معنی شعر علم زندگانی فارسی هفتم

نمونه سوال فارسی هفتم را از انتشارات پدربزرگ دانا بخوانید.

علم زندگانی

کبوتر بچه‌ای با شوق پرواز *** به جرئت کرد روزی بال و پر باز

روزی بچه کبوتری با جسارت و اشتیاق به پرواز، بال و پر خود را باز کرد.

پرید از شاخکی بر شاخساری *** گذشت از بامکی بر جو کناری

از روی شاخه کوچکی به شاخه دیگری پرید و از روی پشت بامی گذشت و کنار جوی آب نشست.

نمودش بس که دور آن راه نزدیک *** شدش گیتی به پیش چشم، تاریک

این راه کوتاه برایش بسیار طولانی به نظر می‌رسید و دنیا در مقابل چشمش تیره و تار شد.

ز وحشت، سست شد بر جای، ناگاه *** ز رنج خستگی درماند در راه

از ترس و وحشت بر جای خود ناتوان ماند و از شدت خستگی توان ادامه را نداشت و در راه درماند.

فتاد از پای، کرد از عجز فریاد *** ز شاخی مادرش آواز در داد:

خسته شد و از ناتوانی فریاد زد. مادرش از روی شاخه‌ای که بر روی آن نشسته بود گفت:

«تو را پرواز، بس زود است و دشوار *** ز نوکاران که خواهد کار بسیار؟

پرواز برای تو، هم بسیار زود است و هم بسیار سخت. کسی از تازه کاران توقع کار زیاد ندارد.

هنوزت نیست پای برزن و بام *** هنوزت نوبت خواب است و آرام

هنوز وقت پریدن تو در کوچه و بام نیست. تو فعلا باید بخوابی و استراحت کنی.

تو را توش هنر می‌باید اندوخت *** حدیث زندگی می‌باید آموخت

تو هنوز باید علم و دانش کسب کنی و راه و رسم زندگی کردن را یاد بگیری.

بباید هر دو پا محکم نهادن *** از آن پس، فکر بر پای ایستادن

ابتدا باید بتوانی پا‌های خود را محکم بر روی زمین بگذاری، سپس به فکر مستقل شدن و روی پای خود ایستادن بیفتی. (برای هر کاری ابتدا باید روش آن را یاد بگیری. )

من اینجا چون نگهبانم تو چون گنج *** تو را آسودگی باید مرا رنج

تو مانند گنج هستی و به مراقبت احتیاج داری و من مانند نگهبان و محافظ تو هستم. من باید رنج بکشم تا تو آسوده باشی.

مرا در دام‌ها بسیار بستند *** ز بالم کودکان پر‌ها شکستند

من در دام‌های زیادی گرفتار شده‌ام و بار‌ها کودکان پر و بالم را شکستند.

گه از دیوار سنگ آمد، گه از در *** گهم سر پنجه خونین شد، گهی سر

گاهی از دیوار و گاهی از در به من سنگ زدند، گاهی پنجه‌ها و گاهی سرم خونین شد.

نگشت آسایشم یک لحظه دمساز *** گهی از گربه ترسیدم گه از باز

حتی یک لحظه آسایش نداشته‌ام، گاهی از گربه و گاهی از پرنده شکاری ترسیدم.

هجوم فتنه‌های آسمانی *** مرا آموخت علم زندگانی

حمله بلاهای آسمانی به من درس زندگی آموخت.

نگردد شاخک بی‌بن، برومند *** ز تو سعی و عمل باید، ز من پند»

شاخه بی‌ریشه، جوان و قوی نمی‌شود مگر اینکه به پند و نصیحت من گوش داده و سعی و تلاش کنی.

معنی کلمات شعر علم زندگانی:

شوق: شور و علاقه

بامک: بام کوچک - پشت بام

گیتی: جهان

عجز: ناتوانی

دشوار: سخت

توش: آذوقه

حدیث: سخن

آسایش: راحتی

دمساز: همدم و سازگار

فتنه: آشوب و عذاب

بی‌بن: بدون ریشه

پند: اندرز و نصیحت

برومند: بالغ

برای انجام هر کاری، در ابتدا لازم است راه و روش آن را یاد بگیریم و از تجربیات و نصیحت‌های بزرگان استفاده کنیم تا بتوانیم در آن کار موفق شویم. پروین اعتصامی این مفهموم را در شعر علم زندگانی، با استفاده از داستان بچه کبوتر و مادرش، به ما می‌آموزد.