نوشتن رو دوست دارم. (از «نوشتن» نوشتن رو بیشتر.)
رایج‌ترین اشتباهات نویسنده‌های فارسی در محیط وب ایران
در این مقاله، شما را با متداول‌ترین اشتباهات نویسنده‌های فارسی آشنا کرده و راه حل‌هایی برای حذف آن‌ها از نوشته‌هایتان ارائه خواهم کرد.
پس اگر قصد بهبود مهارت‌های نویسندگی و یا تولید محتوای خود را دارید، با ادامه این مطلب همراه شده و در صورت مفید واقع شدن‌اش، آن را با دوستان خود هم به اشتراک بذارید.
تر و خشک با هم می‌سوزند
ادبیات فارسی همیشه بخش بزرگی از فخرفروشی ما ایرانی‌ها بوده است. اما متاسفانه فضای تحت وب فارسی و سایت‌های ایرانی انگار هیچ ارزشی برای این مسئله قائل نبوده و هر مطلبی را به راحتی منتشر می‌کنند.
همین امر باعث شده که درصد کمی که استانداردهای محتوایی بالایی برای وب‌سایت خود در نظر گرفته‌اند هم به آتش دیگران سوخته و نادیده گرفته شوند.
من قبل از ورود به حوزه تولید محتوای انگلیسی، فعالیت حرفه‌ای خود را در محیط تولید محتوای یونیک فارسی شروع کرده و از نزدیک شاهد پایین بودن سطح نگرش خیلی از فعالان این حوزه نسبت به مطالب ارائه شده بوده‌ام. (در آینده به شکل مقاله‌ای مفصل به این مسئله خواهم پرداخت).
اما شما به عنوان یک نویسنده تحت وب و یا محتوا نویس فارسی مجبور به پیروی از این استانداردهای سطحی نبوده و میتوانید با اندکی تلاش مقالات به مراتب با کیفیت‌تری تولید کرده و حتی دستمزد خود را نیز بالا ببرید.
این مقاله می‌تواند شروع بسیار خوبی برای رفع برخی از مشکلات رایج نویسندگی بوده و به شما در راستای بهبود مهارت‌های نویسندگی‌تان کمک کند. پس بیایید بدون اتلاف وقت با رایج‌ترین مشکلات این حوزه و روش‌های حل آن‌ها آشنا شویم.
۱. عدم پاراگراف‌بندی صحیح
یکی از پیش پا افتاده‌ترین اشتباهات محتوا نویس‌های فارسی و نویسندگان تحت وب پاراگراف‌بندی غلط مطالب‌شان است. البته بهتر است بگویم که غالب آن‌ها هیچ‌گونه پاراگراف‌بندی معینی برای مطالب خود لحاظ نمی‌کنند و همین نکته تاثیر منفی بسیاری روی خروجی‌شان باقی می‌گذارد.
این در حالی است که بازه‌ی توجه مخاطبان در فضای مجازی و اینترنت کمتر از پنج ثانیه بوده و مشاهده یک متن طومار گونه قطعا باعث خارج شدن‌شان از صفحه شما خواهد شد.
پس اگر می‌خواهید مخاطبان‌تان تا پایان مقاله را مطالعه کنند، متن مورد نظر را به پاراگراف‌های کوتاه و قابل هضم تقسیم کرده و از نوشتن به سبک مکاتبه‌ای (شبیه به نامه) خودداری کنید.
این را هم به خاطر داشته باشید که زیرعنوان‌های بیشتر برای مقالات به معنی هضم ساده‌تر آن برای مخاطب‌ها بوده و موتور جستجوی گوگل نیز محتواهای زیرعنوان‌دار را بیشتر می‌پسندد. پس بعد و یا قبل از پاراگراف‌بندی، برای نوشته‌های خود زیرعنوان‌های مناسبی را هم در نظر بگیرید.
نکته: (ساختار همین مقاله از منظر پاراگراف‌بندی و عنوان‌بندی یک مثال مناسب و استاندارد برای تولید محتوای فارسی است).
۲. استفاده غلط از فارسی محاوره
از دیگر اشتباهات رایج نویسنده‌های فارسی در محیط وب ایران می‌توان به کاربرد کاملا غیر اصولی زبان محاوره در مقالات اشاره کرد. در کمال تعجب این روزها شاهد مطالبی هستم که تمام قواعد املایی و دستوری را فدای محاوره‌نویسی کرده و هجمه‌ای از اشتباهات نوشتاری را به خورد مخاطب می‌دهند.
متاسفانه این تفکر که محاوره نویسی می‌تواند هضم مطالب را برای مخاطب راحت‌تر کند به غلط وارد تفکر بسیاری از نویسنده‌های فارسی‌زبان شده است. ریشه این مسئله البته در محیط وب انگلیسی نهفته؛ جایی که نویسندگان به ارائه نوشته‌های مدرن و مطابق با سلیقه قشر جوان تشویق می‌شوند.
اما حتی در آن فضا نیز هیچ محتوا نویسی اجازه وارد کردن غلط‌های املایی و نگارش‌های غیر استاندارد را در نوشته‌هایش ندارد. فلسفه محاوره نویسی در فضای وب صرفا اشاره به نگارشی دارد که جذابیت کافی برای مخاطبانی که به دنبال مطالب علمی و دانشگاهی نیستند را داشته باشد—همین و بس.
پس هر بار که شما «باشه» را «باش» و «که» را «ک» بنویسید، در واقع غلط‌های املایی را وارد نوشته خود کرده و علاوه بر ضربه زدن به زبان فارسی، امتیاز پایین‌تری نیز در موتورهای جستجو خواهید گرفت.
محاوره در فارسی امروز باید صرفا در تغییر افعالی چون «می‌روم» به «میرم» و اضافه کردن «است» در شکل «ه» به آخر برخی دیگر از افعال و کلمات مانند تبدیل کردن «پیراهن من قرمز است» به «پیرهن من قرمزه» خلاصه شود.
زیاده‌روی در این عمل و تبدیل کردن محتوا و مقاله به چیزی شبیه به چت‌های شبکه‌های مجازی صرفا مهارت‌های شما به عنوان یک نویسنده را خدشه‌دار کرده و به دلیل امتیاز پایین در موتورهای جستجو مخاطب کمتری را نیز برایتان به ارمغان خواهد آورد.
۳. نادیده گرفتن قواعد زبان فارسی
در ادامه مورد قبلی، باید به عدم توجه اغلب محتوا نویسان فارسی به قواعد دستوری زبان‌مان نیز اشاره کرد. شخصا احساس تاسف عمیقی دارم که اغلب همکارانم حتی از ساده‌ترین مسائل دستوری هم اطلاعی نداشته و هر طور که «عشق‌شان می‌کشد» (!) می‌نویسند و منتشر می‌کنند.
از فراموشیِ نیم‌فاصله گرفته تا قرار دادن علامت تعجب‌های متعدد در انتهای جملات‌شان و یا به کارگیری متعدد از لغت نامطلوبی مانند «می‌باشد»، بسیاری از نویسندگان تحت وب فارسی هیچ ارزشی برای قواعد دستوری فارسی باقی نگذاشته‌اند.
ولی مطالعه این قواعد هیچ ایرادی نداشته و مرور کردن‌شان هرگز خالی از لطف نخواهد بود. شخصا هر چند وقت یک‌بار تمام قوانین نگارشی فارسی را دوباره‌خوانی کرده و تا جای ممکن سعی در رعایت‌شان دارم؛ و امیدوارم که باقی همکارانی که هیچ اهمیتی برای این مسئله قائل نیستند نیز به فکر تغییر باشند.
شما هم میتوانید از این سایت استفاده کرده و قواعد دستوری زبان فارسی را در جهت بهبود نوشته‌هایتان مرور کنید.
۴. نداشتن کیبورد مناسب
مواردی مثل وارد کردن نیم‌فاصله و یا حرکه‌گذاری در متون فارسی تا حدودی مبتنی بر داشتن کیبورد مناسب هستند. ولی از دیگر اشتباهات نویسنده‌های ایرانی این است که چنین مسئله مهمی را به راحتی نادیده می‌گیرند.
در حالی که کیبورد یک محتوا نویس و محیط نرم‌افزاری‌ای که در آن مشغول به کار است تنها سلاح وی برای تولید بهترین محتواست؛ و نادیده گرفتن‌شان بی‌شک عملکرد هر نویسنده‌ای را دست‌خوش تغییرات ناخوشایندی خواهد کرد.
پس همین حالا دست به کار شده و اگر در نرم‌افزار Word کار می‌کنید، فرهنگ لغت فارسی را از بخش تنظیمات روی آن نصب کرده و نرم‌افزارهای کمکی همچون «ویراستار» را روی سیستم خود بارگذاری کنید. این ابزارهای به شما امکان لحاظ کردن تمام نکات دستوری را داده و موجب بالا رفتن کیفیت خروجی‌هایتان خواهند شد.
نکته: اگر از تلفن همراه یا دیگر گدجت‌های اندروید برای کار استفاده می‌کنید، حتما جی‌بورد (Gboard) که از محصولات بسیار مفید و رایگان گوگل است را نصب کنید. این نرم‌افزار کاملا با زبان فارسی مطابق بوده و همچنین دارای تمام حرکه‌های آن نیز هست.
۵. ارائه محتوای غیر قابل هضم برای گوگل
شاید اگر قرار بود این لیست را به ترتیب بیشترین تکرار مرتب می‌کردم باید این مورد را در صدر جدول قرار می‌دادم؛ چرا که بسیاری از نویسنده‌های تحت وب کاملا از سئو و بهینه‌سازی محتوای خود بی‌خبر بوده و در بهترین حالت صرفا چند باری از یک کلمه کلیدی بخصوص استفاده می‌کنند.
اما گوگل در سال‌های اخیر به‌روزرسانی‌های متعددی داشته که نوشتن محتوای سئو شده را به مراتب پیچیده‌تر از قبل کرده است.
البته مبحث سئوی محتوا موضوعی بسیار طولانی است که قطعا در این مقاله نمی‌گنجد. اما صرفا به بیان این نکته اکتفا می‌کنم که: نوشته‌های غیر قابل هضم برای ربات گوگل هیچ شانسی برای جذب مخاطب بیشتر ندارند و یکی از دلایل پایین بودن سطح مطالب فارسی در فضای وب نیز همین مسئله است.
از آن‌جایی که رقیبان کمی در زمینه محتوای اصولی و سئو شده به زبان رسمی کشور ما وجود دارد، سایت‌هایی مثل تبیان با بمباران کردن محتوای سَبٌک و بی‌ارزش همیشه توانسته‌اند رتبه‌های اول نتایج گوگل را نصیب خود کنند.
پس حالا زمان آن فرا رسیده که نسل جدید محتوا نویسان وارد عرصه شده و با ارائه مطالب سئو شده‌ای که برخلاف هرزنامه‌های فعلی ارزشمند نیز هستند، جان تازه‌ای به محیط وب ایران بدهند.
(در آینده‌ای نزدیک مقاله‌ای مفصل در ارتباط با سئو منتشر خواهم کرد. برای این‌‌که از دست‌اش ندهید پروفایل ویرگول من را دنبال کنید).
۶. فقدان برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری برای محتوا
به عنوان آخرین مورد از لیست اشتباهات نویسنده‌های فارسی باید به متون بی‌برنامه اشاره کرد. نوشته‌هایی که عموما با تیترشان هم‌خوانی ندارند و با آغاز از نقطه «الف» هرگز مخاطب را به نقطه «ب» نمی‌رسانند.
متاسفانه نمونه اینگونه مطالب را می‌توان در فضای سایت «ویرگول» نیز به وفور یافت—که البته جای تعجبی هم ندارد چرا که این وب‌سایت خواهان ارائه فرصت انتشار مساوی به تمام نویسندگان حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای است.
اما انتقاد بنده به بدنه‌ی تولید محتوا و نویسندگی حرفه‌ای وارد است. ما حتی در بسیاری از سایت‌های معتبر و پر مدعی مطالبی را مشاهده می‌کنیم که صرفا یک ترجمه دست چهار و پنج از مطالب انگلیسی‌اند که با کمترین مبلغ ممکن تولید شده و هیچ‌گونه ارزش مفهومی و یا هدف‌گذاری خاص برای مخاطب در بر ندارند.
اگر می‌خواهید از این دایره خارج شده و حرفه خود را در سطوح بالا ادامه دهید، حتما برای نوشته‌هایتان یک مبدا و یک مقصد تعیین کرده و بکوشید مخاطب را از نقطه‌ای که مد نظر دارید سوار بر کلمات‌تان کرده و در نقطه مورد نظر پیاده‌شان کنید!
با امید به مفید واقع شدن این مطلب؛ امیدوارم من را از نظرات ارزشمندتان بی‌بهره نذارید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
را را سر جایش بگذارید
مطلبی دیگر از این انتشارات
برابری جنسیتی در زبان فارسی
مطلبی دیگر از این انتشارات
«فارسی» عربی نیست!