شب یلدا طولانی ترین شب سال

شب یلدا یکی از قدیمی ترین فرهنگ های ایرانیان است که در بیشتر متون و کتب قدیمی از آن نام برده شده است. می توان گفت آداب و رسوم شب یلدا در طول زمان دستخوش تغییرات اندکی شده است و ایرانیان سعی می کنند این شب طولانی را به سبک نیاکان خود برگزار کنند. با مجله گردشگری روم تور همراه باشید تا بیشتر با این شب آشنا شویم.

شب یلدا شبی است که زمین آماده تاج گذاری برای زمستان می شود و مردم خود را برای این جشن باستانی با شکوه آماده می کنند تا بساط شادی و هلهله را در خانه به پا کنند. جشن یلدا طولانی ترین شب سال نمادی از روشنایی و امید را از نیاکان ما از گذشته تا به امروز به یادگار گذاشته اند تا بهانه ای باشد برای دور هم جمع شدن خانواده و آشنایان تا قدر این لحظه های با هم بودن را بیشتر بدانند. با بخش مجله گردشگری روم تور همراه باشید تا به پیشواز این شب پر از سرور برویم.

آداب و رسوم شب یلدا

شب یلدا از زمان مابین غروب آفتاب ۳۰ آذر تا طلوع آفتاب ۱ دی ماه که نخستین روز زمستان مربوط می شود. آداب و رسوم شب یلدا در طول زمان تغییر نکرده و ایرانیان باستان با برافروختن آتش دور هم جمع می شوند تا بشارت شکست و تاریکی و نوید آمدن روشنایی و گرمی را بدهند.

چندین هزار سال است که ایرانیان آخرین شب پاییز که طولانی ترین شب سال است تا سپیده دم بیدار می مانند و در کنار یکدیگر لذت می برند. از دیگر آیین مراسم شب یلدا شعرخوانی و داستان خوانی است که مسن ترها برای همه قصه تعریف می کنند. آیین شب یلدا با خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار شیرین و میوه های گوناگون است که نماد فراوانی و برکت است.

آتش روشن کردن در شب یلدا

از دوران باستان آتش روشن کردن در شب چله یکی از سنت های قدیم بوده و از نظر گذشتگان به معنی روشنی و خورشید بوده است. به مرور زمان تا به امروز این آیین کمرنگ تر شده و به دلیل فرهنگ شهر نشینی این سنت در کلان شهرها کمتر دیده می‌شود. ولی هستند خانواده های ایرانی که هنوز هم بر این اصول و سنت پایدار هستند. بهتر است که این آیین و سنت را حفظ کنیم و با روشن کردن آتش و سوزاندن حال و احوال بد پاییزمان در کنار خانواده از شب یلدا لذت ببریم.

قصه خوانی و مثل گویی

در شب یلدا این سنت دیرینه و قدیمی خانواده ها دور هم جمع می شوند و به شعر خوانی و داستان خوانی بزرگترها یا پیرترهای فامیل گوش می دهند. بزرگترها با قصه های مختلف برای کودکان در کنار خوراکی های خوشمزه آنها را سرگرم می‌کنند.

قصه معروف شب یلدا قصه ننه سرما است که هر ساله با خود سرما می آورد که اگر بخواهیم نگاهی کوتاه به این قصه بیندازیم: ننه سرما یکی از فرزندانش که نامش چله کوچک بود را نجات می دهد و بعد شبی مصادف با ماه پاییز به خانه می رود چایی دم می کند و منتظر عمو نوروز که با خود بهار و سبزی می آورد می ماند اما چیزی نمی گذرد که ننه سرما خوابش می برد و ۹ ماه در خواب می ماند، ننه سرما و عمو نوروز هیچ گاه با هم ملاقاتی نداشتند.

فال حافظ و شاهنامه خوانی

شب یلدا فقط خوردن هندوانه و تنقلات نیست که این سنت شیرین و جذاب را دوست داشتنی کرده است. یکی از سنت های دیرینه اش حافظ خوانی و شاهنامه خوانی است که یکی دیگر از سرگرمی های ایرانیان در شب چله است که از قدیم الایام مرسوم بوده است. رسم است که بزرگ فامیل به دیوان حافظ تفالی می زند و سروده های خود را با آن ذوق و شوق برای دیگران می خواند.

شاهنامه خوانی هم که یکی دیگر از مراسمات شب چله است و بخش جدایی ناپذیر در این شب است که اگر بتوان شاهنامه خوانی را به روش نقالی خواند جذابیتش برای همگان صد چندان می شود.

چیدمان سفره شب یلدا

تزئین و چیدن سفره شب یلدا با انواع و اقسام خوراکی ها و تنقلات خوشمزه یکی دیگر از مراسم و آیین های به یاد ماندنی است که خوراکی های خوشمزه شامل: آجیل های مخصوص، میوه هایی همچون انار، هندوانه و میوه های خشک که اجزای اصلی سفره می باشد و تنقلات دیگر که بستگی به سلیقه هر فرد دارد.

میوه های مخصوص شب یلدا

شب یلدا را با میوه های خوش رنگ و لعابش می شناسیم که طیف عظیم و گسترده ای از میوه های خوشمزه را درون خود جای می‌دهد.

هندوانه: نماد گرمای تابستان است و بر این باور هستند که هرکسی در شب یلدا هندوانه بخورد در زمستان بیماری و سرما بر او غلبه نمی کند. مهمترین میوه شب نشینی یلدا است که می توان گفت بسیاری از افراد یلدا را با هندوانه و انارش می‌شناسند.

انار: انار در سفره شب یلدا نماد شادی است و از قدیم به عنوان میوه ای خون ساز می شناسند. دانه های یاقوتی شکل انار پای ثابت سفره یلدا است که رنگ قرمز آن را نشانه خورشید می دانند. انار میوه فوق العاده ای است که زیبایی خاصی دارد و ظاهر سفره را خیلی جذاب می کند.

آجیل ها و تنقلات خوشمزه

بخش مهم و پرطرفدار شب یلدا آجیل های خوشمزه است. یکی از تنقلات آن پسته است که نماد خوبی و به مال و ثروت اشاره دارد یکی دیگر بادام است که سمبل برکت و خوبی است و خواص زیادی هم دارد. از دیگر موارد خوشمزه می توان به باسلوق انار، کیک لبو و کیک انار اشاره کرد.

کلام آخر

در فرهنگ ما ایرانیان که از گذشتگان برجای مانده است در طول سال روزهای خاصی وجود دارد که هر کدام از این روزها به یک نماد و فرهنگ تبدیل شده اند. از معروف ترین این روزها می توان به ایام عید نوروز، شب یلدا، شب چهارشنبه سوری و ... اشاره کرد که در این روزها ایرانیان براساس سنت های بجای مانده دور هم جمع می شوند و آداب و رسوم آن روز را بجا می‌آورند. ما در مجله گردشگری روم تور، یلدایی سرشار از سرور و شادی را برای شما عزیزان آرزو داریم.

منبع: مجله گردشگری روم تور