موتورهای جستجو ملی ترکیه مردم را سورپرایز کردند!

88/09/08 خبرگزاری ایرنا این تیتر را زد: ترکیه موتور جستجوگر اینترنتی خود را راه اندازی می کند.


در متن این خبر به نقل از سازمان فنآوری مخابرات ترکیه اعلام شد: ترکیه در حال ایجاد موتور جستجوگر اینترنتی خاص خود می باشد و این سامانه را سال آینده میلادی راه اندازی می کند هرچند این یکسال عملا 10 سال طول کشید ولی ظرف یکسال آنقدر ترکیه روی این قضیه مانور داد و بزرگنمایی کرد که رضا تقی پور وزیر اطلاعات وقت ایران باورش شد میشه یک کارهای علیه گوگل کرد و ایشون را به فکر کمک گرفتن از ترکیه برای موتور جستجوی ملی ایران کرد.

این سوتیتر و تیتر را از خبرگزاری مهر بخوانید:

تقی پور خواستار شد:

همکاری با ترکیه برای راه اندازی موتور جستجوی ملی

دقیقا 10 سال طول کشید که در ۱۳۹۸/۰۹/۲۸ بالاخره دولت موتورهای جستجوی ملی را پذیرفت و در راستای حمایت از آنها این تیتر را در سایت دنیای اقتصاد دیدیم:

وزیر ارتباطات ترکیه مردم را سورپرایز کرد!

سورپرایز چیزی نبود جز اعلام ممنوعیت استفاده از گوگل در ترکیه

وزارت ارتباطات ترکیه در حمایت از موتورهای جستجوی خود گوگل را تحریم کرد
وزارت ارتباطات ترکیه در حمایت از موتورهای جستجوی خود گوگل را تحریم کرد

این یعنی ترکیه بعد از 10 سال و باحمایت دولت (تا سرحد قطع کردن دسترسی مردم ترکیه به گوگل) به موتور جستجوی ملی خود رسید.

اگر دسترسی به یوتیوب دارید این لینک را باز کنید که افتتاح یکی از این موتور جستجوهاست:

Türk arama motoru Yaani bize neler sunuyor?

این تصویر از سمینار افتتاحیه سایت یاعنی ترکیه است
این تصویر از سمینار افتتاحیه سایت یاعنی ترکیه است

موتورجستجوی «یعنی» که توسط بزرگترین اپراتور همراه اول ترکیه یعنی ترکسل ارایه شد، مدیریت ترکسل در شرح این موتور جستجو در زمان افتتاح آن این گونه گفت (مشابه گنده گویی هایی که برای پارسی جو و یوز هم شد):

یکی از مهمترین ویژگی های یاانی که زبان مادری آن ترکی است این است که برای درک ساختارهای دستوری مختلف ترکی ایجاد شده است. بنابراین، Yaani با نتایج بسیار دقیق تری در جستجوهای ترکی برای کاربران ظاهر می شود. Yaani با استفاده از نماد مهره چشم بد به عنوان نمادی که با ترکیه مشخص شده است، عادات کاربران و آنچه را که واقعاً می خواهند پس از مدتی جستجو کنند را بر اساس جستجوهای خود می آموزد. جستجوهای مشابهی که قبلا انجام شده است در حین جستجو به کاربر نشان داده می شود.


کان ترزیاوغلو، مدیر کل ترکسل در ادامه با بیان اینکه داشتن موتور جستجوی خود، ترکیه را به یکی از معدود کشورهای جهان تبدیل کرده است، گفت:

ما دوره ای را می گذرانیم که منبع قدرت در جهان در حال تغییر است. داده در حال حاضر مهمترین قدرت است. اگر ما به عنوان یک کشور بخواهیم در این دوره جدید حرفی برای گفتن داشته باشیم، باید داده های دیجیتال خود را در کشور خودمان نگه داریم و آنها را پردازش و به خدمات نوآورانه تبدیل کنیم.زیرا داشتن داده ها فایده ای ندارد مگر اینکه آنها را پردازش کنید. خدماتی که ما تاکنون توسعه داده ایم توسط میلیون ها نفر نه تنها در ترکیه بلکه در سراسر جهان استفاده می شود. اکنون با Yaani قدم دیگری برمی داریم و وارد بازار موتورهای جستجو می شویم، یکی از خدماتی که بیشترین داده را تولید می کند. این موتور جستجوی ترکیه است نه ترکسل. او گفت: "با حمایت همه ما رشد خواهد کرد.

اما یک چیز این داستان عجیب بود همانطور که از سال 99 تمام موتورهای جستجوی ایرانی شروع به حذف و خاموشی شدند، همین اتفاق عینا برا ی موتور های جستجوی ترکیه افتاد. بله درسته

حتی یاعنی که غول اپراتوری ترکیه پشت آ ن بود الان تنها بر روی گوشی های موبایل در حد محدود فعالیت دارد و و بخش وب آن غیر فعال شده است و تنها یک عکس در صفحه آن گذاشته اند.

بله مثل ایران،

ترکیه هم در راه اندازی موتور جستجوی ملی شکست خورد

لیست زیر، فهرستی از انبوده موتورهای جستجویی ا ست که طی 3 سال گذشته در ترکیه روبه نابودی گذاشتند

AdanZye.com
Girbul.com
Mecaz.com
Turkdunya.de
ahtapot.com
altanvista.com
arabul.com
arabul.tr.cx
arama.com
arama.e-kolay.net
arama.mynet.com
arama.superonline.com
arama-tr.com
arrama.com
baglan.com
baybul.com
bekliyorum.net
bigglook.com/arama.asp
bilgi.net.tr
bilgibankasi.gen.tr
bizimsayfa.de
buluyorum.com
camia.net
find.egenet.com.tr

hemenbul.com
ibis.com.tr
indexturkiye.com
internetrehberi.com
interturkishnet.com
iyibul.net
kapasite.com
list2000.com.tr
mavinokta.com
merhabapc.virtualave.net
nerede.com
netteyim.net
promosyon.com
rehber.medyatext.com.tr
rehber.turk.net
sanalistan.com
saneg.com
sayfa.com

sayfabul.com
sibels.com
siteara.net
sitebul.net
sumengen.org
tarabul.com
tekbul.com
tumturkiye.com
turkarama.com
turkeyseek.com
turkin.net
turkinfo.net
turkish-media.com
turkmeta.com
tr.abacho.com
usanba.com
xarama.com
webgezgini.com
turkce-arama.com
webtarama.com
web-reyting.net
yakeo.com/tr
ziyaretci.com

و این اتفاق برای بزرگترین های آنها هم افتاد، یعنی همانطور که پارسی جو ویوز در ایران از کار افتادند موتور های مطرح ترکیه یعنی آراما که بهترینشون بود (و الان تبدیل شده به دایرکتور ا نجین)، آهتاپوت (یا اختاپوس) و آراما-تر هم که حذف شدند.

و جالبه قضیه هم اینه که آنجا هم مثل ایران همه چیز چراغ خاموش انجام شد. و الان تمام جستجوها در ترکیه با موتور جستجوهای بین الملللی و در راس آنها گوگل انجام میشود.

چرا موتورهای جستجوی ترکیه شکست خوردند؟

طبق بررسی های انجام شده توسط تیم تحقیق و توسعه ما اینکه این پروژه ها در ترکیه با وجود همه شعارهای مسئولان و مطالعات انجام شده با ناامیدی به پایان رسید چهار دلیل عمده داشته که شاید برخی از آنها با شکست موتورهای جستجو در ایران همسان باشند شایدم نه.

  • سرمایه گذاری ناکافی: یک کوئن منفی بزرگ برای توسعه یک موتور جستجو است. چنین مطالعاتی که نیازمند بودجه هنگفتی هستند، در ترکیه از حمایت مالی کافی برخوردار نشد، و با وجود حمایتهای ابزاری (مثل مسدودی گوگل) همگی با شکست مواجه شدند.
  • عدم کفایت افراد مسئول: توسعه یک موتور جستجو با صرف اتکا به چند نفر دارنده مدارک بالا همچون دکترا، بدون تیم متخصص و مجرب در این زمینه امکان پذیر نیست.مدارک دانشگاهی هیچ کمکی به راه اندازی یک موتور جستجو نمی کند. به همین دلیل اول از همه باید پروژه را با تیمی ماهر و با تجربه در این زمینه شروع کرد و با این تیم کارهای لازم را انجام داد. طی بررسی هایی که ما انجام دادیم در تمام موتورهای جستجوی ترکیه، تکیه بر رانت و افراد دارنده کرسی های دانشگاه شده بود و نه بهره مندی از نیروهای خلاق و متخصص.
  • عادات کاربر (همان تجربه کاربری یا UX): تعصب و مخالفت کاربران یکی از بزرگترین موانع موفقیت بود. اگر کیفیت محتوا در حد گوگل بود و صفحات خود را پر از تبلیغات نکرده بودند(که به همان کم سرمایگی هم برمیگردد) کاربران هم کمتر مقاومت نشان می دادند.و چون سابقه استفاده از محصولات نرم افزاری تولید ترکیه در کشور ترکیه بسیار کم است اعتماد هم کم است. بزرگترین دلیل این امر هم ناامیدی های قبلی است. به همین دلیل، کاربران با سابقه ای که از گوگل در سادگی کنار کیفیت داشتند ترجیح می‌دهند از تجربیات کاربری خود دست نکشند و با احتیاط با هر چیزی جدید برخورد کنند.
  • عدم تبلیغات کافی: طول عمر موتورهای جستجو در ترکیه بسیار کوتاه بود. برای موفقیت یک موتور جستجو باید برای مدت طولانی فعال باشد اگر نه به اندازه کافی بر روی آن تبلیغات شود تا بتواند کاربران را مجاب کند. با وجودیکه، در ترکیه 10 سال برای راه اندازی موتور جستجو وقت گذاشتند اما در تبلیغ و معرفی ان کوتاهی کردند و این شد که طول عمر موتورهای جستجوی ترکیه به طور کلی از یک سال بیشتر نگذشت.


امیدوارم با انتشار این مطلب، حداقل مسئولان ما دیگه به موتور جستجوی ترکیه ننازند و بدانند که ترکیه هم شکست سختی از گوگل خود، هر چند وضعیت ترکیه از نظر ژئوپولیتیک و استراتژیک خیلی با ایران متفاوت است و آن نیازی را که ما به موتور جستجوی ملی داریم ترکیه هیچ وقت نداشته
منتظر ظهور (𝓞𝔍𝓞).