پلتفرم‌های موضوعی، پاسخی به جماعت‌های مختلف مصرف‌کنندگان

پلتفرم ­های تماتیک و تخصصی در ایران به کجا می رسد؟

دنیای رسانه‌های اجتماعی همیشه در حال تحول است. از فیس بوک گرفته تا توییتر، اینستاگرام تا اسنپ چت، پلتفرم‌های اصلی بسیاری وجود دارد که مردم هر روز از آن‌ها برای ارتباط با دوستان و ابراز وجود استفاده می‌کنند. با این حال، در سال‌های اخیر، روند جدیدی ظهور کرده است: Niche Social Media Platforms پلتفرم‌های رسانه های اجتماعی خاص و موضوعی.

با شیوع کرونا در جهان، در حالی که استفاده از رسانه‌های اجتماعی افزایش قابل توجهی داشت مطالعات نشان می‌دهد بسیاری از کاربران، شروع به ارزیابی مجدد روابط خود با پلتفرم‌های مختلف کردند. طبق نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو، بیش از نیمی از کاربران 18 ساله و بالاترِ فیس بوک در سال 2020 تنظیمات حریم خصوصی خود را فعال کرده‌اند، 42 درصد از کاربران، کمتر از قبل این پلتفرم را بررسی کرده‌اند و 26 درصد این برنامه را از تلفن خود حذف کرده‌اند. مردم از روبرو شدن با حجم زیاد محتوا خسته شده‌اند. آن‌ها می‌خواهند چیزهایی را ببینند که به آن‌ها علاقه‌مند هستند نه انبوهی از محتوای همراه با تبلیغات زیاد، چراکه این پلتفرم‌های نیش با داده‌های کم، تمرکز کمتری هم بر تبلیغات دارند.

برخلاف پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی جریان اصلی و مین استریم‌ها که طیف گسترده‌ای از خدمات را ارائه می‌دهند، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی موضوعی، بر صنایع، علایق یا سرگرمی‌های خاص متمرکز هستند و محل امنی را برای گروه خاصی از مردم ایجاد می‌کنند تا تجربیات خود را با هم پیوند دهند و به اشتراک بگذارند.

این پلتفرم‌ها ممکن است به اندازه‌ی پلتفرم‌های بزرگتر مانند اینستاگرام و فیسبوک از جریان اصلی برخوردار نباشند اما به سرعت در حال افزایش محبوبیت هستند. برای کاربرانی که به دنبال تجربیات شخصی‌ترند رسانه‌های اجتماعی نیش برای پر کردن این شکاف وارد عمل شده‌اند و جوامع کوچک‌تری را که می‌خواهند به خاطر علایق مشترک با یکدیگر ارتباط بگیرند، جذب کرده‌اند. آن‌ها دقیقاً همان چیزی را ارائه می‌دهند که مردم می‌خواهند: احساس تعلق به جامعه‌ای که علایق یا سرگرمی‌های آنها را به اشتراک می‌گذارد.

علاوه‌براین، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی خاص، تجربه‌ای متمرکزتر و مدیریت‌شده‌تر را به کاربران ارائه می‌دهند. از آنجایی که این پلتفرم‌ها برای علایق خاص طراحی شده‌اند، کاربران می‌توانند محتوای مرتبط را پیدا کنند و راحت‌تر با افراد همفکر ارتباط بگیرند این منجر به یک تجربه معنادارتر و لذت بخش‌تر برای کاربران می‌شود که در نهایت افزایش تعامل و وفاداری را به دنبال دارد. در نتیجه، پلتفرم‌های نیش به دلیل ارائه تجربه شخصی‌تر، دانش در دسترس و احساس تعلق، محبوبیت پیدا می‌کنند.

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مختلفی وجود دارند که با موفقیت جوامعی را ایجاد کرده‌اند که به طور مستمر و مؤثر در تعامل هستند. برخی از این پلتفرم ها عبارتند از:

Ravelry، Letterboxd ، DeviantArt و Goodreads.

Ravelry

پلتفرمی برای بافنده‌ها و قلاب بافی‌ها ایجاد کرده است که در آن کاربران می‌توانند الگوهای خود را به اشتراک بگذارند و حتی مواد لازم برای پروژه‌های خود را خریداری کنند.

Letterboxd

فضایی را برای دوستداران فیلم فراهم می‌کند تا فیلم‌ها را بررسی کنند، به آنها امتیاز دهند، با دیگران ارتباط برقرار کنند و حتی فیلم‌های جدید را به شیوه‌ای هدفمند کشف کنند. این پلتفرم با پایگاه داده‌ای از میلیون‌ها فیلم، توصیه‌های سنجیده و فیدهای سفارشی را برای هر کاربر ارائه می‌دهد.

DeviantArt

جامعه‌ای از هنرمندان است که آثار هنری خود را به اشتراک می‌گذارند و با هنرمندان دیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

Goodread

بستری برای دوستداران کتاب است تا کتاب‌های مورد علاقه خود را به اشتراک بگذارند و با سایر خوانندگان ارتباط برقرار کنند. این پلتفرم‌ها به کاربران اجازه می‌دهند علایق خود را با افراد همفکر خود به اشتراک بگذارند و حسی از یک جامعه ایجاد کنند.

باتوجه به بازار این حوزه سودآورترین پلتفرم‌های نیش متعلق به دسته‌های زیر هستند:

پلتفرم‌های نیش در حال ساخت جوامعی کوچک و متمرکز هستند که فرصت قابل توجهی را برای برندها فراهم می‌کنند تا یک جامعه تشکیل دهند و محصولات خود را به افرادی که واقعا علاقه‌مند هستند بفروشند.

با نگاهی به تعدد و تنوع این پلتفرم‌ها در جهان متوجه رشد و محبوبیت آنها خواهیم بود مسئله‌ای که در ایران به نظر نمی‌رسد وجود داشته باشد یا هنوز به این رشد و بلوغ نرسیده تا به چشم بیاید.

اگر به حوزه تحقیقات بازار و موضوعات مرتبط علاقه‌مند هستید، کانال‌های ارتباطی رستاک رو دنبال کنید.