مهندس عمران؛ پادکست «خوانش کتاب برای انسان خردمند»؛ نویسندهی علمی/تخیلی؛ مترجم و ویراستار؛ گوینده و تهیهکننده رادیو در سالهای دور! عاشق موسیقی، سینما، اخترفیزیک، اتیمولوژی، زبانشناسی و...
اشتباهات رایج باسوادها (6): اصل بِدِه!
هر نسلی شاهد تولد یک سری از اختراعات و ابداعات بشری است.
ما امروز در زمانهای زندگی میکنیم که این روند چنان سرعت گرفته و به قول ریاضیدانها با تابع نمایی در حال توسعه و فرارَوی است که نه تنها شاهد تولد که پس از مدتی شاهد مرگِ آن پدیده نیز هستیم!
ما دههی پنجاهیها در این میان، شاهد تحولات عجیبی در عرصهی فناوریهای دیجیتال و وسایل سمعی بصری بودهایم. برای مثال کامپیوترهای خانگی، ویدئو VHS، تلویزیونهای بدون لامپ تصویر (LCD،LED و...)، CD و DVD و Blue Ray و از همه مهمتر «اینترنت» در زمان ما به وجود آمدند... برخی دیگر نظیر فلاپیدرایو که هم در زمان ما به وجود آمدند و هم در زمان ما به خواب ابدی فرو رفتند! ویدئوهای VHS هم همینطور. نوار کاست پیش از ما بود و در زمان ما غزل خداحافظی را خواند و... و...
در بخش نرمافزار هم با چنین ظهور و سقوطهایی روبرو بودیم که معروفترین آنها !Yahoo بود و پیامرسان معظمش Yahoo Messenger که صنعت گپ و گفت در فضای مجازی را متحول کرد.
اینها را گفتم که برسیم به یک اصطلاح بسیار رایج که در همان زمان توسط کاربران چترومهای اینترنتی ابداع شد: ASL
که مخفف سه واژه است:
A.ge , S.ex , L.ocation
یعنی سن، جنسیت و موقعیت جغرافیایی
آن زمان خیلی رایج بود (و هنوز هم احتمالاً هست) که به سراغ یک ناشناس بروی و سر صحبت را با او باز کنی و معمولا اولین سوالی که بین دو نفر ردّ و بدل میشد همین ASL بود.
و مثلا من در پاسخ میگفتم: 22,M,Iranیعنی بیست و دو ساله، مذکر، ایران. (22 سالهی سال 1998 البته!)
این سرواژهی انگلیسی بعدها در چترومهای فارسی تبدیل شد به «اصل»!
حالا چرا «اسل» نه؟
چون «اصل» در فارسی معنی دارد اما «اسل» نه! به همین سادگی.
اما امروز که نسل سوم و چهارم چترومبازها میراث گذشتگانِ(!) خود را (غالباً بدون اطلاع از ریشهی اولیهی آن) به کار میبرند، اصطلاح «اصل بِدِه» بسیار به کار میرود و شاید بر و بچ در این تصورند که یعنی بگو اصالتات چیه!!؟
شنیدم که میگم!... از خیلی از این بر و بچهها پرسیدم «اصل بِدِه» یعنی چی؟
معمولا در بهترین حالت میگن: یعنی اسمت چیه؟ بچه کجایی؟
و وقتی میپرسی: خب حالا چرا «اصل»؟ معمولاً مثل آهو فقط نگاهت میکنند!
شاد و پیروز باشید...
و هی الکی به هر غریبهای اصل ندید!
مطلبی دیگر از این انتشارات
اشتباهات رایج باسوادها (24): آسیاب بادی وجود ندارد!
مطلبی دیگر از این انتشارات
اشتباهات رایج باسوادها (22): باز هم آبکشی!
مطلبی دیگر از این انتشارات
چرا باید فارسی را پاس بداریم؟