آسیب‌شناسی حرکت اصلاح‌طلبی

اصلاح طلبان ۸ سال پس از دولت خاتمی، مجددا با پیروزی به عرصه سیاست بازگشتند اما این فرصت قدر دانسته نشد و نتیجه آن به کناره گیری یا ناکامی بخشی از اصلاح طلبان در انتخابات مجلس و کاهش شدید محبوبیت دولت و شخصیت‌های اصلاحات در جامعه و ریزش بدنه اجتماعی آنان منجر شد.

یکی از پیامهای اعتراضات دی ۹۶ و آبان ۹۸، عبور بخش زیادی از توده‌های اجتماعی از اصلاح‌طلبی و اصولگرایی بود. البته نمیتوان نقش رقیب و ابزارهای نظارتی و حذفی را در ناکامی اصلاح‌طلبان نادیده گرفت اما پرسش اینکه باتوجه به شرایط وساختار نظام،آیا این جریان آینده‌ای در مدیریت کشور دارد؟

اکنون اقتصاد مساله اول است و به همین علت شهروندان از اینکه اصلاح طلبان بتوانند مسایل جامعه را حل کنند، دچار یاس هستند. نخبگان اصلاح طلب درحالی صریح‌ترین انتقاد را به دولت بدلیل کندی و رخوت میکنند که دستاورد قابل قبولی برای حوزه‌های تحت تصدی خود بویژه مدیریت شهری از جمله تهران ندارند.

مروری بر سخنان اخیر سید محمد خاتمی نشان می‌دهد وی در آسیب شناسی عملکرد اصلاح طلبان، به خوبی متوجه شکاف میان اصلاح طلبی و وضعیت موجود شده و از همین رو از اصلاح طلبان می خواهد بجای پرداختن به شعارهای سیاسی غیرقابل تحقق، به مشکلات مردم و وضعیت اجتماعی بپردازند.

شاید بهتر باشد در این مسیر از تغییر ادبیات بهره ببریم، عنوان میانه‌روی، که مفاهیمی نظیر تمایل، پرهیز از رادیکالیسم و افراط و تفریط، مرز بندی با تجدید نظر طلبان و عملگرایی و واقع گرایی را در بطن خود دارد، تنها مسیریست که پیش روی ما برای حضور موثر در جامعه با حفظ ساختار نظام گشوده.

ویژگی میانه روی، خودداری از تکرار بازی و رقابت چپ و راست قدیم، در لباس اصولگرایی و اصلاح طلبی است. میانه روی همانقدر که با اقتدارگرایی و خشونت و نفی حقوق شهروندی فاصله می گیرد با تجدید نظر طلبی و به چالش کشیدن ساختارها و رهبری نظام مرز بندی دارد و می تواند در حل مشکلات مردم بکوشد.

تفاوت میانه روی و اصلاح طلبی، انتقال از ذهنیات به واقعیات ( سابجکتیو به آبجکتیو) است، تفاوت ایده گرایی با عملگرایی و عبور از مرز شعار تا عمل است. نخبگان و بدنه اجتماعی اصلاح طلب اکنون در معرض ریزش به دوسوی رادیکالیسم یا انفعال و یاس از موفقیت تغییر هستند و اگر جریان میانه‌روی به اندازه‌ای تقویت نشود تا مسیر سومی را پیش روی آنان قرار بدهد، اصلاح طلبی بعنوان یک جریان اجتماعی دو شقه شده و تاثیرات اجتماعی وسیاسی خود را از دست خواهد داد همانگونه که غیبتش در انتخابات محسوس بود و حتی درصورت تایید رد صلاحیت شده ها هم نمی‌توانست موفق شود.

این رشته توئیت توسط محسن هاشمی رفسنجانی نوشته شده است.