معنی شعر دوراندیشی فارسی نهم

نمونه سوال فارسی نهم نوبت دوم با پاسخنامه کامل را در انتشارات پدربزرگ دانا بخوانید.

کودکی از جمله آزادگان *** رفت برون با دو سه همزادگان

کودکی از میان جوانمردان با دو سه نفر از هم سن و سال‌های خودش برای بازی کردن بیرون رفت.

پای چو در راه نهاد آن پسر *** پویه همی‌کرد و درآمد به سر

وقتی آن پسر شروع به حرکت و دویدن کرد، با سر به زمین خورد.

پایش از آن پویه در آمد ز دست *** مهر دل و مهره پشتش شکست

به هنگام دویدن، کنترل خود را از دست داد و مهره کمرش شکست و علاقه‌اش به بازی از بین رفت.

شد نفس آن دو سه همسال او *** تنگ‌تر از حادثه حال او

به خاطر این حادثه (زمین خوردن کودک)، آن دوستان و هم سال‌هایش احساس ناراحتی و اندوه کردند.

آن که و را دوست‌ترین بود گفت: *** «در بن چاهیش بباید نهفت

نزدیک‌ترین دوستش گفت: باید او را در داخل چاهی عمیق بیندازیم

تا نشود راز چو روز آشکار *** تا نشویم از پدرش شرمسار»

تا این حادثه برای کسی آشکار نشود و ما پیش پدرش شرمنده نشویم.

عاقبت اندیش‌ترین کودکی *** دشمن او بود از ایشان کسی

یکی از بچه‌ها که دشمن او بود، کودکی آینده‌نگر و زیرک بود.

گفت: «همانا که در این همرهان *** صورت این حال نماند نهان

آن کودک آینده‌نگر گفت: قطعا این موضوع در میان این دوستان و همراهان پنهان نمی‌ماند.

چون که مرا زین همه دشمن نهند *** تهمت این واقعه بر من نهند»

چون که از میان همه بچه‌ها،‌من را دشمن او می‌دانند. پس به من بدگمان می‌شوند.

زی پدرش رفت و خبردار کرد *** تا پدرش چاره آن کار کرد

به سوی پدرش رفت و او را از ماجرا آگاه کرد تا این که پدرش برای آن کار، چاره‌ای بیندیشد.

هر که در او جوهر دانایی است *** بر همه چیزیش توانایی است

هر کسی که در او گوهر دانایی وجود دارد، توانایی انجام هر کاری را دارد.

دشمن دانا که غم جان بود *** بهتر از آن دوست که نادان بود

دشمن دانایی که سبب غم و اندوه انسان باشد، از دوست نادان بهتر است.

معنی لغات شعر دور اندیشی:

آزادگان: جوانمردان

پویه کردن: دویدن

بن: ته - انتها

شرمسار: خجل و شرمنده

صورت: شکل و صورت

تهمت: بدگمانی

زی: نزد - پیش

شعر دوراندیشی که از مخزن‌ الاسرار نظامی گنجه‌ای انتخاب شده است، داستانی از سرگذشت یک بچه و بازی با هم سن‌ و سال‌هایش را بازگو می‌کند. در این داستان به دوراندیشی کودکی از بین هم‌بازی‌هایش اشاره می‌شود و در قالب داستان، اهمیت دوراندیشی و آینده‌نگری را بیان می‌کند.