جواب سوالات درس اول دین و زندگی دوازدهم
جواب تفکر در متن صفحه 8 درس اول دین و زندگی دوازدهم
توضیحات صفحه قبل را به صورت یک استدلال، به طور خلاصه بنویسید.
مقدمه اول: ما و این جهان...........
پاسخ: پدیده هستیم، یعنی وجودمان از خودمان نیست و هستی ما از خودمان سرچشمه نمی گیرد.
مقدمه دوم: موجوداتی که ............
پاسخ: وجودشان از خودشان نیست (پدیده‌ها)، در موجود شدن خود نیازمند به آفریننده‌ای هستند که خودش پدیده نباشد، بلکه وجودش از خودش باشد.
نتیجه: ما و همه پدیده های جهان در پدید آمدن و هست شدن خود نیازمند آفریننده ای هستیم که او خودش پدیده نباشد و سرچشمه هستی باشد.
پاسخ تدبر در قرآن صفحه 10 درس اول دینی دوازدهم
در آیات زیر تدبّر کنید و به سوالات پاسخ دهید.
یا اَیُّهَا النّاسُ ای مردم
اَنتُمُ الفُقَراءُ اِلَی اللّٰهِ شما به خداوند نیازمند هستید
وَ اللّٰهُ هُوَ الغَنِیُّ الحَمیدُ و خدا است که [تنها] بی‌نیازِ ستوده است.
یَسأَلُه و مَن فِی السَّماواتِ وَ الاَرضِ هر آنچه در آسمان‌ها و زمین است، پیوسته از او درخواست می‌کند.
کُلَّ یَومٍ هُوَ فی شَأنٍ او همواره دست اندرکار امری است
۱) فکر می کنید چرا موجودات پیوسته از خداوند درخواست دارند؟
پاسخ: چون همه موجودات، همه در پیدایش و در بقا به خداوند نیازمند هستند.
۲) نیاز انسان به خدا شامل چه چیزهایی می شود؟
پاسخ: انسان در تمام مراحل و لحظات زندگی از خلقت و هستی گرفته تا بقا و ماندگاری به خداوند نیازمند است. بنابراین نیاز انسان شامل خلقت و بقا می باشد.
۳) چرا خداوند هر لحظه دست اندرکار امری است؟
پاسخ: چون خداوند قدرت بر هر کاری دارد و هیچ محدودیتی برای خداوند در هر کاری مطرح نیست و خداوند هر آن چه را که اراده کند انجام می‌شود.
جواب تفکر در حدیث صفحه 12 درس 1 دینی دوازدهم
امام علی می‌فرماید:
ما رَاَیتُ شَیئًا هیچ چیزی را ندیدم
اِلّا وَ رَاَیتُ اللّٰهَ مگر اینکه خداوند را
قَبلَه‌و وَ بَعدَه‌و وَ مَعَه‌و قبل و بعد با آن دیدم
مقصود امام علی از اینکه می فرماید قبل و بعد و همراه هر چیزی خدا را دیدم چیست؟
پاسخ: منظور آن دیدن هستی بخشی خداوند در همه لحظات و تمامی موجودات است. یعنی تک تک موجودات دلیل بر وجود خدای متعال هستند و ایشان دائم خدا را در چهره عالم می بیند.
جواب دانش تکمیلی صفحه 13 درس اول دین و زندگی دوازدهم
۱) آشنایی با دلایلی درباره وجود خداوند
پاسخ: ۱) برهان معقولیت یا احتیاط عقلی: یکی از راه های اثبات وجود خدا، معقولیت اعتقاد به او است. زیرا آدمی را یکی از این دو راه در پیش است: اعتقاد به خدا، عدم اعتقاد به خدا. از سویی، هر یک از این دو لوازمی دارد. برای نمونه، کسی که به خداوند باورمند است، باید بپذیرد که: چون خداوند حکیم است، انسان و جهان را بیهوده نیافریده است؛ بلکه از آفرینش آن دو، مقصودی دارد که همانا هدایت انسان و رساندن او به کمال نهایی خویش است؛ از این رو پیامبران را برای هدایت او فرستاده است.
همچنین پس از این جهان، جهان دیگری وجود دارد که در آن انسان ها کیفر و پاداش اعمال خود را می بینند. بدین سان اعتقاد به خدا با اعتقاد به نبوت و شریعت و معاد توأم می شود. در مقابل، عدم اعتقاد به خدا، لوازمی دیگر، غیر از آنچه گفته شد، دارد.
حال اگر اعتقاد به خدا و لوازم آن را که سعادت ابدی را در پی دارد در نظر بگیریم و آن را با ناباوری به خدا و لوازم آن بسنجیم، اعتقاد به خدا و لوازم آن را معقول تر خواهیم یافت. زیرا در صورت صحت اعتقاد به خدا، ما از منافع بسیاری برخورداریم و از شقاوت ابدی اجتناب ورزیده ایم؛ اما اگر معلوم گردد که چنین اعتقادی، خرافه و ناصواب است، نیز ضرر و زیانی نکرده ایم. بنابراین معقول آن است که اعتقاد به خدا و لوازم آن را بپذیریم.
برهان نظم: بدون شک، برهان نظم یکی از متداول ترین براهینی است که برای وجود خدا اقامه شده است. این برهان نیز همانند بعضی از براهین اثبات وجود خدا، تاریخی به بلندی عمر انسان ها دارد. آدمیان از دیرباز با مشاهده پدیده های منظم و هماهنگ به این فکر می افتادند که این نظم و هماهنگی در میان موجودات، معلول چیست. آیا خود اجزا با همکاری یکدیگر این نظم را پدید آورده اند؟ یا این که ناظمی حکیم و مدبر، آن ها را چنین، منظم کرده است؟
انسان بر اثر تأمل و تعمق در ساختار موجودات، به این نتیجه می رسد که ناظمی حکیم، چنین ساختار منظمی را پدید آورده است و به تعبیری این مجموعه های منظم، نشانه های تدبیری است که ما را به خدا رهنمون می کند. چنان که امیرالمؤ‌منین علی (ع) می فرمایند:
«خداوند با نشانه های تدبیر که در آفریدگانش دیده می شود، بر عقل ها آشکار شده است.»
۲) پاسخ به این پرسش که: آیا نظریه تکامل داروین و یا نظریه بیگ بَنگ می تواند به مباحث خداشناسی لطمه ای بزند؟
پاسخ نظریه داروین: مسلماً نه پس، کشف رابطه تکاملی بین انواع موجودات، مانعی در راه شناخت خداوند ایجاد نمی کند. فقط کسانی که تصور می کنند کشف علل طبیعی با پذیرش وجود خداوند منافات دارد می توانند سخن بگویند، اما اکنون به خوبی می دانیم که نه تنها کشف این علل آسیبی به توحید بودن خدا وارد نمی کند، بلکه خود دلائل تازه ای از نظام آفرینش برای اثبات وجود خدا پیش پای ما می گذارد.
نتیجه: اینکه هیاهوی تضاد آموزه تکامل هستی با مسئله خداشناسی، هیاهویی بی اساس بوده است (چه فرضیه تکامل را بپذیریم یا نه). در واقع نظریه تکامل به فرض صحیح بودن منافاتی با مشکل توحید و نیاز عالم خلقت به آفریدگاری حکیم و مدبر ندارد و آنچه به عنوان برهان نظم مطرح می شود توهم ساده ای است.
جواب اندیشه و تحقیق صفحه 14 درس اول دینی دوازدهم
با وجود شباهت های ظاهری رابطه خدا و جهان با رابطه ساعت ساز و ساعت، تفاوت‌‌های این دو رابطه را بنویسید.
پاسخ: ۱) آفرینش خداوند از ابتدا با نظم همراه بوده و خالق و ناظم یکی است، اما در ساعت ابتدا اجزا تولید می‌شود بعد بین آنها رابطه و نظم برقرار می شود
۲) جهان در تداوم هستی بعد از پیدایش هم به خداوند نیاز دارد، اما ساعت بعد از ساخته شدن برای ادامه پیدا کردن، به ساعت ساز نیاز ندارد.
۳) هر دو دارای نظم و هدفی خاص هستند. اما نظم و پیچیدگی جهان بسیار فراتر از یک ساعت است.
مطلبی دیگر از این انتشارات
معنی حکایت به خدا چه بگویم فارسی هشتم
مطلبی دیگر از این انتشارات
معنی شعر رقص باد، خنده‌ی گل فارسی پنجم ابتدایی
مطلبی دیگر از این انتشارات
درس پنجم عربی هشتم (صفحه ۶۱ تا ۶۹): اَلـصَّـداقَــةُ