روایتگر قصهٔ زندگی خود بودن

در طول زندگی، هر فرد با تجربه‌های شخصی بسیاری رو‌به‌رو می‌شود. این تجربیات به داستان‌ها یا روایت‌های زندگی او تبدیل می‌شوند و همین داستان‌هاست که می‌شود معنای زندگی. این تجارب هویت ما را می‌سازند و ساختارهای فکری‌مان را مشخص می‌کنند. حال چه می‌شود اگر یک روش درمانی به این روایت‌ها اختصاص یابد تا به فرد اجازه دهد اعماق زندگی خود را بهتر کشف کند و او را در نقش راوی داستان خود قرار دهد؟

روایت درمانی روشی در مشاوره است که به افراد کمک می‌کند از مشکلات خود فاصله بگیرند. این روش مهارتی‌ست که یادمان می‌دهد چگونه همین مشکلات می‌تواند راه‌حل‌هایی را جلوی پای ما بگذارد و برای رسیدن به شیوه‌ی زیستی مطلوب، یاری رسان‌مان باشد. با این دیدگاه جدید، افراد احساس قدرت بیشتری می‌کنند و می‌توانند در الگوی افکار و رفتارشان تغییراتی ایجاد کنند. در حقیقت روایت درمانی فرد را قادر می‌سازد که روایت آینده‌ی زندگی خود را با توجه به توانایی‌هایی که دارد، بازنویسی کند.

منظور از روایت چیست؟

روایت سلسله‌ای از رویدادهاست که به یکدیگر مرتبط هستند. هویت ما مبتنی بر مجموعه‌ای از تجربیات است. ما از شیوه‌ی روایت استفاده می‌کنیم تا برداشت‌های خود از تجربیات‌مان را برای دیگران بازگو کنیم. وقتی از ما می‌پرسند که چگونه آدمی هستیم، پس از اندکی اندیشیدن شروع می‌کنیم به گفتن از خودمان؛ در حقیقت ما به کمک روایت، تجربه‌های از سر گذشته را به قالب چند جمله می‌آوریم و خودمان را با این جملات توصیف می‌کنیم.

شاید این مثال قضیه را کمی برایتان روشن کند:

کامران همیشه خودش را راننده خوبی می‌داند. در پدید آمدن چنین باوری توسط وی، رویداد‌های مختلفی شرکت داشته‌اند. برای مثال اگر از او بخواهید بخشی از تجربیات رانندگی خود را تعریف کند، او از توقف به موقع پشت چراغ، راه دادن به افراد پیاده، توجه به محدودیت سرعت و رعایت فاصله نسبت به اتومبیل جلویی صحبت ‌می‌کند. دقت کنید: او سلسله‌ای از رویدادها را پشت هم ردیف می‌کند که همگی به این حقیقت که او راننده خوبی است، صحه می‌گذارد. این درک کامران از وضعیت رانندگی خود، یک روایت از او در مورد دست فرمانش است.

اهمیت روایت چیست؟

روایت افراد از تجربیاتی که داشته‌اند، بر وضعیت حال و آینده‌ی آن‌ها تاثیر می‌گذارد. مثلا اگر اکنون