بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease) نوعی اختلال پیشرونده سیستم عصبی است که بر روی حرکت تأثیر می گذارد.  علائم به تدریج شروع می شود و گاهی اوقات تنها با یک لرزش کوچک در یک دست، که فرد به سختی متوجه آن می شود، آغاز می شود. علاوه بر لرزش ها که بسیار رایج هستند، این اختلال معمولاً باعث خشکی یا کند شدن حرکت نیز می شود.

علائم بیماری پارکینسون را می‌توان با گزینه‌های درمانی پزشکی و جراحی مدیریت کرد. شما و ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود باید در صورت دریافت تشخیص، تغییرات علائم را در طول زمان بررسی کنید.

علائم معمول و نشانه های بیماری پارکینسون

علائم بیماری پارکینسون معمولاً به آرامی شروع می شوند و طی سال ها پیشرفت می کنند. ممکن است شما تمام این علائم را نداشته باشید یا آنها را توسعه ندهید، اما آنها به طور معمول در مبتلایان به این بیماری دیده می شوند.

لرزش

لرزش های بیماری پارکینسون، که اغلب به عنوان “پیل رولینگ” توصیف می شوند، معمولاً در یک دست یا انگشتان دست شروع می شود و می تواند در حالت استراحت یا هنگام انجام حرکات ارادی نیز اتفاق بیفتد. به گفته متخصصان لرزش های بیماری پارکینسون معمولاً آهسته و منظم هستند و می توانند در سایر قسمت های بدن مانند چانه یا پاها نیز رخ دهند.

اغلب لرزش های بیماری پارکینسون لرزش های در حالت استراحت هستند. معمولاً با حرکت از بین می روند. این بدان معناست که اگر فرد دست خود را حرکت دهد، لرزش متوقف می شود. با این حال، اگر فرد دست خود را در یک موقعیت ثابت قرار دهد، مانند نگه داشتن یک قاشق به دهان، دوباره ظاهر می شود.

سفتی عضلات

سفتی عضلات می تواند در هر قسمت از بدن رخ دهد. اغلب مواقع سفتی از یک طرف شروع می شود، اما در نهایت به هر دو طرف بدن گسترش می یابد.

حدود ۶۰ درصد از مبتلایان به بیماری پارکینسون به دلیل سفتی و خشکی عضلات درد را تجربه می کنند. درد مرتبط با بیماری پارکینسون عضلات یا مفاصل را تحت تأثیر قرار می دهد، حتی اگر آسیب واضحی وجود نداشته باشد.

کندی حرکت

ممکن است در انجام حرکات معمول خود، مانند راه رفتن، صحبت کردن یا غذا خوردن، کند شوند. کندی حرکت می تواند در تمام حرکات بدن تأثیر بگذارد، از جمله حرکات چشم، صورت و زبان.

تغییرات نوشتار

یکی از علائم متمایز بیماری پارکینسون، میکروگرافی است. اگر به دلیل بیماری پارکینسون دچار میکروگرافی شده اید، دستخط شما به احتمال زیاد بسیار کوچک اما واضح است. با نوشتن جملات بیشتر، حروف و کلمات کوچکتر و کوچکتر می شوند و پس از چند جمله یا پاراگراف، کلمات معمولاً به سمت پایین خم یا زاویه دار می شوند.

چهره بدون احساس

یکی از علائم آشکار بیماری پارکینسون، فقدان حرکات چهره است. اگر در مراحل اولیه بیماری پارکینسون هستید، ممکن است خودتان این را متوجه نشوید، اما دیگران احتمالاً متوجه این موضوع می شوند زیرا چهره بدون احساس می تواند اینطور به نظر برسد که به آنچه دیگران انجام می دهند یا می گویند علاقه ای ندارید، درحالی که شاید بسیار به آن علاقه داشته باشید.

بی علاقگی

بی علاقگی یک فقدان واقعی علاقه است و بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون این احساس را در مواقعی تجربه می کنند. در واقع، بی علاقگی ممکن است یکی از اولین اثرات این بیماری باشد.

کاهش پلک زدن

یکی از علائم شایع بیماری پارکینسون، پلک زدن کمتر از حد معمول است. این می تواند باعث شود که فرد به نظر برسد که در حال خیره شدن به کسی یا چیزی است. همچنین می تواند باعث خشکی چشم شود.

پوست خشک

پوست خشک یکی از علائم شایع بیماری پارکینسون است. این عارضه می تواند در هر قسمت از بدن، از جمله صورت، دست ها، پاها و پوست سر رخ دهد.

علت دقیق پوست خشک در بیماری پارکینسون هنوز مشخص نیست. با این حال، اعتقاد بر این است که این عارضه در اثر ترکیبی از عوامل، از جمله کاهش تولید دوپامین، کاهش جریان خون و اختلالات غدد درون ریز ایجاد می شود.

مشکلات خواب

بیشتر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دچار مشکل خواب می شوند. این می تواند بی خوابی، خواب آلودگی بیش از حد در روز، اختلال رفتاری خواب REM، اختلالات تنفسی در خواب متغیر باشد.

مشکلات خواب ناشی از بیماری پارکینسون در نهایت منجر به احساس خستگی می شوند.

علائم نادر بیماری پارکینسون

علاوه بر علائم شایع بیماری پارکینسون، برخی دیگر از اثرات کمتر شایع نیز وجود دارد.

گریه غیرقابل توضیح

این علائم معمولاً به عنوان اختلال ناخویشتنداری عاطفی (PBA) شناخته می شود. معمولاً دوره های گریه خفیف و غیرقابل توضیح است که به طور غیرمنتظره رخ می دهد.

فشار خون پایین/تغییرات فشار خون

تغییرات فشار خون، به ویژه افت فشار خون ارتواستاتیک، یکی از علائم شایع بیماری پارکینسون است. افت فشار خون ارتواستاتیک به این معناست که فشار خون فرد هنگام ایستادن به طور ناگهانی کاهش می یابد. این امر می تواند باعث سرگیجه، سبکی سر، غش و حتی آسیب دیدگی شود.

فراموشی

بیماری پارکینسون می تواند با نوعی زوال عقل به نام دمانس زیرقشری همراه باشد. این فراموشی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• فراموشی اطلاعات جدید: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است در به خاطر سپردن اطلاعات جدید، مانند نام ها، شماره تلفن ها و رویدادهای اخیر، مشکل داشته باشند.
• فراموشی اطلاعات قدیمی: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است در به خاطر سپردن اطلاعات قدیمی، مانند خاطرات دوران کودکی و جوانی، مشکل داشته باشند.
• مشکل در تمرکز و توجه: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است در تمرکز و توجه به موضوعات مختلف مشکل داشته باشند.

زوال عقل معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری رخ می دهد.

علائم و عوارض پیشرفته بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون یک بیماری پیشرونده است و عوارض آن بیشتر در مراحل پیشرفته بیماری رخ می دهد.

خمیدگی بدن

خمیدگی بدن که به عنوان علامت بارز بیماری پارکینسون شناخته می شود. این خمیدگی معمولاً در ناحیه کمر و شانه ها رخ می دهد و می تواند باعث درد گردن و پشت شود.

سفت شدن ناگهانی عضلات

بیماری پارکینسون همچنین ممکن است باعث سفت شدن ناگهانی عضلات شود که از سفتی شدیدتر است. این معمولاً شامل عضلاتی است که قبلاً سفت ترین هستند، اگرچه در همه افراد مبتلا به پارکینسون رخ نمی دهد و معمولاً در مراحل بعدی بیماری پیشرفت می کند.

مشکلات بلع

مشکلات بلع در بیماری پارکینسون یکی از علائم شایع این بیماری است. این مشکلات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• دیسفاژی: دیسفاژی به معنای مشکل در بلع است. افراد مبتلا به دیسفاژی ممکن است در جویدن، بلع یا هضم غذا مشکل داشته باشند.
• آسپیراسیون: آسپیراسیون به معنای ورود غذا یا مایعات به ریه ها است. آسپیراسیون می تواند باعث عفونت ریه، ذات الریه و حتی مرگ شود.

مشکلات تعادل

بیماری پارکینسون می تواند بر تعادل تأثیر بگذارد. این می تواند باعث شود که ورزش کردن یا حتی انجام کارهای روزمره مانند بالا یا پایین رفتن از پله ها دشوار شود. با پیشرفت بیماری، ایستادن بدون تکیه به چیزی برای حمایت دشوار می شود.

تغییرات سریع خلق و خو

برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، به ویژه بیماری پارکینسون در مراحل پیشرفته، احساسات بسیار سریع تغییر می کنند. غم و اندوه شایع ترین احساسات در میان افراد مبتلا به بیماری پارکینسون است.

شرایطی به نام اختلال افسردگی پس بلوبار (Pseudobulbar affect) با دوره های غیرمنتظره نوسانات شدید عاطفی مشخص می شود و همچنین می تواند افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را تحت تأثیر قرار دهد.

دیسکینزی

دیسکینزی در پارکینسون یک اختلال حرکتی است که با حرکات غیرارادی و غیرقابل کنترل مشخص می شود. این حرکات می تواند شامل حرکات چرخشی، پیچشی، لرزش یا انقباض عضلات باشد.

اختلال حرکتی دیسکینزی در پارکینسون معمولاً در اثر مصرف داروهای درمان پارکینسون ایجاد می شود. این داروها، که معمولاً لوودوپا نامیده می شوند، با افزایش سطح دوپامین در مغز کار می کنند. دوپامین یک ماده شیمیایی است که به کنترل حرکت کمک می کند.

توهمات

داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شوند ممکن است باعث توهم شوند. این توهمات معمولاً دیداری هستند. توهمات شنوایی (شنیدن صداها)، بویایی و لمسی نیز می توانند رخ دهند اما کمتر شایع هستند.

علل بیماری پارکینسون

علت دقیق بیماری پارکینسون هنوز مشخص نیست. با این حال، اعتقاد بر این است که این بیماری در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.

عوامل ژنتیکی

حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد بیماری پارکینسون ارثی است. این بدان معناست که ژن های فرد در ایجاد این بیماری نقش دارند.

ژن های مختلفی با بیماری پارکینسون مرتبط هستند. این ژن ها می توانند بر تولید دوپامین، عملکرد سلول های عصبی یا سایر فرآیندهای در مغز تأثیر بگذارند.

عوامل محیطی

عوامل محیطی مختلفی نیز ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

• سن: خطر ابتلا به بیماری پارکینسون با افزایش سن افزایش می یابد. این بیماری معمولاً در افراد بالای ۶۰ سال تشخیص داده می شود.
• جنس: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به بیماری پارکینسون است، شما نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
• قرار گرفتن در معرض سموم: قرار گرفتن در معرض برخی سموم، مانند آفت کش ها و مواد معدنی سنگین، ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.
• ضربه مغزی: ضربه مغزی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را در آینده افزایش دهد.

تشخیص بیماری پارکینسون

هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد.  پزشکی که در زمینه بیماری های سیستم عصبی (متخصص مغز و اعصاب) آموزش دیده است، بیماری پارکینسون را بر اساس تاریخچه پزشکی، بررسی علائم و نشانه های شما و معاینه بالینی و عصبی تشخیص می دهد.

پزشک ممکن است اسکن SPECT (توموگرافی کامپیوتری تک فوتونی) را که به آن اسکن انتقال دهنده دوپامین (DAT) می گویند، پیشنهاد کند.  اگرچه این می تواند به تایید تشخیص کمک کند، اما علائم و معاینه عصبی در نهایت تشخیص صحیح را تعیین می کنند.  بیشتر افراد به اسکن DAT احتیاج ندارند.

پزشک ممکن است آزمایش هایی، مانند آزمایش خون را درخواست کند تا تشخیص های دیگری که ممکن است باعث علائم شما شود را رد کند.

درمان بیماری پارکینسون

در حال حاضر درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما درمان‌های مختلفی برای مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی وجود دارد.

درمان‌های دارویی

داروها متداول‌ترین روش درمان بیماری پارکینسون هستند. این داروها با افزایش سطح دوپامین در مغز، علائم حرکتی را تسکین می‌دهند. داروهای رایج برای بیماری پارکینسون عبارتند از:

• آگونیست‌های دوپامین: این داروها به گیرنده‌های دوپامین در مغز متصل می‌شوند و اثر دوپامین را تقلید می‌کنند.
• لوودوپا: این دارو به دوپامین تبدیل می‌شود و به طور مستقیم سطح دوپامین در مغز را افزایش می‌دهد.

تحریک عمقی مغز

تحریک عمقی مغز یک روش جراحی است که در آن الکترودهای کوچکی در مناطق خاصی از مغز کاشته می‌شوند. این الکترودها پالس‌های الکتریکی تولید می‌کنند که می‌توانند علائم حرکتی را بهبود بخشند.

درمان‌های غیر دارویی

درمان‌های غیر دارویی نیز می‌توانند به مدیریت علائم بیماری پارکینسون کمک کنند. این درمان‌ها عبارتند از:

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود قدرت، انعطاف‌پذیری و تعادل کمک کند.
• کاردرمانی: کاردرمانی می‌تواند به بهبود مهارت‌های حرکتی و عملکردی کمک کند.
• گفتار درمانی: گفتار درمانی می‌تواند به بهبود گفتار و بلع کمک کند.

تغییرات سبک زندگی

تغییرات سبک زندگی نیز می‌توانند به مدیریت علائم بیماری پارکینسون کمک کنند. این تغییرات عبارتند از:

• رژیم غذایی سالم: پیروی از یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به کاهش یبوست، یکی از علائم شایع بیماری پارکینسون، کمک کند.
• ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به بهبود قدرت، انعطاف‌پذیری و تعادل کمک کند.
• خواب کافی: خواب کافی می‌تواند به بهبود خستگی، یکی دیگر از علائم شایع بیماری پارکینسون، کمک کند.

پیش آگهی بیماری پارکینسون

پیش آگهی بیماری پارکینسون به شدت بیماری و سن فرد بستگی دارد.

در بیشتر موارد، بیماری پارکینسون به تدریج پیشرفت می کند و باعث بدتر شدن علائم می شود. با این حال، برخی از افراد ممکن است سال ها بدون پیشرفت قابل توجهی از بیماری زندگی کنند.

زمان مراجعه به ارائه دهنده خدمات بهداشتی

اگر علائمی مانند لرزش، سفتی، مشکل در تعادل، فراموشی یا مشکل در خواب دارید، باید با پزشک خود وقت ملاقات بگذارید. این علائم ممکن است بیماری پارکینسون باشند یا نباشند، اما باید ارزیابی شوند.

سخن آخر

می توان برای برخی از علائم اولیه بیماری پارکینسون توضیح دیگری پیدا کرد. این مسئله، همراه با ترس از تشخیص، اغلب مانع از مراجعه افراد برای ارزیابی می شود. اما بدانید که بسیاری از علائم بیماری پارکینسون قابل درمان هستند و درمان زودهنگام بهترین راه برای مدیریت آنها است.

اگرچه بیماری پارکینسون قطعاً زندگی شما را مختل می کند، اما خوشبختانه کشنده نیست و افراد مبتلا به آن اغلب زندگی طولانی و سالم دارند.

منبع

https://www.verywellhealth.com/parkinsons-symptoms-4014410

https://www.parkinson.org/understanding-parkinsons/what-is-parkinsons