مهندس عمران؛ پادکست «خوانش کتاب برای انسان خردمند»؛ نویسندهی علمی/تخیلی؛ مترجم و ویراستار؛ گوینده و تهیهکننده رادیو در سالهای دور! عاشق موسیقی، سینما، اخترفیزیک، اتیمولوژی، زبانشناسی و...
اشتباهات رایج باسوادها (11) : کج دار و...!؟
◄ برخی اصطلاحات در محاوره کاربرد نسبتاً زیادی دارند اما کم‌تر لازم می‌شود آن‌ها را بنویسیم...
و زمانی که بخواهیم آن‌ها را بنویسیم فاجعه پدیدار می‌شود!
یکی از این اصطلاحات رایج در گفتار و نادر در نوشتار که برای خیلی‌ها سوءتفاهم‌برانگیز است اما معمولاً خیلی هم کسی به ریشه‌ی آن فکر نمی‌کند اصطلاح «کج دار و مریز» (یا درست‌تر بگوییم کژ دار و مریز) است که به دلیل آشناییِ بیشترِ ذهن به واژه‌ی «مریض»، گمان می‌شود باید آن را این شکلی نوشت: «کج دار و مریض»!! معنی و مفهوم آن هم که اصولاً مهم نیست! به قول برخی دوستان: اصطلاحه دیگه! مهم اینه که هر دو طرف می‌فهمیم داریم از چی صحبت می‌کنیم!
شاید لازم به توضیح اضافه نباشد که این اصطلاح در ریختِ درست خود به این معناست که تلاش کن مثلاً ظرف آبی را با این که کج نگه داشته‌ای اما محتویاتش را بر زمین نریزی! و کنایه است از دست به عصا رفتن و رفتار با احتیاط به خاطر شرایط موجود.
این اصطلاح در این دوبیتی منسوب به خیام هم آمده است:
یارب توجمال آن مه مهرانگیز
آراسته‌ای به سنبل عنبربیز
پس حکم همی کنی که در وی منگر
این حکم چنان بود که کج دار و مریز!
◄ اگر به مطالب این‌چنینی علاقه‌مندید، ده‌تای قبلی این مجموعه را نیز ببینید!
مطلبی دیگر از این انتشارات
اشتباهات رایج باسوادها (15): چای با طعم «هیدروژن»!
مطلبی دیگر از این انتشارات
گچ‌پژ نیم‌فاصله: دستور خط فارسی (رسم‌الخط)
مطلبی دیگر از این انتشارات
«یک» و «یک» و «یک»: هیچ‌های بسیار در نوشتار و گفتار