میدهد و دوباره رشد میکند. این چرخه‌ها ممکن است روزها یا حتی سال‌ها طول بکشد، اما به محض آنکه الگوها را درک کنید، در طولانی مدت راحت تر میتوانید تمرکز کنید.

چرخه بازار چگونه بنظر میرسد؟

چرخه‌های بازار (market cycles)‌ الگوهای خاصی هستند که معمولاً از روان‌شناسی معامله گران بازار و محیط اقتصادی بزرگتر نشات میگیرند. این پدیده طبیعی در هر بازاری رخ می‌دهد، و بازار ارزهای دیجیتال نیز از این قائده مستثنی نیست.

چرخه های بازار ارزهای دیجیتال با کاهش علاقه‌مندی و تقاضا در بازار شروع می‌شوند. با افزایش علاقه و تقاضا، به طور کلی قیمت دارایی‌ها نیز برای پاسخ به افزایش تقاضا افزایش می‌یابد. سرانجام، قیمت‌ها به اوج خود می‌رسند و در نهایت شروع به کاهش می‌کنند، زیرا علاقه کاهش می‌یابد و عرضه بر تقاضا غلبه میکند. در پایان هر چرخه، یک چرخه جدید شروع می‌شود.

اگرچه سخت است نقطه شروع یا پایان یک دوره بازار را مشخص کرد، اما اکثر ارزهای دیجیتال (به استثنای استیبیل کوین ها) از مراحل مشابهی عبور می‌کنند. درک ویژگی‌های هر مرحله و رویکرد هر کاربر در هر یک از این مراحل می‌تواند به شما کمک کند تا با آگاهی بیشتری در بازار شرکت کنید.

فاز انباشت

انباشت (Accumulation)، اولین مرحله هر چرخه بازار است. این مرحله پس از پایان چرخه قبلی شروع می‌شود که در آن فروشندگان از بازار خارج شده و قیمت‌ها اغلب تثبیت میشوند.

در این مرحله، حجم بازار معمولاً کمتر از میانگین است زیرا علاقه به بازار همچنان کم است. بنابراین، هیچ روند واضحی ظاهر نمی‌شود و دارایی‌ها به طور معمول در محدوده ثابتی معامله می‌شوند.

ویژگی‌ها:

• احساس عدم اعتقاد و عدم اطمینان در بازار چیره است.
• نوسانات قیمت پایین است.
• حجم معاملات کم است.

فاز انباشت همچنین به عنوان فاز تثبیت شناخته می‌شود، و به طور کلی نشانگر پایان روند نزولی است. برخی شرکت‌کنندگان در بازار این زمان را به عنوان یک زمان نامعلوم برای ورود به بازار در نظر میگیرند، زیرا نمیتوان پیش‌بینی کرد که آیا دارایی روند نزولی را ادامه خواهد داد یا خیر. اما از طرفی دیگر، هولدرهای بلندمدت اغلب به فاز انباشت به عنوان محرک شروع یک بازار صعودی نگاه می‌کنند.

این دوره به ویژه برای کاربران بلندمدتی جذاب است که قصد خرید و هولد کردن دارند. با این حال، برای معامله‌گران کوتاه‌مدت، صبر امری اساسی است، زیرا این فاز ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. در این نقطه، اخبار مثبت مرتبط با شرایط بازار به طور کلی توجه شرکت‌کنندگان بازار را جلب کرده و ممکن است باعث ورود بازار به فاز بعدی، یعنی فاز افزایش، شود.

فاز افزایش

فاز افزایش (markup phase) معمولاً به عنوان فاز بازار صعودی نامیده می‌شود. این فاز زمانی رخ میدهد که بازار با نرخ افزایشی به سمت قیمت بالاتر حرکت می‌کند. در طول فاز افزایش ، گروه‌های جدیدی از شرکت‌کنندگان وارد بازار می‌شوند، و به طور کلی با این ورود، در ابتدای این فاز، افزایش قابل توجهی در حجم معاملات رخ می‌دهد.

از نظر احساسات بازار، با وجود آنکه شرکت‌کنندگان هنوز محتاط هستند اما آينده بازار را امیدوار کننده میبینند، زیرا شرکت‌ها و رسانه‌ها اخبار مثبتی منتشر می‌کنند.

تقاضا برای یک دارایی نسبت به عرضه برتری می یابد، و در نتیجه باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

ویژگی‌ها:

• احساسات بازار تحت تأثیر اخبار امیدوار کننده و هیجان انگیز قرار دارد
• نمودار قیمت روند صعودی دارد
• حجم معاملات افزایش یافته است
• شرایط اقتصادی ملایم و مطلوب است

فاز افزایش ممکن است زمان مناسبی برای ورود شرکت‌کنندگان جدید به بازار باشد، زیرا حرکت صعودی قیمت به راحتی قابل تشخیص است. به علاوه، روند نزولی یا بازگشت قیمت (pullbacks) که در فاز افزایش رخ می‌دهند، بیشتر به عنوان فرصت خرید در نظر گرفته می‌شوند تا یک سیگنال هشدار.

با این حال، با وجود به‌طور احساسات مثبت در فاز افزایش، قیمت دارایی‌ها الزاماً افزایش نخواهند یافت. همه دارایی‌ها به طور یکسان مسیر کلی را دنبال نمی‌کنند و برخی از آنها همچنان تحت تأثیر اخبار منفی خود قرار گرفته و باعث می‌شود که قیمت آنها بر خلاف روند عمومی حرکت کند.

فاز توزیع

سرانجام، پس از یک دوره رشد در بازار، برخی از خریداران در صف فروشندگان قرار میگیرند. این فاز توزیع (distribution phase) است که در آن خریداران و فروشندگان در بازار در تعادل قرار دارند.

از یک سو، شرکت‌کنندگان بازار هنوز به دنبال خرید هستند، زیرا اعتماد دارند که بازار صعودی پایان نیافته است. از سوی دیگر، فروشندگانی هستند که به دنبال نقد کردن سود خود هستند. این موضوع باعث ایجاد تنش بین گاوها و خرس‌ها می‌شود. در حالی که این فاز بازار هنوز حجم معاملات بالایی دارد، اما قیمت‌ دارایی معمولاً در یک محدوده محدود نوسان می‌کند تا زمانی که یا گاوها یا خرس‌ها تسلیم شوند.

در نتیجه، در این فاز با افزایش عدم اطمینان از ادامه رشد قیمت یا ورود به بازار خرسی، ممکن است احساسات بازار از مثبت به ترس و طمع تغییر یابد. شاخص ترس و طمع (fear and greed index)‌ یک اندیکاتو  رایج است که توسط تحلیل‌گران برای سنجش این تغییر در کل احساسات بازار استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها:

• احساسات بازار به طور همزمان درگیر اطمینان بیش از حد، حرص و عدم اطمینان شده‌ است.
• نوسانات قیمت پایین است
• حجم معاملات بالا است، اما بدون افزایش قیمت

فاز توزیع همچنین نشانه اول ضعف پس از یک بازار صعودی است. این موضوع میتواند برای برخی به عنوان نشانه ای از یک روند نزولی در نظر گرفته شود.

در این زمان، ممکن است برخی از شرکت‌کنندگان که دارایی خود را قبل یا در ابتدای فاز افزایش خریده‌اند، شروع به لیکویید کردن دارایی های خود کنند و برای بازار خرسی پیش رو، که همچنین به عنوان فاز کاهش در نظر گرفته میشود، آماده شوند.

فاز کاهش

فاز کاهش (markdown phase) یا بازار خرسی، ترسناک‌ترین فاز برای اکثر شرکت‌کنندگان بازار است. به محض اینکه در فاز توزیع نسبت عرضه بیشتر از تقاضا بیشتر شود فاز کاهش شروع میشودو این فاز تحت تأثیر ترس در بازار قرار می‌گیرد، زیرا نگرش به شدت منفی می‌شود.

هرچه معامله گران از وضعیت آینده بازار بیشتر بترسند،‌ فشار فروش بیشتری ایجاد می‌شود. در برخی موارد، این اثر دومینویی می‌تواند قیمت دارایی‌ها را به سطوحی بفرستد که از زمان فاز افزایش دیده نشده‌اند.

از دیدگاه تکنیکال، فاز کاهش توسط یک نمودار روند نزولی و کاهش قیمت با حجم معاملات بالا تعریف می‌شود. از دیدگاه احساسات بازار، این فاز زمانی آغاز می‌شود که اخبار منفی منتشر می‌شوند و از کلماتی مانند “رکود” در عنوان های خود استفاده میکنند.

ویژگی‌ها:

• احساسات بازار تحت تأثیر اضطراب و وحشت قرار دارد
• نمودار قیمت نزولی است
• حجم معاملات بالا است
• شرایط اقتصادی نامساعد است

فاز کاهش یک آرزوی فروشندگان کوتاه مدت است و دوره‌ای است که آنها از کاهش بازار سود میبرند. در این دوره، حتی اخبار خوب هم ممکن است نتواند یک دارایی را از روند نزولی خارج کند، زیرا شرکت‌کنندگان برای جلوگیری از زیان خود در شرایط فعلی محتاط شده اند.

اما باید داست که این فاز نیز مانند سایر فاز ها بعد از مدتی به پایان میرسد و نباید نا امید شد.

یک چرخه بازار چه مدت طول میکشد؟

علی‌رغم تاریخچه کمه بازار کریپتو کارنسی،‌این بازار نیز چندین چرخه را تجربه کرده است.

یکی از اولین چرخه‌های بازار بیتکوین در سال ۲۰۱۳ رخ داد. در عرض چند ماه، این دارایی از ۱۵۰ دلار در فاز انباشت به بیش از ۱۱۵۰ دلار در فاز افزایش رسید. در نهایت، در اوایل سال ۲۰۱۵، در فاز کاهش به ۲۵۰ دلار برگشت.

چرخه بعدی در سال ۲۰۱۷ آغاز شد: با شروع حدود ۱۰۰۰ دلار و رسیدن به اوج ۱۹ هزار دلار تا پایان سال، تنها به ۳۷۰۰ دلار در پایان فاز کاهش بازگشت.

در هر دو مثال، حدوداً چهار سال طول کشید تا دارایی یک چرخه بازار را کامل کند؛ بنابراین، نتیجه میگیریم که یک چرخه معمول بازار ارزهای دیجیتال چهار سال طول می‌کشد. با این حال، در هنگام تصمصم گیری بر اساس این اطلاعات، باید مراقب باشید زیرا این اطلاعات بر اساس یک مجموعه مثال کوچک است و ممکن است رویدادهای ناگوار و غیرمنتظره‌ای رخ دهد که صنعت تاکنون با آن روبرو نشده است.

فاکتورهای موثر بر چرخه بازار کریپتوکارنسی

در دارایی‌های مالی سنتی، عواملی که بر یک چرخه بازار اثر می‌گذارند، مشابه عواملی هستند که ممکن است باعث ایجاد یک بازار گاوی یا خرسی شود.

این عوامل عبارت‌اند از:

• احساسات سیاسی
• عرضه و تقاضا
• سیاست‌های مالی و پولی بانک مرکز
• اطلاعات عملکرد شرکت‌ها
• شاخص های تکنیکال

با این حال، بازار ارزهای کریپتو ویژگی‌های منحصر به فردی داشته است:

هاوینگ بیت کوین

توسعه های جدیدی در یک ارز دیجیتال اغلب می‌تواند به عنوان محرکی برای شروع فاز افزایش یا کاهش آن دارایی عمل کند. به عنوان مثال، ایجاد هاوینگ بیتکوین (Bitcoin halving).

در این فرآیند، پاداش استخراج کنندگان بیتکوین بعد از هر ۲۱۰٬۰۰۰ بلوک نصف میشود. به بیان ساده، این فرآیند پاداش‌های ستخراج شبکه بیتکوین را کاهش می‌دهد و در عوض، عرضه بیتکوین‌های جدید را محدود می‌کند.

بنابراین، اگر تقاضا برای این دارایی زیاد باشد، قیمت بیتکوین به دلیل کمبود موجودی آن در بازار افزایش پیدا می‌کند. در گذشته، هاوینگ بیتکوین همیشه فاز افزایش جدیدی ایجاد کرده است، در نتیجه این موضوع باعث شده هاوینگ بیت کوین را به عنوان یک شاخص خوب و با اهمیت برای رشد بازار در نظر گرفت که باید به آن توجه کرد.

ارتباط بیتکوین

از آنجا که قیمت اکثر دارایی‌های دیجیتال (به جز استیبل کوین ها) اغلب ارتباط قوی با بیتکوین دارند، و ۵۴٪ از کل سرمایه بازار رمزارزها را در اختیار دارند باید با آنها نیز توجه داشت. بنابراین، اگر مانع قوی وجود نداشته باشد، چرخه‌های بازار دارایی‌های دیجیتال کوچکتر احتمالاً مانند چرخه بازار بیتکوین عمل خواهند کرد.

اینفلوئنسرهای سوشال مدیا

با مشاهده‌ی بسیاری از ارزهای دیجیتال کوچک میتوان دریافت که قیمت آنها به دلیل داشتن حجم بازار کوچک، میتواند به شدت تحت تأثیر اینفلوينسرهای سوشال مدیا قرار گیرد. یکی از بزرگترین افرادی که بر این بازار تاثیر میگذارد، الان ماسک مالک شرکت SpaceX است.

در فوریه ۲۰۲۱، پس از اینکه ماسک درباره میم کوین Dogecoin (DOGE) توییت کرد، قیمت آن بیش از ۵۰٪ افزایش یافت. در یک موقعیت دیگر، پس از اینکه از ماسک پرسیده شد چند کوین Shiba Inu (SHIB) دارد، پاسخ داد “هیچی”، این ارز دیجیتال ۲۰٪ از ارزش بازار خود را از دست داد.

اگرچه اندازه گیری یا پیش‌بینی معیارهای اجتماعی سخت هستند، اما دارایی‌های دیجیتال تحت تاثیر توییت‌ها یا سایر انواع سوشال مدیا های شخصیت‌های تأثیرگذار هستند و بخاطر تاثیر آنها نوسان می یابند.

۵ اشتباه رایج در چرخه بازار

چرخه‌های بازار رمزارزها الگوهای حرکت قیمتی هستند که رمزارزها در طول زمان تجربه می‌کنند، و درک این الگوها برای سرمایه‌گذاران فضای رمزارز حیاتی است. از سوی دیگر، درک اشتباه این الگوها می‌تواند ریسک‌های قابل توجهی ایجاد کند.

تصمیم‌گیری هیجانی: وقتی سرمایه‌گذاران چرخه بازار را اشتباه تفسیر کرده و انتظار روند صعودی مداوم داشته باشند، ممکن است به طور غیرمنطقی خوش‌بین شوند و با عجله تصمیمات سرمایه‌گذاری بگیرند. به عبارت دیگر، اگر چرخه را اشتباه متوجه شده باشند و به با امید به بازار گاوی وارد معامله شوند اما بازار خرسی باشد، ممکن است با ترس از دست دادن سرمایه خود آنها را بفروشند یا خیلی زود از بازار خارج شوند. تصمیم‌گیری هیجانی بر اساس تفسیر چرخه بازار اشتباه می‌تواند زیان‌های قابل توجه ای به بار آورد و یا فرصت‌های سودآور را از دست بدهند.

زیاده‌خواهی و کمبود تنوع: سرمایه‌گذارانی که علائم بازار نزولی را به درستی شناسایی نکنند، ممکن است همچنان بخش قابل توجهی از پرتفوی خود را به یک رمزارز خاص یا کلاس دارایی تخصیص دهند. در چنین مواردی، اگر بازار به سمت خرسی حرکت کند، ممکن است کل پرتفوی آن‌ها دچار زیان شدیدی شود. متنوع سازی پرتفوی یک راهبرد کلیدی مدیریت ریسک است که زمانی که سرمایه‌گذاران چرخه‌های بازار را اشتباه تفسیر می‌کنند و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را به‌طور متناسب تغییر نمی‌دهند، آن را در نظر نمیگیرند.

از دست دادن فرصت‌های خرید یا فروش: اشتباه در تفسیر چرخه بازار ممکن است باعث شود که سرمایه‌گذاران نقاط ورودی احتمالی را در طول یک بازار خرسی از دست بدهند یا نشانه‌های نزدیک شدن به اوج قیمت را در طول یک بازار گاوی تشخیص ندهند. این موضوع می‌تواند باعث شود فرصت‌های خرید در قیمت‌های پایین‌تر را از دست داد یا نتوان در زمانی که بازار پر تب و تاب از آن بهره برد. ناتوانی در بهره‌گیری از این فرصت‌ها می‌تواند مانع رشد پرتفوی و عملکرد کلی سرمایه‌گذاری شود.

استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدت: برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است یک بازار خرسی کوتاه‌مدت را به اشتباه به عنوان نشانه‌ای از کاهش بلندمدت ارزش رمزارزها تفسیر کنند. این اشتباه ممکن است باعث شود که آن‌ها اهداف سرمایه‌گذاری بلندمدت خود را ترک کرده و به‌طور زودهنگام از بازار خارج شوند. با این حال، رمزارزها تاریخچه‌ای دارند که نشان می‌دهد پس از بازارهای خرسی، بازیابی قابل توجهی در قیمت داشته‌اند؛ این موضوع استراتژی سرمایه‌گذاری بلندمدت را برای کسانی که مفهوم طبیعت چرخش بازار را درک می‌کنند، به عنوان یک استراتژی جذاب تبدیل می‌کند.

زیان‌های معاملاتی: تریدرهایی که تغییر فاز صعودی به فاز نزولی را تشخیص نمی‌دهند، ممکن است همچنان بر اساس انتظارات قدیمی وارد معامله شوند. این امر باعث زیان‌های زیادی می‌شود. علاوه بر این، تریدرها ممکن است مدت و شدت چرخه‌های بازار را اشتباه تفسیر کنند که به ورود بی موقع در معاملات و کاهش سودآوری آنها منجر می‌شود. درک کامل از چرخه‌های بازار برای اجرای استراتژی‌های موثر تجاری و تکنیک‌های مدیریت ریسک بسیار حیاتی است.

چگونه میتوان از چرخه بازار به نفع خود استفاده کرد؟

اگرچه چرخه‌های بازار به نسبت ساده به نظر می‌آیند، اما دارایی‌های دیجیتال هنوز یک کلاس دارایی جدید با فناوری زیرساختی جدید محسوب میشوند. بنابراین، تشخیص چرخه فعلی بازار کریپتو کار مشکل تری است. علاوه بر این، چرخه‌های بازار ممکن است همیشه الگوهای یکسانی نداشته باشند و شرکت‌کنندگان بازار معمولاً تا زمانی که تاریخچه بازار را بررسی نکنند، نمیتوانند این را تشخیص دهند.

آگاهی از این مسئله که بازارها چرخشی هستند و پرتفوی خود را با در نظر گرفتن احتمال فازهای کاهشی مدیریت کنید به شما در حفظ موقعیت خود کمک میکند. با وجود آنکه همه دوست داریم قیمت دارایی‌هایمان تنها رشد کنند، اما نمیتوان از چرخه‌های بازار دوری کرد.

کلام آخر

درک چرخه‌های بازار رمزارزها برای مدیریت دنیای پر نوسان رمزارزها بسیار حیاتی است. با مطالعه الگوهای گذشته، بهره‌گیری از استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت، و استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال، سرمایه‌گذاران می‌توانند با آگاهی بیشتری تصمیم گیری کنند.

هرچند ریسک‌ها و چالش‌ها همچنان وجود دارند، اما یادگیری مداوم و سازگاری کلید موفقیت در دنیای متغیر رمزارزهاست. با پذیرفتن این اصول، سرمایه‌گذاران می‌توانند خود را برای موفقیت در دنیای پویای رمزارزها آماده کنند.

منبع: https://nipoto.com/mag/what-is-market-cycle/