آیا باید سفر را فراموش کنیم؟

سفر دوباره از سر گرفته خواهد شد، اما با چهره‌ای بسیار متفاوت. دقیقاً چطور؟

نگارنده این مقاله آقای کونارد تلاش‌های بسیاری برای شناخت و بررسی تاثیر کرونا روی گردشگری در سه ماه گذشته انجام داده است. به وسیله پادکست خود با برخی از بزرگترین نام‌های حوزه سفر مصاحبه کرده است، از طریق انجمن TravelFromHome در مورد همه‌گیری ویروس کرونا، با هزاران مسافر صحبت کرده و فرم‌های نظرسنجی در این‌باره، برای میلیون‌ها مسافر در انجمن TripScout ارسال کرده است. خاطر نشان می‌شود وب‌سایت و اپلیکیشن TripScout دارنده رتبه اول در برنامه‌ریزی سفر و سرگرمی سفر و... در بین محصولات مشابه است. همچنین با بیشتر نشریات برتر مانند نیویورک تایمز و واشنگتن‌پست درباره این موضوع مصاحبه انجام داده است. در ادامه ماحصل این تحقیقات از زبان محقق ارائه شده است:

من اپیدمیولوژیست نیستم و نمی‌توانم پیش بینی کنم چه اتفاقی برای ما با بروز ویروس کرونا خواهد افتاد، اما من به دقت، روانشناسی مسافرتی و صنعت مسافرت را مطالعه کرده‌ام، به ۱۰۰ کشور دنیا سفر کردم و هر روز با رهبران صنعت مکالمه می‌کنم. من درمورد آنچه باید اتفاق بیفتد هیچ ادعایی ندارم، بلکه آنچه ناگزیر است به وقوع بپیوندد را بیان خواهم کرد.

"بهداشت" به عنوان واژه باب روز، ورد زبان عموم شده و جزء لاینفک سفر و تبلیغات سفر می‌شود.

آتش جنگی از جنس پاکیزگی شعله‌ور خواهد شد. کلماتی مانند اصالت و سلامتی بر بازاریابی مسافرتی حاکم شده است، به شکل ویژه‌ای تمرکز جدید بر بهداشت است. مردم به برندهای بزرگ‌تر هتل اعتماد خواهند کرد زیرا آن‌ها اقدامات فاصله اجتماعی و تمهیدات نظافت پیشرفته خود را تبلیغ می‌کنند. اجاره کوتاه مدت آپارتمان بیش از هتل فراگیر می‌شود زیرا مردم می‌خواهند از شلوغی و ویروس اجتناب کنند.

سفر کاری هرگز به حالت عادی بر نمی‌گردد.

بسیاری از شرکت‌ها برای اولین بار یاد گرفتند که سرعت ترقی بسیار مؤثر است و با کم شدن بودجه‌های مالی، موانع یک نشست حضوری بسیار بیشتر خواهد بود. برای اولین بار، سفرهای تفریحی بیشترین سود هتل و هواپیمایی را به خود اختصاص می‌دهد.

کنفرانس‌ها، کنسرت‌ها و رویدادهای ورزشی هرگز به طور کامل بهبود نمی‌یابند.

نه تنها مردم نمی‌خواهند در دوره رکود اقتصادی و یا پس از همه‌گیری کرونا در کنفرانس‌ها شرکت کنند بلکه سازمان‌های برگزار کننده مراسم‌ها و کنفرانس‌ها هم تمایلی برای برپایی چنین گردهمایی‌ها ندارند. چون اغلب این شرکت‌ها خود را در برابر بیماری‌های همه‌گیر بیمه نکرده‌اند. فعالیت در شرایط بروز بیماری همه‌گیر می‌تواند به قیمت ورشکستگی آن‌ها تمام شود. از طرفی دیگر هزینه بیمه برای بیماری همه‌گیر مبلغ کمی نیست که بتوان با خیال راحت آن را پرداخت. این عوامل باعث می‌شود، شرایط اقتصادی برای برگزار کنندگان کنفرانس به شدت تغییر کند. انتظار می‌رود روند مشابه‌ای روی کنسرت‌ها و مسابقات ورزشی تأثیر بگذارد.

سفرهای کشتی کروز از بین نمی‌روند اما هیچگاه هم مثل سابق نمی‌شوند.

نمی‌توان انتظار داشت که جهان، همیشه حضور فاضلاب‌های شناور (کشتی های تفریحی کروز ) را تاب بیاورد، اگر تا کنون دریاها و اقیانوس‌ها جولانگاه این مستراح‌های شناور بوده، از این پس با همه‌گیر شدن کرونا، جامعه محلی جسارت بیشتری برای پس زدن آن‌ها دارد. البته که در پس هر کشتی کروز سرمایه یک سرمایه دار نهفته است و این حجم سرمایه سرنوشت کشتی‌های کروز را از ورشکستگی نجات خواهد داد ولی هیچ‌گاه رونق و جلال سابق را نخواهند داشت و ناچارند تعریفی دیگر از گردش‌های تفریحی دریایی ارائه دهند. تعریفی که با محیط زیست و جامعه محلی همخوانی بیشتری خواهد داشت.

بسیاری از انتشارات سنتی در حوزه سفر ورشکسته می‌شوند.

ویروس کوید۱۹ به شدت اقتصاد را دگرگون خواهد ساخت. در این میان تاثیر زیادی در کسب‌وکار گردشگری خواهد گذاشت. این بدان معناست که بسیاری از مدل‌های تجاری درگیر - مانند کتاب‌های راهنمای چاپ شده و بسیاری از مجلات مسافرتی - قادر به چیره شدن به فضای کرونایی نخواهند بود. آن‌هایی که قبلاً فعالیت خود را نرم‌افزاری کرده و دست به تولید محتوای دیجیتالی نموده‌اند شانس بیشتری برای بقا و حتی شکوفایی دارند. ولی حتی فعالین گردشگری در فضای نرم افزاری نیز، اگر خوب عمل نکرده باشند ناکام خواهند شد.

تجربه پرواز به طور معناداری تغییر نخواهد کرد.

اقدامات احتیاطی، مانند خالی گذاردن صندلی‌های میانی - تا زمانی که تقاضا کم باشد دوام می‌آورد. همانطور که قبلاً دیدیم، با افزایش اطمینان و رزرو مسافر، اگر پرواز فرصتی برای رزرو کامل (یا بیش از حد رزرو) داشته باشد، حتما مبادرت به فروش بلیط با ظرفیت حداکثری خواهد نمود. این به آن معناست که دوباره روز از نو، روزی از نو.

مدل رزرو انعطاف پذیر، یک هنجار جدید خواهد بود.

مسافران انعطاف پذیری بیشتری را طلب می‌کنند و شرکت‌های هواپیمایی قادر به نمایندگی خدمات مشتری نخواهند‌بود. رزرو، خرید و تغییر بلیط پرواز در اختیار مشتری قرار خواهد گرفت و سایت‌های فروش بلیط چاره‌ای جز ارائه این امکانات به کاربران خود ندارند و امکان لغو پرواز بدون جریمه، روالی رایج خواهد شد.

افراد بیشتری از آژانس‌های مسافرتی استفاده می‌کنند.

عدم قطعیت صنعت، تغییر سریع اطلاعات و زمان‌های طولانی و ملال آور برای تعلیق و عدم قطعیت، باعث می‌شود مردم نیاز به کمک داشته باشند. مطمئناً انتظار نمی‌رود همه به آژانس‌های مسافرتی روی آورند، اما درصد قابل توجهی از مسافران کسی را می‌خواهند که بتواند قوانین و شرایط را برایشان تفهیم کند، با او تماس بگیرد همه چیز را برایش انجام دهد.

هجوم به دامان طبیعت.

انتظار داشته باشید که بقیه سال پر از سفرهای جاده‌ای ، پارک‌های ملی و دولتی ، کمپینگ و سفر با خودروی کاروان باشد. مردم نمی‌توانند بیخیال سفر شوند. قیمت ارزان بنزین در سال جاری (به جز ایران)، اشتیاق سفرهای جاده‌ای را بیش از پیش کرده است.

توجه به تجربه سفر و رونق اقامتگاه‌های محلی.

پس از برداشته شدن محدودیت‌ها برای اقامت‌ها، اقامت و مسافرت محلی به رونق می‌رسد. مردم درک بهتری از محیط اطرف خود به دست آورده‌اند و دوست دارند از مشاغل محلی پشتیبانی کنند و از این پس رفتارشان در مقابل طبیعت و جامعه محلی با مسئولیت‌پذیری بیشتری همراه خواهد بود.

شاغلان اداره به دوش، نه خیلی زیاد ولی متفاوت.

تقریباً هر سازمانی در جهان زیرساختِ دور کاریِ کارمندانِ خود فراهم آورده است و کارمندان نیز به خاطر سبک زندگی جدید و مصون بودن از خطر ابتلا و کاهش هزینه ایاب و ذهاب از آن استقبال می‌کنند. شرکت‌ها نیز برای افزایش ایمنی و صرفه‌جویی در هزینه، به این روش روی آورده‌اند. بیشتر این افراد دور کار نخواهند ماند، اما مطمئناً گسترش ساز و کار برای انجام وظایف از راه دور، باعث می‌شود تعداد بیشتری از افراد به دور کاری روی‌ آورند. گرچه دور کاری فراغت بیشتری به دنبال دارد، اما نمی‌توان انتظار داشت افراد دور کار چمدان‌های خود را ببندند و راهی جنوب شرق آسیا شوند، سیاحت کنند، از راه دور به کار خود ادامه دهند. اما می‌توان انتظار داشت با روش‌های ساده‌تر و ارزان‌تر سفرهای یک الی سه ماهه با اجاره آپارتمان‌های ارزان قیمت رخ بدهد.

جنگ خونین میان OTAها و رزرو مستقیم

مسافران در تلاشند تا دریابند که آیا لغو تغییرات و تحولات به عهده شرکت هواپیمایی / هتل است یا به عهده وب سایت رزرو. بسیاری از کسانی که به طور مستقیم از هتل و شرکت هواپیمایی رزرو نکرده‌اند، دور زده شده‌اند یا حداقل دردسر بسیار بیشتری داشتند. بر کسی پوشیده نیست که شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌ها به دلیل اینکه مدتهاست به OTAها (مانند Booking.com و Expedia) کمیسیون‌های زیادی داده‌اند. و اکنون بزنگاه پس گرفتن قدرت از OTAها است. چون در این شرایط مردم به منظور داشتن انعطاف پذیری و اطمینان بیشتر ترجیح می‌دهند، مستقیماً از هتل / شرکت هواپیمایی رزرو می‌کنند. از این رو می‌توان انتقال قدرت از OTAها به رزرو مستقیم هتل و پرواز را انتظار داشت و احتمال زیاد ساختارهای کمیسیون تغییر خواهد کرد.

شهرهای دوم یک رنسانس خواهند داشت.

پیش از شیوع کرونا، کارگاه‌های آب‌جوسازی محلی کوچک، باعث نجات شهرهای کوچک از رکود گردشگری شده‌بود، با بروز فاصله اجتماعی، شهرهای درجه دو (از نظر وسعت و تراکم جمعیت) مزیت بیشتری نسبت به شهرهای پرجمعیت برای جذب گردشگر پیدا کردند. به خاطر فاصله‌گذاری اجتماعی مردم تمایلی به سفر به شهرهای پرجمعیت و پروازهای طولانی بین المللی ندارند. مردم با سفر به شهرهای کوچک دریافتند که در این شهرها می‌توانند یک تجربه سفر عالی داشته باشند. در سفر به شهرهای نسبتا کوچک استرس کمتری وجود دارد، محیط خلوت‌تر است و قیمت خدمات ارزان‌تر خواهد بود. انتظار می‌رود گردشگران به جای سفر به شیکاگو، توکیو ، پاریس و لندن به دیدار میلواکی، مینیاپولیس، سنت لوئیس، آن آربر، ایندیاناپولیس، سینسیناتی و کلیولند(شهرهای دوم ایالتهای امریکا) بروند.

سفرهای طولانی و دور دست کاهش می یابد.

مگر این‌که کسی مجبور به سفرهای این چنینی باشد وگرنه امنیت و سلامت دلیل اصلی صرف نظر مردم از سفر است. تنها زمانی سفرهای طولانی از سر گرفته می‌شود که خطر کرونا بسیار کاهش پیدا کرده باشد در این زمان البته افردی که خطر پذیر نیستند، همچنان عزم سفر نخواهند کرد.

بیمه مسافرتی دگرگون می‌شود.

این بیماری همه‌گیر، نظرها را به سوی بیمه مسافرتی جلب کرده است. تقریباً به همه ثابت شده است که بیمه‌های مسافرتی کنونی، برای شرایط کرونا بی‌فایده است، بنابراین مسافران نیاز به متمم‌های تکمیلی، برای قراردادهای بیمه مسافرتی دارند که شریط ویژه کرونایی را پوشش دهد. از این رو بیمه سفر بسیار گران‌تر می‌شود، اما در عوض بسیار مفیدتر و محبوب‌تر خواهد شد.

یکپارچه‌سازی بیشتر در بین شرکت‌های گردشگری

شرکت‌های مسافرتی بسیاری وجود دارد که شرایط ناپایداری دارند، عمده این شرکت‌ها توسط معدود شرکت‌هایی که هنوز ترازنامه مناسب و سرمایه مناسبی دارند، خریداری می‌شوند.

شرکت TripAdvisor با ادامه روند فعلی ورشکسته می‌شود.

چند سال است که این مسئله هشدار داده شده است. این هشدار به پیش از رکود حاصل از شیوع کرونا بر می‌گردد. دقیقا از زمانی که سهم این شرکت شروع به افول کرد و سهامدارن پول خود را در کسب‌وکارهای نادرست سرمایه‌گذاری کردند. وضعیت نابسامان سهام و خرابی بازار در دوران کرونا را به این اضافه کنید که کاربران مدرن نسبت به این سایت بی‌اعتماد شدند و تمایلی به استفاده از آن ندارند. تنها عاملی که تا کنون TripAdvisor را سرپا نگه داشته است، سئوی خوب سایت در گوگل است. البته این هم دیری نمی‌پاید. چون خود گوگل نیز در قامت یک رقیب قدر پا به عرصه گردشگری گذاشته است.

کمبود نیروی کار در فضای گردشگری.

این کمبود به علت ترس نیروی کار از کرونا نیست. بلکه به دلیل ورشکستگی کسب‌و‌کارهای محلی است. در نتیجه نیروهای کار اخراج شده جذب مشاغل دیگر می‌شوند. با بهبود اوضاع هیچ تضمینی وجود ندارد که کار خود را رها کنند و دوباره به کار در حوزه گردشگری بپیوندند.

فزونی روش‌های مبتنی بر خدمات فناوری اطلاعات.

خدماتی که در طی یک دهه آینده به روش‌های هوشمند و نرم افزار محور پیاده‌سازی خواهند شد روز به روز بیشتر و همه‌گیرتر خواهند شد - مانند خدماتی که مستقیماً توسط مشتری انجام می‌گیرد، مانند: خرید بلیط پرواز، دریافت کارت پرواز، رزرو هتل، پذیرش و ترخیص هتل، پرداخت وجه و... به وسیله نرم‌افزارهای تحت وب و اپلیکیشن‌های موبایلی.

جنگ با ویروس کرونا جنگ جدیدی علیه ترور خواهد بود.

ویروس Covid-19 مانند فاجعه ۱۱ سپتامبر اثر مشابه‌ای در صنعت سفر خواهد داشت. سفر به حالت عادی باز خواهد گشت اما با تغییر ساختاری در امنیت فرودگاه و حفظ حریم شخصی افراد. انتظار می‌رود تغییرات مشابه‌ای به صورت طولانی مدت رخ دهد. برخی از تغییرات هوشمندانه خواهند بود، برخی دیگر سنگین و بی‌معنی خواهند بود و برخی دیگر بیش از حد وسواس گونه خواهد بود.